DAVRANIŞ PSİKOLOJİSİ.

... konulu sunumlar: "DAVRANIŞ PSİKOLOJİSİ."— Sunum transkripti:

1 DAVRANIŞ PSİKOLOJİSİ

2 PSİKOLOJİ NEDİR? Buradaki amaç insanın trafikteki davranışlarıdır.
Psikoloji, insanların ve hayvanların davranışlarını inceleyen bir bilimdir. Buradaki amaç insanın trafikteki davranışlarıdır.

3 DAVRANIŞ NEDİR? Davranış, içimizden ya da dışımızdan gelen etkilere karşı gösterdiğimiz tepkilerdir, hal ve hareketlerdir.

4 Davranışlarımızın sebebi bizden kaynaklanabileceği gibi dışımızdaki sebeplerden de kaynaklanabilir.

5 Bizden kaynaklanan davranışlar:
yemek yeme, su içme, uyuma… Dışarıdan kaynaklanan davranışlar: yeşil ışıkta geçme, kırmızı ışıkta durma…

6 UYARICI TEPKİ AÇLIK YEMEK YEME

7 İLETİŞİM NEDİR? Duygu ve düşüncelerimizi karşıya aktarmaktır.
Bir bilginin jestlerle, mimiklerle, sembol ve işaretlerle karşı tarafa aktarılmasıdır. Duygu ve düşüncelerimizi karşıya aktarmaktır.

8 İletişimde beş öğe vardır:
Kaynak mesaj kanal alıcı geri bildirim

9 Öğretmen davranış psi. slayt sürücü adayları
sınav sonucu

10 Müşterinizin, yolcunuzun sizinle ve firmanızla ilk karşılaşması çok önemlidir.Bu karşılaşmada ilk birkaç dakika içinde müşterinizin veya yolcunuzun kafasında size ve firmanıza güvenip güvenemeyeceği işin uzmanı olup olmadığınız, iletişim yeteneğiniz gibi konularda görüşler oluşur. İlk izlenim için tek şansınız vardır ve ilk izlenim birdaha oluşmaz.

11 Müşteriler ve yolcular üzerinde bırakacağımız izlenim öncelikle çalıştığımız firmanın imajını ve amacını yansıtmalıdır. Firmalarda üniforma ve logolu giysiler bu nedenle tercih edilir. Çalıştığımız firmanın imajını olumlu yönde etkileyecek hal ve hareketlerde bulunmalıyız.

12 Eğer şirketinizin bir üniforması varsa bunun
her zaman temiz ve ütülü olmasına,yoksa şahsi giysilerinizin firmadaki görevinizin gerektirdiği ölçüde biçime sahip, temiz ve ütülü olmasına özen göstermeliyiz. Her zaman kişisel bakımınızı (saç- sakal -traş) tamamlamış olarak işe gelmelisiniz.

13

14 Kendinize gösterdiğiniz kadar çalışma ortamınız ve aracınıza özen göstermelisiniz.İnsanlar temiz bakımlı bir araç içinde yolculuk yapmak isterler.

15 İlişki kurulan kişilerle sözsüz iletişimde kişinin duruşu , oturuşu,yüz ifadesi, ses tonu, mimikleri, el ve kol hareketleri bırakılan izlenim açısından önemlidir. Çalışan kişi , kendini , çalıştığı kurumu, meslektaşlarını temsil ediyor olduğunu düşünerek;duygularını kontrol edebilen karşısındaki kişiye göre davranış biçimini anında belirleyebilen kararlarını kesin ama yumuşak bir dille ifade edebilen kendine güvenen ve saygın bir kişiliğe sahip olmalıdır.Kendine saygı duyan kişiler ; pişmanlık ve suçluluk duygularından uzaktır.

16 Etkili iletişimde bu öğelerin işlemesi gerekir.

17 İletişim Becerileri: İlerletici İletişim:
Kısa ve öz konuşma tercih edilmeli uzun cümlelerden kaçınılmalıdır Konuşma hedefe yönelik olmalıdır Olumlu anlamları olan sözcükler seçilmeli Argo kelimeler kullanılmamalı Bir şey talep ederken cümlenin sonuna lütfen getirmeyi unutmamalıyız.

18 Geriletici İletişim: Ortak noktaların olmamasından kaynaklı var olan probleme ilişkin hiçbir çözüm getirmeyen iletişimdir.

19 KİŞİLİK NEDİR? Kişilik, kalıtım ve çevre tarafından şekillenir.
Kalıtsal özellikler anne ve babamızdan, soyumuzdan bize geçen huylardır. Toplumsal çevre ise, kişiliğimizin karakter kısmını meydana getirir.

20 Her insanın kendine has bir kişiliği vardır.
Kişilik, bir insanı öteki insanlardan ayıran kendine has özelliklerinin bütünüdür. Kişiliğimizin huy kısmı değişmez, ancak karakter kısmı değişebilir

21 Dürüst olmak, öteki insanların haklarına saygı duymak birer karakter davranışlarıdır.
Karakter insanın ahlaki davranışlarının yönünü ve tutarlılığını gösterir.

22 Huy (mizaç) insanın doğuştan getirdiği kalıtımsal özellikleriyle ilgili olan ruhsal tutumudur.
Mesela; sakin olma, heyecanlı olma, sinirli olma huy özellikleridir.

23 Kişiliğin oluşumunu etkileyen faktörler şunlardır:
Bedensel, fizyolojik, biyolojik (yani genetik) faktörler; Toplumun kültürü, (yani toplumun yaşam biçimi, toplumsal değerler, toplumsal kurallar, gelenekler, görenekler, tutumlar) kişiliğin oluşup gelişmesini etkiler.

24 KENDİNE GÜVEN DUYGUSU ve KENDİNE SAYGI
İnsanlar üzerinde etkili olmak, onlarla iyi geçinmek istiyorsak sahip olduğumuz güveni karşı tarafa hissettirmeyi başarmalıyız.

25 Yürüyüş, oturuş ve duruş
El sıkma Ses tonu

26 EMPATİ Bir kişinin kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak, o kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi sürecidir.

27 STRES Organizmanın ruhsal ve bedensel olarak zorlanması sonucu ortaya çıkan bedensel, zihinsel, psikolojik ve davranışsal rahatsızlıklar şeklinde oluşan durumdur.

28 Stresle Başa Çıkmanın Yolları:
Stres bizi zorlayan, kısıtlayan ve engelleyen olaylar, durumlar karşısında verdiğimiz tepkilerin tümüdür. Stresle başa çıkmanın en iyi yolu, kişinin kendisinde strese sebep olan şeyleri fark edip kontrol altına almasıdır.

29 Stres Sinyalleri: Kaygı, gerginlik, huzursuzluk, korku, utanma, konsantrasyon, unutkanlık, kekeleme ya da benzeri konuşma güçlükleri, ağlama, sinirlilik, dişleri sıkma, yorgunluk hissi, hızlı nefes alma, çarpıntı, titreme belirtileri duygusal, düşünsel, davranışsal ve fiziksel sinyallerdir.

30 Stres Kaynakları: Sevilen birinin kaybı Önemli bir başarı
Yaşanılan şehri değiştirmek Sosyal hayatta değişiklik Anne ve babanın boşanması İşini kaybetme Yeni işe başlama Maddi problemler Hastalık ya da yaralanma

31 Stresle Başa Çıkmak İçin Öneriler:
Düşünce tarzınızı değiştirin Derin bir nefes alın Zamanınızı iyi kullanın Sosyal ortamlarda bulunmalısınız İyi vakit geçirmeyi bilmelisiniz Konuşmalısınız Gergin hissettiğinizde bir dakika durmalısınız Fiziksel rahatlığınıza özen göstermelisiniz Hareket etmelisiniz

32 Sağlığınıza dikkat etmelisiniz
Gülmelisiniz Sınırlarınızı bilmelisiniz Gerçekçi hedefler belirlemelisiniz Hep haklı olamazsınız Gereksiz rekabetten kaçınmalısınız Ağlamaktan çekinmemelisiniz Etrafınızdaki güzel şeyleri görmelisiniz

33 DEPRESYON Yaşadığımız ve engelleyemediğimiz olumsuz deneyimler sonrasında, yaşamdan aldığımız zevkin azalarak geleceğe yönelik umutlarımızın tükendiği ve yaşamdan beklentilerimizin kalmadığı bir noktadır. Başlarda sıkıntılara karşı koymaya çalışsak da, birikim yapmaya devam ettikçe çaresiz olduğumuza ve onları engelleyemeyeceğimize inanmaya başlarız. Kontrolsüzlük hissi hayattaki hemen hemen tüm aktivitelere karşı ilgimizi kaybetmemize ve onlardan aldığımız zevki azaltmaya başlar.

34 Öğrenme: Bireylerin gerek kendi yaşamlarıyla gerekse eğitim yoluyla edindiği bilgi ve beceriler sonucu davranışlarında oluşan sürekli değişimdir.

35 Güdü: Davranışta bulunma isteği.
Bireyi amaca yönelik davranışa geçiren istek ya da ihtiyaçtır. Her ihtiyaç insanı davranışa sevk etmeyebilir. Güdünün bireyi davranışa yönlendirmesi amaca yönelik olmalıdır. İhtiyaçlar sosyal ya da biyolojik olabilir.

36 İçgüdü: İradeden bağımsız olarak hareket edilmesine yol açan, doğuştan gelen veya türe bağlı olarak herhangi bir çaba göstermeden sahip olunan davranışların bütünüdür.

37 Sürücü Davranışlarında Psiko-Sosyal Faktörler

38 Trafik kurallarına uyumu sağlayacak temel öğe:
İNSAN’ dır. Trafik ortamında insanın yapmış olduğu hareketler genel olarak psikolojik ve sosyolojik özellikler taşır. Sürücülerin, yayaların ve yolcuların trafikte güvenli olmayan davranışlarını olumlu yönde değiştirmenin ilk adımı: insanların neden belli durumlarda belli davranışları sergilediklerini anlamaktır.

39

40 TRAFİK PSİKOLOJİSİ Trafikteki insan davranışlarını, bu davranışların trafik kazalarıyla ilişkisini neden-sonuç ilişkisi ile inceleyerek, araştırma verilerini kullanarak trafik kazalarının önlenmesi için, azaltılması için önerilerde bulunan bir uygulamalı psikoloji dalıdır.

41 Kazaların nasıl azaltılabileceğine dair tahminlerde bulunur.
Uzun vadede toplumun trafik kültürünü iyileştirmek ve modern trafik ortamına uyum sağlamalarına yardımcı olmaktır.

42 Trafikte iletişimin ortak dili araçlarımızdaki ışıklarımızdır
Trafikte iletişimin ortak dili araçlarımızdaki ışıklarımızdır. Özellikle dönüş lambalarımızdır. Trafik kazalarının önlenmesinde etkili iletişim önemlidir. Etkili iletişim mesajı uygun zamanda ve yerde vermek ve bu mesajın gerektirdiği davranışın uygun zamanda ve yerde yapılmasıdır.

43 Kazaların % 90’nın insan hatasından kaynaklandığını biliyor musunuz?

44

45 Sürücüleri etki altına alan faktörler
Sürücülük Kapasitesi:dikkat, konsantrasyon, el-ayak-göz koordinasyonu, tepki hızı, refleks, hız mesafe tahmini, karar verme, muhakeme yeteneğinden oluşur. Kişinin kendisine, yaşamına, diğer insanlara, trafik kurallarına yönelik tutum ve inançları vardır.

46 Eğer denetim yeterli değilse ya da altyapı doğru trafik davranışlarını engelliyorsa, o zaman her şey sürücülük kimliğinize kalır. Dikkatsiz ve çok hızlı araç kullanan, tehlikeyi küçümseyen, kendi yetenek ve becerilerini abartan, hatayı hep karşıda arayan saldırgan ve yarışmacı tutumlara sahip kişilerin tehlikeli sürücüler olduklarını göstermektedir.

47 Trafik Kazalarına Neden Olan Sürücü Davranışları:
Trafik kurallarının ihlal edilmesi, dikkatsiz davranışlar, bireyin kendisinden veya dış etkenlere bağlı olarak ortaya çıkan olumsuz şartlar beraberinde kaza risklerini de artırmaktadır.

48 Trafik kurallarının önemsenmemesi
Hız limitlerini dikkate almama Kırmızı ışıkta geçmek Emniyet kemeri takmamak Kural dışı şerit değiştirme

49 Şehir içi ve şehir dışı trafik kurallarını önemsememe
Hareket elinde iken telefon kullanmak Bireyin kendisini her şeyin üstünde ve öncelikli görmesi Fazla güven duyması, karşı taraftakini önemsememesi

50 Yorgunluk ve uykusuzluk hali
Uykusuzluk ve alkol alarak araç kullanma Gereğinden fazla panik hali, çabuk sinirlenme ve tepki göstermek Düzensiz işleyen çalışma saatleri Direksiyon başında saatlerce devam eden yolculuk Dikkatini araç kullanmaya tam olarak verememe

51 Trafik Kazalarının Meydana Geldiği Zaman:
Sabahın ilk saatleri ( ) Hissedilen yorgunluk hali direksiyon başındaki sürücülerin performansında çok etkilidir. Önemli olan sürücünün mola vermesi ve dinlenmesidir. Uygun bir yerde aracı park etmelisiniz Kurumunuzla sürekli iletişim halinde olmalısınız

52 Sürücü koltuğu değil, uygun bir yerde uyumalısınız
Uyku süreniz 40 dakikayı geçmesin Aracın durumunu kontrol etmeyi hiçbir zaman unutmayın Araç güvenliğinde asla unutulmaması gereken unsur yangın önleyici davranışlardır.

53 Trafikte Sürücülerin Dikkat Etmesi Gerekenler:
Kendimizi tanıyalım; gereksiz aşırı davranışlara meydan vermeyelim Kurum bilinci ‘Ben’ değil ‘Biz Bilinci’ ile hareket edelim Aracımızı temiz ve bakımlı tutalım Trafik kurallarına uyalım Emniyet kemeri takmayı unutmayalım

54 Gereksiz şerit değiştirme yapmayalım,
Şehir içi trafiğinde okul taşıtlarına ve yaya trafiğine dikkat edelim Diğer sürücüler ile polemiğe girmeyelim Tüm şikayet ve hata bildirimlerini saygıyla karşılayıp çözüme yönelik davranalım Olumlu ve olumsuz eleştirilere açık olalım Hız limitine dikkat edelim

55 SRC Mesleki Yeterlilik Eğitimi’nde davranış psikolojisi dersinin amacı şudur:
trafik kazalarına neden olabilecek sürücü davranışlarını belirleyerek, sürücülerin trafikte uygun ve uyumlu davranışlar göstermelerini sağlamaktır.

56

57 SRC Mesleki Yeterlilik Eğitiminde davranış psikolojisi dersi ile sürücülerin şu becerileri, yeterlikleri, davranışları kazanmaları amaçlanmaktadır: 1. Sürücüler, trafikte kendilerini tanır ve davranışlarının farkına varırlar. 2. Sürücüler, trafik kazalarına neden olabilecek sürücü davranışlarını bilir. 3. Sürücüler, trafikte uygun ve uyumlu davranışlar sergiler. 4. Sürücüler, stresle baş etme yöntemlerini bilir ve gerektiğinde uygular. 5. Sürücüler, başkalarıyla sağlıklı ve etkili iletişim kurar.