Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi

... konulu sunumlar: "Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi"— Sunum transkripti:

1 Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Meme Kanseri OP. DR. F. CEM GEZEN Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi 1 Genel Cerrahi Kliniği

2 Kanser Kanser hücrelerin kontrolsüz olarak sürekli çoğalmaları sonucu yakındaki ve uzaktaki başka organlara yayılarak tedavi edilmediği takdirde hastayı ölüme götüren bir hastalıktır

3 KADINLARDA EN SIK GÖRÜLEN KANSER TÜRLERİ
Meme Kanseri Rahim-Yumurtalık Kanseri Mide-Bağırsak Kanseri Akciğer Kanseri

4 Memenin Anatomik Yapısı
Meme, süt bezleri ve burada üretilen sütü meme başına taşıyan kanallardan oluşur.

5 Meme Kanseri Bu süt bezleri ve kanalları döşeyen hücrelerin kontrol dışı çoğalmaları ve vücudun çeşitli yerlerine giderek çoğalmaya devam etmelerine meme kanseri denir

6 İnsidans Kadınlar arasında en sık görülen kanserdir.(%32)
Kansere bağlı ölümlerin % 18 Yaşam boyunca risk 1/12 - 1/8 Yaşla risk artmaktadır Erkek vakalar % 0.1-1 American Cancer Society 2007

7 TÜRKİYEDE 30.000 VAKA / YIL (SB, 2005)

8 Risk Faktörleri Yaş Genetik Aile öyküsü Kalıtsal sendromlar Menarş
Selim meme hastalıkları Geçirilmiş meme kanseri Alkol Obezite Oral kontraseptifler Beslenme Radyasyon

9 YAŞ En önemli faktör Menopoza kadar risk her 10 yılda 2 kat artar

10 GENETİK %5-10’u kalıtsal BRCA1 ve BRCA2 BRCA1: yaşam boyu %60-85

11 AİLE ÖYKÜSÜ Anne: 2 kat Kız kardeş: 2,5 kat
Premenopoz meme ca: 3,1 kat Bilateral meme ca: 5 kat Premenopozal bilateral meme ca:9 kat Anne ve kız kardeş meme ca: yaşam boyu risk %50

12 Kalıtsal sendromlar Lynch Tip II Li-Fraumeni sendromu Cowden Hastalığı
Ataksi Telanjiektazi

13 Menarş Erken menarş meme ca riskini artırır
Premenopozal meme ca riski daha çok artar Her bir yıllık gecikme premenopozal riski %9, postmenopozal riski %4 azaltır.

14 Selim meme hastalığı Basit kist Fibrozis Basit fibroadenom
Duktus ektazisi ……..risk artmaz Atipik hiperplazi (AH) 4.5 kat, AH + 1. derece yakınında meme kanseri 9 kat

15 Geçirilmiş meme kanseri
Diğer taraf için meme kanseri riski %0.5-1/yıl Bu risk meme kanseri tanısı konulduğu yaşa göre değişir.

16 Alkol Alkol tüketimi içmeyenlere göre riski %50 ↑ HRT
Diyetteki folat riski etkiler.

17 Obezite Postmenopozal risk 2 kat ↑ Premenopozal kadınlarda koruyucu
20 kg’den fazla kilo alımı rölatif riski 1.99 kat Menopozdaki kadınların hepsinde (HRT’den bağımsız) BMI  meme kanseri riski 

18 Oral kontraseptifler Yaş önemli
İlk full term gebelikten önce 4 yıldan daha uzun süreli kullananlarda risk  OKS kesilmesinden 10 yıl sonra meme ca riski benzer Ailede meme ca öyküsü veya selim meme hastalığı olanlarda OKS riski daha fazla artırmamaktadır.

19 Radyasyon İyonize radyasyon : meme kanseri riski 
Puberte ve 30 yaş arası ≥40 yaş: mamografi: risk artışı anlamlı değil mortalite 

20 Koruyucu Faktörler Gebelik ve doğum Laktasyon Fiziksel aktivite
Beslenme

21 Gebelik ve doğum Çocuk doğurma ve laktasyon ile meme ca riski arasında ters orantı vardır.

22 Gebelik ve doğum Nullipar kadınlar genç yaşta çocuk doğuranlardan daha fazla risk altındadır. İlk gebelik 40 yaşından sonra ise risk artmaktadır Gebelikten sonraki ilk 10 yılda risk hafifçe artmaktadır ancak yıl sonra meme kanseri riski belirgin ölçüde azalmaktadır.

23 Gebelik ve doğum Erken yaşta doğumla sonlanmış gebelik %10-13 
30 yaşından sonra ilk doğumun yapan kadınlarda risk 20 yaş öncesinde ilk doğum yapan kadınlara göre 2 kat  Paradoksal olarak, 35 yaş sonrasında hamilelikteki risk nullipar kadınlara göre daha  Erken yaşta 2. doğum meme kanserinde ek 

24 Laktasyon meme ca riski  Süre (≥6 ay)

25 Beslenme Yağdan zengin diyet ?
Bitkisel gıdalarla beslenen kadınlarda risk  A, C ve E vitamini alımı premenopozal meme kanseri insidansını  Zeytinyağı ve balık yağı koruyucu

26 Fiziksel aktivite <40 yaş egzersiz meme ca riskinde %60 
Anovulator sikluslar  Vücut kitle indeksi 

27 Meme kanseri riski hesaplaması
GAIL MODELİ (Dr.Mitchell Gail) CLAUS MODELİ

28 Meme kanserinde düşük ölüm oranı ve yüksek yaşam kalitesi için
Erken Tanı ve Tedavi

29 Meme kanseri erken tanı konulduğunda en kolay
(~%100) tedavi edilen kanser türüdür 10 yıllık sağkalım: Duktal karsinoma in-situ: %98 Erken evre meme ca: %70 Lokal ileri meme ca: %50 Enflamatuar meme ca: %10

30 20-39 YAŞ Aylık meme muayenesi (KKMM ) Her üç yılda bir meme muayenesi

31 40-49 YAŞ Aylık meme muayenesi (KKMM ) Yıllık meme muayenesi
40 yaşından başlayarak iki ya da her yıl bir kez mamografi

32 50 YAŞ VE ÜSTÜ Aylık meme muayenesi (KKMM ) Yıllık meme muayenesi
Her yıl bir kez mamografi

33 KENDİ KENDİNİ MEME MUAYENESİ (KKMM)
Kadının kendi meme dokusunu tanıması, değişiklikleri farkedebilmesidir

34 KKMM ≥ 20 yaş Adet başlangıcından gününde Adet görülmüyorsa ayın aynı günü Elin orta üç parmağının iç yüzeyleri ile En az 5 dk

35 Ayna karsısında KENDİ KENDİNE MEME MUAYENESİ
Kollar iki yanda serbest halde                                                                                                                                 Kollar bas seviyesi üzerinde                                                                 Kollar kalçada ve hafif bastırarak

36 O taraftaki elinizi basınızın altına koyun.
YATARAK KKMM Bir omzunuzun altına yastık koyunuz. O taraftaki elinizi basınızın altına koyun. Sonra diger elinizle meme muayenesini yapın. Muayene bitiminde meme ucunu iki parmagınızın arasına alarak hafifçe sıkınız. Kanama veya akıntı olup olmadıgını kontrol edin. BANYO YAPARKEN MUAYENE Sabunun verdigi kayganlıkla muayene kolaylasır. Meme muayenesi yapıldıktan sonra meme ucu ve koltuk altı bölgenizi kontrol edin.

37

38 Muayenede Dikkat Edilmesi Gerekenler
Şekil bozukluğu Çekinti Renk değişikliği Meme başı akıntısı Kitle Ağrı

39 Tanı yöntemleri ÜÇLÜ (Triple) TEST Klinik Görüntüleme Patoloji
Anamnez ve muayene Görüntüleme Ultrasonografi (USG) Mamografi Manyetik Rezonans (MRI) Patoloji İnce İğne Aspirasyon Biopsisi (IIAB) Kalın İğne (Trucut) Biopsisi Cerrahi Biopsiler ÜÇLÜ (Triple) TEST

40 Düzgün sınırlı Lastik kıvamında Yuvarlak Mobil kitle ……….Olası benign Sert Ağrısız Cilde / toraks duvarına fikse Meme başında çekilme / kanlı akıntı Ciltte gamzeleşme …………………...Olası malign Aksiller lenf nodlarının palpasyonu

41 Lokalizasyon

42 GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ
MAMOGRAFİ

43

44

45 ENDİKASYONLAR Tarama mamografisi Diyagnostik mamografi Girisimsel mamografi Meme biyopsileri Stereotaksik girisimler

46 Diyagnostik Mamografi
Erken evrede olan Klinik olarak gizli durumda Palpe edilemeyen kitleleri belirlemede Aksiller metastaz yapmış memedeki yeri ortaya konulamayan primer lezyonu bulmada Biyopsi alanını belirleme

47 BIRADS Sınıflandırması
BIRADS 1: Normal meme BIRADS 2: Benign lezyon BIRADS 3: Muhtemelen benign BIRADS 4: Olası malign lezyon BIRADS 5: Yüksek olasılıkla malign lezyonlar BIRADS 6: Patolojik olarak tümör olduğu kanıtlanmış kitle BIRADS 0: Ek görüntüleme gereksinimi

48 BIRADS 2 BIRADS 3 BIRADS 5 BIRADS 4

49 ULTRASONOGRAFİ ENDİKASYONLAR Yoğun meme Meme kitlelerinde ek bilgi
Mamografi uygulanamayan meme Yaş İmplant Hamilelik Memeye girişim Kist aspirasyonu Meme biyopsileri Stereotaksik girişimler

50 MRG

51 Patolojik İnceleme İğne Biyopsileri

52 Cerrahi biyopsiler İnsizyonel biyopsi Eksizyonel biyopsi !!!!
Stereotaksik biyopsi Özel aletlerle biyopsi Mammatom ATEC (Automated Tissue excision and collection)

53 Meme Kanseri Cerrahisi
Radikal mastektomi Modifiye radikal mastektomi Meme koruyucu cerrahi

54 RADİKAL MASTEKTOMİ

55 MODİFİYE RADİKAL MASTEKTOMİ

56 MEME KORUYUCU CERRAHİ

57 MKC + Radyoterapi ile MRM’nin 10 yıllık survileri eşit Kozmezis
Meme Koruyucu Cerrahi MKC + Radyoterapi ile MRM’nin 10 yıllık survileri eşit Kozmezis İsteyen tüm hastalarda uygulanır Daha önce radyoterapi almamıs Multisentrisite göstermeyen Diffüz veya yaygın malign görünüm olmayan Tümör / meme boyutu uygun Radyoterapi merkezine ulasabilir olan Atkins H, Brit Med. J.; 1972 Veronesi U,. N Engl J Med; 1981. Sarrazin D, Cancer; 1984 Fisher B, N Eng J Med; 1985. Jacobson JA, New Eng J Med; 1995. Cowen D,. Int J Radiation Oncology Biol Phys; 2000.

58 VAKA 51 yaş bayan MMG: sağ memede 0,8cm BI-RADS 4B lezyon
USG: fibrokistik meme BI-RADS 1 Telle işaretleme - geniş lokal eksizyon + SLNB (benign) Patoloji: İnvaziv duktal karsinom Yeterli cerrahi sınır

59 Meme kanseri cerrahisinde
aksiller örnekleme standart Uygun vakalarda sentinel lenf nodu biyopsisi yapılabilir

60 Meme kanserinin önlenmesinde stratejiler
Bireysel Sağlık sistemi Menarşın geciktirilmesi Aktiviteye yönlendir, TV azalt Düzenli aktiviteyi destekle Emzirme En az 6 ay emzir Emzirmeyi destekle Alkolün azaltılması Haftada birkaç kadeh ile sınırla Eğitim sağla Erişkinlikte kilo artışı önlenmesi Fiziksel aktiviteyi artır, kalori alımını düşür Kilo artışının etkileri konusunda hastayı bilgilendir Günde 5 öğün meyve sebze tüket, zeytinyağı kullan Sağlıklı beslen Sağlıklı diyete özendir ve destekle Uzun süreli E (özellikle E+P) tedavisinden kaçın Sadece semptomları tedavi et Hastaları kar ve zarar konusunda bilgilendir

61 Teşekkür ederim…