Öğrenme ve Yetişkin Eğitiminde Temel Kuramlar

... konulu sunumlar: "Öğrenme ve Yetişkin Eğitiminde Temel Kuramlar"— Sunum transkripti:

1 Öğrenme ve Yetişkin Eğitiminde Temel Kuramlar

2 Gündem Öğrenme – Öğretme Nasıl Öğreniyoruz?
Öğrenme Hakkındaki Yaygın Yanılgılar Pedagoji X Andragoji Sinergoji Yetişkin Eğitimde En Yaygın 12 Sorun Çözüm Önerileri Son Söz

3 Öğretim – Öğrenme.... Eğitmen Öğrenci Medya Mesaj Yöntem

4 Nasıl Öğreniyoruz?

5 Yaşantı Konisi (Dale)

6 Öğrendiklerimizin ... ÖĞRENME 1% TATMA 2% DOKUNMA 4% KOKLAMA 10% DUYMA
83% GÖRME

7 Akılda kalan öğrenmelerin ...
10% 20% 30% 50% 70% 90% OKUMA DUYMA GÖRME DUYMA & GÖRME SÖYLEME YAPMA Akılda Tutma

8 Yaşantı Konisinin dayandığı bilimsel ilkeler...
Öğrenme işlemine katılan duyu organlarımızın sayısı ne kadar fazla ise o kadar iyi öğrenir ve geç unuturuz. En iyi öğrendiğimiz şeyler kendi kendimize yaparak öğrendiğimiz şeylerdir. Öğrendiğimiz şeylerin çoğunu gözlerimizin yardımı ile öğrenebiliriz. En iyi öğretim, somuttan soyuta ve basitten karmaşığa doğru giden öğretimdir.

9 Neden Öğrenemiyoruz – Öğretemiyoruz....
Bireyler, öğrenme ortamında şu 3 sorunun cevabını bulamadıkları takdirde, içeriği öğrenememekte ya da içeriği anlamaları oldukça uzun zaman almaktadır. Bu bilgiyi daha önce duydum ya da gördüm mü? Bu bilgi hangi bilişsel yapıma daha uygun? Bu bilgi ile ne yapabilirim? Bu bilgi ile daha önce öğrendiklerim arasında bir benzerlik ya da farklılık var mı?

10 Öğrenme İle İlgili Bazı Yanılgılar....
Öğrenciler, 50 dakikalık bir dersin neredeyse %40’ını ders sonunda hiç hatırlamamaktadır. Öğrenciler, dersin ilk 10 dakikasındaki içeriğin %70’ini akıllarında tutabilmektedirler. Dersin son 10 dakikasındaki içeriğin ise sadece %20’si öğrencilerin akıllarında kalmaktadır. Özellikle “Giriş” düzeyinde ve çoğunlukla “Düz Anlatım” yöntemiyle verilen derslerde, derse sürekli devam eden ve derse hiç devam etmeyip sadece kitaptan okuyan öğrenciler arasındaki başarı farkı sadece %8’dir.

11 Öğrenme İle İlgili Bazı Yanılgılar....
Bir birimlik bilginin kısa süreli bellekten uzun süreli belleğe aktarılması 10 saniye almaktadır. Normal bir konuşma hızıyla anlatımda ise bir dakikada 150 sözcük söylenmektedir. Aşağı yukarı her 5 sözcükte 1 fikir üretilebilmektedir. Bu durumda öğrenci, 1 dakikada 30 fikri yani anlamı almakla yükümlü tutulmaktadır. Bu durumda öğrenci kendisine aktarılan önemli bilgilerin sadece %30’unu bilişsel olarak kodlama ve depolama şansına sahiptir.

12 Pedagoji + Andragoji = Yaşam Boyu Öğrenme...
Kökeni eski Yunanca da “Paid” (Çocuk) kelimesinden gelen Pedagoji, çocuğun yönlendirilmesi ve yetiştirilmesi bilimine ve sanatına karşılık gelir. Bilmek ve öğretmek hem bilimsel hem de sanatsal boyutu içeren bir olgudur. Andragoji ise, eski Yunanda “adam” kavramına karşılık gelen “andras” kökünden gelmektedir. Pedagojik ve andragojik yaklaşımların bileşkesi ise, bireyi yaşam boyu öğrenmeye (life-long education) hazırlamak bilimidir.

13 Sinergoji Güdüleme, öğrenme ve hatırlama kavramları üzerine inşa edilmiş bir insan kaynakları yönetimi terimidir (Robert Blake ve Jane Srygley ). Sinergoji (Synergogy) = Synergos + Agogus “Bir arada çalışma” + “öğretmen” Sinergoji = Bir konuyu öğretmek için ortak olarak çalışma

14 Pedagoji + Andragoji = Yaşam Boyu Öğrenme...
Öğrenme İhtiyacı Öğreticinin Rolü Deneyimler Öğrenme Amacı Kalıcı Öğrenme Zaman > Sorumluluk Zaman  Sorumluluk Bilgi Sağlama Bilgiye Yönlendirme Ön-Bilgi  Bilgi Bilgi  Yaşam Belirlenir Belirler Kısa Süreli Uzun Süreli Yaşam Boyu Öğrenme

15 Yetişkin Kimdir?.... Biyolojik olarak yetişkin; üreyebilme yetisine ve becerisine ulaşmış bireylerdir. Bu dönem ergenliğin ilk safhasına karşılık gelir. Yasal olarak yetişkin; imza atabilen, başkasının iznine veya himayesine ihtiyaç duymadan yasal yükümlülüklerini yerine getirebilen, ülkemizde yasal yetişkinlik yaşı olan 18 yaşını bitirmiş kişilerdir.

16 Yetişkin Kimdir?.... Sosyolojik açıdan yetişkin; toplumda yetişkinlerin rollerini üstlenmiş ve tam zamanlı çalışma, oy kullanma gibi sosyal sorumluluklarını yerine getirebilen bireylerdir. Ülkemizde sosyolojik açıdan yetişkinlik, genelde yasal yetişkinlikten önce gerçekleşir. Psikolojik olarak yetişkin ise, öz-beni gelişmiş, kendi yaşantısını kontrol edebilen ve yönlendiren, öz-güven ve öz-saygı olgularını hayatının her kademesinde kullanan ve geliştiren bireylerdir.

17 Andragojik İlkeler Işığında Kurumsal Eğitim
Temel Yetişkin Eğitimi İlkeleri “Neden” “Niçin” ve “Nasıl” eğitileceklerini bilmek isterler. Bağımsızdırlar ve içeriğin akış şemasını kendileri belirlemek isterler. Ön yaşantıları ve tecrübeleri onlar için önemlidir. Yeni öğrenilecek konuların hayatla direk ilgili ve profesyonel gelişimi sağlayıcı olması gerekir. Öğrenme problem çözme duruma uygulama şeklinde gerçekleşir. Güdülenme süreci içseldir ve bireysel fayda merkezlidir. Bireysel ve Ortamsal Farklılıklar Öğrenme Amacı Öğrenmede Bireysel Farklılıklar İçerikteki Farklılıklar Ortamsal Farklılıklar Bireysel Gelişim Kurumsal Gelişim Toplumsal Gelişim

18 Öğretimin 3 Aşaması.... Eğitim Öncesi Etkileşim Eğitim Sonrası
İçeriğin Belirlenmesi Öğretim Yaklaşımının Belirlenmesi Zaman ve Mekan Seçimi Eğitimin Yapısal Özellikleri Güdüler İçerik Sunumu Soru - Cevap Yardım Sağlama İlişkilendirme Ortam Yönetimi Kavrama Düzeyinin Dönüt - Düzeltme Ödüllendirme ve Eleştiri. Test Notlandırma Raporlama

19 Eğitmenin 3 Türü.... OTORİTER DEMOKRATİK MAX-MODERN  Cezalandırıcı
Cezalandırıcı Kusur Arayıcı Talepkar Yargılayıcı Eleştirisel Baskıcı Zorlayıcı Korkutucu Baskın Arkadaşça Tutarlı Cesaretlendirici Yardım edici Yol Gösterici Sıcak İlgili Adil Etkileyici Rahat Tam özgürlükten yana Kural koyamayan

20 Yetişkin Eğitiminde En Yaygın 12 Sorun....
Yapılan bir araştırmada, kurumsal eğitim vermeye yeni başlayan 984 eğitmene, eğitim verirken karşılaştıkları sorunlar sorulmuş. Verilerin analizi sonunda bu kişilerin karşılaştıkları sorunlar 12 başlık altında toplanmıştır. Korku Güven Tecrübe Problematik Öğrenci Grupları Katılım Zaman Öğretimin Düzeyi Sorular Dönüt Medya, Materyal, Donanım Başlama ve Bitirme Ders Notlarına Bağımlı Kalmak

21 Yetişkin Eğitiminde En Yaygın 12 Sorun....
Belirlenen 12 soruna çözüm bulabilmek için kurumsal ve yetişkin eğitiminde uzman 36 kişiye bu sorunları giderebilme yöntemleri sorulmuştur. Uzmanların bu sorunlar için önerdiği çözümler ise...

22 Çözüm Önerileri 1 KORKU İyi Hazırlanın: Uzman eğitimciler detaylı öğretim planlarına sahiptirler, kullanacakları materyale ve içeriğe hakimdirler. Rahatlatıcı Etkinlikler: Uzman eğitimciler, eğitime başlamadan önce rahatlatıcı ve atmosferi daha çekici hale getiren etkinlikler yaparlar.

23 Çözüm Önerileri 2 GÜVEN Alçak Gönüllü Olmayın: Uzmanlar konu-alanı uzman olduklarını bireylerle paylaşmalı ve uzmanlıkları konusunda alçak gönüllülük göstermemelidir. Uzman Gibi Davranın: Uzmanlar iyi dinleyen, iyi gözlemleyen ve sınıfta etkili uygulamalar yapan kişilerdir. Uzmanlar iyi hazırlanmış ve organize olmuş kişilerdir. Tecrübe Paylaşımı: Uzmanlar, uzmanlık alanlarının göstergesi olarak geçmiş yaşantılarından örnekler vermelidirler.

24 Çözüm Önerileri 3 TECRÜBE
Kişisel Tecrübenin Sunulması: Uzmanlar bazen kişisel tecrübelerini aktarabilmek için, katılımcıları sorularıyla kendi uzmanlık alanlarına yönlendirirler. Katılımcıların Uzmanlıklarının Tanınması: Uzmanlar aynı zamanda katılımcıların da tecrübelerini ve uzmanlıklarını ortaya çıkaran ve bunları paylaşan kişilerdir.

25 Çözüm Önerileri 4 PROBLEMATİK KATILIMCILAR
Sorunla Yüzleşin: Uzmanlar ders boyunca bu tür katılımcılara espritüel bir yaklaşım gösterirler. Dersten sonra ya da arada bireysel konuşarak sorundan rahatsız olduğunu katılımcıya hissettirir. Baskın Olmaktan Kaçının: Uzmanlar bu tür kişilere karşı sözel bir hakimiyet kurmak yerine, mimiksel hareketlerle onların davranışlarını onaylamadığını göstermeyi tercih ederler. Grup Çalışmaları Yapın: Bu tür katılımcılar küçük çalışma guruplarında daha az rahatsız edici davranırlar.

26 Çözüm Önerileri 5 KATILIM
Açık Uçlu Sorular Sorun: Derse katılmayan bireylere açık uçlu sorular sorun ve göz iletişimini kaybetmeyin. Küçük Gurup Etkinlikleri Tasarlayın: Uzmanlar derse gelmeden önce küçük gurup etkinliklerini ders planlarına eklerler. Gurup içinde çalışan bireyler ile bire-bir ilgilenirler.

27 Çözüm Önerileri 6 ZAMAN İyi Planlayın: Uzmanlar yeteri kadar ve zamanla paralel olarak ders materyallerini hazırlarlar ve bu plana sadık kalırlar. Önceden Alıştırma Yapın: Uzmanlar derse gelmeden önce mutlaka ders materyali ile bir alıştırma yaparlar ve dersin ne kadar zaman gerektirdiğini bilerek derse gelirler.

28 Çözüm Önerileri 7 ÖĞRETİMİN DÜZEYİ
Gurubun İhtiyacını Belirleyin: Uzmanlar eğitim vermeden önce gurubun eğitim ihtiyacını temel alarak dersini tasarlar. Guruptan Dönüt Alın: Uzmanlar ders boyunca ve ders aralarında katılımcıların tepkilerine göre ders içeriğini ve materyalleri tekrar düzenleyebilir.

29 Çözüm Önerileri 8 SORULAR
Gelebilecek Soruları Önceden Belirleyin: Uzmanlar katılımcılardan gelebilecek soruları önceden düşünüp hazırlık yaparlar. Sorulan Soruları Tekrar Edin: Uzmanlar sorulan soruları kendi cümleleriyle tekrar edip herkesin duyup duymadığından ve herkesin aynı şeyi anlayıp anlamadığından emin olurlar. “Bilmiyorum” Demek Sorun Değil: Uzmanlar sorunun cevabını bilmediklerinde “bilmiyorum” diyebilen kişilerdir.

30 Çözüm Önerileri 9 DÖNÜT İnformal Dönütleri Dikkate Alın: Uzmanlar katılımcılardan sadece formal değil aynı zamanda informal dönütler de alır. Katılımcıların sözel ve mimiksel dönütlerine eşit önem verir. Formal Değerlendirmeler de Yapın: Her eğitimin sonunda katılımcıların eğitimle ve eğitmenle ilgili bir ölçme aracını doldurmalarını isteyin.

31 Çözüm Önerileri 10 MEDYA & MATERYAL & DONANIM
Kullanacağınız Teknolojiyi Tanıyın: Uzmanlar eğitim boyunca kullanacakları sunum teknolojilerini daha önceden kullanıp tecrübe edinirler. Yedekleme Yapın: Kullanacağınız materyallerin her zaman yedeklerini ve alternatifini de yanınızda bulundurun. Yardım İsteyin: Uzmanlar bir teknik sorunla karşılaştıklarında katılımcılardan yardım isterler.

32 Çözüm Önerileri 11 BAŞLAMA ve BİTİRME
Dersin Başında Atmosferi Yumuşatın: Uzmanlar eğitim başlamadan önce tecrübelerine dayanarak katılımcıları “ders” psikolojisinden çıkartmaya çalışır. Dersin Sonunda Özet Yapın: Dersi bitirmeden önce mutlaka anlamlı özet yaparak katılımcıların yeni bilgileri gerçek hayata aktarmalarına yardımcı olun.

33 Çözüm Önerileri 12 DERS NOTLARI
Ders Notları Her Zaman Gereklidir: Her ne kadar uzman olursanız olun, daima ders notlarına ihtiyaç duyacağınız bir an olacaktır. Görsel Materyallere Öncelik Verin: Görsel materyaller konunun anlaşılmasını %14 - %38 oranında artırır ve kolaylaştırır.

34 Son Söz… Öğrencilerinizi iyi tanıyın Amaçlarınızı iyi belirleyin
Öğretim tasarımı ilkelerini etkin kullanın Yönlendirici/Yol gösterici olun Cesaretlendirici olun Tutarlı ve esnek olun