DSM-IV'e göre duygudurum bozuklukları

... konulu sunumlar: "DSM-IV'e göre duygudurum bozuklukları"— Sunum transkripti:

1 DSM-IV'e göre duygudurum bozuklukları
Depresif bozukluklar Major depresyon Tek dönem Yineleyici Distimik bozukluk Başka türlü adlandırılamayan depresif bozukluk

2 DSM-IV'e göre duygudurum bozuklukları (devam)
Bipolar bozukluklar Bipolar I bozukluğu Bipolar II bozukluğu Siklotimik bozukluk Başka türlü adlandırılamayan bipolar bozukluklar Genel tıbbi duruma ve madde kullanımına bağlı duygudurum bozuklukları Başka türlü adlandırılamayan duygudurum bozukluğu

3 Majör depresyon sıklığı
Yaşam boyu yaygınlığı % kadardır Bir yıllık yaygınlık % kadardır. Yaygınlık cinsiyet farkı gösterir. Erkeklerde % 3-12 Kadınlarda % kadardır. Ortalama başlangıç yaşı 27'dir % olgu süregenleşme eğilimindedir. Depresyon atağı geçirenlerin % 9'u mani öyküsü de verirler. Herhangi bir affektif bozukluğun yaşam boyu yaygınlığı % 7-8 kadardır.

4 Depresyonun sonuçları
Mortalitede artış Fatal kaza olasılığında artış İkincil hastalıklara bağlı ölümler İntiharlar İş kaybı, üretkenlik kaybı İş ve okul performansında bozulma Madde kötü kullanımı Aile içi ilişkilerin bozulması Fiziksel sağlığın bozulması

5 Belirtileri Çökkün duygudurum İlgi ve zevk azlığı Umutsuzluk
Karamsarlık, kötümserlik Bunaltı, ajitasyon Üzüntü İrritabilite

6 Belirtileri (devam) Kararsızlık Benlik saygısında azalma veya kayıp
Değersizlik ve suçluluk düşünceleri Çaresizlik duygusu Günlük işleri yapamama

7 Belirtileri (devam) İş, aile, para ve sağlık sorunları ile aşırı uğraş
Enerji azlığı, yorgunluk Psikomotor yavaşlama Bıkkınlık, isteksizlik İntihar düşünceleri İntihar girişimleri

8 Belirtileri (devam) Konsantrasyon yetisinde azalma Unutkanlık
Alkol ve diğer madde kullanımı Var olan fiziksel hastalığı beliertilerinde artma Fiziksel hastalığa yakalanma olasılığında ve mortalitede artma

9 Nörovejetatif belirtiler
Enerji azlığı, yorgunluk Psikomotor ajitasyon, yavaşlama İnsomnia, hipersomnia Libido azlığı İştah bozukluğu, kilo değişiklikleri Duygulanımda diurnal değişme Kabızlık Baş ağrısı

10 Unipolar hastalarda relaps için risk etkenleri
Daha önceki atakların sayısı Süregen seyir Şu andaki atağın ağırlığı Eşlik eden psikiyatrik ve tıbbi durumlar Şimdiki atağın tedaviye yeterli yanıt vermemesi Kalıntı belirtiler Erken başlangıç Kişilik sorunlarının varlığı

11 Unipolar hastalarda relaps için risk etkenleri (devam)
Nörotiklik REM latansı kısalığı TRH’a TSH yanıtında azalma İlk non-REM döneminde delta uykusunun göreceli olarak azlığı

12 İntihar olasılığı Başka ruhsal hastalığı olanlarda Erkeklerde
Alkol ve diğer madde kullanım sorunları olanlarda Önemli kayıp yaşayanlarda (sevilen birinin kaybı, iş kaybı, boşanma vb.) Sosyal desteklerin yetersiz olduğu olgularda

13 İntihar olasılığı (devam)
Emeklilik gibi önemli yaşam olayları yaşayanlarda Bekarlarda, boşanmış olanlarda Yaşam dönemlerinde değişiklikler Daha önce intihar girişiminde bulunanlarda İntihar tehdidinde bulunanlarda.

14 İntihar olasılığı (devam)
Organize intihar planı yapanlarda Aynı anda medikal hastalığı olanlarda Ağır bilişsel bozukluk gösterenlerde Psikotik özellik gösterenler Önceden beyin hasarı olanlarda Yaşlılarda olasılık daha fazladır

15 İntihar olasılığı (devam)
Organize intihar planı yapanlarda Aynı anda medikal hastalığı olanlarda Ağır bilişsel bozukluk gösterenlerde Psikotik özellik gösterenlerde Önceden beyin hasarı olanlarda Yaşlılarda olasılık daha fazladır

16 Hangi belirtiler intihar işareti sayılır?
Çaresizlik ve umutsuzluk gibi duyguların sık sık ifadesi Bir insanın daha önceki davaranış biçiminden önemli ölçüde farklı davaranışların izlenmesi (dikkatli birinin düşüncesizce davranması gibi) Ağır depresyon belirtileri

17 Hangi belirtiler intihar işareti sayılır?(devam)
Beklenmeyen bir rahatlama gösterenler: Bu intihar için kararlılığın işareti sayılmaktadır. Akraba ve yakınlardan uzaklaşma Miras, yaşam sigortası vb. konularında konuşmalar Vasiyetini yazma Ölüm ve ölmekle ilgili konuşmalar

18 Hangi olgular birinci basamakta tedavi edilemez
Hangi olgular birinci basamakta tedavi edilemez? Hangi olguların psikiyatriste gönderilmeleri gerekir? İntihar riski Gıda reddi varsa Ciddi fiziksel sorunlar varsa Dirençli olgular Süregenleşme eğilimi gösteren olgular Ek tedavi yöntemlerine gerek duyuluyorsa Ağır negativizm belirtileri varsa Homisid olasılığı varsa Psikoterapi gerekli görülüyorsa Çevresel destek sistemleri yeterli değilse

19 Hangi hastaların hastaneye yatması gerekir?
Ciddi intihar girişimi olanlar Ciddi intihar düşünceleri gösterenler İntihar planları yapanlar Kendine ve çevreye zarar verme eğilimi olanlar Gıda reddi olanlar Ayaktan tedaviyi sürdürme güçlükleri olanlar

20 Depresyon belirtileri- Özet
Emosyonel Benlik saygısı düşüklüğü, yetersizlik ve güvensizlik Üzüntü, hüzün Anksiyete İrritabilite Apati Anhedoni

21 Depresyon belirtileri- Özet
Psikolojik Suçluluk Umutsuzluk Çaresizlik, değersizlik Zevk alma yetisi kaybı

22 Depresyon belirtileri- Özet
Bilişsel Obsesif düşünce, ruminasyon Bellek bozukluğu Konsantrasyon bozukluğu İntihar düşünceleri

23 Depresyon belirtileri- Özet
Sosyal Sosyal geri çekilme, yalnızlık Sosyal-mesleki işlevlerde bozulma Evlilik ve iş sortunları Parasal sorunlar

24 Depresyon belirtileri- Özet
Nörovejetatif Enerji azlığı, yorgunluk Psikomotor ajitasyon, yavaşlama İnsomnia, hipersomnia Libido azlığı İştah bozukluğu, kilo değişiklikleri Duygulanımda diurnal değişme Kabızlık Baş ağrısı

25 Depresyon belirtileri- Özet
Psikotik belirtiler Sanrılar Varsanılar

26 Laboratuvar tetkikleri
Başlangıçta önerilen laboratuvar tetkikleri Tam kan sayımı Elektrolitler Glukoz BUN Kreatinin KCFT Kalsiyum, fosfat

27 Başlangıçta önerilen laboratuvar tetkikleri (devam)
VDRL İdrar tetkiki Serum ve idrarda toksik tarama Tiroid fonksiyon testleri EKG Koryonik gonadotropin

28 Özel laboratuvar Testleri
Serum B 12 ve folat Sedimantasyon Antinuklear antikor Seruloplazmin PPD LP Radyolojik tetkikler Göğüs filmi CT MRI

29 Özel laboratuvar Testleri (devam)
Tek foton emisyon tomografisi PET Diğer tanısal testler DST TRH uyarım testi EEG Polisomnografi

30 Psikiyatrik ayırıcı tanı
Majör depresyon Bipolar bozukluk depresif dönem Distimi Siklotimi Kişilik bozukluğu, sınır kişilik Normal yas, çözümlenmemiş yas, kayıba karşı reaksiyonlar

31 Psikiyatrik ayırıcı tanı (devam)
Deprese duygudurumla birlikte uyum bozukluğu Şizofreni, post psikotik depresyon, negatif belirtiler Anksiyete bozuklukları Somataform bozukluğa bağlı depresyon Yeme bozuklukları

32 Psikiyatrik ayırıcı tanı (devam)
Madde kullanım bozuklukları Sanrılı bozukluklar Demans, diğer organik beyin sendromları Obsesif kompulsif bozukluk Şizoaffektif bozukluk

33 Nedenleri Monoamin kuramı Norepinefrin Serotonin Dopamin
Adrenerjik kolinerjik denge hipotezi Reseptör duyarlılığı değişiklikleri NMDA sistemi GABA sistemi

34 Nedenleri (devam) İkincil bilgi taşıyıcıları ile ilgili bozukluklar
Biyolojik ritim bozuklukları Nöroendokrin nedenler İmmünolojik nedenler Serebrovasküler olaylar Duyarlılaşma (kindling) görüşü Genetik Dinamik nedenler Beck modeli Öğrenilmiş çaresizlik modeli Kişilik yapısı

35 Seyir ve sonlanım Olguların % kadarı bilinen yöntemlerden yararlanır. Tedavi edilmeyen olgularda doğal seyir 6-24 aydır. Olguları % kadarı yineler. İlk ataktan sonra yineleme olasılığı % 50, 2. ataktan sonra % 70, 3. ataktan sonra % 90 kadardır. Erken başlayanlarda yineleme olasılığı yüksektir.