Meme Kanseri Doç. Dr. Alper AKCAN Erciyes Üniversitesi

... konulu sunumlar: "Meme Kanseri Doç. Dr. Alper AKCAN Erciyes Üniversitesi"— Sunum transkripti:

1 Meme Kanseri Doç. Dr. Alper AKCAN Erciyes Üniversitesi
Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD. Meme ve Endokrin Cerrahi Çalışma Grubu :29 Dr. AKCAN

2 :29 Dr. AKCAN

3 Meme Kanseri Nedir? Meme, süt bezlerinden ve burada üretilen sütü meme başına taşıyan kanallardan oluşur. Bu süt bezleri ve kanalları döşeyen hücrelerin kontrol dışı olarak çoğalmaları ve vücudun çeşitli yerlerine giderek çoğalmaya devam etmelerine meme kanseri denir. :29 Dr. AKCAN

4 Görülme Sıklığı Nedir? Her 10 kadından biri meme kanserine yakalanmaktadır. Dünyada her 11 dakikada 1 kadın meme kanseri nedeni ile hayatını kaybetmektedir. Dünyada her 3 dakikada 1 kadına yeni meme kanseri tanısı konmaktadır. :29 Dr. AKCAN

5 Risk Faktörleri Nedir? Bazı özellikleri taşıyan kadınlarda, meme kanserinin daha sık görüldüğünü biliyoruz. Bu risk faktörlerini taşıyan kişilerin mutlaka meme kanserine yakalanacakları söylenemez. Bu faktörleri taşımayan kişiler de meme kanserine yakalanabilirler. :29 Dr. AKCAN

6 Risk Faktörleri-1 Yaş: İleri yaş en önemli risk faktörüdür.
Yeni meme kanseri tanısı konan kadınların %70'i 50 yaşın üzerindedir. 50 yaş üzerinde olan kadınlarda meme kanseri görülme sıklığı, yaşı 50 yaşın altında olan kadınlardan 4 kat daha fazladır. :29 Dr. AKCAN

7 Risk Faktörleri-2 Kişisel meme kanseri öyküsü:
Daha önce meme kanseri geçirmiş ve tedavi olmuş kadınlarda, diğer memede kanser gelişme olasılığı normal kadınlara göre 3-4 kat daha fazladır. :29 Dr. AKCAN

8 Risk Faktörleri-3 Ailede meme kanseri öyküsü:
Aile yakınları arasında meme kanserine yakalanmış kadınların, meme kanserine yakalanma olasılığı, diğer kadınlara göre daha fazladır. Örneğin, kız kardeşi veya annesi meme kanserine yakalanan bir kadının, meme kanserine yakalanma riski diğer kadınlardan kat daha fazladır. :29 Dr. AKCAN

9 Risk Faktörleri-4 Fertil çağ süresi:
Adet görmeye erken başlanması ve menopoza geç girilmesi fertil çağı uzatmaktadır. 50 yaşından sonra adet görmeye devam eden kadınlarda, meme kanserine yakalanma riski az da olsa artmaktadır. :29 Dr. AKCAN

10 Risk Faktörleri-5 Doğurganlık öyküsü:
İlk çocuğu doğurma yaşı önemlidir. İlk çocuğunu 30 yaşından sonra doğuran kadınlarda meme kanseri görülme oranı 20 yaşından önce doğuranlara göre 2 kat fazladır. Hiç çocuk doğurmayan kadınlarda risk hafif yükselmektedir :29 Dr. AKCAN

11 Risk Faktörleri-6 Sosyoekonomik seviyenin yüksekliği:
Varlıklı, sosyoekonomik düzeyi yüksek olan kadınlarda meme kanseri görülme oranı daha fazladır. :29 Dr. AKCAN

12 Risk Faktörleri-7 Östrojen hormonu tedavisi görenler:
Menopoz nedeni ile uzun süre östrojen tedavisi (10 yıldan fazla) gören kadınlarda, meme kanseri riski artmaktadır. Menopoz yakınmalarının azaltılması amacı ile östrojen verilmesi önerilebilir fakat bir hekim kontrolü altında yapılmalıdır. :29 Dr. AKCAN

13 Risk Faktörleri-8 Doğum kontrol hapı kullanılması:
Bu konuda farklı görüşler olmakla birlikte hafif bir risk artışı olduğu ileri sürülmektedir. On yıl önce doğum kontrol hapını bırakmış olan kadınlarda ise, bu risk tamamen ortadan kalkmaktadır. :29 Dr. AKCAN

14 Risk Faktörleri-9 Şişmanlık ve yağlı beslenme:
Bazı çalışmalarda şişmanlığın, özellikle 50 yaş üzerindeki kadınlarda meme kanserine yakalanma riskini artırdığı gözlenmiştir. :29 Dr. AKCAN

15 Meme Kanseri Riski Azaltılabilir mi?
Şişmanlığın azaltılması, Alkol alınıyorsa bırakılması, Hafif egzersiz yapılması (haftada 4 saat tempolu yürüyüş), Sebze ve meyvenin bol tüketilmesi gibi önlemlerle meme kanseri riski kısmen azaltılabilmektedir. :29 Dr. AKCAN

16 Meme kanseri önlenebilir mi?
Meme kanserini kesin önleyen bir yöntem henüz yoktur. Günümüzde bilinen tek yöntem erken tanıdır. Erken tanı sayesinde, meme kanserinin getirdiği sorunlar büyük oranda çözülebilmektedir. :29 Dr. AKCAN

17 Erken Tanı-1 20 yaş üzerindeki kadınlar, her ayın belirli bir döneminde kendi kendilerini muayene etmelidirler. Bu muayene sırasında meme dokusunda bir değişiklik tespit edilirse derhal bir hekime başvurulmalıdır. Bir değişiklik saptanmasa bile üç yılda bir kez hekim tarafından muayene edilmelidirler. :29 Dr. AKCAN

18 Erken Tanı-2 40 yaşına gelen kadınların, kendi yaptıkları periyodik muayeneye ek olarak her yıl bir kez hekim tarafından muayene edilmeleri gereklidir. Ayrıca 1-3 yıl ara ile mamografi çektirmeleri gereklidir. :29 Dr. AKCAN

19 Erken Tanı-3 50 yaşından sonra, kadınlar kendilerinin periyodik muayenelerine ve her yıl bir defa hekim muayenesine devam etmeli ve mamografi her yıl çektirmelidir. :29 Dr. AKCAN

20 Her bilinçli kadın kendi kendine meme muayenesi yapmayı öğrenmeli ve bu muayeneyi düzenli olarak yapmayı alışkanlık haline getirmelidir. :29 Dr. AKCAN

21 Memedeki kitlelerin %80'i, bu kitleler iyi huylu yada kötü huylu olsun, kadınların kendisi tarafından ya tesadüfen yada kendi kendine meme muayenesinde farkedilmektedir. Tesadüfen farkedilen kitleler genellikle çok büyük kitleler olmaktadır. :29 Dr. AKCAN

22 Usulüne uygun olarak yapılan kendi kendine meme muayenesinde daha ufak çaptaki kitleleri ve ek olarak meme kanserine işaret edebilecek bazı bulguları farketme olanağı doğmaktadır. :29 Dr. AKCAN

23 Kendi kendine meme muayenesi ne zaman yapılmalıdır?
Kendi kendine meme muayenesi ideal olarak adet döngüsünün günleri arasında, ayda bir kez yapılmalıdır. Adet kanamasının başlamasıyla birlikte kanda östrojen ve progesteron hormonlarının etkinlikleri nispeten azalır ve meme dokusunu incelemek kolaylaşır. :29 Dr. AKCAN

24 Kendi kendine meme muayenesi nasıl yapılmalıdır?
:29 Dr. AKCAN

25 Kendi kendine meme muayenesinin üç ayrı aşaması vardır:
1- Gözle değerlendirme, 2- Yatar pozisyonda elle değerlendirme, 3- Ayakta elle değerlendirme. Her bir aşama meme dokusu hakkında çok değerli bilgiler verir ve mutlaka uygulanmalıdır. :29 Dr. AKCAN

26 1-Memelerin gözle değerlendirilmesi
eller kalçalardayken, elleri önde sıkarken, kollar yanlarda serbest sallanır durumda iken, eller havadayken, vücut öne serbestçe eğilmiş durumdayken. :29 Dr. AKCAN

27 2-Memelerin yatar pozisyonda elle değerlendirilmesi
Yatar pozisyonda elle muayenede sağ memenin değerlendirilmesi Daha sonra sol el parmaklarınızla sağ memenizi anlatıldığı şekilde tümüyle tarayın :29 Dr. AKCAN

28 3-Memelerin ayakta elle değerlendirilmesi
Ayakta yapılan muayene özellikle üst dış kadrandaki kitlelerin daha iyi fark edilmesini sağlar. :29 Dr. AKCAN

29 Eğer memelerinizde bir yumru veya sertlik saptarsanız
meme başında kanama veya akıntı varsa memede veya meme başında bir çöküntü, kırışıklık gözlerseniz meme derisinde kalınlaşma, şişme, renk değişikliği varsa meme başında kalınlaşma, kızarıklık veya yara varsa ciltte portakal kabuğu manzarası yüzeyel damarlarda belirginleşme meme başlarının pozisyonlarında değişiklik memenizin boyut ve şeklinde bir değişiklik fark ederseniz, HEMEN BİR DOKTORA BAŞVURUN!!!! :29 Dr. AKCAN

30 Bu değişikliklerin kötü huylu olmayan lezyonların belirtisi olabileceğini unutmayarak, paniğe kapılmadan doktorunuzun önerilerini yerine getirmelisiniz. :29 Dr. AKCAN

31 Muayene Meme muayenesi bir genel cerrah tarafından yapılmalıdır.
Koltuk altlarında lenf düğümlerinin büyüyüp büyümediği kontrol edilmelidir. :29 Dr. AKCAN

32 Görüntüleme Bundan sonraki adım ultrason (USG) ve mamografidir.
:29 Dr. AKCAN

33 Mamografi Nedir? Mamografi, düşük dozda çekilen bir meme röntgen filmidir. Memede, muayene ile saptanamayacak kadar küçük anormalliklerin tespit edilmesi amacı ile çekilir. Mamografinin gerçek değeri budur. Çünkü, bu sayede, hastalık muayene ile tespit edilebilecek safhadan önce saptanır. Bu nedenle kesin hayat kurtarıcıdır. :29 Dr. AKCAN

34 Mamografi İnceleme için hasta mammograf denilen röntgen aletinin önüne oturtulur. Meme X ışınına duyarlı bir levha üzerine yerleştirilerek sıkıştırılır. :29 Dr. AKCAN

35 Mamografi Mamografi yağ içeriği fazla olan memelerde daha iyi sonuç verir. Emzirmemiş genç bayanlarda, emzirme döneminde ve gebelikte yağ oranı azaldığı için küçük kitlelerin ayırt edilmesi güçleşmektedir. :29 Dr. AKCAN

36 :29 Dr. AKCAN

37

38

39

40 Mamografi Güvenilirlik:
Mamografi meme kanseri tanısında en güvenilir inceleme yöntemidir. Güvenilirlik oranı tek başına uygulanırsa %70-90, klinik muayene ile birlikte uygulanırsa %90-95 kadardır. :29 Dr. AKCAN

41 Aspirasyon İnce bir iğneyle kitle-kist içindeki sıvıyı çekmeye çalışabilir. Bu sıvı incelenerek kötü huylu hücrelerin varlığı araştırılabilir. :29 Dr. AKCAN

42 Biyopsi Kitlenin tümünün çıkarılmasıdır. :29 Dr. AKCAN

43 Meme Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Son yıllarda meme kanseri tedavisinde oldukça önemli gelişmeler olmuştur. Hastalık ne kadar erken safhada saptanırsa tedavi olanağı ve seçeneği o kadar fazla olmaktadır. :29 Dr. AKCAN

44 Meme Kanseri Tedavisi Cerrahi, Radyoterapi, Hormonoterapi, Kemoterapi
:29 Dr. AKCAN

45 Meme Kanserinden Ölüm Oranı
Meme kanseri, tümör küçükken ve kötü huylu hücreler komşu lenf düğümlerine ulaşmadan, erken teşhis edilirse %90 tedavi şansı vardır. :29 Dr. AKCAN

46 Unutulmamalıdır ki kanserde erken tanı, tedaviyi kolaylaştıran en önemli etkendir.
:29 Dr. AKCAN

47 Teşekkürler :29 Dr. AKCAN