Kar Planlaması ve Kontrol: BBN Analizleri

... konulu sunumlar: "Kar Planlaması ve Kontrol: BBN Analizleri"— Sunum transkripti:

1 Kar Planlaması ve Kontrol: BBN Analizleri
BÖLÜM4 Kar Planlaması ve Kontrol: BBN Analizleri 2

2 Kar Planlaması ve Kontrol Analizleri
Başabaş Noktası Analizleri İle Aşağıdaki Sorular Cevaplanır: İstediğim kara ulaşmak için nekadar satmalıyım? Fiyatları indirip satış hacmini arttırarak Karı ne kadar arttırabilirm? Kapasiteyi arttırdığımızda kar nasıl etkilenir? Hangi ürünlerin üretimine devam edilmelidir?

3 Maliyetler Nelerdir Sabit Maliyetler Değişken Maliyetler
Yarı Değişken Maliyetler Birim Maliyetler

4 Toplam Sabit Maliyetler
Üretim artış ve azalışlarından etkilenmeyen maliyetlerdir. Aylık Kira Maliyeti Kira Gideri üretim miktarından etkilenmez. Aylık Üretim Düzeyi

5 düşen kira maliyeti üretim
Brim Sabit Maliyet Birim Sabit Maliyet ler üretim arttıkça azalış gösterecektir. Kira Giderleri Üretilen ürün başına düşen kira maliyeti üretim arttıkça azalacaktır. Üretim Miktarı

6 Toplam Değişken Maliyetler
Toplam Değişken Maliyetler üretim artış ve azalışlarından etkilenir. Hammadde Maliyeti Üretim miktarı arttıkça toplam hammadde maliyetide artacaktır. Üretim Miktarı

7 Birim Değişken Maliyet
Birim değişken maliyet üretim artış ve azalış larından etkilenmeyen, birim olarak aynı kalan giderlerdir Br.hammadde Maliyeti Örneğin br hammadde Maliyeti 100TL olabilir. Üretim Miktarı

8 Maliyet Davranışları:Özet

9 Yarı Değişken Maliyetler
Yarı değişken giderler, hem sabit hemde değişken gider özelliği gösterirler, hem sabit hemde değişken unsurlar içerebilirler. Örnek: Aylık tamir bakım giderleri

10 Değişken Giderler Üretim düzeyinde değişmeden kaynaklanan br.değ.gider. Top.Değişken Maliyet Değişken Bakım Giderleri Toplam Bakım Giderleri Aylık Bakım Giderleri Faaliyet Düzeyi

11 Yarı Değişken Giderler
Belirli bir faaliyetten sonra maliyet değişiklik gösterir. Maliyet Faaliyet

12 Doğrusal Olmayan Giderler
Maliyet Fonksiyonu Belirli Bir Faaliyet hacmi Belirli bir faaliyet düzeyinde doğrusal olmayan giderlere en yakın doğru. Toplam Maliyet Üretim Hacmi

13 Başabaş Noktası Analizleri
Maliyet davranışlarını BBN analizleri ile birlikte incelyelim.

14 Başa Baş Noktasını Hesaplamak
Başa Baş Noktası işletmenin Toplam Satış Hasılatının (Gelirler) Toplam Giderlerine eşit Olduğu ( Kar yada zarar yok) Satış noktasıdır.

15 Başa Baş Noktasını Hesaplamak
Katkı payı gelirlerden değişken giderler çıkartıldıktan sonra kalan kısmı gösterir.

16 Başa Baş Noktasını Hesaplamak
İşletmenin sadece sabit giderlerini karşılayacak şekilde ne kadar katkı payı gerekecektir (BBN)?

17 Başa Baş Noktasını Hesaplamak
İşletmenin sadece sabit giderlerini karşılayacak şekilde ne kadar katkı payı gerekecektir (BBN)? Cevap:30.000TL

18 Başa Baş Noktasını Hesaplamak
İşletmenin sabit giderlerini karşılaması için kaç adet satması gerekir (BBN)?

19 Cevap: 30,000TL ÷ 20TL (brim katkı) = 1,500 birim
Başa Baş Noktasını Hesaplamak İşletmenin sabit giderlerini karşılaması için kaç adet(birim) satması gerekir (BBN)? Cevap: 30,000TL ÷ 20TL (brim katkı) = 1,500 birim

20 Başa Baş Noktasını Hesaplamak İçin Formüla (Birim Olarak)
Finding the Break-Even Point Giderler ile başabaş noktası arasındaki ilişkiyi BBN hesaplayarak ortaya çıkardık Sabit Giderler BBN Miktar(Q) = Birim Katkı Payı (Fiyat-Br.Değ.Gider) önceki örnekte 20TL hesaplandı

21 Başa Baş Noktasını Hesaplamak İçin Formüla (Tutar Olarak)
BBN Tutar olarak da aşağıdaki formüldeki gibi hesaplanır. Sabit Giderler BBN Tutar Olarak = Katkı Payı Oranı 1-V/P

22 BBN Satış Miktarı Olarak Hesaplamak Soru 1
ABC Ltd.Şti. XYZ ürünü üretip her birini 5 TL den satmaktadır. Eğer sabit giderler 200,000TL ve birim değişken giderler 3 TL olduğuna göre işletme başa baş noktasına ulaşmak için Kaç adet satılması gerekir? a ,000 birim b ,000 birim c ,000 birim d ,667 birim

23 BBN Satış Miktarı Olarak Hesaplamak Soru 1
ABC Ltd.Şti. XYZ ürünü üretip her birini 5 TL den satmaktadır. Eğer sabit giderler 200,000TL ve birim değişken giderler 3 TL olduğuna göre işletme başa baş noktasına ulaşmak için Kaç adet satılması gerekir? a ,000 birim Birim Katkı = 5 TL – 3 TL = 2 TL Sabit Maliyetler Birim Katkı 200,000 TL 2 TL = = 100,000 birim

24 BBN Satış Miktarı Olarak Hesaplamak Soru 2
Katkı payı oranı formülünü kullanarak ABC şirketinin BBN satış tutarını hesaplayınız. Örnekte verilen bilgiler aynen kullanılacak: sabit giderler 200,000TL; satış fiyatı 5 TL; ve birim değişken giderler 3TL dir. a ,000TL b ,000 TL c ,000 TL d ,000 TL

25 BBN Satış Miktarı Olarak Hesaplamak Soru 2
Katkı payı oranı formülünü kullanarak ABC şirketinin BBN satış tutarını hesaplayınız. Örnekte verilen bilgiler aynen kullanılacak: sabit giderler 200,000TL; satış fiyatı 5 TL; ve birim değişken giderler 3TL dir. a ,000TL b ,000 TL c ,000 TL d ,000 TL Br.Katkı = = 2 TL Katkı payı oranı = 2 ÷ 5 = 0.40 BBN Tutar(TL Olarak) = 200,000TL ÷0.40 = 500,000TL

26 BBN Grafik Yöntem İle Hesaplama
Toplam gelir doğrusu brim satış fiyata göre çizilir Gelirler (satışlar) Top.sabit giderler Top. sabit giderler Yatay eksene paralel Olarak çizilir. Maliyet ve Gelirler TL Olarak Üretim Miktarı

27 BBN Grafik Yöntem İle Hesaplama
Birim değişken maliyete göre eğimi belirlenerek toplam maliyet doğrusu çizilir. Gelirler BB Noktası Kar Maliyet ve Gelirler TL Olarak Top.maliyet Zarar Top.sabit giderler Üretim Miktarı

28 Hedef Karın Hesaplanması
BBN formülü hedeflenen karı bulmak için Aşağıdaki gibi kullanılabilir. Sabit Giderler + Hedef kar Birim Olarak = Birim katkı payı Sabit giderler + Hedef kar Tutar Olarak = Birim katkı payı oranı

29 Hedef Karın Hesaplanması
ABC Ltd.Şti. XYZ ürünü üretip her birini 5 TL den satmaktadır. Eğer sabit giderler 200,000TL ve birim değişken giderler 3 TL ise işletme TL kar elde etmek için Kaç adet satış yapması gerekir? a ,000 br b ,000 br c ,000 br d ,000 br

30 Hedef Karın Hesaplanması
ABC Ltd.Şti. XYZ ürünü üretip her birini 5 TL den satmaktadır. Eğer sabit giderler 200,000TL ve birim değişken giderler 3 TL ise işletme TL kar elde etmek için Kaç adet satış yapması gerekir? a ,000 br b ,000 br c ,000 br d ,000 br = 120,000 units Br.Katkı = = 2TL/br sab.giderler + Hedef Kar Birim katkı 200, , TL/br

31 Güvenlik Marjı Nedir? Güvenlik marjı işletmenin satışlarının BBN’dan ne kadar uzak olduğunu gösterir: Güvenlik marjı herhangi bir satış düzeyinde karın kolayca hesaplanmasına yardımcı olur: Güvenlik Marjı = fiili satışlar - BBN satışları Faaliyet Güvenlik Katkı Karı Marjı payı oranı = ×

32 Güvenlik Marjı Nedir? ABC ltd. Şirketinin katkı payı oranı %40 tır. Firmanın gerçekleşen satışları 100,000 TL ve BBN satışları 80,000 TL olduğuna göre faaliyet karı nedir? Faaliyet Güvenlik Katkı Karı Marjı payı oranı = × Faaliyet Karı = 20,000 × = 8,000

33 Faaliyet Karındaki Değişim Hesaplanabilirmi?
BBN ulaşıldıktan sonra, her ilave satış kara katkısı katkı payı kadar olacaktır: ABC satışları 15,000TL arttırmayı hedeflemektedir. Faaliyet karı nasıl etkilecektir? Faaliyet Satış Hacminde Katkı Payı Karında Değişme Değişme Oranı = × Faaliyet Karındaki değişme = ,000 × = 6,000TL

34 BBN Analizinin İşletmelerde Uygulanışı

35 İşletmelerde BBN Uygulamaları
Aşağıdaki bilgiler bisiklet üreticisi Bisikletsan muhasebesi tarafından hazırlanmıştır :

36 İşletmelerde BBN Uygulamaları
Bisikletsan satışları %10 arttıracak 12,000TL reklam giderine katlanmalımıdır?

37 İşletmelerde BBN Uygulamaları
Bisikletsan satışları %10 arttıracak 12,000TL reklam giderine katlanmalımıdır? 550 × 500TL 550 × 300TL 80TL + 12TL Hayır, kar azaldı.

38 İşletmelerde BBN Uygulamaları
Bisikletsanın giderlerini %10 azaltacak, satışlarını %25 arttıracak 12,000TL reklam giderine katlanmalımıdır? Kar nasıl etkilenir

39 İşletmelerde BBN Uygulamaları
Bisikletsanın satış fiyatını %10 azaltacak, satışlarını %25 arttıracak 12,000TL reklam giderine katlanmalımıdır? Kar nasıl etkilenir 1.25 × 500 625 × 450TL 625 × 300TL Kar dahada azaldı.

40 İşletmelerde BBN Uygulamaları
Reklam gideri ve fiyat indirimi: Bisikletsan, fiyatı %10 inidirip Satış elemanlarının ücretlerinden 50,000TLkesilecek buna karşın her bisiklet başına satış elamanlarına 25TL ödeyerek satışları %50 arttırılacaksa Kar nasıl etkilenir?

41 BBN İşletmelerde Kullanımı
Reklam gideri ve fiyat indirimi: Bisikletsan, fiyatı %10 indirip Satış elemanlarının ücretlerinden 50,000TLkesilecek buna karşın her bisiklet başına satış elemanlarına 25TL ödeyerek satışları %50 arttıracaksa kar nasıl etkilenir? 1.5 × 500 750 × 450 TL 750 × 325TL Kar artışı sağlandı.

42 Değişik ürünler vedeğişik Yarı değişken giderlerin
BBN Diğer Kullanımı Değişik ürünler vedeğişik Katkı payları. Yarı değişken giderlerin belirlenmesi. BBN analizi .

43 İşletmenin Birden Fazla Ürün Satması Durumunda BBN
Satış karması işletmenin birden farklı ürün satması durumunda söz konusdur. Farklı ürünler farklı satış fiyatı, maliyeti, ve faklı katkı payı oranı içerir. Eğer Bisikletsan bisiklet ve jant satıyorsa, BBN nasıl hesaplanır?

44 İşletmenin Birden Fazla Ürün Satması Durumunda BBN
Bisikletsan’dan aşağıdaki bilgiler elde edilmiştir:

45 İşletmenin Birden Fazla Ürün Satması Durumunda BBN
Ortalama katkı payı oranı: 265,000TL 550,000TL = 48% (yaklaşık)

46 İşletmenin Birden Fazla Ürün Satması Durumunda BBN
BBN Tutar Olarak aşağıdaki gibidir: 170,000 0.48 = 354,167TL (yaklaşık)

47 Düşük ve Yüksek Noktalar Yöntemi
Aşağıda Bisikletsan şirketinin 2aylık faaliyet düzeyleri ve bu düzeylerdeki tamir bakım giderleri aşağıdaki gibidir: Yukarıdaki iki faaliyet düzeyini kullanarak, aşağıdakileri hesaplayınız: Birim değişken maliyet. Toplam sabit maliyetler. Toplam maliyet formülü.

48 Düşük ve Yüksek Noktalar Yöntemi
Br.Değiş. Maliyet = = = 0.90TL/Br Maliyet Birim 3,600TL 4,000

49 Düşük ve Yüksek Noktalar Yöntemi
Br.Değ.Maliyet = = = 0.90TL/Br. Sabit Maliyet = Top.Maliyet – Toplam değişken maliyet Maliyet Miktar 3,600TL 4,000

50 Düşük ve Yüksek Noktalar Yöntemi
Br.Değ.Maliyet = = = 0.90TL/Br. Sabit Maliyet = Top.Maliyet – Toplam değişken maliyet Sabit Maliyet = 9.700TL –( 0,90TL/Br. X 9.000Br.) Sabit Maliyet = 9.700TL – 8.100TL = 1.600TL Maliyet Miktar 3,600TL 4,000

51 Düşük ve Yüksek Noktalar Yöntemi
Br.Değ.Maliyet = = = 0.90TL/Br. Sabit Maliyet = Top.Maliyet – Toplam değişken maliyet Sabit Maliyet = 9.700TL –( 0,90TL/Br. X 9.000Br.) Sabit Maliyet = 9.700TL – 8.100TL = 1.600TL Toplam Maliyet = 1,600TL TL/Br. (y= 1.600TL+0,90x) Maliyet Miktar 3,600TL 4,000

52 Düşük ve Yüksek Noktalar Yöntemi Soru1
80.000br satıldığında Satış Komisyonları 10,000TL, br satıldığında ise satış komisyonları14,000TL ise, Satış Komisyonları Giderinin, değişken kısmı her bir satışta nekadardır (br.değ.gider)? a TL/br b TL/br c TL/br d TL/br

53 Düşük ve Yüksek Noktalar Yöntemi Soru1
80.000br satıldığında Satış Komisyonları 10,000TL, br satıldığında ise satış komisyonları14,000TL ise, Satış Komisyonları Giderinin, değişken kısmı her bir satışta nekadardır (br.değ.gider)? a TL/br b TL/br c TL/br d TL/br c. $.12 per unit d. $.125 per unit 4,000TL ÷ 40,000 birim = 0.10TL/br

54 Düşük ve Yüksek Noktalar Yöntemi Soru2
80.000br satıldığında Satış Komisyonları 10,000TL, br satıldığında ise satış komisyonları14,000TL ise, Satış Komisyonları Giderinin, sabit kısmı nekadardır? a. 2,000 TL b. 4,000 TL c. 10,000 TL d. 12,000 TL

55 Düşük ve Yüksek Noktalar Yöntemi Soru2
80.000br satıldığında Satış Komisyonları 10,000TL, br satıldığında ise satış komisyonları14,000TL ise, Satış Komisyonları Giderinin, sabit kısmı nekadardır? a. 2,000 TL b. 4,000 TL c. 10,000 TL d. 12,000 TL

56 BBN Analizi Varsayımları
Belirli bir faaliyet düzeyinde, Maliyet/ Gelir ilişkileri doğrusaldır. Birim satış fiyatı aynıdır. Birim değişken maliyetler aynıdır. Toplam sabit maliyetler aynıdır. Satış karışımı aynıdır (ürün oranları). Üretim = Satış (stok yok, fazla stok yok).

57 IV. Bölümün Sonu