Eğitim Şube Müdürlüğü MART YEŞİLAY HAFTASI

... konulu sunumlar: "Eğitim Şube Müdürlüğü MART YEŞİLAY HAFTASI"— Sunum transkripti:

1 Eğitim Şube Müdürlüğü 2010 1-7 MART YEŞİLAY HAFTASI

2 DİYEBİLME BİLİNCİNİ OLUŞTURMAK...
EĞİTİMLERDE ÖNCELİKLİ HEDEFİMİZ ; “Gençlerin bedensel, ruhsal ve sosyal olarak kendilerini koruyabilme yollarını öğrenmeleridir” ‘HAYIR’ DİYEBİLME BİLİNCİNİ OLUŞTURMAK...

3 MADDE BAĞIMLILIĞI NEDİR ?
Birey ile nesne arasında, bireyin otonomisini etkileyen, özgürlüğünü kısıtlayan, tutum, duygu ve davranışlarını değiştiren bir ilişki türüdür. Kontrolünü (öz güvenini) yitirip BİR MADDE’ ye bağlanma durumudur

4 MADDE NE DEMEKTİR? MERKEZİ SİNİR SİSTEMİNİ ETKİLEYEREK, KULLANAN KİŞİNİN RUHSAL VE FİZİKSEL DENGESİNİ BOZAN; BU KİŞİDE FİZİKSEL VE RUHSAL BAĞIMLILIĞA YOL AÇAN; KİŞİSEL VE TOPLUMSAL YÖNDEN EKONOMİK VE SOSYAL ÇÖKÜNTÜ OLUŞTURAN MADDELERDİR.

5 BAĞIMLI KİMDİR? * Maddeyi artırma (Tolerans)
* Miktar ve Sürenin Aşılması * Yoksunluk Belirtisi (depresyon-kramp) * Madde Alınması ile Rahatlama * Zaman Kaybına Yol Açması * Ruhsal Bedensel Sosyal Zarar * Sorumluluklarının İhmali

6 Neden başlanır ? Stresli durumlarda geçici rahatlama Geçici zevk
Utangaçlığı kaldırmak Cesaret almak Bir gruba ait olmak Farklı ve değişik gözükmek Merak

7

8 NEDEN TEHİKELİDİRLER? Alışkanlıkla başlar bağımlılıkla devam eder ve tutsaklıkla sona eren insan sağlığını psikolojik, sosyal ve fiziksel olarak olumsuz etkileyen maddeler

9 ? BAĞIMLILIĞI ENGELLEMENİN YOLU HAYIR! ? ? DEMEKTİR.

10 Adolesan/Gençlik Neden Çok Önemli?

11 Adolesan 10 19 Yaş 15 24 Gençlik dönemi Genç İnsan

12 Adolesan dönem, çocukluktan erişkinliğe geçişte, hızlı birtakım psikolojik, duygusal ve biyolojik değişikliklerin yaşandığı fırtınalı bir dönemdir. Ancak;

13 Gençlik dönemi çocukluk ile erişkinlik arasında hızla geçen bir ara dönem değildir.
Yaşamın %21‘idir. ort. 14 yıl sürer.

14 Türkiye’de nüfusun % 50’si 20 yaş ve altında
Dünyada yaşayan her 5 kişiden 1’i adolesan Bunlara gençleri de katarsak sayı daha da  Türkiye’de nüfusun % 50’si 20 yaş ve altında Bu genç insanlar 21. yy’da gelişen dünya için hem büyük bir RİSK, hem de büyük bir KAYNAK !

15 Adolesanların/Gençlerin Karşılaştıkları “Riskler”, “Yeni Durumlar”
Puberte / menarş Cinsellik Cinsel aktivite Gebelik riski İstenmeyen gebelikler İsteyerek düşükler Kontraseptif kullanımı / kullanılmaması CYBE Toplumsal cinsiyet ayrımcılığı Cinsel şiddet Sigara / alkol / madde kullanımı

16 MADDE KULLANMANIN NEDENLERİ
BİLGİSİZLİK ÖZENTİ BAR-BİRAHANE-DİSKOTEK GRUP BASKILARI MERAK MODA TERÖRİST FAALİYETLER

17 Tüm adölesanların bağımlılık yapıcı maddeleri kullanmaya başlama riski vardır.
İradesizlik veya kişilik zayıflığı madde kullanmak için mutlak nedenler değildir. Bağımlılık için özel bir kişilik tipi yoktur. Risk herkes için eşittir.

18 Sorunları çözmek için başka yol kalmadığına inanmaları, çaresizlik hissi de önemli bir etkendir.
Bu nedenle gençlere sorunları ile başa çıkma yöntemlerinin öğretilmesi önem kazanmaktadır.

19 Ayrıca maddenin; Ucuza temin edilmesi Kolay ulaşılabilirliği
Herkesin kendine özgü bir nedeni olabilir. Ayrıca maddenin; Ucuza temin edilmesi Kolay ulaşılabilirliği Yüksek sosyal kabul görmesi

20 SİGARA BAĞIMLILIĞI

21 SİGARA BAĞIMLILIK YAPAN MADDELERE BİR GEÇİŞ OLMA
TEHLİKESİNİ, ÖZÜNDE BARINDIRMAKTADIR.

22 Sigara içilmesinin vücuttaki zararlı etkileri Organlar Etkileri
Akciğerler Öksürük, balgam, nefes darlığı, kanser Kalp Damarlarda tıkanma, kalp krizi Ağız-Boğaz Tat almama, ağız kokusu, dişlerde sararma, boğaz kanseri, boğaz iltihabı Burun Koku almada azalma

23 Sigara içilmesinin vücuttaki zararlı etkileri
Organlar Etkileri Sindirim sistemi Mide kanseri, mide ülseri Kemikler Kemiklerde erime Damarlar Damarlarda tıkanma Cilt Ciltte kırışıklıklar Eller Parmaklarda sararma Üreme sistemi Kanser, çocuk sahibi olamama, çocuk düşürme, sağlıksız bebek doğurma, cinsel güç kaybı

24 sigara içmeyi denemeyin ve sigara içenlerden uzak durun
Bu hastalıklardan bir veya birkaçına birden yakalanmak ve hastalıklı birisi olarak yaşamak ve erken ölmek istemiyorsanız sigara içmeyi denemeyin ve sigara içenlerden uzak durun

25 ALKOL Alkol dünyadaki en eski ve en geniş şekilde kullanılan
uyuşturucu türüdür. Kanunların yaş sınırlaması olmasına rağmen, alkol gençler tarafından çok kolay elde edilebilir.

26 Etkileri Ağızdaki sürekli bir alkol kokusu, Konuşmada kayma,
Denge ve hareket kontrolünün kaybı, Zayıf yargılama, Saldırganlık Şiddet gösterme İleri düzeyde KOMA VE ÖLÜM

27 Esrar (Cannabis) Sarıkız, ot, joint, derman, giye, marijuana, gubar, derman Kullanıldığında 8 saat etkili, Bir hafta sonra bile yarısı vücutta bulunur. Bağımlılık yapar. Unutkanlığı yol açar, refleksleri bozar, sorun çözme yetisini etkiler, Üreme sisteminde erkeklik hormonu azaltır.

28 Uçucu Maddeler Yapıştırıcılar, tiner, yağ ve leke çıkarıcılar, elbise ve cam temizleyici sıvılar, aseton 6-8 saat etkilidirler Zehirlidirler ve bağımlılık riski yüksektir. Saldırgan ve tehlikeli davranışlar sıkça görülür. Sarhoşluk ve denge bozukluğu yapar. Koklayanlarda ani ölüm sıkça görülür. Ölüm çoğunlukla kalp yetmezliğindendir.

29 Eroin H, Beyaz, toz, peynir Etkisi 4-6 saat sürer.
Bağımlılık çok çabuk gelişir. Sürekli dozunu arttırmak gerekir. Bırakıldığında şiddetli bir kriz yaşandığı için bırakılması zordur. Yüksek dozlarda solunum durması, koma ve ölüme yol açar

30 Kokain Kok, buz, beyaz, krack 2-3 saat etkili
Yüksek bağımlılık riski vardır. Beyin damarlarında tıkanma ve kanamaya yol açar Kokain kullananlarda cinsel güçsüzlük, uykusuzluk, isteksizlik sıkça görülür.

31 ECSTASY ECSTASY özellikle Dünya'da son zamanlarda adından sık sık söz ettiren bir uyuşturucu maddedir.Bu haplar ücretsiz olarak dağıtılarak öğrencilerimiz uyuşturucu tuzağına düşürülmektedir.

32 LSD (Lysegic Dietylomide Tartarat)
LSD en etkili ve bir o kadar da tehlikeli bir uyuşturucudur. LSD ilk alındığında ALDATICI tesirini göstermekte, beynin süratle çalışmasını sağlamaktadır. Baş dönmesi, göz kararması, bitkinlik, sindirim organlarında bozukluk, kusma, baş ağrısı ve uykusuzluk başlar. Kişi bu kötü durumdan kurtulmak için tekrar LSD almak ister .

33 AFYON Afyon haşhaş bitkisinden elde edilir.Kan basıncının birdenbire düşmesi, şok tablosuna ve ani ölüme yol açar.

34 BAĞIMLILIK, BİR SÜREÇTİR
1. Madde kullanmaktan korkmak, ancak merak etmek, 2. Maddelerin kullanıldığı ortamlara girmek, 3. Bir kez denemek ve bir daha kullanmayacağını düşünmek 4. İkinci kez denemek 5. “Ben, bağımlı olmam”, “Ben, onlar gibi değilim” diyerek denemeleri yapmak 6. Bağımlılık 1. Genelde insanlar uyuşturucu maddelerin zararlarını ve sonuçlarını bildikleri halde meraklarına engel olamamaktadırlar. Merak uyuşturucu tüccarlarının en önemli reklam aracıdır. Reklam sloganları ise şudur. “ Hayatta her şeyi en az bir kere denemelisin” 2. İnsanlar kendilerine fazla güvendikleri için bu ortamlardan kaçmazlar. Halbuki bu ortamda bulunmak bile çoğu zaman riskin tam kendisidir. Veya arkadaşlarına yardım etmek isterler. (“Nasıl olsa ben kullanmam”, “kullanan arkadaşlara yardımcı olayım da bıraksınlar”) 3. Bir kez deneyen herkes bunu bir daha tekrarlamayacağına kendini inandırır. (“bir daha asla”) 4. Bir kez kullandıktan sonra kişi artık kendisi için önemli olan “uyuşturucuyu kullanmamak” gibi bir değeri kaybetmiştir. Biraz da kendine olan güveni artmıştır. (“Artık bir kere kullandım”, “Nasıl olsa kendimi tutarım”) 5.Birinci ve ikinci kullanımın sonrasında diğer kullanımlar hemen sıralanır. (“Ben bağımlı olmama”, “Ben onlar gibi değilim”)

35 Tanı ve Tedaviye Yönelik Engeller
İnkar Hastanın Aile üyelerinin Hekimin yaklaşımı Kötümserlik Ahlaki yaklaşım Sadece belirli özelliği olan kişilerde bağımlılık olabileceğini düşünme Yok sayma, inkar

36 TEDAVİNİN İLKELERİ Kişinin tedavi olmayı istemesidir. Kişinin maddeyi bırakmaya kendini hazır hissetmesidir.

37 Uyuşturucu madde kullanan kişiler tedavi olabilir. Özellikle
tedavi ilkelerini yerine getiren kişilerde uyuşturucu maddeyi bırakma oranı çok yüksektir.

38 1974 TÜRKİYE GÜZELİ MELEK AYBERK

39 1974 TÜRKİYE GÜZELİ MELEK AYBERK AŞIRI DOZDA MADDE KULLANIMI
SONUCU ÖLMÜŞTÜR

40 BAĞIMLILIĞIN SONUÇLARI
Fiziksel Sonuçlar Psikolojik ve Sosyal Sonuçlar

41 FİZİKİ ETKİLERİ BEYİNDE SİNİR SİSTEMİNDE SİNDİRİM SİSTEMİNDE
KARACİĞER VE BÖBREKLERDE GÖZLERDE SOLUNUM SİSTEMİNDE KAN ORGANLARINDA ZEHİRLENME

42 BENZERİ BİR ÇOK ÖLÜMCÜL HASTALIĞIN OLMASINA SEBEP VERECEKTİR.
UYUŞTURUCU MADDELER AİDS FRENGİ VEREM HEPATİT B VE C KANSER KANGREN BENZERİ BİR ÇOK ÖLÜMCÜL HASTALIĞIN OLMASINA SEBEP VERECEKTİR.

43 Yaşamdaki hedef kendine daha iyi olanaklar sağlamak ve mutlu olmaktır.
Mutlu olmanın en büyük şartı  RUH ve VÜCUT sağlığıdır.

44 Bağımlılıkla İlgili Risk Faktörleri
Aile ile İlgili Risk Faktörleri: Anne baba desteğinin az olması Anne babada madde kullanımı Anne babanın fazla toleranslı davranması,arkadaş gibi olma Anne babanın çocukla ilişkisinin kalitesi Tutarsız disiplin Anne babanın çocuğun aktivitelerine ilgisizliği Başarının ödüllendirilmeyişi, sürekli eleştiri ve yanlış üzerine odaklanma.

45 Sosyal Risk Faktörleri:
Yaşam stresleri (göç, işsizlik vs) Madde kullanan arkadaş grupları Düşük okul başarısı Düşük sosyo-ekonomik düzey Cinsel ve fiziksel taciz.

46 Kişisel Risk Faktörleri:
Kendine güvenin az olması Kendini kontrol etme yeteneğinin az olması Baş etme mekanizmalarının kötü olması Dışarıdan kolay etkilenme Agresif kişilik yapısı Heyecanlı,asi, kötümser kişilik Davranış bozuklukları Sosyal değerlere (ahlak, din) yabancılık.

47 ÜRETMEYEN, İYİ PAYLAŞIMLARDA BULUNMAYANLARIN, BOŞ VAKİTTEN DOLAYI BAĞIMLILIK YAPAN MADDELERLE KARŞILAŞMA İHTİMALİ DAHA DA YÜKSEKTİR.

48 MADDE BAĞIMLILIĞININ İLK ADIMI ARKADAŞ KIYAĞI İLE ATILIR.

49 ARKADAŞ SEÇMEK HER İNSANIN EN DOĞAL VE EN GÜZEL HAKKIDIR, AMA ONU İYİ SEÇMEKTE BİR ZORUNLULUKTUR.

50 DOKTOR DIŞINDAKİ TÜM İLAÇ TETKİKLERİ EN YAKININIZ OLAN İNSANLAR BİLE OLSA SAKINCALI OLDUĞU İÇİN KABUL EDİLMEMELİDİR.

51 BAĞIMLI KİŞİNİN BAŞINA GELECEK OLANLAR
ÖZGÜRLÜĞÜNÜ KAYBEDER KENDİNE OLAN GÜVENİ ZAYIFLAR İDEALLERİNİ KAYBEDER İNSANIN PRENSİPLERİ YOK OLMAYA BAŞLAR

52 «HER İÇİCİ POTANSİYEL BİR SATICI ADAYIDIR.»
BAĞIMLI OLAN KİŞİ MADDEYİ ALABİLMEK İÇİN ÖNCE MEVCUT PARASINI BİTİRİR  YAKININDAKİ İNSANLARI SOYAR  HIRSIZLIK YAPAR Unutmayın!!! «HER İÇİCİ POTANSİYEL BİR SATICI ADAYIDIR.»

53 Kişinin Madde Kullandığını Nasıl Anlarsınız?
Dalgınlık ve dikkat eksikliği göze çarpar, Halsizlik ve yorgunluk gözlenebilir, Gözlerde kanama saptanabilir, Konuşmasında güçlük olabilir, Aşırı terleme, kusma ve yürümede güçlük çektiği gözlenebilir, Uyku bozukluğu gözlenebilir, Kilo kaybı gözlenebilir, Vücutta yara ve enjektör izleri gözlenebilir,

54 OLUŞAN ŞEKİL BOZUKLUKLARI
MADDE KULLANAN KİŞİDE OLUŞAN ŞEKİL BOZUKLUKLARI

55 Kişinin Madde Kullandığını Nasıl Anlarsınız?
Arkadaş çevresi değişir. Aile ilişkileri azalır, odasında yalnız kalmayı tercih eder. Okul başarısı ve okula devamı azalır. Daha fazla para harcamaya başlar Gün içinde ruhsal değişimler. Bakımsız dış görünüş. Suç işleme eğilimi Evden giderek uzaklaşma.

56 Ükemizde sigara, alkol ve madde kullanımı giderek artıyor !
Son yıllarda yapılan araştırmalar ülkemizde sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımının giderek arttığını göstermektedir. Kullanım düzeyi diğer ülkeler ile karşılaştırıldığında henüz çok yüksek olmamakla birlikte artış hızı fazladır. Bu bir tehlikedir ve bütün toplumu tehdit eder. Bu nedenle hepimizin bu konuda bilgilenmesi ve mücadele etmesi gerekir.

57 MERAK ETMEK insanlar genelde uyuşturucu maddeleri kullanmaktan çekinir. Diğer yandan da bunları çok merak ederler. Bu maddelerin yasak olması, merakı artıran bir etken olabilir

58 Bu maddelerin kullanıldığı ortamlara gitmek
Uyuşturucu maddelerin kullanıldığı ortamlara girmek tehlikelidir. Belli bir zaman sonra insan bunları merak ediyor ise ısrarlara karşı koyamayacaktır. Kullanan kişiler, kullanmayanlara bu maddeleri kullanması için ısrar eder. Bu maddelerin kullanıldığı ortamlarda, bunları kullanmadan durmak oldukça güçtür.

59 Bir kez denemek ve bir daha kullanmayacağını düşünmek
Israrlara karşı koyamayan ve merakını yenemeyen insanlar bunları denerler. Denerken bağımlı olacaklarını hiçbir zaman düşünmezler. Amaçları bağımlı olmak değildir. Bir kez deneyecekler ve daha sonra bir daha kullanmayacaklardır. Yani "Bir daha asla!"

60 Üçüncü ve sonrası... Hep "bir daha asla" diyerek sık sık kullanılmaya başlanır. Artık kısır döngü başlamıştır. Üç, dört, beş... "Bir daha asla!" Bağımlılık gelişmiştir. Ancak kişi bu aşamada bağımlı olduğunun farkında değildir. Her madde kullandığı gün, bunun son kez olduğunu düşünür.

61 BAĞIMLILIK NEDİR ? Ve sonunda bağımlılık gelişir.
PEKi, BAĞIMLILIK NEDiR? * (Öğrencilerden yanıt almayı bekleyin, birçok gence sorunun yanıtını sorun) Bağımlılık bir hastalıktır. Hayat boyu sürer. insanın sosyal yaşamını bozar. Kişi çevresini, arkadaşlarını kaybeder. Ailesi ile büyük sorunlar yaşar. Ekonomik olarak büyük kayıplara uğrar. Sağlığı bozulur. Hayat artık bir maddenin etrafında dönmeye başlar.

62 Birçok kişi bağımlı olduğununun farkında değildir!
Birçok insan bağımlı olduğunun farkında değildir. Bağımlıların büyük çoğunluğu, bağımlı olduklarını inkar ederler. En azından bağımlı olduklarını kabul etmezler. Kullandıkları maddeyi istedikleri zaman bırakabileceklerini düşünürler.

63 Kullanılan madde miktarı giderek artar
Kullanılan madde miktarı zaman içinde giderek artar. Daha önce etki gösteren miktar madde ile aynı etki sağlanamaz. Bu durum bağımlılığın önemli bir göstergesidir.

64 Bağımlılık: zarar vermesine rağmen madde kullanılmaya devam edilir
Bu maddeler insanlara sadece sağlık açısından değil, sosyal ve ekonomik yönden de zarar verir. Ancak tüm bu zarar ve olumsuz sonuçlara karşın kişi madde kullanmaya devam eder.

65 Herkes bağımlı olabilir
Unutulmaması gereken en önemli şey bu maddeleri kullanan herkesin bağımlı olabileceğidir. Bağımlılık irade zayıflığından kaynaklanmaz. Bazı kişilik özellikleri ile de doğrudan ilişkisi yoktur. Genç, yaşlı, zengin, fakir herkes bağımlı olabilir.

66 KARAR SİZİN! Ben size herşeyi tarafsız olarak anlattım. Artık bundan sonrası size ait. Kendi kararınızı kendiniz vereceksiniz. Unutmayın! Herkes kendi kararından sorumludur. Ujnnmlfb

67 S O N U Ç MADDE KULLANIMINA BAŞLAMADA BİR TEK NEDEN YETERLİDİR.
GÜVENLİ BİR MADDE VE GÜVENLİ BİR KULLANIM ŞEKLİ YOKTUR. KULLANAN HERKES İÇİN BAĞIMLILIK GELİŞME RİSKİ EŞİTTİR. BAĞIMLILIĞI ENGELLEMEK KİŞİNİN ELİNDEDİR. BAĞIMLILIK İÇİN ÖZEL BİR KİŞİLİK TİPİ YOKTUR.

68 ? BAĞIMLILIĞI ENGELLEMENİN YOLU HAYIR! ? ? DEMEKTİR.

69 DESTEK-DANIŞMA İÇİN İRTİBAT KALETEPE GENÇLİK MERKEZİ