fiziksel faaliyet ve sağlık

... konulu sunumlar: "fiziksel faaliyet ve sağlık"— Sunum transkripti:

1 fiziksel faaliyet ve sağlık
Bu konferansi Pekin, çin olimpiyad maçlarina sunariz Aug 08-24, 2008 By Supercourse Team Bu konferans Olympiada ilgili fikirleri, fiziksel faalyet ve saglik konusunda bilgilarimiz ile butunlemek ucun teklif edilir (proposed). Supercourse: By Dr. Soni Dodani

2 fiziksel faaliyet ve sağlık
Konferans plânlamacıları (Supercourse Team) Soni Dodani MD, PhD Diğer meslektaşlar: Ali Ardalan, Eugene Shubnikov, Francios Sauer,Faina Linkov, Mita Lovelaker, Jesse Huang, Nicholas Padilla, Rania Saad, Ron LaPorte Sorular:  Supercourse la irtibat kurmak için:   Türkce çevirenler: Nariman Sepehrvand, Sanaz Hatami, Elham Ahmadnezhad, Mahta FaezNia

3 öğrenme amaçlari Öğrencileri fiziksel aktiviteye yönlendirmek Hastalıkların önlenmesinde spor ve sporun etkisini anlatmak Hafif ve orta dereceli fiziksel aktivite örneklerini sunmak Gelişmekte olan ülkelerde özellikle kadınları fiziksel aktivitelere teşvik etmek fiziksel uygunluğu yetersiz insanları fiziksel aktiviteye teşvik etmek Bir Olimpik fiziksel aktivite yaratmak ve sağlık düzeyini yükseltmek

4 Olimpiyat Oyunları Pekin 2008
Sayilar: ·        nüfus ,000,000 ·        Izleyiciler ,000,000 ·        sporcular 18,000 ·        yardımcılar 5,000 ·        hakemler ,500 ·        gönüllüler ,000 ·        gazeteciler ,000 Olimpiyad Oyunlari bir ölkenin genişleşmesi ile birlikdedir, oyunlar pekine bu firsati verir ki göstere zenginliği yalniz geçmişi değil, belke bir creative, modern profili var.

5 fiziksel aktivite ne demek?
Fiziksel aktivite iskelet kaslarının yarattığı bedensel hareketler sonucu , enerji tüketimi. Fiziksel uygunluk Dayanıklılık,elastikiyet ve güç isteyen sporlarda bir kişinin fiziki bakımdan başarı ölçümüdür. Devamlı fiziksel aktivite Belli bir düzen içinde ve devamlı olarak yapılan bir fiziksel aktivite örneğidir. CDC,1997 Fiziksel faaliyetin örneği devamli ve muntazam olabilir, eğer faaliyetler hafta günlerinin en çökunda yapila, tercih ile her gün, hafif-şiddetli faaliyetleri seçmişsiniz eğer haftada 5 veya daha fazla günlerde, veya şiddetli faaliyetler seçmişsiniz eğer 3 gün ve daha fazlasi.

6 “Fiziksel aktivite sizin yaptığınız bir iştir
“Fiziksel aktivite sizin yaptığınız bir iştir.Fiziksel aktivite sonucu kazanılan fiziksel uygunluk bir niteliktir.Fiziksel aktivitenin amacı fiziksel uygunluğu kazandırmaktır.” anonim

7 Fiziksel Aktivite ve Sağlığın Spektrumu
Fiziksel Uygunluk Faaliyet spektromun bir başi, o insanlardilar ki faaliyet yapmasinda ciddi yetersizlikleri var, ki ölkeler nüfusunun 20% içine aliyorlar. Bu tayf oturmuş halde iş yapan kişi lerde sona çatir. Fiziksel uygun, faaliyet sebepinden uygunlugu olan kişileri içine alir, hemde genetik üzerinden uygunlugu olan kişileri. Daha çök fiziksel aktive kimseler var ki uygun değiller, örnek için, postçilar, kadin garsonlari, veya kuçuk çocuklu anneler bile. Fiziksel faaliyet va sağlik konüsunda tetkik etme zamanda, fiziksel faaliyetin spektromun tahmin etmeği gerekiyor. Fiziksel yetersizlik Fiziksel Aktivite LaPorte RE: Am J Epidemiol Oct;120(4):507-17

8 Spor ve profesyonel sporun arasındaki farklar
Öncelikle insanin sağlık ve uygunluğunu iyileştirmesi için yapılan fiziksel aktivitenin bir formudur. Profesyonel Sporlar Kompleks, kurumlaşmış, yarışmaya dayanan ve bu karakteristik özelliklerinden dolayı,hafif ve ritmik sporlardan farklı olarak yapılan sporlardır. CDC 1999 Spor Tekraretılmiş beden hareketlerıdır ki fiziksel uygunluğun bir ve daha fazla parçasın daha iyiletmesine veya devam ettırmesine yapılır—Kalp sporları nafas almaği uygun edir, Kasların kuvvetli ve dayanıkli olmağın, ve eğilebilir olmağı artirip, ve iyi beden terkipi yaratır.

9 spor yapmamak için genel sebepler
Vaktim yok! Terlemeyi sevmiyorum! Canımı acıtıyor! Ne yapacağımı bilmiyorum. Aptal görünüyorum! Önemli değil! Her gün yeni ilmi ve daha çok inandirıcı makalaler yayılır! Umumiyetle inaktive Insanlar kaç yaşları olarak sağlıklarin hafif şiddetli ama devamlı aktive olmak ile artirabiliyorlar.

10 Niye spor yaparız ???

11 Biliyor musunuz?… 13.5 milyon kişi koroner kalp hastalıklarıyla mücadele etmektedir. Bir yılda 1.5 milyon kişi kardiyak ataktan acı çekiyorlar. Her yıl 250,000 kişi hip kırılmasindan acı çekiyorlar. 60 milyon kişiden fazla insanın(nüfusun üçte biri) kilo fazlalığı vardır. 50 milyon kişi hipertansiyon hastalığına sahiptir (WHO, 2003) Fiziksel faaliyetın ispat etilmiş faydalarına rağmen, Amerikali ergin kişilerin 50% sağliği faydalanmaya yeteri kadar fiziksel faaliyet yapmiyorlar. Ergin kişilerin 25% böş vakitlerinde asla faaliyet yapmiorlar. Faaliyet yaşlanma ile azalir, ve kadinlar arasinda erkeklere karşi ve daha az okuyanlar arasinda, daha azdir. Bundan başka, fiziksel faaliyetın derecesinde, özellikle kadınlar arasında, racial ve ethnical farklar var.

12 Biliyor musunuz?……. CVD mortalite RR, uygunluk ve % Beden yağı ile orantıdadır. Blair SN: Cin J Sport Med Sep;13(5): Texasın Cooper enstitusunda, Steve Blair tarafinden icra edılmiş tetkik gösterip ki, kardiovaskular yüzünden ölümlülügünün tehlike nispetleri daha yukarıdır (1.39 [P > 0.10], 1.53 [P < 0.05], 1.95 [P < 0.05] kategoriler için). Erkekler için ayni mukayeselere (karşilaştirmak) benzer tehlike nispati (Hazard Ratio) bulundu, her ne sebep ile ölümlülüga (hazard ratios, 1.25, 1.44, and 1.49 [P < 0.05 for each]) ve kardiovaskular ölümlülügüna (hazard ratios, 1.39 [P < 0.06], 1.55 [P < 0.06], 1.67 [P < 0.05]). Fiziksel faaliyet ölümlülügü önceden haber verabilmiyor.

13 Biliyor musunuz?……. Mortalite’nin sebebine bakılmaksızın RR,
Bedensel uygunluk ve %vücut yağı ile orantılıdır. Blair SN: Cin J Sport Med Sep;13(5): şişmanlik ve uygunluğun eksikliği, her ne sebep ile olumluluk ve kardiovaskular sebepinden olumluluk ile ilgilidir. Compared with fit/not fat women, adjusted Cox proportional hazard ratios for all-cause mortality are higher for fit/fat (1.32 [P < 0.05]), unfit/not fat (1.30 [P < 0.05]), and unfit/fat women (1.57 [P < 0.05]).

14 Biliyor musunuz?…… Dünyanın birçok ülkesinde çocukluk çağında obezite,epidemik miktara ulaşmaktadır. Çocuklar çok beslenip az egzersiz yapıyorlar. Vakitlerini televizyon izlemekle ve ya bilgisayar kullanmakla geçiriyorlar. Bu kötü diyet ve zararlı alışkanlıklar birleşip Type II diabetli olan çocukların sayısını ve hipertansiyon,koroner arter hastalıkları ve diğer rahatsızlıkların insidanslarını artırır. Dempsey T J Okla State Med Assoc Mar;97(3):119-21 Fiziksel faaliyetın eksikliyinin daha önemli sebeplerınden biri, Vakti television izlemekde ve ya Bilgisayar kullanmakda geçirtmedir. Bu kötü rejime ait ölan adetler ile çiftleşmiş eksiklik, Type II diabeti olan Çocukların sayisın ve hypertension, coronary artery hastalığı ve diğer yatkınlıkını artirır. Doktorlar bu sorunun azaltmasında yardım edebiliyorlar.

15 Bunların hepsi düzenli fiziksel aktivite ile önlenebilir!!!

16 Fiziksel aktivitenin sağlık üzerine etkileri?
İdeal kiloyu korumada yardımcı olur. Depresyon ve stresi azaltır. Kemiklerin, kasların ve eklemlerin sağlıklı, güçlü olmasını sağlar. Kolon Kanseri tehlikesini azaltır. Primer hipertansiyonlu hastalarda tansiyonun kontrolüne yardımcı olur. Kalp ve diğer kaslarda yeni kan damarlarının oluşumuna sebep olur. Kalp kanını temin eden atardamarları genişletir. WHO 2002 Her gün yeni ilmi ve daha çok inandirıcı makalaler yayılır! Umumiyetle inaktive Insanlar kaç yaşları olarak sağlıklarin hafif şiddetli ama devamlı aktive olmak ile artirabiliyorlar. (CDC Rapörtasi 1997)

17 Fiziksel İnaktivitenin sağlık için tehlikesi
Fiziksel İnaktiviteye bağlı olan hastalık ve yetersizliğin baş sebepleri: Coronary Kalp Hastalığı (CHD) Stroke Obesity Tip II Diabeti Yüksek tansiyon Colorectal kanseri Stress ve anksiyete Osteo-arthritis Osteoporosis Bel ağrısı ötürmuş yaşam terzi sağliğa zararlidir. Bizim cemiyetde Hastalik ve yetersizliğin baş sebeplerinin en çokü, Coronary kalp hastaliği (CHD), stroke, şişmanlik, tip II diabet, yüksek tansiyon, colorectal kanseri, stress, merak, osteoarthritis, osteoporosis ve bel ağrisi gibi, fiziksel faaliyetsizlik ile beraberdir.1

18 Spor size ne yapabilir? Mortalite’nin En Önemli Üç Sebebi: Kalp Hastalığı, Stroke ve Kanser Tehlikelerini Azaltmak. Hastalıkların İlerlemesini Önlemek ve Kontrol Altına Almak. Zihinsel Kabiliyetleri Artırır. Uyuma Alışkanlıklarını Düzenleyip ve Enerji Düzeyini Artırır. Depresyonu Ortadan Kaldırmak ve Stresi Kontrol altına Almak. Kilo Kontrolü ,Özgüven, Görünüş ve Sağlığı İyileştirmek. Devamlı fiziksel faaliyete ilgili en iyi haber, Her kes ondan faydalanabilidiği dir (USDHHS, 1996).

19 Spor ve Kardiyovasküler Hastalığı
Gerçek Sedantel yaşam tarzı Kardiyovasküler Hastalıklar için önemli bir risk faktörüdür. Amerika Kalp Cemiyeti raporuna dayanarak. Spor Tansiyon Düzeyini Azaltir Yüksek Kan Tansiyonu (140/90 üzeri) Kalp Atakları ve Strok’un esas sebebi dir. Spor Atheroscleros’u Önler (Tıkanmış Arterler) Spor, atardamarları tıkanmasına, Kalp Hastalıklarına, Kalp Krizi ve Strokua sebep olan kolesterol plaklarını azaltır WHO 2002 Gerçek: CVD Amerikalilarin derece bir katili dir. Bir milliondan fazla bu yıl kalp krizi geçirtecekler; 30% acute episode dan fazla yaşamiyecekler, ve diğer 10% gelen yılın esnasında ölacaklar. Hemen 500,000 kisi stroke hastalıklari olacak, 40% bir önemlı yetersizlik ile kalacaklar, ve 30% gelen yilin esnasında ölacaklar.

20 Spor ve Kanser Esaslar:
Spor ; şişmanlık, bir kaç kanser tiplerinin önemli tehlike faktörlerinin önlemesinde yardımcı olur. Spor ; immün fonksiyonunu artırır. Spor ; antioksidan enzimlerinin aktivitesini artırarak , serbest radikallerin hücreye zarar vermesini önler WHO 2002 Colon Kanserı: Fiziksel faaliyet, yemekın gastrointestinal cihazında hareketlerın çabuklatmasi ile , colon kanserının tehlikesın azaldır Breast kanserı: kan da olan estrogenin yüksek düzeyi kadınların cinsi sisteminin kanserının tehlikesın artiryior; Spor kanda olan estrogenin düzeyin azaldır, böylece tehlikeyi azaldır.

21 Spor ve Diabet Insüline karşı hassasiyeti artırır.
Kan glukozunu kontrol eder. Kiloyu kontrol edip, vücut yağını azaltır. Kardiyovasküler Hastalığının tehlikesini azaltır. WHO 2002 Insulinın hassasslığın artırır Gosterilmiş ki spor insulin kullanma kabiliyetin artirir, ve böylece bedenin şeker kullanmasin iyileşdiriyor. Kan glukozun kontrol edir Spor glukozu Energi yapmak için vasitasiz kan dan götürur. Kilonu kontrol edib, beden yağın azaldır Diabeti olan kişilerin 5de 4 kilo fazlalari var. Gosterilmiş ki diabeti olan kişiler kilo azaltan zaman, durumlari iyileşior Kardiovascular Hastalığının tahlikesın azaldır Diabeti olan kişilerin yükarı CVD tehlikelerı var.

22 Spor ve Depresyon Spor depresyonu önleyebiliyor.Son araştırmalara göre Spor (etkisinin daha yavaş başlanmasına rağmen) depresyon tedavisindeki ilaçlar kadar etkilidir. Spor sağlık problemlerini azaltıp,kendimizi daha iyi hissetmemizi sağlar. Spor daha iyi uyumaya yardımcı olur. Spor kiloyu kontrol edip, kendi kendimize olan saygınlığımızı artırır WHO 2002 Her yil 18 million kişi ABD de depresiyon hastaliğindan aci çekiyorlar. (CDC rapörtası 1997). Stressi olan kimse, ve merak ve depresiyon tecrube eden insanlar spordan faydalanabiliyorlar. Devamlı fiziksel faaliyet bir kişinin durumun iyileşdirip, depresiyonun kurtarmasında yardım edır, ve sağlık hissin artirir.

23 Spor ve Beyniniz Kısa süreli faydaları: Uzun süreli faydaları:
Uyanıklılığı artırır(epinephrine ve norepinephrine sekresyon artması ile olabilir). Hafızayı güçlendirir. Beyne ait olan fonksiyonları iyileştirir. Yaratıcılığı artırır. Uzun süreli faydaları: Spor yaşlanmayla ilgili olan beyin fonksiyonunu azalmasını önler ve kısa süreli hafızanın kaybolmasını yavaşlatır hatta tersine bile çevirir. Genel cerrahi raporu, fiziksel faaliyet ve Sağlık, 1996 Tetkikler göstermişler ki fiziksel uygun yaşli insanlar “normal challenge” lere karşi, 30 yil daha genc uymaz kişilere kadar çabuk reaksiyon gösteriyorlar. Genel cerrah rapörtası, fiziksel faaliyet ve Sağlik, 1996

24 Fiziksel Aktivite İçin Fırsatlar
Iş başında Taşımak için Eve ait olan görevlerde(duties) Boş vakitte Çoğu kimse bu konumlarda çok az veya hiçbir fiziksel faaliyet yapmıyorlar. Fiziksel aktive olmak üçün Fırsatlar insanların her günluk yaşaminin 4 en önemlı sahalerınde bulunur: Iş başında, el ile yapilan işler gibi; Taşimak üçün, okul, iş ya alişveriş yapmak üçün yürümek veya bisiklet binmek gibi; Eve ait ölan görevlerde(duties), ev işleri, veya bahçe ile ilgili işler gibi; Boş vakit de, profesiyonel sporlar, sporlar ve dinlenme faaliyetleri gibi. Insanların fiziksel aktive olmalarına çok fırsatlar olmağina rağmen, Çoğu kimse çok az veya hiç bir fiziksel faaliyet yapmiyorlar.1

25 Başlangıç…. Amaçları belirlemek
Sizi motive eden şeyler nelerdir? Spor yapma sebeplerinizi düşünün Amaçlarınız sizi uzun vadede motive etmek için yeterli mi? Uzun ve kısa vadeli planlar yapın. Günlük fitness programınızdan ne kadar yararlanıyorsunuz? 1 yılda? 5 yılda? 10 yılda? Spor yaşam üçün. by Melissa Presentations/exercise.ppt Örnekler Sağlik amaçları Kan tansiyonumun azaltmasın istiyorum Ağirlik ve sağliğimin hakkında iyi hissetmek istiyorum Uygunluk amaçları Yol da koşmak istiyorum

26 Başlamadan önce... 40 yaşın üstündeyseniz veya sağlık probleminiz varsa (kalp hastalığı, yüksek tansiyon, diabet, obezite, kas veya eklem problemleri) egzersize başlamadan önce fizik tedavi uzmanına danışın. Bil !!! Okuyarak ve insanlarla konuşarak egzersizler hakkında mümkün olduğu kadar bilgi edinin. Egzersize başlamadan önce güvenlik önlemleri hakkında bilgi edinin.

27 Fitness malzemeleri / Güvenlik
Uygun ayakkabılar seçin Rahat giysiler giyin Aşırı sıcağa ve aşırı soğuğa dikkat edin! Koşu ve yürüyüşlerinizi bir arkadaşınız ile yapın Fiziksel ve zihinsel sistemi destekleyerek daha eğlenceli ve daha güvenli bir yaşam Geceleri:İyi aydınlatılmış mekanlar seçin Eğlenebileceğiniz aktiviteler seçin

28 Hareket edin! Bir egzersiz programının içeriği Aerobik hareketleri
Güçlendirici hareketler Esneme hareketleri Planlamalarınızı ve yaptığınız egzersizleri kaydetmek için bir egzersiz program defteri oluşturun. WHO 2002 Fiziksel uygunlugu daha iyileşdirmesine, bedeni normal dan daha ağir ağirliklar ile karşilamak gerekiyor. Kaslar adeti olmayan ağirliklar ile baskı altına getmek ile, tetbik edip ve fonksiyonları daha iyileşiyor. Bu prensip aerobik, istikamet ve eğilebilmek faaliyetlerınde işlniyorlar .

29 Aerobik Hareketleri Açıklama:
Sürekli hareketler büyük kas gruplarının kullanılmasını ve kalp-damar sistemi ve akciğerlerin vücudun geri kalanından daha yoğun bir şekilde çalışmasını sağlar. Aerobik hareketler kalp ve solunum sistemini güçlendirir. Aerobik egzersizler kalbimizi, solunum sistemimizi, kaslarımızı ve bağışıklık sistemimizi güçlendirir. CDC fiziksel aktivite röportajı 1999 akciğerler, kalp, ve damarların yeterliği oxygeni beden dokularına tehvil etmesınde: Oxygen bizi sakliyor…. O metabolik reaksiyonlarinin yakıtidir. Oxygenin yeterlı tehvil etmesi bizim kaslar, beyın, ve diğer dokular iyi çalişmasına izin verir; aerobik spor bu işi yapir!

30 Aerobik egzersizlerinin çeşitleri
Dış aktiviteler yürümek Koşmak Bisiklet kullanmak Yüzmek Basketbol Futbol İp atlamak İç aktiviteler Koşu bandı Stair climbing machine Sabit bisiklet Elliptical trainer Rowing machine Aerobik, boks... Hiking/skiing Dişarı faaliyetlerındendiler.

31 Güçlendirici hareketler
Açıklama: Kaslar güç ve dayanıklılığı artıran dirence karşı çalışır. Güç hareket etmemizi ve dayanıklılık çok fazla çalışabilmemizi sağlar. Kaslar = vücut kitlesinin 40% ını oluşturur. Kullanın veya kaybedin: kullanılmayan kaslar erir. (Atrophy) Spor yaşam üçün. by Melissa Presentations/exercise.ppt Bedenin kas massinin çökluğunun faydalari: Her Günluk faaliyetleri daha kolay edir Beden yağin azaldir: kaslar yağa karşi daha cök kalori yandiriyorlar yaralanmadan önleyir Bel ağrisin önleyip ve tedavi edir

32 Güçlendirici hareketlerin çeşitleri
Bağımsız Ağırlıklar Dumbbell ve/ya halter kullanın Denge ve koordinasyonu sağlar; günlük aktivitelerin ve yaratıcı sporların işlevlerini artırır. Uygun, ucuz ve birçok kas grubunu birlikte çalıştıran çok çeşitli egzersizler geliştirmenizi sağlar. Bedeniniz ve ağırlığınız: Direnç egzersizlerinin en uygun formudur. Oturup kalkmak, ayağınızı öne ve arkaya hareket ettirmek… Spor yaşam üçün. by Melissa Presentations/exercise.ppt Emniyet: Önce kasları yavaş yavaş işletın Makinelerin uygun kullaniş yolun bilin, ve munasip zamanda kullanın Ağırliklari kullanan zaman, yalniz spor yapmayın (spotter) “fazla faaliyet yapmayın”; sinirlarınızı bilin, ve şiddeti tedrici artırın Nefes alma: Nefesinizi saklamayın! Uğraşma zamani nefesinizi dişari verin Her hareketın kisaltma ve uzaltma merhalelerin yapin. Kasların kullanmasın muvazene edin Birbirine karşi olan kaslari kullanın Her hareketi yapan zaman da, iki tarafin kaslarin kullanın

33 Esneme hareketleri Yararları:
esneme= Bir eklemi hareket sahası içerisinde hareket ettirebilmek. Esneklik yaşlılık ve eklemleri kullanmamakla kaybedilir. Yararları: Kasların yaralanmasını ve acımısını azaltır. Bel ağrısının azalmasın yardım eder. Eklemleri güçlendirir. (gevşek olmayan kaslar eklemlerimize basınç yapar.) Aktiviteler: stretching, yoga, pilates, tai chi Spor yaşam üçün. by Melissa Presentations/exercise.ppt Gerilmek Rejimi (stretching) kasları yavaş yavaş işletın (warm-up) Bedenizi yavaş yavaş baski hissetmek zamani ama hiç bir ağri hissetmeye zamana kadar gerildin (stretch). Durumu saniye saklayip nefes çekin Yavaş yavaş gerilmiş halden çikin

34 Ne kadar sıklıkta ve ne kadar yoğunlukta
Sıklık: haftada 3-5 gün Aerobik hareketler: haftada en az 3 gün yapmak, egzersiz amaçlarına ulaşmak için gereklidir. Güçlendirici hareketler: haftada en az 2 gün Esneme hareketleri: haftada en az 3-5 gün. Süre Aerobik: dakika devamlı aerobik hareketi Güçlendirici: 1-3 set içinde 8-12 kere tekrar Stretching: Bütün kas gruplarını çekip saniye bu pozisyonda kalın. Spor yaşam üçün. by Melissa Presentations/exercise.ppt Aerobik: dakika devamlı aerobik faaliyet. Dikkat: gun esnasında hafif siddetlı faaliyetler, sağlığa önemlı faydalari olabilir. Istikamet: 1-3 set 8-12 kere tekrar etmek, 8-10 buyuk kas gruplari şekilletme hareketleri içine alir Egilebilmek: butun kas gruplarin çekip ve saniye posisiyonu saklayin Şiddet normal faaliyet düzeyimizden daha zor spor yapak zaman da uygunlukdan faydalanıyoruz. Aerobik faaliyetlerde, kalp atışı nispati normal dan daha fazla olmasi gerekiyor, ve her kes mascular istikameti yaratmak için, normal dan daha ağır agirliklar kaldırmalıdır Şiddeti monitor etmek için iki method: Hedef kalp atışı nispati: olçümüz beats/minute (220-yaş) Üğraşma nispati: Bu olçünü, spor yapan an da çalışmanizi “anlatmak” ve ayar etmek için kullanın; nasil hissediyorsunuz 1-10 olçü ile nispat verin, tamamen oturmuş duruma 0 ve hafif suratla yürümağa 3 verdiğiniz zaman/

35 Zaman konusunda Sorular
Spor için günün en iyi saati nedir? Sizin için en uygun saati seçin Düzenli – her gün için sabit bir zaman seçin Zaman seçtiğiniz aktiviteye göre değişebilir. Spordan önce yiyebilir miyim? Başlamadan 2saat öncesine kadar yemek yememek en iyisidir. Başlamadan önce ve spor esnasında istediğniz kadar su içebilirsiniz. Hastayken egzersiz yapabilir miyim? Özellikle ateşiniz varsa, egzersiz yapmayın. Spor yaşam üçün. by Melissa Presentations/exercise.ppt Hastalığinizin tüm alametleri boyundan yükari olan zaman ve ateş veya şişmiş lymph nodlarınız olmayan an da, hafıf şiddetli sporlar yapilabilirsiniz .

36 Özel ihtiyaçları olan insanlar için egzersizler
Engelli insanların, diğer insanlara göre daha az düzenli fiziksel aktivite içerisinde olacakları düşünülür fakat; onların da sağlıklarını korumaya ve hastalıkları engellemeye ihtiyaçları vardır. Spor herkes içindir!!!!!!! Fiziksel engelleri olan veya arthiritis gibi kronik engelleri olan kişiler kas sistemlerini kuvvetlendirebilir ve düzenli fiziksel aktivitelerle güçlendirebilir. Genel cerrah rapörtası, fiziksel faaliyet ve Sağlik, 1996 Uluslararasi Paralympik Komitesi (IPC) uluslararasi yetersız sporculara ait sporlar teşkilatıdır. IPC paralympik oyunların ve diğer multi-disability rekabetleri, en önemlısı dünya ve bir bölgeye ait şampionluklar gibi icra, nezaret ,ve tenzim edir. Uluslararasi kazanmasız teşkilatdir ki 160 National Paralympik komiteye yakın ve 4 yetersizliye ilgili uluslararasi sporlar federasiyondan kurulup ve çalışır.

37 Özel ihtiyaçları olan insanlar için spor
“yaşlandığınız için spor yapmayı bırakmıyorsunuz spor yapmayı bıraktığınız için yaşlanıyorsunuz.” anonim Fiziksel engeli olan kişiler alışık olmadıkları bir düzenli fiziksel aktiviteye başlamadan önce bir fizik tedavi uzmanına danışmalılar. Engelli insanların ihtiyaçlarını karşılamak için iletişim temelli programlar geliştirin. Engelli insanlara güvenlik gibi çevrenin uygun koşullarını ve yürümek bisiklete binmek ve tekerlekli sandalye aktiviteleri gibi çekici aktivitelerin ulaşılabilir olduğunu anlatmak gerekir. Genel cerrah rapörtası, fiziksel faaliyet ve Sağlik, 1996 Yetersiz insanları, plan yapmak ve fiziksel faaliyet konusunda programların butun merhalelerının icra etmeyınde karışmaların temin edın.

38 Gelişmekte olan ülkelerde kadınlar için spor
Birçok araştırmaya göre spora verilen önem kadınalrda daha azdır. Bunun birçok nedeni vardır ve en önemlisi haberdar olmaktır. Gelişmekte olan birçok ülkede kadın sporları desteklenmiyor. Kadınların dış sporları yapmaları ayıp olarak nitelendiriliyor. Hallal PC Med Sci Sports Exerc Nov;35(11): Sosyal muhitler, okul, iş, aile ve arkadaşlar grupu gibi her kesın fiziksel faaliyetinın düzeyınde önemlı etkisi olabilir. Bunlarila beraber, toplumlarımızın karakteristikleri, parklar, trailler, yaya kaldirimi, ve eğlence merkezi yanına girebilmek ve yeri gibi ve caddeler modeli, evlerin sikliği, ve genel transitin mevcut olmasi, her kes veya ailenın fiziksel faaliyetinin düzeyinde önemlı rol oynayabilir. önemli muhite ilgili engeller , su ve hava kirlenmesi, cinayet ve tehlikeli otomobil trafiki gibi fiziksel faaliyeti engeliyebiliyorlar. CDC 1997

39 Spor herkes içindir Gelişmekte olan ülkelerde spor bilinci geliştirilmelidir. Spor sadece erkekler için değildir, herkes içindir. Fırsatlar çoğaltılabilir. Alışveriş merkezleri bile yürüyüşü sağlayabilir. CDC 1997 Aktive toplum muhitleri başlanma projesi, bilimi terfi etme ve desteklemek için ve her yaş ve kabiliyet ile insanlar kolaylıkla yuruyup, bisiklet binip, ve eğlenen yerler açmak için .  Geliştirici olkelerde kadınların fiziksel faaliyetin desteklemek için çok fırsatlar var. Gerekli olan anlamak ve istemekdir. Alış-verış pazarlari bile, uygunluk üçün yürümek fırsatların hazırlatır. Muhiti fırsatlar ve engelleri anlamak, sağlam bir hayatimiz olmak üçün, gerekli bilgileri hazırlatabilir.  

40 Fiziksel aktivitelerin sağlık riskleri
Fiziksel aktiviteler sırasında gerçekleşen kas ve iskelet zedelenmeleri kaçınılmaz gibi görünmektedir. Rekabet içeren sporlardaki yaralanmalar osteoarthritis riskini artırır. Ağır fiziksel aktivitelerde ciddi kalp krizi vakaları gerçekleşebilir. Düzenli fiziksel aktivitelerin yararları tüm ölüm sebeplerini azaltır. Davis EK J Okla State Med Assoc Jan;97(1):18-21 Fiziksel faaliyetin çok sayida sağliğa faydalari olmağa rağmen, fiziksel aktive olmağin mutemel tehlikeleri olabilir, önemsiz rahatsizlikdan hayati tehdit edici tehlikeye kadar. Fiziksel faaliyet esnasında musculo-skeletal yaralanmaların en çoku, sporun tedrici başlamasi ile ve fazla faaliyetden uzak durmak ile önlemelidiler. Fiziksel faaliyetin kendi kendine osteoartrite sebep olmamağına hiç bir delil yok, ama rekabetli va profesiyonel sporlar osteoarthritis tehlikesini artirabilir. Şiddetli fiziksel faaliyetlerde ciddi kalp olaylari olabilir, Devemlı fiziksel faaliyetın tam faydasi, tüm sebepler ile ölümlülüyün (mortality) azaltmasıdır.

41 Yaralanmalar Yaralandığınızda önlem dinlenmek: hemen durun
Buz: hemen uygulayın ve her birkaç saatte bir dakika bunu tekrar edin Bastırmak: elastik band ile yaralanan yeri sarın Yükseltmek: yaralanan yeri kalp seviyesi üzerine çıkarın. 2 gün sonra, eğer şişmemişse, yaralanan yeri ısıtın Ağrılar kesildikten sonra aşama aşama spora geri dönün. önlem Düzenli egzersiz yapın Gittikçe artan bir tempoda sor yapın Devreler arasında dinlenin Spordan önce ısının Esnek kalın Hasta olduğunuzda spor yapmayın Kaslar yorgun ve sert olduğunda spor yapmayın Yaptığınız her aktivitenin en uygun formunu bilin. Davis EK J Okla State Med Assoc Jan;97(1):18-21

42 Özet Gelişmiş ülkelerde fiziksel faaliyet yapmamak ölüm ve sakatlık sebepleri içinde ilk 10’dadır. Spor, bedenimizi ve aklımızı geliştirir. En kolay egzersizlerin bile sağlık için birçok yararı vardır. Fitness amaçlarının size göre gerçekçi ve anlamlı olması önemlidir. Fitnessı bir yaşam biçimi olarak kabul etmek zaman alır ve egzersiz programlarını takip ederken hepimizin inişleri ve çıkışları olur. Spor iyi hissettirir!

43 “Birinci zenginlik sağlıktır." Ralph Waldo Emerson
Çöğüşı Additional Academic Physical Activity and Health lectures:Physical Activity Epidemiology by Kelley K. Pettee, Andrea M. Kriska and Caroline Richardson Dose-Response Relation between Physical Activity and Health: An Observational Epidemiologic Perspective by I-Min Lee Physical Inactivity: The Most Important Public Health Problem of the 21st Century by Steven N. Blair

44 Please contribute your best lectures on Exercise and Health to: Super1@pitt.edu