STK’larda gönüllü yönetimi

... konulu sunumlar: "STK’larda gönüllü yönetimi"— Sunum transkripti:

1 STK’larda gönüllü yönetimi
Prof. Dr. Hamza ATEŞ İstanbul Medeniyet Üniversitesi

2 Çok bilmişler (?), genelde en kötü yapanlardır.

3 Amaç, gönüllü çalışmalarda başarıyı artırma yollarını anlatmak
Bu işi nasıl daha mükemmel yapabilirim? MERSİNDEKİ BİR STK Motive edilmiş gönüllüler, Daha verimli hizmetler

4 Anonim Bir araya gelmek bir başlangıçtır
Bir arada kalmak bir ilerlemedir Bir arada çalışmak ise başarının ta kendisidir Anonim

5 Başarılı olmak mı istiyorsunuz?
Eğer kuruluşunuz başarılı olacaksa, tüm üyelerin desteğini almak zorundadır. Bu desteğin anlamı işe zamanında gelmek ve verilen görevi yapmak değil, işin başarılı olmasına ilgi duymak ve yeni gelişmeleri ortaya çıkarmak için sürekli çaba göstermektir. Üyeler, kendilerine ayrılan köşelerden dışarı bakmalı, yardım elini uzatmaya hazır olmalı ve yapıcı önerilerde bulunmalıdır. Bu olmayınca, insanlar birbirinin hedefini baltalayacak biçimde iş yapabilir ve kendi başarıları için ekibin başarılarını engelleyebilir

6 Gönüllülerle çalışmak, takım çalışmasının ta kendisidir….
KAZLAR UÇARKEN Bilim adamları, kazların V şeklinde bir grup düzeninde uçtuklarını tespit etmiş ve derinlemesine bir inceleme yapmış. Araştırmadan çıkan bazı sonuçlar, bize bir şeyleri hatırlatıyor.

7 Öndeki kaz, yorulunca dinlenmek için
en arkaya sıraya geçer. Öne geçer

8 Uçan her kuş, kanat çırptığında arkasındaki kuş için onu kaldıran bir hava akımı oluşturuyor. V şeklindeki formasyonla uçan kaz grubu, birbirlerinin kanat çırpışlarındaki hava akımını kullanarak uçuş menzillerini %71 oranında uzatıyorlar. Yani tek başına gidebilecekleri yolu neredeyse ikiye katlıyorlar. Bir kaz, V grubundan çıktığı anda, formasyonun akımı dışında kaldığından uçmakta güçlük çeker ve hemen formasyona geri döner. Başta giden kaz lideri yorulduğunda en arkaya geçiyor ve hemen arkasındaki liderliği ele alıyor. Gerideki kuşlar öndekileri daha hızlı gitmek üzere bağırarak uyarıyor. Formasyondaki bir kaz hastalanırsa veya bir avcı tarafından vurulur da uçamayacak hale gelirse, bu kaza yardım etmek üzere formasyondan iki kaz ayrılıyor ve düşen kazı korumak için yanına gidiyor (Vefa). Yaralı kaz tekrar uçabilene veya ölene kadar onunla beraber kalıyorlar. Sonra diğer bir V formasyonuna katılıp gruplarına ulaşıncaya kadar beraber uçuyorlar.

9 Kazların bu hareket tarzından belki de bazı sonuçları çıkarmak mümkün
Kazların bu hareket tarzından belki de bazı sonuçları çıkarmak mümkün. Örneğin; «kazlar kaz kafalı değilmiş» denilebilir. Ama şu bir gerçek ki; belli bir hedefi olan ve buraya ulaşmak için bir araya gelen bir takım ya da bir grup, birbirlerinin sinerjilerini kullanarak, hedefe daha çabuk ve kolay varabilir. Motivasyon, liderlik paylaşımı ve gönüllü yönetimi, işleri oldukça kolaylaştırabilir.

10 Bir avcı vurdu beniiiiiii ..!
Sürüden ayrılan kuzuyu kurt kapar… Ya sürüden ayrılan kazı? Bir avcı vurdu beniiiiiii ..! Bu kaz, V grubundan ayrılmıştı. Ceza olarak onu vurdum.

11 Türkiyenin STK fotoğrafı
Türkiye genelinde faaliyet gösteren yaklaşık 85 bin dernek ve 5 bin vakıf bulunuyor. Nüfus 76 milyon olduğuna göre, STK Dernek başına ortalama 850 kişi düşüyor. "Türkiye’de Sivil Toplum” konulu araştırmaya göre, derneklerin 14 bin 744’ünü, cami yaptırma ve kuran kursu düzenleme gibi dini hizmetlerin gerçekleştirilmesine yönelik faaliyetler üstlenen dernekler oluşturuyor.

12 STK üyeliği yetersiz… Kadın üye sayısı, erkek üyelerin altıda biri civarında. Kişi başına düşen STK sayısı, batı ülkelerinin çok altında…. Örneğin; 5,5 milyon nüfuslu Danimarka’da dernek üyesi sayısı 18 milyon. Kişi başına 3 dernek düşüyor. • Basit bir hesapla; Danimarka’da sivil örgütlülük, Türkiye’ye göre ortalama 30 misli daha yüksek… Almanya’da 2 milyon 100 bin, Fransa’da 1 milyon 470 bin dernek bulunuyor. Fransa ve Almanya’da her 40 kişiye 1 dernek düşüyor. Ancak her 10 Fransız’dan 4’ü en az bir derneğin faaliyetine katılıyor. Nüfusun beşte biri ise en az iki derneğe üye bulunuyor. ABD’de 1 milyon 200 bin dernek bulunuyor. Bu ülkede her 15 Amerikalıdan bir tanesi bu tür kuruluşlarda çalışıyor. Bu sektör ABD’de bankacılık, teknoloji ve hatta kamu sektörü kadar ağırlığa sahiptir. Bu sayılar, ülkemizde STK yapılanmasının göreceli olarak yetersiz olduğunu gösteriyor. GÖNÜLLÜ SAYISINI ARTIRMAK LAZIM.

13 Sivil Toplum? Sivil toplumdan ve sivil toplum kuruluşlarından söz edildiğinde; başta kamu ve medya olmak üzere akla sivil dernek ve vakıflardan daha çok, TOBB / TZOB / TESK / TİSK vb ile kamu tabanlı sendikal örgütlerin gelmesi, sivil toplum konusundaki ciddi yanılgıyı ortaya koyuyor.

14 STKların istihdamdaki yeri ?
ABD’de, yaklaşık 7 milyon kişi, sivil toplum kuruluşlarında tam zamanlı olarak istihdam ediliyor. Bu oran ABD’deki toplam istihdamın %6,8’ini, hizmet sektöründe istihdam edilenlerin ise %15,4’ünü oluşturuyor. Avrupa Birliği ülkelerinde örneğin Almanya (1 milyon), Fransa (0,8 milyon) ve İngiltere’de sivil toplum kuruluşlarının genel istihdamdaki payı %4, hizmet sektörü açısından bakıldığında ise %10. Japonya’da ise 1,4 milyon kişi sivil toplum kuruluşlarında istihdam ediliyor. Bizde durum?

15

16 STK’larımızda üye ve gönüllü yönetimi sorunları
Katılım Üye- gönüllü ayrımını kabullenme Kurumsallık Faaliyet alanlarını yeterince temsil etme Üyeleri yönetim sürecine dahil etme Motivasyon yetersizliği Gönüllü kazanma ve gönüllülerle çalışma kültüründeki eksiklikler

17 Temsil STK’ların en ciddi sorunları arasında ‘temsil yetenekleri’ ile ‘temsildeki meşruiyetleri’ geliyor. Kendilerini toplumun tamamı ile özdeşleştirmekte çok aceleci ve kolaycı davranıyorlar. Halkı kendi doğal üyeleri sayarak daha baştan ciddi bir yanlışın içine düşüyorlar. toplumla bağlantı kurmak Halkı gerçekten temsil edemedikleri gibi, ta ciddi sorunları var. Yeterli bağlantı kurulamayınca bunun sorumlusu olarak yurttaşların kayıtsızlığını görüyorlar. Kendi başarısızlıklarını ise bireylerin olumsuz tutum ve davranışlarına bağlıyorlar.

18 İletişimsizlik STK’larda yaşan ikinci temel sorunu, iletişimsizlik ve kapalılık olarak tanımlayabiliriz. Halka, diğer STK’lara ve farklı düşüncelere kapalı bir halleri var. Bu yönleriyle bir STK’dan daha çok, söylem katılığı içinde olan marjinal ideolojik marjinal bir siyasal partiyi andırıyorlar.

19 Büyüme ve sürdürülebilirlik
STK’larda söylem, kadro ve birikim olarak bir ‘sivil büyüme’ anlayışı yok. Büyüme ihtiyacı doğru kavranamadığından, sürdürülebilirlik de yeterince anlaşılmıyor ve bir birikim olarak gelişmiyor. Kurumsallaşmak isteyen STK’lar ya aşırı profesyonelleşiyor ya da başarısızlığa uğrayıp tümüyle amatör kalıyor.

20 Diğer STKlar ile ilişkiler
İmece geleneği olan bir toplumda ‘sivil toplum imecesi’ yaklaşımı gelişebilmiş değil. STK’lar arasında deneyim alışverişi ve buna uygun ortamlar yok. Ağ çalışmaları yeterince etkin değil. STK’lar işbirliği içinde olmak yerine bireysel başarı arayışı içindeler.

21 Profesyonelleşme Son yıllarda sivil toplum alanında görülen eğilimlerden birisi, bu kuruluşların iş yapma modeli ve kadro olarak hızla profesyonelleşmesidir. Bir STK’nın profesyonel kadrosunun bulunması olağandır. Ama bu kadro, STK’nın zorunlu fakat küçük bir yüzdesi olmak durumundadır.

22 Profesyonelleşmeyi abartmayalım...

23 Örgüt içi demokrasi Otorite temelli bir kültürümüz var.
Bu içsel otoriter kültür, sosyal yaşamımızın her alanına yansıyor. Katılımın ve kitleselleşmenin demokrasiyi geliştireceğini umduğumuz anlarda da ‘Oligarşinin Tunç Yasası’ devreye giriyor. Pek çok STK, (katılım düzeyinden bağımsız olarak) hızla bir oligarşiye dönüşüyor.

24 STKların İnsan Kaynakları Sorunu

25 Pek çok STK o kadar kısıtlı bir kadroyla çalışıyor ki…
5-6 kişilik profesyonel bir ekip ile en az 40 farklı çalışma başlığına yetişmeye çalışırken, yani “Hedefleri” yakalamaya çalışırken, yolunuzda gönüllüler ile karşılaşıyorsunuz. Karşılaşmanız da gerekiyor. Fakat 40 farklı çalışma başlığı, eğer ilgili başlıkta bir yönetsel biriminiz yok ise Gönüllüleri kaybetmenize hatta zarar görmenize sebebiyet verebilir. Ana hedefler olan yaygınlık-sürdürülebilirlik ve sağlıklı büyüme için STK’ların en önemli başlığı Gönüllü Kaynağı Yönetimidir. Gönüllüler, STK’ların topluma nüfuz etmiş temsilcileri oldukları için, STK ile toplum arasında birer iletişim kuran ve STK’ların vermek istedikleri mesajları topluma direk aktaran kişilerdir.

26 Gönüllülüğü anlamak…

27 Gönüllü kime denir ? Başkaları yararına bir işi , hiçbir yükümlülüğü yokken gönül rızası ile üstlenen kişi. (TDK ) Türkiye‘de bugünkü veriler başka ifade ediliyorsa da, geleneksel yaşamımıza baktığımızda hayır işleri ve imece çalışmalarının toplumsal yapımızda tarih boyunca var olduğunu görmekteyiz.

28 Bindiğimiz alâmet...

29 Başarılı bir gönüllü programı için;
Kuruluş amaç ve hedefleri Yerel halkın ihtiyac ve istekleri Grup ihtiyaç ve istekleri İşbirliği yapılan kurum ihtiyaç ve imkanları göz önüne alınmalıdır GÖNÜLLÜ YÖNETİMİ….

30 STKların profesyonel çalışanlarında olması gereken özellikler
Bireysel sorumluk Sosyal sorumluluk Ekip çalışmasına yatkınlık İletişim becerisi Farklı kültürleri algılayabilme Eleştiri-özeleştiri mekanizmasını uygulayabilme Yeniliklere açıklık Araştırmacı olma Paylaşımcı olma

31 STK yönetici / koordinatör / liderinde olması gereken özellikler
Sorumluluk ve yetkileri etkili bir şekilde dağıtmak Performans beklentilerini açıklamak Herkesin fikrini almak İnsanları dinlemek Çalışanların iş yeteneklerinin gelişmesine yardımcı olmak Yapıcı eleştirilerde bulunmak Gerektiğinde duruma müdahale edip, düzeltmek Belli bir sistem dahilinde başarılı çalışanları ödüllendirmek

32 1. Üyeler ve gönüllüler “özgür” insanlardır

33 2. Gönüllülükte hiç mi karşılık yok?
Gönüllülerin karşılık beklemeden bir iş yapıyor olması, onların yaptıkları iş karşılığında hiçbir şey elde etmeyecekleri anlamına gelmez. Yapılan birçok araştırma, gönüllülüğün bireyin kişisel gelişimini ve manevi tatminini desteklediğini göstermektedir. (Özden, 2008: 57).

34 3. Gönüllülük = İş gücü sömürüsü?
Türkiye küçük Milet Meclisleri(TkMM) ve Düşünce Suçu’na Karşı Girişim’in eski çalışanları, 25 Mart Pazartesi bir basın açıklması gerçekleştirdiler. Ş.T.’ın sigorta istedikleri için topluca işten attığı eski çalışanlar, STK’larda yaşanan emek sömürüsüne dikkat çekti. İşten atılan işçiler, Ş.T.’Nın sıkça kullandığı “önyargılar giremez” sözüne ithafen “Önyargılar girdi, sigorta giremedi” dediler.  Geçen yılın başında sigorta istediği için işten atılan bir işçinin ardından Ş.T “Burada demokrasi yok, benim kararlarım uygulanır” demiş, bu olayın ardından “yapılan işi beğenmediği için” bir ofis çalışanını istifaya zorlamış, son olarak 18 Mart tarihinde ise dört ofis çalışanını daha sigorta istedikleri gerekçesiyle işten çıkartmıştı. İşten çıkartmaların ardından “daha ucuz olması için üniversite öğrencilerini çalıştıracağını” belirten Ş.Y.’a karşı, …. ofisinde çalışan bir üniversite öğrencisi de yaşananlar ve Ş.Y.’ın tutumları sebebiyle işten ayrılmıştı. 

35 Gönüllülerinizin % kaçı «faal gönüllü»?
Parasal Kaynak sağlama Düşünce ve emek gücünden istifade etme Kamuoyu oluşturma Üst düzey ilişki kurmada yardımcı olma Sözcülük yapma İletişim ve bilgilendirme merkezi olarak hareket etme Gündem belirleyici ve örgütleyici bir unsur olma Yeni üyeler kazandıran bir temsilci görevi görme

36 Kimler gönüllü olur ? Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisine göre;
Kendini kanıtlama İtibar Aidiyet Güvenlik Temel ihtiyaçlar

37 Bireysel gönüllülüğün sebepleri
hünerlerini paylaşma, yalnızlık giderme, örnek kişi olma, yetki alma, servetini iyi amaçlara kullanma, kariyer geliştirme, imajını iyileştirme, aidiyet hissi, becerilerini geliştirme, sosyalleşme, entelektüel gelişim, manevi etkenler ve moda...

38 Niçin Gönüllü olmayız? Kişiler, sorumluluk almak ya da kendini bir yere bağımlı hissetmek istememektedir. Kimse onlara gönüllü olup olmayacağını sormamıştır. Yapabilecekleri bir şeylerin olduğuna inanmazlar. Daha önce kötü deneyimleri olmuştur. Beklentileri karşılanamamıştır, yaptığı iş küçümsenmiştir ya da tatsız bir şekilde ayrılmıştır. Özgüven eksikliğinden dolayı böyle bir işe kalkışmazlar. Kişinin bir “gönüllü olma” anlayışı yoktur veya böyle bir alışkanlık/gelenek çevresinde/ailesinde yoktur. Kişi ek masraf yapacağından çekinir ve bu masrafları gözünde büyütür...

39 Gönüllülük keyfilik değildir!
Hür tercihiyle gönüllü olan kişi görevlendirildikten sonra üstlendiği işi isteyerek, gönülden yapmalıdır. Gönüllünün üzerine aldığı işi yapmaması, geciktirmesi ya da savsaklaması gönüllüden beklenmeyecek davranışlardır.

40 Profesyonel gönüllü yönetimi ihtiyacı
Gönüllülerin daha eğitimli, daha yüksek motivasyona sahip, bilgi, beceri ve donanımı yüksek sorgulayan bireyler olması profesyonel gönüllü yönetimi ihtiyacını arttırmaktadır. (Flood vd., 2005: 80).

41

42 Olmazsa ne olur ? Belirsizlik Tatminsizlik Yanlış-eksik uygulama
Sorumluluk almada isteksizlik Güvensizlik İşgücü devir oranı yüksekliği Olumsuz Örgüt iklimi

43 Gönüllü yönetimi süreci
İşe uygun gönüllü seçimi, sürekli bilgilendirme, görev tanımının yapılması, etkin-sürdürülebilir çözümler geliştirme, organizasyon ve gönüllü adına daha net bir süreç elde etme, gönüllüler arasında daha eşit ve profesyonel hizmet dağılımı, yaptıkları faaliyetlere yönelik motive edilmeleri.

44 SERTİFİKA ve KİMLİK KARTI
ADIM ADIM GÖNÜLLÜLÜK BAŞVURU TANITIM STAJ İZLEME RAPORU EĞİTİMLER GÖNÜLLÜ ÇALIŞMA SERTİFİKA ve KİMLİK KARTI

45 A. Gönüllülerin Görev Çerçevelerinin Belirlenmesi ve Tanımlanması
STK’nın misyonu ve vizyonu hitap edeceği kesim hedef ve planlama işe uygun gönüllülerin belirlenmesi ne tür faaliyetler yürütebileceği kurumun gönüllülerden beklentileri

46 B. Gönüllülere Ulaşma Gönüllülere ulaşma ve kuruma çekme aşamasında, gönüllülerin davet edilme sebebinin net olarak belirlenmemesi olumsuz izlenim doğurabilecektir. Kurumun iyi bir alt yapıya sahip olması, şeffaflık ilkesini gözetmesi, hedeflerini iyi belirlemesi ve iyi bir tanıtım sürecine sahip olması gerekir.

47 Gönüllü bulma kaynakları
Öğrenciler; özellikle üniversite öğrencileri, paranın yanında gönüllü desteği de verebilen işletmeler, eski gönüllüler emekliler, diğer STK’lar.

48 C. Gönüllülerin Kuruma Oryantasyonu
Oryantasyon süreci gönüllünün kuruma ilk geldiği ve kurum hakkında ilk bilgi elde ettiği dönemdir. Bu süreçte kurumun gönüllülere tanıtımı yapılır. Oryantasyon sürecinin sonucunda gönüllünün kurumu ve kurumun hedeflerini benimsemesi beklenir.

49 Oryantasyon sürecinde üzerinde durulması gereken konular
Kurumun tarihçesi, misyonu ve vizyonu, amaç ve hedefleri, yapısı ve birimleri, gönüllü politikaları, gerçekleştirilen gönüllü hizmetler, çalışma arkadaşları, faaliyet bilgileri, yardımcı olabilecekler, ofis, araç ve gereçler. (Polk, 2006: 25; Ellis, 2005: 53).

50 D. Gönüllünün eğitimi Özellikle Dezavantajlı gruplara hizmet sunan gönüllü kuruluşlar açısından gönüllü yönetiminin ayrıca bir önemi vardır. Bu gönüllülerin hizmet verdiği dezavantajlı grup hakkında bilgi sahibi olması gerekmektedir. Bu da gönüllülere verilecek oryantasyon eğitimi ile sağlanabilir.

51 E. Görevlendirme ve Seçim
Gönüllünün kurum içerisinde hangi görevi yapacağı, hangi sorumlulukları üstleneceği ve hangi süreçlere dahil olması gerektiği, Eğer gönüllüler rastgele seçilerek herhangi bir işe yönlendirilirse bu durum negatif olarak o gönüllüye, gruba ya da topluma yansıyabilir. Böylelikle gönüllü tamamen kaybedilebilir. (McFarland, 2005: 13).

52 F. Gönüllülerin Motivasyonu
Özel sektörde çalışan bireylerin motivasyonu daha çok maddi kaynaklarla sağlanmaktadır. Ancak, gönüllü bireylerin herhangi bir maddi beklentisi yoktur. Gönüllülerin ancak manevi duygularla motivasyonu arttırılabilir. Bireysel motivasyonu etkileyen özelliklerin en başında davranışlar, inançlar, değerler, ihtiyaçlar ve amaçlar gelmektedir.

53 Gönüllülerin motivasyonu-1
İletişim: Sorunsuz ve açık bir iletişim ile gönüllü kendisini kurumun bir parçası gibi hisseder. Bilgilendirme: Gerçekleştirilen faaliyetler ile ilgili sürekli bilgilendirilen gönüllü kendini kurum ile özdeşleştirebilecektir. Gönüllülere ismi ile hitap etmek: Gönüllü yöneticilerinin gönüllülere ismi ile hitap etmesi gönüllünün motivasyonunu arttırmak için önemlidir. Gönüllüler hakkında bilgi edinmek: Gönüllülere, önemli günlerinde yanlarında bulunarak kurum için değerli oldukları hissettirilmelidir.

54 Gönüllülerin motivasyonu-2
Gönüllülerin birbirleri arasındaki etkileşime yardımcı olmak: sosyalleşme ihtiyaçlarını karşılar, motivasyonu artırır. Zorlandıkları durumda gönüllülere yardımcı olmak: gönüllünün kendisini yalnız hissetmemesi açısından önemlidir. Karar alma süreçlerine gönüllüleri dahil etmek: düşüncelerine başvurmak gönüllünün kuruma olan bağlılığını ve motivasyonunu arttıracaktır. (McFarland, 2005: 97-99)

55 G. Ödüllendirme Gönüllülerin verdikleri hizmetlerin karşılığında, kuruma bağlılıklarının ve devamlılıklarının arttırılmasını sağlamak amacıyla yaptıkları katkıların ödüllendirilmesi gerekir. Teşekkür notu, sertifika, rozet, kişisel mektuplar, hediye, fotoğraflar, yurt dışında bir konferansa gönderme, doğum günü ve diğer özel günler için tebrik kartları ya da kutlama hazırlama, gönüllünün adına bir gece düzenleme... Dikkat edilmesi gereken nokta ödüllendirmenin yapmacıklıktan uzak, zamanında ve içten bir şekilde gerçekleştirilmesidir. (Güder, 2006: 15).

56 İ. Kayıtlama ve Gönüllü Veri Tabanı:
Kayıtlama ya da kayıt altına alma işlemi tüm kurumlar için kritik öneme sahip bir konudur. “Kayıt altına alınamayan bir şey geliştirilemez” ilkesinden hareketle kurumlarda yapılan her türlü faaliyet, kayıt altına alınmalıdır. Sivil toplum kuruluşlarında gönüllü yönetimi başlığı altında kayıt tutma; gönüllülerin yaptıkları tüm işlerin, onlara uygulanan eğitim ve yetiştirme faaliyetlerinin ve performanslarına dair değerlendirmelerin kayıt altına alınmasıdır

57 sivil toplum kuruluşlarında bu kayıtlara niçin gerek duyulur?
(i) Yeni gelecek gönüllünün veya hâlihazırdaki gönüllünün görevlendirilmesi ile ilgili bir çatışmayı önlemek, doğru göreve doğru gönüllüyü yerleştirebilmek için, (ii) Gönüllülerin hangi motivasyonla kuruma geldikleri bilineceği için onların motivasyonlarının sağlanması ve arttırılmasını kolaylaştırmak için, (iii) Gönüllülere ihtiyaç duyulduğunda ulaşabilmek ve onları acil durumlarda haberdar edebilmek için, (v) Verilecek herhangi bir ödül söz konusu olduğunda bir yanlışlığa düşmemek için.

58 Gönüllülük ve Teknoloji
Mobil ve internet bazlı enformasyon ve komünikasyon teknolojilerinin (ICT) ortaya çıkışı gönüllü faaliyeti “ kim, ne, ne zaman ve nerede” soruları bağlamında tamamen değiştirdi.

59 Gönüllülük ve Mobil İletişim Teknolojileri
Mobil-bağlantılı gönüllülüğün en yenilikçi ve başarılı örneklerinden bazıları gelişmekte olan dünyada görülüyor, bu öyle olağanüstü bir fenomen ki “mobil devrim” diye adlandırılıyor. Kısa mesaj servisi (SMS) ile mesaj metni gönderebilmek belki de bunlar içinde en büyük etkisi olanıdır. Kitlesel düzeyde SMS iletişimi, uzun sureli bir yükümlülük gerektirmeyip sınırlı bir sure için geçerli olduğundan, bir “mikro-gönüllülük” çeşidi olarak düşünülüyor.

60 Gönüllünün katılımını arttırma yolları
pozisyon ve işin gereği yapılması gerekenlerin, gönüllünün yetenekleri ve ilgi alanları ile doğru eşleşme olduğundan emin olunmalıdır. Gönüllünün elinde işi gerçekleştirecek yeterli kaynak bulunmalıdır. Gönüllülerin lojistik engelleri aşmalarına yardım edilmelidir. (örneğin ulaşım, çocuk bakımı gibi) Çalışılan ortamın rahat ve güvenli olması sağlanmalıdır. Gönüllülerin sosyalleşmesi için bütçe yaratmak gerekir.

61 Gönüllülük ve İnternet
Çevrimiçi gönüllüler “zaman ve becerilerini, internet üzerinden, ücretsiz olarak, herhangi finansal bir beklentileri olmaksızın toplum yararına veren insanlardır.” Çevrimiçi gönüllülük, gönüllülüğün belli bir zaman ve mekâna bağlı olma zorunluluğunu ortadan kaldırdı.

62 Alıştırma 1 Gönüllü ile çalışmanın zorlukları ve avantajları önünüzdeki sayfaya zorluklar ve avantajlardan önemli gördüğünüz 3 tane yazın zorluklar kolayliklar Zorluklar Avantajlar

63 Alıştırma 2 İhtiyaç Belirleme
KURULUŞUNUZUN Nasıl gönüllüler arıyorsunuz? ……………………………………. …………………………………….. ……………………………………… Gönüllü kazanma yolları nelerdir ? ……………………………….. ………………………………… Gönüllülerden kim sorumludur? KURULUŞUNUZUN Şu andaki durumu nedir ? …………………………………. Kaç gönüllüye ulaşmayı hedefliyorsunuz? ………………………………… Gönüllü iş tanımlarınız var mı? Evet ( ) Hayır ( ) Varsa, açıklayın ……………. Yoksa, düşünüp şimdi en az 2 tane yazın …………………………………………………………………… ……………………………………

64 GÖNÜLLÜLERİ KURUMA ÇEKMEK
Gönüllüye hangi kaynaklardan nasıl ulaşılacak? Hangi iletişim araçları kullanılacak? Mesaj ne olacak? Başvurular nasıl değerlendirilecek? Kişilerin sivil toplum kuruluşlarına, * En çok yakınlarının-dostlarının-akrabalarının teşviki üzerine, *daha sonra medyadaki tanınırlığına göre katılmaktadır. Birebir ilişkinin gücü, gönüllü bulma faaliyetlerinde kendini özellikle göstermektedir.

65 Yönetim & Koordinasyon
Gönüllü Kazanmak için yapılması gerekenler İşi tanımla Diğer çalışanlarla ilişkiyi yönlendir Referansları ara Deneme süresi koy Oryantasyon eğitimi ver Destek ol Gerekirse giderleri karşıla

66 Gönüllü oryantasyonu nasıl yapılmalı?
1. Kuruluşun geçmişi 2.   Misyonu 3.   Amaç ve Hedefleri 4.   Program ve hizmetleri 5.   Gelecek planları 6.   Organizasyon yapısı / Hizmet çerçevesi/ Projeleri 7. Diğer kuruluşlarla işbirlikleri 8.   Prosedür ve yasal çerçeveleri 9.   Gönüllülere kazandırdıkları 10. Eğitim 11. Pratik ayrıntılar 12. Organizasyon tanıtımı ve ekip ile tanıştırma

67 SERTİFİKA ve KİMLİK KARTI
ADIM ADIM GÖNÜLLÜLÜK BAŞVURU TANITIM STAJ İZLEME RAPORU EĞİTİMLER GÖNÜLLÜ ÇALIŞMA SERTİFİKA ve KİMLİK KARTI

68 GÖNÜLLÜ EĞİTİMİ ve YETİŞTİRİLMESİ
Verilen eğitimlerin üç boyutu: Birinci boyut, yani eğitimlerin görev boyutu; gönüllünün yaptığı ve yapacağı işler için yeterlilik kazandırılmasıdır. İkinci olarak, beşeri ve sosyal boyut; kendileriyle ve grupla ilgili farkındalık kazanmaları, grup olabilme yeteneklerinin ve sorun çözme kabiliyetlerinin arttırılmasıdır. Üçüncü olarak kurumda ileride boşalacak gönüllü kadrolar için gönüllü yetiştirmektir.

69 Başarılı Motivasyon Başarı Ödüllendirme Güven Bilgi ve iletişim

70 Başarı Başarı her zaman kişilerin kendilerini motive etmelerine
yardımcı olan bir faktördür. Başarılı olmak, kişilerin algılamalarını değiştirir.

71 Alıştırma 3 Bir gönüllüyü neler motive edebilir? ……………………………………………
……………………………….

72 Ödüllendirme Ödüllendirmenin yolları Sertifika Tören Duyuru
En üst makamdan kişisel mektup İçten teşekkür Kişisel notlar Duygularını göstermek

73 örnektir Katılım Belgesi Sayın ............................... , ....
DERNEK AMBLEMİ Katılım Belgesi Sayın , Prof. Dr. Hamza ATEŞ tarafından verilen “Gönüllü Yönetimi ve Motivasyon“ eğitimini tamamlayarak bu belgeyi almaya hak kazanmıştır. .... Mersin…… Derneği Başkanı 7Aralık 2013

74 Ödüllendirme Etkin Ödüllendirme; Zamanında olmalı Belirgin olmalı
İçten olmalı

75 Güven Kişilere saygı duymak Kişilerin hedeflerini vermek
Sözünde durmak Samimi olmak Empati sahibi olmak Kişilerin başarılarını değerlendirmek ‘zaman ı iyi kullanmak

76 Ve ... Sosyal etkinlikler düzenleyin
Aidiyet duygusu Paylaşma Kaynaşma Fikir alışverişi Ekip ruhu Duygularını arttırmaya yarar.

77 Bilgi ve İletişim Kişisel ilişkiler
Kurum içi yayınlar: bülten, gazete ve dergiler Web sitesi, internet, intranet Günlük bilgilendirme toplantıları Yeni projelerle ilgili önerilerin yer alacağı bir duvar panosu Anketler Duyuru panoları Hatırlatma notları Medya (Radyo, TV)

78 Gönüllüleri Değerlendirme
Gönüllülerin, kendilerinden ne beklendiğini bilme hakları vardır. Değerlendirmeler ödüllendirme ve gönüllülere yeni sorumluluklar ve kariyer gelişimi sunma konusunda bir temel oluşturur. Yazılı değerlendirmeler başarılı ve başarısız çalışma performansı konusunda iki yönlü bir iletişim dökümanı oluştururlar

79 Gönüllü Yönetiminde Genel kurallar
Yıllık periyodik performans tarihleri belirleyin. Bir ekip ile performans değerlendirilmesi yapın. Disiplin ile ilgili kuralların yazılı bir şekilde en başta oryantasyonda açıklanmasına dikkat edin. Birlikte konulması gereken ortak kurallar oluşturun. Periyodik toplantılar yaparak bilgi / fikir alışverişini sağlayın Kayıtları güncelleyin

80 Çözüm??? Kolaya kaçmamak Yaratıcı olmak Ekip çalışması yapmak
Gerekirse sorunu yeniden tanımlamak DİKKAT! Sosyal sorumluluklarımız gereği çok dikkatli davranmak zorundayız. ÇÜNKÜ ! Dikkatli olmazsak topluma ve amacımıza zarar verebiliriz.

81 Alıştırma 4 Gönüllüyü Motive Etme Konusunda Kendinizi Değerlendirin
Lütfen, Elinizdeki kağıtlara işaretleyin !

82 Gönüllü Motivasyon Kontrol Listesi
Hiç kişisel teşekkür ettiniz mi? İsmi ile hitap ettiniz mi? Birlikte bir yemek yediniz mi? İşlerin nasıl gittiğini sorup dinlediniz mi? Kurumdaki gelişmelerden haberdar ettiniz mi? Gönüllüler için özel bir faaliyet düzenlediniz mi? Hiç üst düzey yetkili ile toplantı veya görüşme yapmalarını sağladınız mı? Gönüllülerden biri gelmediğinde aradınız veya hasta ise ziyaretine gittiniz mi? Başarılı gönüllüleri özel olarak taltif ettiniz mi? Gönüllülere özel ve/ya ileri eğitim teklif ettiniz mi? Program değişikliği için gönüllülerin görüşünü aldınız mı? Gönüllülerin performansını değerlendirdiniz mi?

83 Alıştırma 5 Gönüllü kazanma
Gruplara bölünecek ve Kocaeli Hanımlar Derneği için nasıl gönüllü bulunacağı tartışılıp, bir el ilanı ve afiş hazırlanacak ( Süre 20 dakika) El ilanında yer alması gerekenler, Çarpıcı Tasarım Kuruluşun amacı, Aranan gönüllü özellikleri, İletişim bilgileri, Ve sizin gerekli gördükleriniz Afiş için cevaplanması gereken sorular Gönüllü İlanı nerede asılmalı ve nasıl olmalıdır? II. Her grup topluca sunum yapacak ( süre 3 dakika) Örnek: Bilim Kültür ve Sanat Derneği, kendisini unutulmaya yüz tutmuş kültürel değerlerimizi canlandırmaya adamış, kar- amacı gütmeyen, Kocaeli merkezli bir sivil toplum kuruluşudur. Bilim Kültür ve Sanat Derneği’nin Cumartesi günleri 09:30 – 14:30 saatleri arasında verileri bilgisayara girecek, Excel kullanmayı bilen gönüllüye ihtiyacı vardır Gönüllü ilanının Gönüllüleri teşvik edici ve yaratıcı olması planlanmalıdır

84 Son mesajlar Üyelerinizi sadece kullanmayın, işlerin planlanması sürecine katın (anket, istişare toplantıları, vs) Kurum içi katılımı önemseyin (Yönetim kurulu toplantılarına sınırlı sayıda üye katılımı, yemekli toplantılar vs) Kadınlar da aktif üye olabilir Gönüllüler ve üyeler de özgür insanlardır, sömürüldüklerini düşünmesinler Üye ve gönüllülere ilgi ve kabiliyetlerine göre iş verin Üye ve gönüllüleri onore edin Gerekirse ücretli işçi çalıştırın, hatta ücretli gönüllü uygulamasına geçin Süreklilik ve kurumsallaşmaya önem verin

85 Sonuç İster ücretli ister gönüllü olsun,
derneğinizin kurum kültürüne uygun çalışanlar seçin. Hangi işin ne gibi beceriler gerektirdiğini tespit edin. Bu özelliklere uyan kişiler bulun. Bulduğunuz kişileri iyi bilgilendirin. Kurum içi iletişime çok önem verin. Ekip çalışmasını gerçekleştirin. Başarılı olanları takdir ve teşvik edin.

86 TEŞEKKÜRLER