2013 ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ SORULARI

2013 ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ SORULARI
/

GELİŞİM PSİKOLOJİSİ İLE
İLGİLİ ORTAK SORU 2013 KPSS Gesell ve Thompson tarafından yapılan bir deneyde; ikiz bebeklerden birine sekiz hafta boyunca merdiven çıkma egzersizleri yaptırılmış, diğerine ise hiçbir egzersiz yaptırılmamıştır. Çalışma sonucunda, egzersiz yapmayan bebeğin sadece bir haftalık gecikme ile ikiziyle eşit düzeyde merdiven çıkabilir hâle geldiği gözlenmiştir. Aşağıdakilerden hangisi, bu çalışmanın sonucunu en iyi açıklar? Olgunlaşma ve öğrenme, birbirinden bağımsız değildir. Öğrenme, performansı artırır. Olgunlaşma, bütün bireylerde aynı düzeyde değildir. Birey, er ya da geç öğrenir. Gelişim, aşamalar hâlinde gerçekleşir.

2013 KPSS Aşağıdaki uygulamalardan hangisi, öğrenmenin kalıcılığında en az etkilidir? Günlük hayattan örnekler verme Öğrencilerin daha önce öğrendikleriyle yeni konuyu ilişkilendirme Öğrencilerin bireysel farklılıklarını dikkate alarak ders işleme Görsel ve işitsel materyal kullanma Pekiştireçleri çok sık kullanma

İptal edildi 2013 KPSS Sebebi; net bir doğru cevabı yok.
Bir deneyde köpeklere önce zil sesi, hemen ardından elektrik şoku verilmiştir. Bu uygulama birkaç kez tekrar edildikten sonra köpeklerin, zil sesini duyar duymaz elektrik şokundan kurtulmak için harekete geçtikleri gözlenmiştir. Çalışmada denek olarak kullanılan köpeklerde görülen bu davranış, aşağıdaki koşullanma türlerinden hangisiyle açıklanır? Birden fazla uyarıcıya koşullanma Üst düzey koşullanma Gecikmeli koşullanma Birincil koşullanma Edimsel koşullanma

2013 KPSS Annesi, 11 aylık Ceren’i uyuması için yatağına yatırdığında, her seferinde çiçekli battaniyesini üstüne örtmektedir. Ceren, uyku saati olmasa da çiçekli battaniyesini gördüğü zaman uyumak istemektedir. Ceren’de görülen bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açıklanır? Zincirleme Koşullanma Şekillendirme Kendiliğinden geri gelme Genelleme

2013 KPSS Bir araştırmada farelere, önce yiyecek ödülü için pedala basmaları öğretilmiştir. Daha sonra 1. günde; bir grup farede pedala basma ödüllendirilmemiş, diğer grup fareye ise pedala basmanın ardından şok verilmiştir. Sonraki üç günde, her iki grupta da pedala basma davranışı ödüllendirilmemiştir. İlk gün, şok verilen fareler, ödüllendirilmeyen farelerden daha az pedala basmıştır. Ancak daha sonraki günlerde artık şok verilmediği zaman pedala basma davranışı kademeli olarak geri dönmüş ve 4. günün sonunda pedala basma davranışı her iki grupta da aynı sıklıkta görülmüştür. Bu araştırma sonuçlarına göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Cezanın uzun vadeli etkileri, olumlu pekiştirmenin etkileri kadar kalıcıdır. Cezanın etkileri, uzun vadede sönmenin etkilerine benzerdir. Ceza işlemiyle davranış, belli bir süre baskılanıp bir süre sonra yeniden ortaya çıkabilir. Ceza, kısa vadede sönmeden daha etkilidir. Ceza, olumsuz pekiştireçten daha etkilidir.

2013 KPSS Yemek masasının yemeği veya tren düdüğünün ayrılığı hatırlatması, aşağıda verilen öğrenme durumlarından hangisiyle en iyi açıklanır? İçgörüsel Çağrışımsal Örtük Sosyal Dolaylı

2013 KPSS Reklam sektöründe; modelin, gözlemci tercihleri üzerindeki etkisi göz önünde bulundurularak otomobil, gıda ve temizlik maddeleri gibi ürünlerin tanıtımında beğenilen ve sevilen kişilerin yer alması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanır? Statü özellikleri Algıda seçicilik Güdülenme Davranışa dönüştürme Sembolleştirme

2013 KPSS Yalçın, üniversite sınavına planlı ve programlı çalışarak hazırlanmıştır. Bu plana göre, belli zamanlarda ders çalışmış, haftada bir gün spor yapmış ve bazen sinemaya, tiyatroya gitmiştir. Üniversite sınav sonuçlarına göre de istediği programa yerleşmiştir. Bu durum, sosyal öğrenme kuramı ilkelerine göre aşağıdakilerden hangisiyle en iyi açıklanır? Karşılıklı belirleyicilik Öz yeterlik Öz düzenleme Davranışa dönüştürme Öngörü

İLGİLİ ORTAK SORU 2013 KPSS Annesini örgü örerken gören 7 yaşındaki Duru, “Ben de örgü örmek istiyorum. Bana da öğret.” der. Annesi de, “Kızım, daha küçüksün. Birkaç yıl daha geçsin, öğretirim.” diye cevap verir. Bir süre sonra annesi, Duru’nun kendi başına örgü ördüğünü görür. Bunu nasıl öğrendiğini sorduğunda Duru, kendisinden birkaç yaş büyük olan ablasından öğrendiğini söyler. Duru’nun bu durumu, Vygotsky’e göre aşağıdakilerden hangisiyle açıklanır? Yakın gelişim alanı Dolaylı öğrenme Model alma Yapı iskelesi Örtük öğrenme

2013 KPSS Üç yaşındaki Elif, babasıyla her akşam okudukları hikâye kitabının sayfalarını çevirip her sayfada yazılanları okur gibi yaparak doğru bir sırayla anlatmaktadır. Elif’in hikâye kitabında yazılanları okuma bilmeden öğrenmiş olmasını aşağıdakilerden hangisi en iyi açıklar? Duyuşsal öğrenme Koşullu öğrenme Gizil öğrenme Akıl yürütme Anlamlandırma

İLGİLİ ORTAK SORU 2013 KPSS Bir öğretmenin; dönem başında dersin genel çerçevesini bir bütün olarak sunması, daha sonra ayrıntılara inmesi ve üniteyi kendi içinde ve diğer ünitelerle bir bütünlük taşıyacak şekilde anlatması, öğrenme kuramlarından hangisinde vurgulanmaktadır? İnsancıl Davranışçı Beyin temelli Gestalt Sosyokültürel

2013 KPSS Öğrenme kuramlarına göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Davranışçı kuramlar; öğrenmeyi uyarıcı ile davranış arasında bağ kurma olarak tanımlarlar. Klasik koşullanmada, koşullu uyarıcının koşulsuz uyarıcıdan hemen önce verilerek iki uyarıcının birleştirilmesi gerekir. Sosyal öğrenme kuramına göre birey, modelden öğrendiğini hemen davranışa dönüştürür. Bilgiyi işleme kuramına göre, duyusal kayıtta bilgi kısa bir süre kalır. İnsancıl kurama göre, bireyin benlik kavramı öğrenme yaşantılarına yön verir.

İLGİLİ ORTAK SORU 2013 KPSS Üçüncü sınıfa devam eden Ali, okulun rehber öğretmenine, “Öğretmenimiz sınıfta daha çok belli arkadaşlarımızla ilgileniyor. Beni görmezden geliyor. Ben de okula gelmek istemiyorum.” diyerek duygularını paylaşmıştır. Ali'nin okula gitmek istememesinin nedeni, Maslow'un İhtiyaçlar Hiyerarşisi’ne göre aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir? Güvende olma Başarılı olma Kendini gerçekleştirme Fizyolojik Ait olma

2013 KPSS Bilgiyi işleme kuramını temel alarak ders anlatmak isteyen bir öğretmenin, aşağıdakilerden hangisini yapması en az beklenir? Öğrencinin, öğrendiklerini anlamlı hâle getirmesine yardımcı olacak örnekler vermesi Öğrenciye, öğrendiklerini hatırlaması için ipuçları vermesi Yeni bilgiyi, bilinen bilgilerle ilişkilendirerek anlatması Bilgiyi öğrenciye aktarırken ayrıntılara yer vermesi Öğrencileri derse istekli hâle getirmesi

2013 KPSS Aşağıdaki unutma durumlarından hangisi, kısa süreli bellekle ilgilidir? Saklanan bir eşyanın yerini unutma Çok iyi tanınan bir kişinin adını unutma Konuşurken araya birinin girmesi sonucu ne söylediğini unutma İyi bilinen bir eşyanın adını unutma Sıklıkla gidilen bir yerin adresini unutma

2013 KPSS Dizisel öğrenme; bir listeyi oluşturan maddeleri, sunulduğu ardışık sıra ile hatırlamayı öğrenmektir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi, dizisel öğrenme örneklerinden biri değildir? Alfabe öğrenme Şiir Tekerleme İl plakaları İsim öğrenme

/

2012 KPSS Bazı ana ve babalar çocukları büyüdükçe onları hatalarından ve başarısızlıklarından dolayı daha fazla eleştirmektedir. Bunun sonucunda, çocuklarda başarısızlık kaygıya neden olmaktadır. Başarısızlık kaygısı olan bazı bireyler de daha sınav salonuna giderken kaygı yaşamaya başlamaktadır. Buna göre, bir öğrencinin sınav salonuna giderken sınav kaygısı yaşamaya başlaması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Genelleme Ayırt etme Kendiliğinden geri gelme Üst düzey koşullanma Olumsuz pekiştirme

2012 KPSS Millî Eğitim Bakanlığı, ilköğretim 1. sınıfa başlayan öğrencilerin ana babalarından ayrılmalarını kolaylaştırmak ve korkularını yenmelerine yardımcı olmak için öğretim yılının başında uyum haftası düzenlemiştir. Bu haftada; öğrencilerin öğretmenlerini, sınıf arkadaşlarını, sınıflarını ve okul binalarını tanımalarını sağlayan eğlenceli etkinlikler yapılmıştır. Bu etkinliklerle öğrencilerin okuldaki idarecilerle ve çalışanlarla tanışmaları sağlanmıştır. En sonunda öğrencilere sınıflarına geçip sıralara oturmaları söylenmiştir. Okula yeni başlayan öğrencilerin okula uyumunu kolaylaştırmak ve korkularını yenmelerine yardımcı olmak amacıyla düzenlenen bu uygulamayı en iyi açıklayan yöntem veya teknik aşağıdakilerden hangisidir? Zincirleme yöntemi Eşik yöntemi Sistematik duyarsızlaştırma Programlı öğretim Öz düzenleme

2012 KPSS Öğrencilerin dikkat sürelerinin kısa olmasından dolayı eğitimde birçok etkinlik dakikayı geçmeyecek şekilde düzenlenir. Buna rağmen, ilköğretime yeni başlayan öğrencilerin ilk haftalarda dikkat süreleri daha kısadır ve hızlı bir şekilde düşer. Bu durumu bilen Aylin Öğretmen, yılın başında yapılan etkinliklerin sürelerini dakika ile sınırlarken, daha sonraki haftalarda çalışma sürelerini kademeli olarak artırmıştır. Aylin Öğretmen’in öğrencilerin dikkat sürelerini artırmak için uyguladığı bu yöntem aşağıdakilerden hangisiyle en iyi açıklanabilir? Kendini ayarlama Eşik yöntemi Isındırma yöntemi Zihinsel disiplin Zaman yönetimi

2012 KPSS Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi’ni öğrenmiş bir kişi, yıllar sonra Hitabe’yi tekrar hatırlamaya çalıştığında sadece ilk birkaç cümlesini hatırlamakta, geri kalanını hatırlayamamaktadır. Bu durum, öğrenmede aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? İleriye ket vurma Yakınlık etkisi Olumsuz transfer Geriye ket vurma Öncelik etkisi

İLGİLİ ORTAK SORU 2012 KPSS Buğra, ayakkabı bağcıklarını bağlamakta zorlanmaktadır. Babası ona ayakkabı bağlamanın kolay bir yolunu öğretir. Daha sonraları Buğra ayakkabılarını kolayca bağlayıp çözer. Buğra’nın bu öğrenme davranışı aşağıdakilerden hangisiyle en iyi açıklanabilir? Edimsel koşullanma Özümleme Dengeleme Yakın gelişim alanı Uyum sağlama

2012 KPSS Çocukluğunu köyde kuzularla, koyunlarla geçiren Hasan, liseden sonra veterinerlik fakültesinde öğrenim görmeye başlamıştır. Hasan bazı derslerde, diğer öğrencilerden daha çabuk ve daha iyi öğrenmektedir. Hasan’ın diğer öğrencilerden daha iyi öğrenmesine temel oluşturan etken aşağıdakilerden hangisidir? İlgi Olgunlaşma Zekâ düzeyi Performans düzeyi Kültürel-çevresel etki

2012 KPSS Üniversitede kimya dersinde, bir öğretim elemanı öğrencilerine deney için sıvı hâlinde bir bileşik verir ve bu bileşiği oluşturan elementleri bulmalarını ister. Derste öğrencilerin bileşiği oluşturan elementleri bulmaları, en iyi aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Örtük öğrenme Alış yoluyla öğrenme Tam öğrenme Keşif yoluyla öğrenme Akran destekli öğrenme

2012 KPSS Yüksel Bey yeni aldığı elbise dolabının kurulum yönergesine bakarak önce küçük parçaları birleştirmiş, sonra da birleştirdiği parçaları ilgili yerlere tutturarak dolabı kurmayı başarmıştır. Yüksel Bey’in elbise dolabını kurmada kullandığı kurulum yönergesi hangi türden bilgiyi içermektedir? Bildirimsel Açıklayıcı İşlemsel Yöntemsel Araçsal

2012 KPSS Ayla Öğretmen dersin başında; dersin hedefleri, derste işlenecek konular ve uygulamalar konusunda öğrencilere bilgi vermiştir. Ayla Öğretmen’in bu uygulaması, öğrenmede hangi bilişsel sürece yöneliktir? Algılama Dikkat Anlamlandırma Kodlama Hatırlama

2012 KPSS Sunulan bilginin özelliğini belirlemek
Sunulan bilgi ile ilişkili uzun süreli bellekteki mevcut bilgi veya şemayı belirlemek Uzun süreli bellekteki mevcut bilgi ile yeni gelen bilginin kısa süreli bellekte nasıl etkileşeceğini belirlemek Yeni gelen bilginin uzun süreli bellekte nasıl depolanacağını belirlemek Yukarıda verilen kısa süreli bellekte bilginin işlemden geçirilme aşamaları, hangi bilişsel süreçle gerçekleştirilir? Gruplama Kodlama Otomatikleştirme Tekrar Hatırlama

2012 KPSS Arkadaşları Selim’e, hafta sonu grup olarak sinemaya gitmeyi teklif eder. Selim yorgun olduğunu, hafta sonu evde kalıp dinlenmek istediğini söyler ama arkadaşları ısrar ettiği için teklifi kabul eder. Ancak bir süre sonra Selim arkadaşlarına verdiği sözü unutur. Selim’in arkadaşları ile buluşmayı unutması, aşağıda verilen unutma türlerinden hangisine örnektir? Bastırma Bozulma Karışma Yanlış yerleştirme Bilgiyi değiştirme

2012 KPSS Ayhan ders çalışırken önemli gördüğü kısımları fosforlu kalemle işaretlemekte, bazen de ilgili kısmın yanına kısa, küçük notlar almaktadır. Ayhan ders çalışırken aşağıdakilerden hangisini kullanmıştır? Planlama Kodlama Bilişi yönetme Haritalama Kavrama

2012 KPSS Sema Hanım’ın çok sevdiği bir televizyon dizisi vardır. Her seferinde diziyi zevkle seyredip bir sonraki hafta dizide neler olacağını merakla beklemektedir. Sema Hanım’ın dizinin bir sonraki bölümünü merakla beklemesi, aşağıdaki algılama yasalarından hangisiyle açıklanabilir? Pragnanz Benzerlik Süreklilik Yakınlık Tamamlama

2012 KPSS Çözüm öncesinde çözüme geçiş ani ve tamdır.
Kazanılan problem çözümü uzun süre hatırlanır. Kazanılan bir ilke, diğer problemlerin çözümüne kolayca uygulanır. Hangi öğrenme türünde yukarıda verilen öğrenme özelliklerinin tümü görülür? Gizil Tam Kodlayarak İçgörüsel Sosyal

2012 KPSS İsmet Öğretmen derste su içen bir öğrenciyi gördüğünde onu uyarmış ve bu davranışı doğru bulmadığını belirtmiştir. Kemal Öğretmen ise aynı durumda öğrencinin su içmesinin sorun olmadığını düşünerek hiç tepki vermemiştir. Bu iki öğretmenin aynı uyarıcıya farklı tepkiler vermesi, insancıl eğitim ilkelerinden hangisiyle en iyi açıklanabilir? İnsan davranışlarını, kendi öznel gerçeği tayin etmektedir. İnsan hem aktif hem de reaktif bir varlıktır. Anlamlı öğrenme, öğrenilen konu öğrencilerin amaç ve ihtiyaçlarına uygun olarak algılandığında gerçekleşir. İnsanın tek ve temel güdüsü, kendisini gerçekleştirme ihtiyacından kaynaklanır. Davranış bozuklukları, güvensizlik sonucunda ortaya çıkmaktadır.

2012 KPSS Ayşegül Öğretmen dersindeki bazı konuları bilgisayarda hazırladığı sunular yardımıyla öğrencilere öğretmeye çalışır. Konunun öğrencilerin dikkatini çekmesi için sunu sayfalarına renkli ve hareketli resimler koyar. Ancak bir süre sonra, öğrettiği konularla ilgili öğrencilerin neler hatırladığını test ettiğinde, öğrencilerin sunularda verilen bilgilerden çok, renkli ve hareketleri resimleri hatırladıklarını görür. Öğrencilerin, asıl öğretilmek istenen konuları hatırlamak yerine, daha çok dikkat çekici resimleri hatırlamaları öğrenmede aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Sönme Gölgeleme Yetersiz koşullanma Yanlış kodlama Yakınlık ilkesi

2012 KPSS Küçük Şule pudingi çok sever. Annesinden sık sık puding yapmasını ister. Şule’nin puding isteği ile baş edemez hâle gelen annesi, bir gün koca bir tencere puding yapıp kızının önüne koyar. Bundan sonra Şule annesinden bir daha puding istemez. Şule’nin annesi, aşağıdaki davranış biçimlendirme yöntemlerinden hangisini kullanmıştır? Zıt tepki Alıştırma Bıktırma Karşı karşıya getirme Duyarsızlaştırma

2012 KPSS Öğretmenler öğrencilerinin bazı matematiksel işlemleri daha kolay ve çabuk yapabilmeleri için öğrencilerine çarpım tablosunu ezberletir. Bu uygulamayı yapan öğretmenlerin aşağıdaki koşullanma ilkelerinden hangisini kullandığı söylenebilir? Bitişiklik İşaret öğrenme Ayırt etme Uyarıcı genellemesi Genelleme

2012 KPSS Cemil, otomobiliyle yol alırken kısa bir süre önce kendisini sollayarak geçen araç sürücüsünün bir polis ekibi tarafından durdurulduğunu ve sürücüye ceza yazılmakta olduğunu görür. Bu durum, Cemil’in yolun kalan kısmında otomobilini sürerken hız sınırını aşmamaya özel bir gayret göstermesine neden olur. Sosyal öğrenme kuramı açısından değerlendirildiğinde, Cemil’in bu davranışını en iyi açıklayan kavram aşağıdakilerden hangisidir? Öz düzenleme Dolaylı ceza Olumsuz pekiştirme Doğrudan ceza Dolaylı duygu

2012 KPSS Öğrencilerin verimli bir öğrenme gerçekleştirebilmeleri için güdülenmenin çok önemli olduğunu bilen bir öğretmen, derse öğrencilerinin güdülenme düzeylerini artırarak başlamak ister. Öğretmenin, aşağıdakilerden hangisini yapması öğrencileri güdülemede yetersiz kalır? Derse gündemdeki konulardan bahsederek başlaması Derse konuyla ilgili ilginç ve şaşırtıcı bir soruyla başlaması Dersin konusuyla öğrencilerin hoşlandıkları etkinlikler arasında bağlantı kurması Dersin konusuyla ilgili merak uyandırması Dersi görsel ve işitsel materyal yardımıyla işlemesi

2012 KPSS Can, ablası oyun hamuruyla arabalar yaparken onu izler. Ablası gibi, önce arabanın tekerleklerini ve gövdesini yapmaya, sonra da bunları dikkatlice birleştirmeye çalışır. Ablasının oyun hamurundan yaptığı renk renk arabaları kendisi de yapmak ister ancak hamurlara sadece kabaca şekiller verebilir. Buna göre Can, gözlem yoluyla öğrenmenin hangi aşamasında zorluk yaşamaktadır? Dikkat Akılda tutma Zihinsel deneme Uygulama Güdülenme

2012 KPSS Yasemin, coğrafya dersinin sınavlarından sürekli düşük not almaktadır. Başarılı arkadaşlarının bu dersi nasıl çalıştıklarını gözlemleyen Yasemin, birkaç arkadaşını gözlemledikten sonra kendisi için uygun olan çalışma yöntemlerini, araçlarını ve uygun çalışma zamanını saptayarak işe koyulur ve sonunda hedeflediği başarıya ulaşır. Sosyal öğrenme kuramına göre, Yasemin’in başarısı aşağıdakilerden hangisiyle en iyi açıklanabilir? Dolaylı öğrenme kapasitesi Öz düzenleme kapasitesi Öz yargılama kapasitesi Karşılıklı belirleyicilik ilkesi Öz yeterlik algısı

İLGİLİ ORTAK SORU 2012 KPSS İlköğretim öğrencisi Fatma, babasına sınıf öğretmeninin, arkadaşlarının ve kendisinin istek, ilgi ve ihtiyaçlarına dikkat ettiğini ve yardımcı olmaya çalıştığını söyler. Buna göre, Fatma’nın sınıf öğretmeni aşağıdaki yaklaşımlardan hangisine daha uygun davranmaktadır? Öğrenme temelli Bilişsel Davranışçı İnsancıl Öğretmen merkezli

2012 KPSS Bireyi ve onun içinde bulunduğu durumu anlayabilmek için bütün durumu yani öğrencinin ailesini, okulunu ve doğal çevresini de göz önünde bulundurmak gerekir. Bu görüş, aşağıda verilen kuramlardan hangisiyle en iyi örtüşmektedir? Sosyal öğrenme Davranışçı Alan Psikoanalitik İnsancıl

2012 KPSS Deniz, mantık dersinden korkmakta ve bu dersten başarısız olacağını düşünmektedir. Buna rağmen dersi dinlemeye ve anlamaya çalışmaktadır. Deniz bir gün derste öğretmeninin sorduğu sorulara üst üste birkaç kez doğru cevap verdikten sonra ders onun için zevkli bir hâle dönüşmüş, başarısında artış olmuştur. Sosyal öğrenme kuramına göre, Deniz’in başarısı aşağıdakilerden hangisiyle en iyi açıklanabilir? Öz düzenleme kapasitesi artmıştır. Öz yargılama kapasitesi artmıştır. Öz yeterlik algısı değişmiştir. Dolaylı yaşantılar öğrenciyi motive etmiştir. Akılda tutma süreci gelişmiştir.

2012 KPSS Sınıf öğretmeni, okul rehber öğretmenine Tülay’ın öğrenme güçlüğü olduğundan şüphelendiğini söyler. Tülay ile görüşen rehber öğretmen, Tülay’ın annesinin, kızının okurken yaptığı en ufak hatada “Sen zaten okumayı öğrenemeyeceksin.” diyerek ona ceza verdiğini, Tülay’ın da bu nedenle çaba göstermeyi bıraktığını fark eder. Tülay’ın yaşadığı deneyim aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Öğrenilmiş çaresizlik Gerileme Kaygı Tükenmişlik Dışsallaştırma

2012 KPSS Ayşe Öğretmen ders anlatırken konunun önemli noktalarını vurgulamak için sesini yükseltmekte, tahtadaki bazı kelimelerin altını çizmektedir. Bu davranışının, öğrencilerin temel bilgiye odaklanmasına yardımcı olacağını düşünmektedir. Ayşe Öğretmen’in bu uygulaması, aşağıdakilerden hangisiyle en iyi açıklanabilir? Sosyal öğrenme Bitişiklik Sistematik davranış Duyuşsal öğrenme Bilgiyi işleme

2012 KPSS Ahmet Bey, hastalığı nedeniyle yakın geçmişte olup bitenleri hatırlayamamaktadır. Ancak satranç oynamakta ve bu oyunun kurallarını hatırlamada hiçbir güçlük çekmemektedir. Buna göre, Ahmet Bey’in hangi belleğinde bozulma olduğu söylenebilir? Yalnızca anlamsal Yalnızca anısal Anlamsal ve anısal Anısal ve işlemsel İşlemsel ve anlamsal

2012 KPSS Zor bir matematik probleminde ilk defa kareköklü ifadelerle karşılaşan Metin, içinde karekök geçen tüm soruları sıkıntılı ve anlaşılmaz olarak değerlendirmektedir. Bu tür bir soru gördüğünde kaygılanmakta ve çözemeyeceğini hissetmektedir. Bunun sonucunda da soruyu çözmekten hemen vazgeçmekte ve başka bir soruya geçmektedir. Metin’in kareköklü soruları sıkıntılı ve anlaşılmaz olarak değerlendirmesi ve kaygılanması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Klasik koşullanma Alışkanlık Edimsel koşullanma Transfer Genelleme

2012 KPSS Trigonometri formüllerini öğrenmede zorlanan Ercan, formülleri farklı renklerdeki kâğıtlara yazarak evin giriş kapısından odasına doğru yapıştırmıştır. Sınavda hatırlaması gerektiğinde yürüdüğü güzergâhı göz önüne getirmekte ve ilerleme sırası ile formülleri hatırlamaktadır. Ercan, aşağıda verilen bellek destekleme yöntemlerinden hangisini kullanmıştır? Çengel Zincirleme Yerleşim Askı sözcük Anahtar sözcük

İLGİLİ ORTAK SORU 2012 KPSS Doğuştan görme engelli Ahmet, yetişkinlik döneminde gerçekleştirilen bir ameliyatla görme yetisini kazanır. Ancak bu yetiyi kullanma düzeyi, görme problemi olmayan bireylerle aynı seviyeye ulaşamaz. Bu durum, aşağıdakilerden hangisiyle en iyi açıklanabilir? Uyum sağlama Bireysel farklılıklar Dengeleme Olgunlaşma Yaşantı

/

2011 KPSS Ayhan içinde yaşadığı çevrede adı hep olumsuz sıfatlarla birlikte anılan bir sosyal gruba karşı olumsuz duygular beslediğini hissetmekte, ancak bir yandan da hayatında hiçbir üyesiyle bir kez dahi karşılaşmadığı hâlde niçin bu gruba karşı olumsuz duygular hissettiğini merak etmektedir. Ayhan’ın söz konusu sosyal gruba karşı hissettiği olumsuz duygular aşağıdaki süreçlerden hangisiyle açıklanabilir? İşaret öğrenme Tepkisel koşullama Gestalt öğrenme Edimsel koşullama Gruba uyma

2011 KPSS Meral otomobiliyle işe giderken kaza yapmış ve ciddi biçimde yaralanmıştır. Otomobil kullanmaktan çok hoşlanan Meral bu olaydan sonra otomobil kullanmaktan korkmaya başlamıştır. Aradan bir süre geçtikten sonra arkadaşlarının ısrarıyla tekrar otomobil kullanmaya başlayan Meral’in korkusu giderek azalmış ve sonuçta ortadan kalkmıştır. Meral’in kazada yaralanmasını, otomobil kullanma korkusunu ve bu korkunun giderek ortadan kalkmasını açıklayan tepkisel koşullama kavramları aşağıdakilerden hangisinde doğru sırada verilmiştir? Koşulsuz tepki, koşullu uyarıcı, gölgeleme Nötr uyarıcı, koşullu tepki, sönme Koşulsuz uyarıcı, koşulsuz tepki, kendiliğinden geri gelme Koşullu tepki, koşullu uyarıcı, koşullu tepki Koşulsuz uyarıcı, koşullu tepki, sönme

2011 KPSS Kuramsal olarak insanların koşullanma yoluyla her durum ya da uyarıcıdan korkmayı öğrenmeleri mümkün olmakla birlikte pratikte insanların doğası gereği kendileri için tehlikeli olan durum ya da uyarıcılardan korkmayı daha çabuk öğrendikleri görülmektedir. Bu da insanların bazı durum ya da uyarıcılardan korkmaya ---- olarak yatkın olduğunu göstermektedir. Parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? Bilişsel Davranışsal Sezgisel Biyolojik Kültürel

2011 KPSS Garcia’nın olumsuz tat kaçınması konusunda yaptığı deneyler tepkisel koşullanmanın daha önce doğru olarak kabul edilen hangi ilkesinin aslında doğru olmayabileceğini göstermiştir? Bir davranışı değiştirmede olumlu pekiştirme cezadan daha etkilidir. Koşullanmanın gerçekleşmesi için koşulsuz uyarıcı koşullu uyarıcının hemen ardından gelmelidir. Öğrenme, sadece bir tepki pekiştireçle izlendiği takdirde gerçekleşebilir. Koşullanma gerçekleştikten sonra koşullu uyarıcının koşulsuz uyarıcı tarafından izlenmeksizin verilmesi, koşullu tepkinin sönmesine yol açar. Aralıklı pekiştirilen bir davranış sürekli pekiştirilen bir davranışa göre sönmeye karşı daha dirençli olur.

2011 KPSS Aşırı kilolu olan Ayşen Hanım, bir diyetisyenin tavsiyesine uyarak kek, kurabiye ve benzeri kilo yapan yiyecekleri düşük miktarda elektrik şoku veren metal bir tabağa koyar. Tabağa her uzandığında elektrik çarpar ve elini çekmek zorunda kalır. Ayşen Hanım, tabağa verdiği elektrik akımının şiddetini birkaç günde artırır ve sonuçta tabaktan yiyecek alma girişiminde bulunmaktan vazgeçerek kilo vermeye başlar. Ayşen Hanım’ın kilo vermek için uyguladığı teknik aşağıdakilerden hangisidir? Kademeli yaklaşma Karşıt koşullama İtici uyarıcıyla davranış kontrolü Pekiştirme yoluyla davranış kontrolü Ayırt etme eğitimi

2011 KPSS Bireylerin tutumları öğrenme yoluyla oluşur. Bu öğrenme bazen sadece tutum nesnesinin isminin olumsuz duygusal anlamları olan kelimelerle eşleşmesi sonucunda gerçekleşir. Bu şekilde öğrenilen olumsuz bir tutumu, tutum nesnesinin ismini olumlu duygusal anlamları olan kelimelerle eşleştirerek olumlu hâle getirmek isteyen bir psikolog, aşağıdaki tekniklerden hangisini kullanmaktadır? Davranış şekillendirme Karşıt koşullama Davranış kontrolü Sistematik duyarsızlaştırma Karşıt tepki oluşturma

2011 KPSS Oynadığı balonun aniden patlaması nedeniyle balonlara karşı korku tepkisi geliştiren iki yaşındaki bir bebek, elinde balonla kendisine birkaç kez yaklaşmasının ardından iki yaş büyük abisini görünce elinde balon olmasa bile korku tepkisi vermeye başlamıştır. Bebeğin abisine karşı korku tepkisi vermeye başlaması aşağıdakilerden hangisinin sonucudur? İkinci derece koşullanma Edimsel koşullama Tepki genellemesi Gecikmeli koşullama Olumsuz pekiştirme

2011 KPSS Bakıcısı yemeğini yedirdikten sonra iki yaşındaki bebeğin ellerini ve ağzını sabunlu bir bezle sert bir biçimde silmektedir. Bir süre sonra bebek yemeğin ardından bakıcının sabunlu bezi eline aldığını görür görmez ağlamaya başlar. Bunun farkına varan bakıcı elinde bulunan bezle sadece mama iskemlesini siler ve bir iki gün içinde bebek artık bakıcısı sabunlu bezi eline aldığında ağlama tepkisi vermez. Ancak, bakıcısını görmediği hafta sonu tatilinin ardından bebek bakıcısının elinde sabunlu bezi görünce tekrar ağlama tepkisi vermeye başlar. Bebeğin hafta sonu tatilinin ardından sabunlu bezi görünce ağlamaya tekrar başlaması aşağıdaki kavramlardan hangisiyle en iyi açıklanabilir? Gecikmeli koşullama Kendiliğinden geri gelme İkinci dereceden koşullama Olumsuz aktarma Gölgeleme

2011 KPSS Normal olarak pek yalan söylemeyen bir öğrenci derse geç kaldığı bir gün hasta olduğunu söyleyerek öğretmeninden azar işitmekten kurtulmuştur. Bu olaydan sonra öğrenci gerek okulda gerekse evde zorda kaldığı durumlarda yalan söylemeye başlamıştır. Öğrencinin yalan söyleme davranışında görülen değişme aşağıdaki öğrenme türlerinden hangisiyle açıklanabilir? Kavrama yoluyla öğrenme Sınama-yanılma yoluyla öğrenme Tepkisel koşullama Edimsel koşullama Dolaylı öğrenme

2011 KPSS Bir basketbol okulu öğretmeni gösterdiği hareketleri iyi yapamayan öğrencilerine bağırmayı alışkanlık hâline getirmiştir. Bunun bir sonucu olarak birçok öğrenci, hareketleri daha iyi yapmak için çalışmak yerine okulu terk etmiştir. Bu durum ceza yoluyla davranış kontrolünün aşağıda belirtilen sakıncalarından hangisine örnek oluşturabilir? Ceza bazı durumlarda davranış üzerinde genellenmiş bir ketleyici etki yapabilir. Ceza bazı durumlarda çocuğun cezalandırılan davranışlarını pekiştirici bir işlev görebilir. Ceza ortadan kalktığında, cezalandırılan davranışların tekrarlanma olasılığı artar. Ceza sadece cezayı veren kişinin ortamda bulunduğu durumlarda etkili olur. Ceza uygulayan kişi, çocuk için davranışları taklit edilecek bir model oluşturabilir.

2011 KPSS Kademeli yaklaşma tekniğiyle öğrencisine yeni bir davranış kazandırmak isteyen bir öğretmen aşağıdaki yollardan hangisini izleyecektir? Hedef olarak belirlediği davranışa her seferinde biraz daha benzer davranışları, en sonunda da sadece hedef davranışı pekiştirecektir. Hedef davranışı uygun durumlarda sergilediğinde öğrenciyi ödüllendirecek, sergilemediğinde cezalandıracaktır. Başlangıçta öğrenciyi hedef davranışı her yapışında pekiştirecek, daha sonra aynı pekiştireci elde edebilmesi için yapması gereken davranış sayısını kademeli olarak artıracaktır. Hedef davranışı kazanıncaya kadar öğrenciyi sürekli, kazandıktan sonra aralıklı olarak pekiştirecektir. Hedef davranışı sergilemesini öğrencinin sevdiği bir faaliyeti yapmasına izin verilmesinin ön koşulu olarak kullanacaktır.

2011 KPSS Edimsel psikoloji yaklaşımına göre aşağıdakilerden hangisi tepki genellemesine örnek olabilir? Ana-babasına istediklerini ağlayarak yaptıran bir çocuğun anaokuluna başladığında öğretmenine de istediklerini ağlayarak yaptırmaya çalışması Terliyken soğuk su içip hastalanan bir kişinin, artık terliyken soğuk bir şey içmemeye özen göstermesi Yeni bir cep telefonu alan kişinin, işletme sistemi eskisinden farklı olmasına rağmen, bu telefonu kullanmayı ilk telefonu kullanmayı öğrendiğinden daha kısa sürede öğrenmesi İngilizce dersinde sınıfın disiplinini bozan davranışlar sergileyen bir öğrencinin, diğer derslerde uslu bir biçimde oturması Uzmanlık alanı olan sinema konusunda yaptığı açıklama nedeniyle övgüler alan bir film eleştirmeninin, bundan sonra her konuda görüş belirtmeye başlaması

2011 KPSS Bir psikolog, oğlunun her fırsatta küçük kardeşini hırpalamasından yakınan bir anneye kardeşini her hırpaladığında onu sevdiği bir oyuncakla oynamasını yasaklayarak cezalandırmasını, kardeşine karşı sergilediği her olumlu davranışı ise bir şekilde ödüllendirmesini ancak sürekli olarak aynı ödülü kullanmamaya özen göstermesini tavsiye eder. Psikoloğun anneyi sürekli olarak aynı ödülü kullanmama konusunda uyarmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? Annenin en etkili ödülün ne olduğunu keşfedebileceğini düşünmesi Çocuğun değişik ödüllerle, kardeşine iyi davranması arasında bağlantı kurmasını sağlamak istemesi Cezanın olumsuz etkilerini değişik ödüllerle dengelemek istemesi Sürekli olarak aynı ödülün kullanılmasının bir süre sonra bu ödülün pekiştirme gücünün azalmasına yol açabileceğini bilmesi Değişik ödüller kullanılmasının bir tür aralıklı pekiştirme işlevi göreceğini düşünmesi

2011 KPSS Oğlunun düzenli biri olmasını isteyen bir anne, yatağını düzelttiği bir günün akşamında onu uzun süredir yapmadığı çok sevdiği bir tatlı yaparak ödüllendirmiş ancak beklentisinin aksine ertesi sabah oğlunun yatağını düzeltmeden okula gittiğini görmüştür. Edimsel koşullama ilkeleri çerçevesinde düşünüldüğünde, çocuğun yatağını düzeltmeye devam etmemesinin en olası nedeni aşağıdakilerden hangisidir? Uzun bir olumsuz pekişme geçmişine sahip olması nedeniyle çocuğun yatak yapmama davranışının sönmeye karşı dirençli olması Çocuğun düzenli olmanın yararlarını kavrayacak bilişsel gelişim düzeyine ulaşmamış olması Annenin oğlunun yatağını düzeltme davranışının kalıcı olmasını sağlamak için seçtiği pekiştireci zamanında vermemiş olması Annenin oğlunda olumlu davranışın kalıcılığını sağlamada seçtiği pekiştirecin uygun olmaması Egosantrik düşünme biçimine sahip olduğu için çocuğun, yatağını düzeltmenin annesi açısından taşıdığı önemi anlayamaması

2011 KPSS Ahmet Bey, bir sigorta şirketinde aylık 600 TL ücretle işe başlamıştır. Ücretini alabilmek için ayda en az 30 kişiye sigorta satmak zorunda olan Ahmet Bey, 30 kişiden sonra sigorta sattığı her kişi için belirli bir miktar prim alacaktır. Ahmet Bey, bir hafta içinde 30 kişiye sigorta satmış ve aylık ücretini almak için yöneticisine başvurmuştur. Ancak yönetici, kotasını doldursa bile aylık süre tamamlanmadan ücretinin ödenemeyeceğini söylemiştir. Ahmet Bey’in iş yerinde uygulanan ödeme sistemi aşağıdaki pekiştirme tarifelerinden hangisini çağrıştırmaktadır? Sabit zamanlı Değişken oranlı Artan oranlı Katışık (birleşik) Değişken zaman aralıklı

2011 KPSS Pınar Hanım, annesinin severek izlediği dizilerin arasında çok fazla reklam yayımlanmasından sürekli olarak yakındığını ancak yine de izlediği dizi bitinceye kadar reklamları da izlediğini fark etmiştir. Pınar Hanım’ın annesinin reklam izleme davranışının sürmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir? Diziyi kaçırma olasılığını ortadan kaldırmak için bu davranışın bir kaçma stratejisi olarak kullanılması Reklamların bitmesiyle itici bir uyarıcının ortadan kalkmasının eş zamanlı olarak gerçekleşmesi nedeniyle bu davranışın olumsuz pekiştirilmesi Reklamların sürekli olarak izlenmesi nedeniyle bu davranışın alışkanlık hâline gelmesi Bazı reklamların eğlenceli olması nedeniyle bu davranışın aralıklı olarak pekiştirilmesi Olumlu bir uyarıcı tarafından izlenmesi nedeniyle bu davranışın olumlu pekiştirilmesi

2011 KPSS İlk kez gittiği lokantada yediği yemeğin tadından hoşlanmayan bir bireyin bir daha bu lokantaya gitmemesi aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Sönme Kaçma Sınama-yanılma Olumsuz tat kaçınması Ceza

2011 KPSS İyi sonuçlar alan takımının maçlarına düzenli olarak giden bir taraftarın, takımının üst üste birkaç kez yenilmesinin ardından maça gitmekten vazgeçmesi aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Kaçma Kaçınma Olumsuz pekiştirme Sönme Ketlenme

2011 KPSS Evde midesi bulanıyormuş gibi rol yaparak sevmediği yemekleri yemekten kurtulan Caner, yeni başladığı anaokulunda da sevmediği yemekleri yememek için midesi bulanıyormuş gibi yapmış ancak öğretmeninin taviz vermemesi nedeniyle okulda bu davranışı sönmeye başlamıştır. Bu durumda, kısa dönemde, Caner’in evde mide bulantısı rolü yapma davranışında ne tür bir değişiklik beklenir? Okulda sönmeye tabi tutulması nedeniyle bu davranışın evdeki yoğunluğunda da bir azalma olacaktır. Davranışta kontrast süreci nedeniyle bu davranışın evdeki yoğunluğunda bir artış gözlenecektir. Okulda sönmeye başlamasının hemen ardından bu davranışın evdeki yoğunluğunda kararsız değişmeler olacaktır. Evdeki pekiştirme örüntüsünün değişmemesi nedeniyle bu davranışın evdeki yoğunluğunda bir değişme olmayacaktır. Pekiştirilmeye devam edilmesi nedeniyle bu davranışın evdeki yoğunluğu artacaktır.

2011 KPSS Babası tarafından sürekli olarak azarlanan Tolga, ne yaparsa yapsın durum değişmemekte, babası bir bahane bulup kendisini azarlamaktadır. Tolga okuldaki başarısından söz ettiği bir akşam babasının kendisini azarlamadığını fark eder. Bu olaydan sonra Tolga azardan kurtulmak için babasına okulda yaşadığı gerçek olmayan bir başarıdan söz eder. Tolga’nın babasına yalan söylemesi aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir? Babasının azarlama davranışını bastırdığı için itici uyarıcıyla davranış kontrolü Azar işitmemeyi sağlamaya yönelik olduğu için kaçma Babasının azarlama davranışını ortadan kaldırmaya yönelik olduğu için sönmeye tabi tutma Azar işitmemeyi sağlamaya yönelik olduğu için kaçınma Azardan kurtulmasını sağladığı için olumlu pekiştirme

2011 KPSS Bir alışveriş merkezinde dolaşan Ayfer, bozuk olduğu için hareketsiz durumdaki yürüyen merdivene ilk adımını sanki merdiven yürüyormuş gibi attığını fark etmiştir. Ayfer’in bu davranışı aşağıdakilerden hangisinin sonucudur? Alışkanlık Gizil öğrenme Öğrenmenin aktarılması Algısal yanılsama Alışma

2011 KPSS Bir köyde görev yapan bir öğretmen evinin altında tavuk beslemektedir. Alışveriş için gittiği ilçeden geç döndüğü bir gün tavukların evin içine kadar girdiğini görür ve tavukların davranışlarını sistematik olarak incelemeye karar verir. Tavuklara akşamüstü gün batarken yem vermeye başlar ve bir süre sonra gün batımı yaklaştığında merdivenin önünde toplanmaya başladıklarını fark eder. Gün batımında, birkaç gün üst üste yem vermezse tavukların yavaş yavaş merdivenden çıkarak evin içine doğru ilerlediklerini görür. Birkaç gün üst üste yem verilmeyen tavukların yavaş yavaş merdivenden çıkarak evin içine doğru ilerlemelerinin nedenini en iyi açıklayan ifade aşağıdakilerden hangisidir? Bir davranışın olumlu pekiştirilmemesi sadece bu davranışın topoğrafyasını değiştirmez, pek çok davranışın sıklığında artışa yol açar. Pekiştirmenin ilk kesilişinde davranışın sıklığı, azalmaya başlamadan önce geçici bir artış gösterir. Pekiştirmeme, davranışın topografyasında da değişikliğe neden olur, sönmenin başlangıcında davranış daha değişken hâle gelir. Pekiştirilmeyen davranış söner, ancak ara sıra da olsa pekiştirilen bir davranış sönmeye karşı dirençlidir. Pekiştirecin kesilmesi davranışın sıklığında bir azalmaya neden olur.

2011 KPSS Arkadaşları Altan’a sürekli olarak tatsız şakalar yapmaktadır. Altan başlangıçta arkadaşlarının kendisine bu tür şakalar yapmalarını engellemek için kavga etmeden küsmeye, rica etmekten aldırmaz görünmeye kadar uzanan çeşitli yollar denemiş ancak başarılı olamamıştır. Çok üzülmesine rağmen Altan artık arkadaşlarının kendisine bu tür şakalar yapmasını engellemek için herhangi bir çaba göstermemektedir. Altan’ın arkadaşlarının şaka yapmalarını engellemek için çaba göstermemesi aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Duyarsızlaşma Alışma Gölgeleme Davranışta kontrast Öğrenilmiş çaresizlik

2011 KPSS Sosyal öğrenme kuramına göre, model alma yoluyla öğrenme dikkat, hatırlama, tekrar ve güdülenme olmak üzere dört adımda gerçekleşir. Bireyin hangi modellerin davranışlarına dikkat edeceğini ve hangi koşullarda dikkat ettiği davranışı sergilemek için güdüleneceğini belirleyen bazı etkenler vardır. Aşağıdaki örneklerden hangisinde bu etkenlerden herhangi birine vurgu yapılmamaktadır? Okulun futbol takımında oynayan Emre takımla sahaya çıkarken ünlü bir futbolcunun yaptığı hareketlere benzer hareketler yapmaktadır. Anaokuluna başladığı ilk gün yemeğini bitirmeden masadan kalkan bir arkadaşının öğretmen tarafından azarlandığına tanık olan Ezgi, okulundayken hiçbir zaman yemeğini bitirmeden masadan kalkmaz. Okula yeni başlayan Gamze, öğretmen sınıfa girdiğinde arkadaşlarının ayağa kalktığını görünce kendisi de ayağa kalkar. Kaza geçiren birine yardım eden bir kişinin herkesin ilgi odağı hâline geldiğine tanık olan Cem, ihtiyacı olan herkesin yardımına koşmaya başlar. Burak’ın konuşma tarzı ve konuşurken yaptığı hareketler annesinden çok babasına benzemektedir.

2011 KPSS İlk kez aldığı millî piyango biletine ikramiye çıktığı için ara sıra bilet almaya başlayan Özgür, daha sonra hiç ikramiye kazanamaması nedeniyle bilet almaktan vazgeçmiştir. Ancak, bir gün yanında kazı-kazan kartı alan bir arkadaşının ikramiye kazandığına tanık olmasının ardından Özgür, kazı-kazan almaya başlamış ve ara sıra küçük ikramiyeler kazanmıştır. Bu bilgilere dayanarak aşağıdaki sonuçlardan hangisi çıkarılamaz? Dolaylı pekiştirme davranış üzerinde olumlu pekiştirme kadar etkili olabilir. Pekiştirilmediği için sönen bir davranış kendiliğinden geri gelebilir. Bir davranışın öğrenilmesi bu davranışın sürekli olarak sergileneceği anlamına gelmez. Bir davranışın devam edip etmeyeceğini belirlemede pekiştirilmesi kadar pekiştirilmemesi de rol oynar. Modelin gözlenen bir davranışının taklit edilme olasılığını artıran etkenlerden biri de bu davranışın pekiştireçle sonuçlanmasıdır.

2011 KPSS Aşağıdaki örneklerden hangisinde, öğretmen öğrencilerine konulara çalışırken küçük adımlar ilkesinden yararlanmalarını tavsiye etmektedir? Önce bir kavram haritası hazırlayın, kavramları öğrendikten sonra ayrıntılar üzerinde durun. Sınava hazırlanırken bir gün sürekli olarak 10 saat çalışmak yerine bir hafta boyunca günde 1-2 saat çalışmayı tercih edin. Bilgileri mümkün olduğu kadar basit parçalara bölün ve bunları basitten karmaşığa doğru bir sıraya dizerek öğrenmeye çalışın. Çalışırken kitap ya da notlarınızda önemli gördüğünüz kısımların üzerini fosforlu kalemle çizin. Konuları öğreninceye kadar sürekli olarak tekrar edin, öğrendiğinizden emin olduktan sonra aralıklı olarak tekrarlamaya devam edin.

2011 KPSS Bir problemin çözülmesinde geçmiş öğrenmelerin ve problemlerin bileşenleri arasındaki ilişkilerin görülmesinin en fazla önem taşıdığı öğrenme türü aşağıdakilerden hangisidir? Kavrama yoluyla öğrenme Sınama-yanılma yoluyla öğrenme Sosyal öğrenme Gizil öğrenme Yer öğrenme

2011 KPSS Bir öğretmen öğrencisine sınava çalışırken konuları yüksek sesle bir arkadaşına anlatmasını ve arkadaşının konuyu kitaptan ya da notlardan izleyerek nerede hata yaptığını hemen kendisine söylemesini tavsiye eder. Öğretmenin bu tavsiyeyi yapmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? Yapılan hataların söylenmesinin bu hataları öğrenciler için algısal olarak ayırt edilebilir hâle getireceğini, bunun da hataların daha kolay hatırlanmasını sağlayacağını düşünmesi Öğrencilerin arkadaşlarına anlatırken konuyu bir kez daha tekrar edeceklerini ve tekrar sayısı arttıkça konunun daha iyi öğrenileceğini düşünmesi Öğrencinin konu anlattığı arkadaşının da bir şeyler öğreneceğine böylelikle aynı anda iki öğrencinin birden sınava hazırlanmasının söz konusu olabileceğine inanması Arkadaşlarına konu anlatırken öğrencilerin öğrenme sürecine aktif bir biçimde katılacaklarını, bunun da öğrenmeyi kolaylaştıracağını düşünmesi Sözel bir malzemenin öğrenilmesini kolaylaştıran sonuçlar hakkında bilgi edinme stratejisinden yararlanılmasını sağlamak istemesi

2011 KPSS Trenle yolculuk yapmayı seven Ayşe Öğretmen İzmir’e giderken çok fazla gürültü yapan bir grup yolcuyla tartışmış ve bu olaydan sonra trenle seyahat etmekten vazgeçmiştir. Ancak Ayşe Öğretmen, yarıyıl tatilinde yolların karlı olması nedeniyle kara yolları güvenli olmadığı için yeniden trenle yolculuk yapmıştır. Ayşe Öğretmen’in trenle seyahat etmekten vazgeçmesini ve tekrar treni tercih etmesini açıklayan kavramlar aşağıdakilerin hangisinde doğru sırada verilmiştir? Gölgeleme – Kendiliğinden geri gelme Sönme – İkinci derece koşullama Ceza – Gölgeleme Sönme – Duyarsızlaşma Ceza – Kendiliğinden geri gelme

2011 KPSS Aşağıdaki durumlardan hangisinde bireyin sınama-yanılma yoluyla öğrenme stratejisini benimsemesi en uygun olacaktır? Elinde bulunan bir deste anahtardan hangisinin kilidi açacak doğru anahtar olduğunu öğrenmek isteyen bir birey Köpeklerden aşırı derecede korkan çocuğunun bu korkusunu yenmesine nasıl yardımcı olabileceğine karar veremeyen bir baba Yatağının altında uzanamayacağı bir yere kaçan topunu nasıl alabileceğini düşünen bir çocuk Kutudan çıkan kabloları, uçlarına bakarak uygun yerlere takıp yeni aldığı bilgisayarını kurmak isteyen bir genç Oğluna yemekten önce ellerini yıkama alışkanlığı kazandırmak için nasıl bir yol izlemesi gerektiğini düşünen bir anne

/

2010 KPSS Kazanılmış yaşantı, bireylerin birbirleriyle ve çevresiyle etkileşimi sonucu bireylerde kalıcı izli davranış değişikliği oluşmasıdır. Aşağıdakilerden hangisi kazanılmış yaşantıya uygun bir örnek değildir? Bir yakınını cinayette kaybeden Nevin, gazetelerde önce cinayet haberlerini okur. Oğuz, derste öğretmenin verdiği örneği başka bir problemin çözümünde kullanır. Burak, oynadığı her satranç oyununda model aldığı satranç ustasının açılış hamlesiyle oyuna başlar. Fatma, ders arasında sınıf arkadaşlarıyla birlikte çektirdiği fotoğraflara bakar. Kemal, izlediği filmden kavga sahnelerini arkadaşlarına göstererek anlatır.

2010 KPSS Bebeklerin ilk birkaç ay içindeki tepkilerinin bir kısmının doğuştan geldiği, bir kısmının da öğrenme yoluyla sonradan kazanıldığı bilinmektedir. Bir bebeğin aşağıdaki tepkilerinden hangisinin öğrenme yoluyla kazanıldığı sonucuna varılabilir? Biberondan emdiği süt çok sıcak olduğunda ağzından püskürtmesi Uzunca bir süre altı ıslak kalınca ağlamaya başlaması Elini, ayağını ısırarak seven bir yetişkini görünce ağlamaya başlaması Değiştirilmek için alt bezi açıldığında ellerini, ayaklarını oynatması Hareket eden bir nesneyi gözleriyle takip etmesi

2010 KPSS Aşağıdakilerden hangisi koşulsuz tepki örneğidir?
Yılan görünce korkma Utanınca yanakların kızarması Komik bir olaya gülme Sıcak havada terleme Oyunda hile yapılmasına öfkelenme

2010 KPSS Caddede karşıdan karşıya geçerken duyduğu bir korna sesinin hemen ardından kendisini arabanın altında bulan bir kişi, bu olaydan sonra ne zaman bir korna sesi duysa kapalı bir mekânda olsa bile yerinden sıçramaktadır. Bu kişinin korna sesini duyunca yerinden sıçramasının temelinde davranışçı yaklaşıma göre aşağıdakilerden hangisi yatmaktadır? Bilinçaltı süreçler Tepkisel koşullanma Ayırt etme Edimsel koşullanma Genelleme

2010 KPSS Aşağıdakilerden hangisi koşullu tepki örneğidir?
Soğuk suya dalınca titreme Ani ve şiddetli bir gürültüde yerinden sıçrama Sıcak bir nesneye değince elini geri çekme Kar yağdığını görünce ürperme Burna toz kaçınca hapşırma

2010 KPSS Şiddetli gürültüden korkan bir çocuk birkaç kez gök gürlemesinden önce şimşek çıktığına tanık olur. Daha sonra şimşek çakar çakmaz henüz gök gürlemeden korku tepkisi vermeye başlar. Bir tepkisel koşullama olayını anımsatan bu örnekte (I) gök gürültüsü, (II) şimşekten korkma, (III) gök gürültüsünden korkma ve (IV) şimşek çakmasına işaret eden kavramlar aşağıdakilerin hangisinde doğru sırada verilmiştir? I II III IV Koşulsuz uyarıcı, Koşullu tepki, Koşulsuz tepki, Koşullu uyarıcı Koşulsuz uyarıcı, Koşulsuz tepki, Koşullu tepki, Koşullu uyarıcı Koşullu uyarıcı, Koşullu tepki, Koşulsuz tepki, Koşulsuz uyarıcı Koşulsuz tepki, Koşulsuz uyarıcı, Koşullu tepki, Koşullu uyarıcı Koşulsuz uyarıcı, Koşullu uyarıcı, Koşulsuz tepki, Koşullu tepki

2010 KPSS Aşağıdakilerden hangisi edimsel koşullanma kuramına göre bir davranışın kazanılmasına örnek verilebilir? Ödevini yapmadığı için öğretmeninden azar işiten arkadaşını gören bir öğrencinin düzenli olarak ödev yapmaya başlaması Bir öğrencinin 7. ve 8. sınıfta aldığı fen ve teknoloji dersinde başarısız olduğu için 9. sınıfta alacağı fizik ve kimya derslerinde de başarısız olacağına inanması Türkçe dersinde yazdığı şiir nedeniyle öğretmeninden övgü alan bir öğrencinin şiire ilgi duyması ve şiir yazmaya devam etmesi Geometri dersinden hoşlanan bir öğrencinin analitik geometri dersine de ilgi duyması Fizik dersinde açığını kapatmak için çok çalışan bir öğrencinin kimya dersindeki konuları daha kolay öğrenmesi

2010 KPSS Öğrencilerinin sınıf tartışmalarına katılmalarını ancak tartışmaların derste işlenen konuyla sınırlı kalmasını isteyen bir öğretmen, bu amaçla önce öğrencilerini konuyla ilgili konuşup konuşmadıklarına bakmaksızın her söz alışlarında, sınıfın çoğunluğunun tartışmalara katıldığını gördükten sonra da sadece işlenen konuyla ilgili bir şeyler söylediklerinde ödüllendirir. Öğretmenin öğrencilerin sınıf tartışmalarına katılmalarını sağlamak için kullandığı teknik aşağıdakilerden hangisidir? Projektif Model oluşturma Tepkisel koşullanma Alıştırma Kademeli yaklaşma

2010 KPSS Anne ve babası sık sık tartışan bir öğrenci, evdeki huzursuzluk ortamından kaçınmak için dersler bittikten sonra çeşitli bahaneler üreterek okulda kalma süresini uzatır. Öğrencinin bu davranışı aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Duyarlılaşma Psikolojik tepkisellik Davranışta kontrast Öğrenilmiş çaresizlik Olumsuz pekiştirme

2010 KPSS “Yıllardır piyango bileti alıyorum. Çevremdeki herkese az ya da çok bir ikramiye çıktı. Bana bir kez olsun amorti bile çıkmadı. Artık bilet almayacağım.” Örnekteki kişinin kendisine amorti bile çıkmadığı gerekçesiyle bilet almaktan vazgeçmesi bir davranışın sürdürülmesinde aşağıdakilerden hangisinin önemli bir rol oynadığını göstermektedir? Pekiştirme Şans Alışkanlık Genelleme Ayırt etme

2010 KPSS Bir otomobil tamir ustası, çırak olarak işe başlayan bir genci teşvik etmek amacıyla bir şeyler öğrenmek için gösterdiği her çabayı aferin diyerek pekiştirmiş ve başlangıçta her aferin deyişinden sonra çırağın öğrenme gayretinin biraz daha arttığını gözlemiştir. Ancak bir süre sonra usta, aferin demesinin çırağı ilk günlerdeki kadar gayrete getirmediğini fark etmiştir. Ustanın övgüsünün çırağı gayrete getirme işlevinin bir süre sonra azalmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? Çırak, neyi iyi neyi kötü yaptığını kendisi değerlendirebilecek duruma gelmiştir. Çırağın ustasına duyduğu sevgide azalma olmuştur. Öğrenme davranışı koşulsuz uyarıcı tarafından izlenmediği için sönmeye başlamıştır. Uyarıcı ile tepki arasındaki bağlantı kopmuştur. Alışma nedeniyle övgünün pekiştirici değeri azalmıştır.

2010 KPSS Bir öğretmen ders sırasında konuşarak sınıfın düzenini bozan bir öğrencisinin bu davranışını bastırmak için onu sınıftan çıkararak cezalandırmıştır. Ancak öğretmenin beklentisinin aksine öğrencinin derste konuşma davranışı artmıştır. Bu örnek, öğretmenlerin cezayı bir davranış kontrol tekniği olarak kullanırken aşağıdakilerden hangisini dikkate almaları gerektiğine işaret etmektedir? Birinci tip cezanın daha etkili olabileceği durumlarda ikinci tip cezanın kullanılmaması gerektiğini Ceza olarak niteledikleri bir eylemin öğrenci için aslında bir pekiştireç işlevi görüp görmediğini Cezanın yapılan davranışla orantılı olması gerektiğini Nasihat edilmeden uygulanan bir cezanın etkisinin sınırlı olabileceğini Uygulanan cezanın şiddetinin her seferinde artırılması gerektiğini

2010 KPSS Bir sürücü trafikte kendi aracını sıkıştıran başka bir araç sürücüsüne korna çalarak küfür etmiştir. Bu sırada araçta bulunan üç yaşındaki kızı bu olaya tanık olmuştur. Daha sonra babasının her korna çalışında kız küfür etmiştir. Bu örnekte korna sesi küçük kızın küfür etme davranışını kontrol eden ne tür bir uyarıcıdır? Pekiştirici İtici Koşulsuz Ayırt edici Özendirici

2010 KPSS İşine giderken kullandığı yolda tamirat başlaması nedeniyle bir hafta boyunca daha uzun olan bir başka yolu kullanmak zorunda olan bir sürücü, tamirat bittiği hâlde uzun yolu kullanmaya devam ettiğini fark etmiştir. Sürücünün uzun yolu kullanmaya devam etmesi aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Duyarlılık kazanma Alışkanlık kazanma (oluşması) İkinci derece koşullanma Gizil öğrenme Olumsuz öğrenme

2010 KPSS Antrenmanlarda son derece gayretli bir şekilde çalıştığı hâlde teknik direktörü tarafından maçlarda oynatılmayan bir futbolcu antrenmanlarda giderek daha az çalışır hâle gelmiş ancak teknik direktörün kendisini bir maçta oynatmasının ardından antrenmanlarda tekrar aynı gayretle çalışmaya başlamıştır. Yukarıda verilen örneğe dayanarak aşağıdaki sonuçlardan hangisine varılabilir? Bir davranışın devamının sağlanmasında sürekli pekiştirme aralıklı pekiştirmeden daha etkilidir. Sönen bir davranış pekiştirilmese de kendiliğinden geri gelebilir. Bir bireyin güdülenme düzeyini artırmak için önce onu engellemek yaralıdır. Sönmeye yüz tutan bir davranışın yeniden gösterilmesi için birkaç kez pekiştirilmesi yeterli olabilir. Davranışlarının pekiştireçle sonuçlanmaması bireyde olumsuz duyguların oluşmasına yol açar.

2010 KPSS Evde istediklerini ağlayarak yaptırabilen bir çocuk, okula başladıktan sonra kısa bir süre içinde aynı davranışın işe yaramadığını öğrenir ve okulda istediklerini ağlayarak yaptırmaktan vazgeçer. Buna karşın evde ağlayarak istediklerini yaptırmaya çalışma sıklığında bir artma görülür. Çocuğun evde isteklerini ağlayarak yaptırmaya çalışmasının sıklığındaki artış aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Davranışta kontrast Sınama-yanılma İkinci derece koşullama Sezgisel öğrenme Psikolojik tepkisellik

2010 KPSS Bir ilköğretim okulunun hentbol takımını çalıştıran beden eğitimi öğretmeni oyuncuların sürekli olarak top oynamak istediklerini, dayanıklılıklarını artıracak diğer çalışmaları yapmaktan kaçındıklarını fark eder. Bu beden eğitimi öğretmeninin oyuncularına dayanıklılık artırma çalışmalarına katılma alışkanlığını kazandırmak için başvurabileceği aşağıdaki yollardan hangisinin en az etkili olması beklenir? Oyuncularına dayanıklılıklarını artıracak çalışmaları yaptıkları taktirde top oynamalarına izin vereceğini söylemesi Dayanıklılık artırmaya yönelik çalışmalara katılmayanlara normal olarak yapılandan daha fazla dayanıklılık çalışması yaptırması Oyuncularına dayanıklılık çalışması yapmalarının ileride kendilerine sağlayacağı yararları anlatması Dayanıklılık artırma çalışmalarını düzenli olarak yapan oyuncularına daha fazla top oynama izni vermesi Dayanıklılık artırma çalışmalarına katılmayanları maçta oynatmayacağını söylemesi

2010 KPSS Aşağıdaki örneklerin hangisinde bir davranışın ayırt edici uyarıcı tarafından kontrol edilmesi söz konusudur? Mehmet test usulü yapılan sınavlarda daha başarılı olmaktadır. Ayşe sinemadan çok tiyatroya gitmeyi tercih etmektedir. Ali kedilerden çok köpekleri sevmektedir. Ahmet ne zaman fotoğraf çekilecek olsa saçını düzeltmektedir. Soner erken kalktığında kendisini daha dinç hissetmektedir.

2010 KPSS Bir fen ve teknoloji öğretmeni laboratuvar dersi bitiminde öğrencilerin laboratuvarı temiz bırakmalarını istemiş ancak öğrenciler temizlik yapmaktan hoşlanmadıkları için temizlikten kaçmışlardır. Bunun üzerine öğretmen de temizliği yaptırmak için masasını temizleyen öğrencilerin bir sonraki teneffüse çıkabileceğini söylemiştir. Bu öğretmen öğrencilerin masaları temizlemelerini sağlamak için aşağıdakilerden hangisini kullanmaktadır? Tepkisel davranış Olumsuz pekiştirme Sistematik uzaklaşma Kademeli yaklaşma Premack ilkesi

2010 KPSS Gürültü yapmadan ders dinlemeyi öğrenmelerini sağlamak amacıyla öğrencilerine sessiz bir biçimde oturdukları her on dakika sonrasında ödül veren bir ilköğretim 1. sınıf öğretmeni aşağıdaki pekiştirme tarifelerinden hangisini kullanmaktadır? Sabit oranlı Sürekli Sabit zamanlı Değişken aralıklı Değişken oranlı

2010 KPSS “Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan” özdeyişi aşağıdaki kuramlardan hangisinin çocukların yeni davranışları nasıl edindiklerine ilişkin açıklamalarını desteklemektedir? Gestalt öğrenme Sosyal öğrenme Tepkisel koşullama Edimsel koşullama Bilişsel öğrenme

2010 KPSS Ablasının tırnağı kesilirken canının yandığına tanık olan Ali, sıra kendisine geldiğinde tırnağını kestirmemek için uzun süre direnmiştir. Canının yanacağını düşünerek Ali’nin tırnağını kestirmemeye direnmesi aşağıdaki kavramlardan hangisiyle açıklanabilir? II. tip ceza Dolaylı öğrenme Gölgeleme Olumsuz pekiştireç Tepki genellemesi

2010 KPSS Bir öğretmen, kızının 23 Nisan törenlerinde okuyacağı şiiri daha çabuk öğrenmesine nasıl yardımcı olabileceğini soran bir anneye, kızına şiiri yüksek sesle okutmasını ve hata yaptığı zaman hemen ona yaptığı hatanın ne olduğunu söylemesini tavsiye eder. Öğretmen yaptığı bu tavsiyeyle sözel bir malzemenin öğrenilmesini kolaylaştıran aşağıdaki süreçlerin hangisinden yararlanmasını amaçlamaktadır? Sonuçlar hakkında bilgi edinme Pekiştirme Parçalara bölerek öğrenme Anlamsal basamaklar dizisi oluşturma Olumlu aktarma

2010 KPSS Öğrencilerinden İstiklal Marşı’nın tüm kıtalarını ezberlemelerini isteyen bir öğretmenin onlara tavsiye edebileceği en uygun çalışma stratejisi aşağıdakilerden hangisidir? Aralıksız çalışma Toplu çalışma Bütün-parça-bütün Parça-bütün-parça Tümdengelim

2010 KPSS Ders kitaplarında bazı cümlelerin altının çizilmesi veya koyu ya da italik harflerle yazılması bu cümlenin önemli olduğuna işaret etmenin yanı sıra öğrenilmesini de kolaylaştırmaktadır. Ders kitaplarında altı çizilen, koyu ya da italik harflerle yazılan cümlelerin daha kolay öğrenilmeleri, öğrenilecek malzemeye ilişkin aşağıdaki özelliklerden hangisiyle ilgilidir? Kavramsal kategori Çağrışımsal anlam Kavramsal benzerlik Örgütlülük Algısal ayırt edilebilirlik

2010 KPSS Sözel bir içerik, aşağıdakilerden hangisine sahip olursa öğrenilmesi zorlaşır? Çok sayıda çağrışımsal anlam içermesi Algısal ayırt edilebilirliğinin düşük olması Sık kullanılması Birden fazla duyuya hitap etmesi Kavramsal kategoriler hâlinde örgütlenmiş olması

2010 KPSS Öğretmenlerin, genellikle öğrencilerine sınav öncesinde yoğun bir biçimde çalışma yerine dönem boyunca günde bir iki saat çalışmalarını tavsiye etmelerinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? Aralıklı öğrenme stratejisinin öğrencinin güdülenme düzeyini artırması Toplu öğrenme stratejisinde olumlu aktarmanın daha güç gerçekleşmesi Toplu öğrenme stratejisinde öğrencinin çalışma hızını kendi kapasitesine göre düzenlemesinin mümkün olmaması Aralıklı öğrenme stratejisiyle öğrenilen bilgilerin daha sağlam ve kalıcı olması Aralıklı öğrenme stratejisinin öğrenciye ne ölçüde doğru öğrendiği hakkında dönüt alma olanağı tanıması

2010 KPSS Bir İngilizce öğretmeni kelime öğrenmede güçlük çektiğinden yakınan bir öğrencisine öğrenmesi gereken her kelimeyi geçmişte yaşadığı bir olayla ilişkilendirmesini tavsiye eder. Öğretmen bu tavsiyeyi yaparken öğrencisinin sözel bir malzemenin öğrenilmesini kolaylaştıran aşağıdaki özelliklerin hangisinden yararlanacağını düşünmüştür? Çağrışımsal anlam Kavramsal anlam Kavram kategorileri Çağrışımsal basamaklar Kavramsal benzerlik

2010 KPSS Okula yeni başlayan Emre derste canı sıkıldığı için dışarıya çıkmak ister ancak öğretmeni izin vermez. Bunun üzerine Emre önce ağlama, tepinme gibi davranışlar sergiler, sonuç alamayınca sırayla hastayım, tuvalete gitmem gerek gibi bahaneler öne sürerek dersten dışarı çıkmaya çalışır ancak başarılı olamaz. Dersin bittiğine işaret eden zil çaldıktan sonra öğretmeninin “Şimdi dışarı çıkabilirsin.” demesi üzerine Emre zil çalmadan dışarı çıkamayacağını öğrenir. Emre’nin zil çalmadan dersten çıkamayacağını öğrenmesi hangi yolla gerçekleşmiştir? İşaret öğrenme Tepkisel koşullama Edimsel koşullama Sosyal öğrenme Gizil öğrenme

2010 KPSS Ev işi yaparken bir yandan yüksek sesle ders çalışan psikoloji öğrencisi kızının söylediklerini işiten bir ev hanımı, birkaç gün sonra izlediği bir yarışma programında sorulan “Tepkisel koşullanma ile şu isimlerden hangisini eşleştirirsiniz?” sorusuna doğru yanıt verdiğini fark ederek şaşırmıştır. Ev hanımının yarışma sorusuna doğru yanıt vermesi aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Duyarlılaşma Kendini gerçekleştiren kehanet Algıda seçicilik Kavrama yoluyla öğrenme Gizil öğrenme

2010 KPSS Bir üniversitenin su ürünleri bölümünde öğrenim gören Pelin aldığı bir derste balık isimlerinin önce İngilizce karşılıklarını, daha sonra aynı balık isimlerinin Latince karşılıklarını öğrenir. Öğretmen derste balık resimlerinin olduğu slaytları göstererek öğrencilerinden balıkların Latince isimlerini söylemelerini ister. Pelin çoğu balık türünün Latince ismini söylerken bazılarını karıştırır, İngilizce karşılıklarını söyler. Pelin’in bazı balık türlerinin Latince karşılıklarını söyleyememesi aşağıdakilerden hangisiyle en iyi açıklanabilir? Bellek izlerinin bozulması İleri doğru ket vurma Güdüsel unutma Olumsuz aktarma Sırasal bağımlılık

/

2010 KPSS Bir televizyon kanalının düzenlediği bir yarışmada, yarışmacılardan önceden bilmedikleri bir şarkıyı öğrenip sahnede okumaları istenir. Yarışmacılardan biri sözlerin bir kısmını unuttuğu için şarkıyı okuyamaz. Bu yarışmacının kendisini “Şarkının sözlerini çok iyi öğrenmiştim ama heyecandan unuttum.” diyerek savunması üzerine jüri üyelerinden biri ona “Ben şarkının sözlerini öğrenip öğrenmediğine ancak sahnedeki performansına bakarak karar verebilirim.” yanıtını verir. Jüri üyesinin bu yanıtı aşağıdaki ifadelerden hangisini desteklemektedir? Performansta gözlenen her değişme öğrenme sonucu değildir. Öğrenme ancak performanstan anlaşılabilen içsel bir süreçtir. Hatırlanmayan bir şeyin öğrenildiği söylenemez. Öğrenmeden söz edebilmek için davranışlarda kalıcı bir değişiklik olması gerekir. Öğrenme ile hatırlama birbirlerini tamamlayan iki süreçtir.

2010 KPSS Kırmızı ışık yandığında kafesinin duvarında bulunan renkli bir daireyi gagaladığı takdirde yiyecek elde edeceğini öğrenen bir güvercinin bu davranışı, kırmızı ışığın yanmasının ardından daireyi gagalamasına rağmen yiyecek verilmeyerek söndürülmüş ve güvercin artık daireyi gagalamaz olmuştur. Ancak, aradan birkaç gün geçtikten sonra güvercin kafese konduğunda kırmızı ışık yanar yanmaz daireye doğru yönlenmiş ve gagalamaya başlamıştır. Kafese konduğunda güvercinin kırmızı ışık yandığında renkli daireyi tekrar gagalamaya başlaması aşağıdaki süreçlerden hangisinin sonucudur? Psikolojik tepkisellik Ayırt etmeyi öğrenme Tanıma İkinci derece (üst düzey) koşullanma Kendiliğinden geri gelme

2010 KPSS Klasik müzikten çok hoşlanan Ayhan Bey gittiği tüm konserlerde gözüne ilişen bir kişiye sokakta rastlar ve hiç tanımadığı hâlde bu kişiye karşı bir sempatisinin olduğunu fark eder. Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Uyarıcı kontrolü Tepki genellemesi Yansıtma İkinci derece (üst düzey) koşullanma Gizil öğrenme

2010 KPSS Bir arkadaşı Ali’ye o gün derse giremeyeceğini söyleyerek yoklama kâğıdına kendi yerine imza atmasını ister. Ali “Hayır.” yanıtını verir; arkadaşı ise ısrar etmeye devam eder. Sonuçta Ali arkadaşının can sıkıcı ısrarlarından kurtulmak için imza atmayı kabul eder. Bu olaydan sonra arkadaşı Ali’den yoklama kâğıdına kendisinin yerine imza atmasını istemeyi, kabul etmezse ısrar etmeyi alışkanlık hâline getirir. Ali ise bu can sıkıcı durumdan kurtulmak için her seferinde arkadaşının yerine imza atar. Arkadaşının, Ali’den kendi yerine imza atmasını istemeye, Ali’nin de arkadaşının yerine imza atmaya devam etmesinin nedenleri aşağıdakilerin hangisinde doğru sırada verilmiştir? Olumsuz pekiştirme – Kaçınma Olumlu pekiştirme – Olumsuz pekiştirme Olumsuz pekiştirme – İkincil kazanç İkincil kazanç – Kaçınma Alışma – Olumlu pekiştirme

2010 KPSS Birçok sosyal davranışımızın devamını sağlayan sosyal pekiştireçler pekiştirici değerlerini öğrenme yoluyla kazanırlar. Buna göre, sosyal pekiştireçler ile tepkisel koşullanma sürecinde yer alan aşağıdaki öge ya da süreçlerden hangisi arasında bir paralellik kurulabilir? Koşullu uyarıcı Uyarıcı genellemesi Alışma Koşulsuz uyarıcı Koşullu tepki

2010 KPSS Seviye Belirleme Sınavı’na hazırlanan oğlunun ne kadar çok örnek test çözerse o kadar başarılı olacağını düşünen bir baba, başlangıçta ona çözdüğü her on test için bir bilgisayar oyunu alarak test çözme davranışını pekiştirir. Baba, daha sonra, çocuğun aynı pekiştireci elde edebilmesi için çözmesi gereken test sayısını her pekiştirme sonrasında sabit bir miktar artırır. Bu durumda baba artık çocuğunu aşağıdaki pekiştirme tarifelerinden hangisine uygun olarak pekiştirmektedir? Sabit oranlı Sabit aralıklı Değişken oranlı Artan oranlı Artan aralıklı

2010 KPSS Dördüncü sınıf fen ve teknoloji dersinde bir öğrenci öğretmenine “Işık yılı uzaklığına bir yılda mı gidilir?” diye sormuştur. Ancak öğretmeni dersin akışını bozduğu gerekçesiyle öğrenciyi azarlamış ve sorusunu dersten sonra sorması konusunda uyarmıştır. Bu duruma tanık olan Zafer konuyla ilgili bir soru sormak istediği hâlde, azar işiteceğinden korkarak soruyu sormak için dersin sonunu beklemiştir. Zafer’in sorusunu sormak için dersin bitmesini beklemesi aşağıdakilerden hangisinin sonucudur? Olumsuz pekiştirme İkinci tip ceza Ayırt etmeyi öğrenme Duyarlılaşma Dolaylı ceza

2010 KPSS Notaları sırasıyla eksiksiz okuyabildiği için müzik öğretmeninden övgü alan bir ilköğretim okulu öğrencisinin daha sonra girdiği derste öğretmenine alfabedeki harfleri sırasıyla söyleyebileceğini göstermeye çalışması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Öğrenmenin aktarımı Duyarlılık kazanma Tepki genellemesi Alışkanlık oluşması Uyarıcı genellemesi

2010 KPSS Çok kısa boylu olduğunu düşünen ve bundan son derece rahatsız olan Ayşe’ye, işe yüksek topuklu ayakkabı giyerek geldiği bir gün arkadaşları çok hoş ve uzun boylu göründüğünü söylemişlerdir. Bu olaydan sonra Ayşe sürekli olarak yüksek topuklu ayakkabılar giymeye başlamıştır. Ayşe’nin yüksek topuklu ayakkabılar giymeye başlaması aşağıdakilerden hangisinin onucudur? Batıl davranış Kavrama yoluyla öğrenme Olumsuz pekiştirme İçgörü kazanma Biçimlendirme

2010 KPSS Üniversite öğrencisi Ahmet Bey lacivert gömlek giydiği bir gün sınavdan düşük not almış, mezun olduktan sonra üzerinde lacivert bir gömlek varken girdiği mülakatta başarısız olmuş ve işe alınmamış, yine lacivert gömlek giydiği bir gün kız arkadaşı yaptığı evlenme teklifini reddetmiştir. Bu olaydan sonra Ahmet Bey yaşamı boyunca başarı ya da başarısızlığın söz konusu olabileceği durumlarda lacivert gömlek giymekten ya da üzerinde lacivert bir şey bulundurmaktan kaçınmıştır. Ahmet Bey’in başarı ya da başarısızlığın söz konusu olabileceği durumlarda lacivert bir giysi giymekten kaçınmasını açıklamak üzere kullanılan kavram aşağıdakilerden hangisidir? Temel yükleme (atıf) hatası Batıl davranış Öğrenilmiş çaresizlik Kaçınma Kendini gerçekleştiren kehanet

2010 KPSS Edimsel koşullanma ilkelerinden yararlanarak bir öğrencisine istendik bir davranış kazandırmayı amaçlayan bir öğretmen öncelikle aşağıdakilerden hangisini yapmalıdır? Kazandırmak istediği davranışı önceleri sürekli daha sonra aralıklı olarak pekiştirmeli Öğrenciye kazandırmak istediği davranışı sürekli olarak pekiştirmeli Kazandırmak istediği davranışın koşulsuz uyarıcı tarafından izlenmesini sağlamalı Bu davranışı yapmadığında öğrenciyi cezalandırmalı Kazandırmak istediği davranışı öğrencinin en az bir kere yapmasını sağlamalı

2010 KPSS Bir öğretmen odasını toplarken kütüphanesinde bir kitaptan iki kopya olduğunu fark eder ve birini tesadüfen oradan geçmekte olan bir öğrencisine verir. Kitabı alan öğrencinin yüzündeki memnuniyet ifadesi öğretmeni o kadar mutlu eder ki, bu olaydan sonra eline ne zaman fazladan ya da ilgisini çekmeyen bir kitap geçse onu bir öğrencisine verir. Öğretmenin bu davranışı aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Öğrencilerle empati kurma Edimsel koşullanma yoluyla öğrenme İçgörü kazanma Öğrencilerin öğretmenin ilgisine ihtiyaç duyduklarını anlama Tepkisel koşullanma yoluyla öğrenme

2010 KPSS Aşağıdakilerden hangisi bir davranış kontrol tekniği olarak Premack ilkesinin kullanılmasına örnek olabilir? Bir spor kulübünün yönetim kurulunun sporcularına hafta sonu oynayacakları önemli maçı kazandıkları takdirde kendilerine normalin üstünde prim verileceğini bildirmesi Bir anaokulu öğretmeninin parmak kaldırarak soru soran öğrencilerin sorularını yanıtlayıp, parmak kaldırmadan soru soranları duymazdan gelerek sınıfta izin almadan soru sorulmayacağını öğretmeye çalışması Derslerine çalıştığına inandırdığı takdirde babasını istediği bisikleti almaya razı edebileceğini bilen bir çocuğun babası eve gelir gelmez masa başına oturup çalışmaya başlaması Bir annenin, ödevini yapmak yerine arkadaşlarıyla oyun oynamayı tercih eden oğluna ödevini bitirdiği takdirde arkadaşlarıyla oynamasına izin vereceğini söylemesi Öğrencilerini soru sormaya özendirmek isteyen bir sınıf öğretmeninin, soru soran bir öğrencisine, diğer öğrencilerin duyacağı şekilde, soru sorduğu için kendisine bir artı puan vereceğini söylemesi

2010 KPSS Bir çalışan işverenden zam istemeye karar verir ancak o sırada işverenin telefonda öfkeyle birini azarladığını işittiği için zam isteğini ertelemesinin uygun olacağını düşünür. Bu örnekte, işverenin öfkeyle birini azarlaması çalışanın zam isteme davranışını kontrol eden bir uyarıcıdır. Edimsel koşullanma sürecinde bu tür uyarıcılara ne ad verilir? Ayırt edici Koşullu İtici Pekiştirici Nötr

2010 KPSS Oğluna paltosunu sağa sola atmak yerine vestiyere asma alışkanlığı kazandırmak isteyen bir anne, paltosunu vestiyere her astığında onun bu davranışını değişik bir ödül vererek pekiştirmiş ve sonuçta çocuk paltosunu vestiyere asmaya başlamıştır. Anne oğlunun palto asma davranışını pekiştirmeye bir süre daha devam ettikten sonra artık paltosunu asma alışkanlığını kazandığını düşünerek bu davranışını pekiştirmeyi durdurmuştur. Ancak bu düşüncesinin aksine anne oğlunun yavaş yavaş paltosunu tekrar sağa sola atmaya başladığını fark eder. Çocuğun paltosunu tekrar sağa sola atmaya başlamasının edimsel koşullanma yoluyla öğrenme çerçevesinde yapılabilecek en uygun açıklaması aşağıdakilerden hangisidir? Farklı ödüller kullanılarak pekiştirildiği için palto asma davranışı tam olarak alışkanlık hâline gelmemiştir. Pekiştirecin durdurulması palto asma davranışından kaçınma tepkisinin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Pekiştireç tarafından izlenmediği için palto asma davranışı sönmeye başlamıştır. Pekiştirecin durdurulması uyarıcı ile tepki arasındaki bağın kopmasına yol açmıştır. Palto asma davranışı aynı ödüller kullanılarak pekiştirilmediği için pekiştireçle davranış arasında bağ kurulamamıştır.

2010 KPSS Ayşegül Hanım akşam evdeyken elektrikler kesilmiştir. O akşam dışarı çıkmayı planlayan Ayşegül Hanım hangi odaların ışıklarının açık olduğunu bilmediğini fark etmiştir. Odaların düğmelerini tek tek kontrol etmiş ancak hangi yöne doğru açıldıklarını hatırlayamadığını görmüştür. Emin olmak için odalara ilk kez giriyormuş gibi yapıp düğmelere basmış, böylelikle düğmeler hangi yöne doğru basılı olduklarında ışığın açık olduğundan aşağı yukarı emin olmuştur. Ayşegül Hanım hangi odaların ışıklarının açık olduğunu anlamak için bilmeden, öğrenmeyle ilgili aşağıdaki süreçlerin hangisinden yararlanmıştır? Algısal kurulum Duyarlılaşma Alışma Öğrenmenin olumlu aktarımı Alışkanlık

2010 KPSS Sınav kaygısından yakınan bir öğrenciye verilebilecek aşağıdaki yanıtlardan hangisi karşıt koşullanma tekniğine uygundur? Kaygını azaltmak için başarı hedeflerini küçültmelisin. Sınavda başarısızlığın her alanda başarısızlık olmadığını anlamalısın. Kaygını azaltmak için derslerine çok çalışmalısın. Kaygılı olduğun zamanlar ders çalışmayı bırakmalısın. Kaygı duyduğun anda sınavla ilgili geçmişteki hoş yaşantılarını düşünmelisin.

2010 KPSS Abisini model alan Yahya onun birçok davranışının yanı sıra sakal tıraşı olurken yaptığı davranışları da eline tıraş makinesine benzer bir cisim alarak aynanın karşısında taklit eder. Ancak abisinin iki gün üst üste yüzünü kesip kan revan içinde kaldığına tanık olduktan sonra onun tıraş olma davranışını taklit etmeyi bırakır. Bu örnek sosyal öğrenme kuramının hangi sayıltısını doğrulamaktadır? Pekiştirilmeyen bir davranış giderek zayıflar ve sonuçta ortadan kalkar. Çocukların gözledikleri davranışları taklit edip etmeyeceklerini belirleyen etkenlerden biri de model hakkındaki duygularıdır. Çocukların kendileriyle aynı cinsiyetten olan kişileri model alma olasılığı daha yüksektir. Modelin sergilediği davranışların sonuçları, çocukların bu davranışları taklit edip etmeyeceklerini belirlemede önemli bir rol oynar. Davranışların tekrarlanma olasılıkları kendi yarattıkları sonuçlar tarafından kontrol edilir.

2010 KPSS Bir öğretmen öğrencilerine, çalışırken kitap ya da ders notlarında önemli kısımların altını renkli bir kalemle çizmelerini tavsiye eder. Öğretmenin bu tavsiyede bulunmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? Önemli kısımları algısal olarak ayırt edilebilir hâle getirmelerini sağlayarak öğrencilerin bu kısımları daha kolay öğrenmelerine yardımcı olmak istemesi Ders notlarını ya da kitabı bir sonraki okumalarında önemli kısımları bulmak için harcayacakları zihinsel çabanın öğrencilerin daha çabuk yorulmalarına yol açacağını düşünmesi Önemli kısımların altını çizmeye çalışmanın öğrencinin öğrenme sürecine aktif bir biçimde katılmasını sağlayacağını, bunun da öğrenmeyi kolaylaştıracağını düşünmesi Önemli kısımların altını çizebilmek için öğrencilerin masa başında çalışacaklarını, bunun da uyarılmışlık düzeylerinin düşmesini engelleyeceğini düşünmesi Ders notlarını ya da kitabı bir sonraki okumalarında bakacakları yerleri daha kolay bulmalarını sağlayarak öğrencilere çalışırken zaman kazandırmak istemesi

2010 KPSS Aralarında eşleştirme yapılmış iki ögeden birisi verildiğinde hemen diğerinin hatırlanması öğrenme sürecinde oldukça sık karşılaşılan bir durumdur. Bu durumu açıklamak üzere kullanılan kavram aşağıdakilerden hangisidir? Sıra ya da dizinle hatırlama Çağrışım yoluyla hatırlama Soyut düşünme yoluyla hatırlama Serbest çağrışım yoluyla hatırlama Somut düşünme yoluyla hatırlama

2010 KPSS Derslerinde kullandığı terimlerin etimolojik (köken bilimsel) anlamlarını vermeye önem veren bir öğretmen sözel bir malzemenin öğrenilmesini kolaylaştıran aşağıdaki özelliklerin hangisinden yararlanmaya çalışmaktadır? Gruplandırma Örgütleme Anlamsal çağrışım Eklemleme Kavramsal benzerlik

2010 KPSS Günlük kullandığı çayı, kapağı çekilerek açılan bir kavanozda saklayan ancak bu kavanoz kırıldığı için çayı kapağı çevrilerek açılan bir kavanoza koymak zorunda kalan bir ev hanımı, ne zaman kavanozu eline alsa kapağı çekerek açmaya çalışmış, yeni kavanozun kapağını çevirerek açmayı öğrenmesi uzun zaman almıştır. Bu ev hanımının yeni kavanozun kapağını çevirerek açmayı öğrenmesinin uzun zaman almasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? Sonralık etkisi Olumsuz aktarım Öncelik etkisi Geriye ket vurma Bozucu etkiler

2010 KPSS Bir eli alçıya alındığı için tek eliyle yüzeyi geniş olmayan diş fırçası üzerine macun sıkmakta zorlanan ve bu nedenle dişlerini fırçalayamayan bir kişi, bir süre düşündükten sonra diş fırçalamak için macunu fırçanın üzerine sıkmanın şart olmadığını, macunun doğrudan doğruya ağza sıkılması yoluyla diş fırçalama sorununun çözülebileceği sonucuna varır. Bu kişinin diş fırçalama sorununun fırça üzerine macun sıkmadan yukarıda tanımlanan şekilde çözülebileceğini keşfetmesi aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir? Kavrama yoluyla öğrenmeye Uyum kurmaya Özümlemeye Sınama-yanılma yoluyla öğrenmeye Konveryansa

2010 KPSS Turist olarak gittiği bir şehrin turistik yerlerini bir hafta boyunca toplu taşıma araçlarını kullanarak dolaşan bir kişi, yıllar sonra bir soruşturma yürütmek üzere gittiği bu şehirde kaldığı otelden soruşturmanın yürütüleceği daireye ve gidilmesi gereken diğer yerlere giden yolları, kendisiyle birlikte gelen diğer müfettişe göre daha kolay bulabildiğini fark eder. Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Serbest çağrışım yoluyla hatırlama Öğrenmenin aktarılması Gizil öğrenme İpucu bağımlı hatırlama Yer öğrenme yeteneği

2010 KPSS Matematik öğretmeni Arif Bey, gelecekte karşılaştığında öğrenmesini kolaylaştıracağını düşünerek 4 yaşındaki kızına bazı matematik formüllerini farklı yöntemler kullanarak ezberletmeye çalışır. Ancak bütün çabalarına rağmen çocuğuna matematik formüllerini ezberletmeyi başaramaz. Çocuğun matematik formüllerini ezberlemeyi başaramamasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? Çocuğun matematiğe ilgisinin az olması Babasının uygun öğretim yöntemleri kullanmaması Çocuğun güdülenme düzeyinin düşük olması Çocuğun matematikte yeteneksiz olması Çocuğun yeterli bilişsel gelişim düzeyine ulaşmamış olması

2010 KPSS Aşağıdakilerden hangisi davranışta kontrasta örnek olabilir?
Okulda arkadaşlarıyla birlikteyken şikâyet etmeden sebze yemeklerini yiyen bir çocuğun evde sebze yemeyi reddetmesi Patronu yanındayken müşterilere oldukça nazik davranan bir tezgâhtarın yalnızken müşterilere kaba davranması Evde oldukça saldırgan olan okulda ise cezalandırıldığı için aynı davranışları yapamayan bir çocuğun evde bu davranışları yapma sıklık ve süresinin artması İngilizce dersini sorun çıkarmadan dinleyen bir öğrencinin matematik dersinde yaramazlık yapması Evde oldukça küfürlü konuşmasına izin verilen ancak okula başladıktan sonra küfürlü konuştuğunda öğretmeni tarafından cezalandırılan bir çocuğun hem evde hem de okulda küfürlü konuşma davranışının sıklığının artması

2010 KPSS Oğuz Öğretmen’in okuttuğu bir deste zorlanan öğrenciler, onun verdiği diğer derslerden de ürkmeye başlamışlardır. Öğrencilerin Oğuz Öğretmen’in verdiği diğer derslerden de ürkmeye başlamalarının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? Oğuz Öğretmen’e uyarıcı genellemesi oluşması Öğrencilerin Oğuz Öğretmen’den aldıkları dersteki davranışlarının olumsuz pekiştirilmesi Oğuz Öğretmen’e tepki genellemesi oluşması Derslere uyarıcı genellemesi oluşması Oğuz Öğretmen’in dersinde zorlanmalarının öğrencilerde psikolojik tepkisellik durumu ortaya çıkarması

2010 KPSS İstiklal Marşı’nın dörtlüklerinin sırasını karıştıran bir öğrenciye, bu sorunun üstesinden gelebilmesi için önerilebilecek en etkili yöntem aşağıdakilerden hangisidir? Tekrar sayısını artırması Dörtlükleri üçerli gruplar hâlinde ezberlemesi Kelimelerin anlamlarını düşünmesi Başkalarının yanında tekrar etmesi Dörtlüklerin ilk harflerinden şifre oluşturması

2010 KPSS Ödev yapmasını pekiştirmek için ödevini bitirip oyun oynamaya başlayan çocuğuna “aferin” diyen bir anne, beklentisinin aksine çocuğun daha fazla oyun oynamaya başladığını görmüştür. Çocuğun ödev yapmasını pekiştirdiği hâlde annenin istediği sonuca ulaşamaması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? Annenin “aferin” demesi çocuk için yeterince güçlü bir pekiştireç değildir. Anne çocuğuna sık sık “aferin” dediği için “aferin” sözcüğünün pekiştirici gücü azalmıştır. Anne çocuğa pekiştireci zamanında vermemiştir. Oyun oynamak çocuk için annenin verdiği pekiştireçten daha çekicidir. Yapacak başka ödevi olmadığı için çocuk oyun oynamaya devam etmiştir.

2010 KPSS Bindiği uçağın düşmekten kıl payı kurtulması nedeniyle Mehmet Bey’de uçma korkusu gelişmiştir. Ancak görevi gereği sık sık uçakla seyahat etmek zorunda olan Mehmet Bey’in uçma korkusu daha sonraki uçuşlarında herhangi bir korkutucu durum yaşanmaması nedeniyle giderek zayıflamış ve sonuçta ortadan kalkmıştır. Mehmet Bey’in uçma korkusunun gelişmesi ile bu korkunun zayıflayarak ortadan kalkmasının temelinde yatan süreçler aşağıdakilerin hangisinde doğru sırada verilmiştir? Tepkisel koşullanma – Sönme Ceza – Alışma Duyarlılık oluşması – Sönme Bilişsel öğrenme – Kaçınma Tepkisel koşullanma – Duyarsızlaşma

/

2009 KPSS Aşağıdaki davranışlardan hangisi öğrenme yoluyla kazanılmamıştır? Bir köpeğin eve ilk kez gelen bir misafiri görünce huysuzlanması İşine her zaman vaktinde giden bir kişinin çalar saati bozulduğu için işe geç kalması Bir oto tamircisinin motorun sesinden arızanın nerede olduğunu anlaması Bir annenin bebeğinin altını değiştirmesi Bir bebeğin babasını görünce gülümsemesi

2009 KPSS İyi birer tenisçi olmaları için üç yaşındaki oğluyla altı yaşındaki kızını çalıştırmaya başlayan bir baba, kısa sürede altı yaşındaki kızının raketi kavramayı ve temel hareketleri yapmayı daha çabuk öğrendiğini fark eder. Aşağıdakilerden hangisi, çocukların raketi kavrama ve temel hareketleri yapmayı öğrenme hızları arasında gözlenen farklılıkların nedeni olamaz? Olgunlaşma Türe özgü hazıroluş Yaşantı farklılıkları Yetenek Güdülenme düzeyi

İLGİLİ ORTAK SORU 2009 KPSS Canlı organizmalar sürekli bir etkinlik içerisindedir. İnsan davranışını anlamak için gözlenebilir davranışlar incelenmelidir. Bir davranış ne kadar karmaşık görünürse görünsün, en küçük birimine kadar incelendiğinde bir uyarıcı tepki bağlantısı görülecektir. Bu düşünce aşağıdaki yaklaşımlardan hangisiyle doğrudan ilgilidir? A) Davranışçı yaklaşım B) Yapısalcılık C) Biyolojik yaklaşım D) Sosyal öğrenme E) Fenomenolojik yaklaşım

2009 KPSS Araştırma sonuçlarına göre, genel uyarılmışlık düzeyi ile öğrenme hızı arasında çan eğrisi biçiminde bir ilişki bulunmaktadır. Bu ilişkinin anlamı aşağıdakilerden hangisidir? Genel uyarılmışlık düzeyi arttıkça öğrenme hızı da artmaktadır. Genel uyarılmışlık düzeyinin artması, öğrenme hızını bir noktaya kadar olumlu, bir noktadan sonra olumsuz etkilemektedir. Genel uyarılmışlık düzeyi yüksek ya da düşük olduğunda öğrenme en yüksektir. Genel uyarılmışlık düzeyi azaldıkça öğrenme hızı artmaktadır. En yüksek öğrenme hızına, genel uyarılmışlık düzeyinin en yüksek olduğu noktada ulaşılmaktadır.

2009 KPSS Bir ilköğretim okuluna bu yıl atanan Stajyer Öğretmen Mehmet Bey, müdür tarafından 2A şubesinin sınıf öğretmeni olarak görevlendirilir. Mehmet Öğretmen, öğrencilerin ileriki yıllarda girecekleri önemli sınavları düşünerek sadece öğretim programındaki konuların yeterli olmayacağına inanmaktadır. Bu nedenle öğrencilerinden her hafta en az 50 sayfalık bir hikâye kitabı okumalarını ve bu kitabın özetini çıkarmalarını istemektedir. Öğretmenin bu davranışı, Thorndike’ın öğrenme ve eğitimle ilgili görüşlerinden hangisine uygun değildir? A) Tekrar yasası B) Etki yasası C) Tepki analojisi D) Ait olma yasası E) Hazırbulunuşluk

2009 KPSS Aşağıdakilerden hangisi Premack ilkesinin kullanılmasına bir örnek olabilir? Bir iş yerinde hedeflenenin üzerinde üretim yaptıkları için çalışanlara iki maaş ikramiye verilmesi Fazla mesai yapmak istemeyen bir çalışana, fazla mesai yaptığı takdirde ertesi gün tuttuğu takımın maçına gidebilmesi için işten erken çıkmasına müsaade edileceği sözünün verilmesi Bir öğrencinin yüksek bir not ortalaması tutturmak istediği için değil, babasından azar işitmekten kurtulmak için var gücüyle ders çalışması Bir arkadaşının yemeğini bitirmediği için azarlandığına tanık olan bir anaokulu öğrencisinin, sevmediği hâlde tabağındaki yemeğini bitirmesi Yediği bir yemekten dolayı midesi bozulan bir kişinin, ne zaman o yemeğin kokusunu alsa midesinin bulandığını hissetmesi

2009 KPSS Üyesi olduğumuz elektronik posta haberleşme grubunun bir üyesi sürekli olarak bizi öfkelendiren iletiler yollarsa bir süre sonra, gelen posta kısmında bu üyenin ismini görünce öfkeleniriz. Başlangıçta bizde olumlu ya da olumsuz bir duygusal tepki uyandırmayan bu ismin bizi öfkelendirir hâle gelmesi, aşağıdaki süreçlerden hangisinin sonucudur? A) Öğrenmenin genellenmesi B) Tutum değişmesi C) Sosyal karşılaştırma D) İçgörü kazanma E) Tepkisel koşullanma

2009 KPSS Dişine dolgu yapılan bir birey, diş oyma aleti dişine değdiğinde canı yandığı için kasılır, aletin çıkardığı ses karşısında ise böyle bir tepki vermez. Ancak diş oyma aletinin çalışmaya başlamasının hemen ardından canı yandığı için birey bir süre sonra alet dişine değmeden, aletin sesini duyar duymaz kasılma tepkisi vermeye başlar. Bu duruma ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? Aletin sesi koşullu uyarıcı, bu ses duyulunca verilen kasılma tepkisi koşullu tepkidir. Alet dişe değdiğinde duyulan acı koşulsuz uyarıcı, bu acı karşısında verilen kasılma tepkisi koşulsuz tepkidir. Aletin sesi koşullanma gerçekleşmeden önce nötr, koşullanma gerçekleştikten sonra koşullu uyarıcıdır. Aletin sesi koşulsuz uyarıcı, bu ses duyulunca verilen kasılma tepkisi koşullu tepkidir. Alet dişe değdiğinde duyulan acı koşulsuz, aletin sesi koşullu uyarıcıdır.

2009 KPSS Kendisini ısıran bir köpekle her karşılaştığında korku tepkisi veren bir çocuk, birkaç kez bu köpeği sahibiyle birlikte gördükten sonra köpek yanında olmasa bile sahibini görünce korku tepkisi vermeye başlar. Çocuğun, köpeğin sahibinden de korkmaya başlaması aşağıdaki süreçlerden hangisiyle açıklanabilir? A) Uyarıcı genellemesi B) İkinci dereceden koşullanma C) Tepki genellemesi D) Etki yayılması E) Psikolojik tepkisellik

2009 KPSS Yaşadığı küçük kasabanın geleneğine uygun olarak karşılaştığı herkese selam veren bir kişi, taşındığı büyük bir kentte karşılaştığı insanların selamına cevap vermemeleri nedeniyle yavaş yavaş selam vermekten vazgeçmiştir. Öğrenme psikolojisi açısından bakıldığında, bu kişinin insanlara selam vermekten vazgeçmesi, bir davranışın sürdürülmesinde aşağıdaki süreçlerden hangisinin önemli bir rol oynadığını göstermektedir? A) Geleneklerin B) Sönmenin C) Güdülenmenin D) Bilişlerin E) Pekiştirmenin

2009 KPSS Bir ilköğretim okulu öğretmeni bir öğrencisine düzenli olarak ödev yapma alışkanlığı kazandırmak amacıyla her ödev yapışında onu arkadaşlarının önünde överek ödüllendirir. Bunun sonucunda öğrenci ödevlerini düzenli olarak yapmaya başlar. Ancak bir süre sonra, öğretmenin onu aynı şekilde ödüllendirmeye devam etmesine karşın öğrencinin ödev yapmayı ihmal etmeye başladığı görülür. Öğrencinin ödev yapmayı ihmal etmeye başlaması aşağıdaki süreçlerden hangisiyle açıklanabilir? A) Alışma B) Sönme C) Kendiliğinden geri gelme D) Koşullanma E) İleri doğru ket vurma

2009 KPSS Bir öğrenci, öğretmenin dikkatini çekmek için sınıfta sürekli olarak espri yapmakta, öğretmen bu esprilerden bazılarına gülerken bazılarını duymazdan gelmektedir. Bu durumda öğrencinin sınıfta espri yapma davranışına ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? Olumsuz pekiştirildiği için benzer durumlara genellenme olasılığı artacaktır. Değişken aralıklı pekiştirildiği için sönmeye karşı dirençli olacaktır. Bazen olumlu bazen olumsuz pekiştirildiği için sönmeye karşı direnci azalacaktır. Sürekli pekiştirilmediği için gitgide azalarak ortadan kalkacaktır. Bazen olumlu bazen olumsuz pekiştirildiği için benzer durumlarda tekrarlanma olasılığı artacaktır.

2009 KPSS Gülce Hanım, bebeğinin ayakta sallanarak uyumak istediğini ve ayakta sallanmadığı takdirde ağladığını bir psikoloğa anlatır. Psikolog ona bebeğini yatağına koymasını ve ağlamasına aldırmadan kendi kendine uyumasını beklemeyi tavsiye eder. Psikologun önerilerine Gülce Hanım’ın uyması durumunda, aşağıdakilerden hangisinin ortaya çıkma olasılığı en yüksektir? Ağlama davranışı ilk günlerde artma gösterecek, ancak giderek azalıp ortadan kalkacaktır. Ağlama davranışı ilk günlerden itibaren giderek azalarak ortadan kalkacaktır. Ağlama davranışı aynı şiddetle uzun süre devam edecektir. Bebek yatağa konduğunda bazen ağlayacak bazen ağlamayacaktır. Bebek yatağa her konduğunda ağlayacak, ancak bu davranışı eskisi kadar uzun sürmeyecektir.

2009 KPSS Evde oyuncaklarını toplama alışkanlığı olmayan Özgür, yuvaya başladığı ilk gün oynadığı oyuncakları toplayıp oyuncak dolabına kaldırmadığı için öğretmeni tarafından sertçe uyarılmış ve o günden sonra yuvadayken her zaman oyuncaklarını toplamıştır. Ancak Özgür evde yine oyuncakları toplamama alışkanlığını devam ettirmiştir. Özgür’ün yuvadayken oyuncakları toplamayı öğrenmesi ancak evdeyken toplamama alışkanlığını devam ettirmesi, sırasıyla aşağıdaki süreçlerden hangileriyle açıklanabilir? A) Kavrama yoluyla öğrenme – Alışma B) Dolaylı öğrenme – Ayırt etmeyi öğrenme C) Sosyal öğrenme – Dolaylı öğrenme D) Edimsel koşullanma – Ayırt etmeyi öğrenme E) Tepkisel koşullanma – Alışma

2009 KPSS Ders zili çaldığı hâlde sınıfa girmeyip bahçede oynamaya devam ettiği için öğretmeninden azar işiten Ayşe, izleyen hafta sonunda gittiği sinemada filmin başlayacağını belirten zilin sesini duyar duymaz annesinin elini tutarak salona doğru koşmaya başlamıştır. Ayşe’nin sinemada zil sesini duyunca salona doğru koşması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? A) Olumsuz aktarma B) Tepkisel koşullanma C) Ayırt etmeyi öğrenme D) Öğrenmenin genellenmesi E) İkinci dereceden koşullanma

2009 KPSS Bir davranışın edimsel koşullanma yoluyla öğrenilebilmesi için bu davranışın pekiştirilmesi, davranışın pekiştirilebilmesi için de en az bir kez yapılması gerekir. Buna göre, çocuğuna pekiştirme yoluyla paltosunu sağa sola fırlatmak yerine vestiyere asma alışkanlığı kazandırmak isteyen, ancak çocuğu paltosunu hiçbir zaman vestiyere asmadığı için pekiştiremeyen bir annenin aşağıdaki tekniklerden hangisini kullanması gerekir? A) II. tip ceza B) Ara verme C) Kademeli yaklaşma D) Karşıt tepki oluşturma E) Gecikmeli koşullanma

2009 KPSS “Her gün baklava, börek yense bıkılır.” atasözü öğrenmeyle ilgili aşağıdaki süreçlerden hangisine bir örnek olabilir? Sürekli olarak aynı pekiştirecin kullanılmasının, bir süre sonra bu pekiştirecin pekiştirme gücünün azalmasına yol açması Sürekli pekiştirmenin, bir davranışın devamını sağlamada aralıklı pekiştirmeden daha az etkili olması Tekrar sayısının artmasının, sözel bir malzemenin öğrenilmesini bir noktaya kadar kolaylaştırması Pekiştirilmediği için sönen bir davranışın bir süre sonra kendiliğinden geri gelmesi Bir davranışın, olumlu pekiştirmenin yanı sıra olumsuz pekiştirme yoluyla da kazanılabilmesi

2009 KPSS Tıp fakültesini iyi bir dereceyle bitiren Ali, birkaç kez girdiği Tıpta Uzmanlık Sınavında başarısız olmuştur. Ailesinin ısrarıyla bu yıl da sınava başvurmasına rağmen Ali bu sınav uygulaması devam ettikçe hayalini kurduğu dahiliye uzmanlığı eğitimini hiçbir zaman alamayacağını düşünmektedir. Ali’nin bu düşüncesi aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olabilir? A) Öğrenilmiş çaresizlik B) Dışsal denetim odağı C) Kendini gerçekleştiren kehanet D) Mantığa bürünme E) Kolektif yeterlik inancının düşük olması

2009 KPSS Bir futbolcu, rakibinin sert bir hareketiyle yere düşmüş ve hakem rakip oyuncuyu oyundan atmıştır. Bu olaydan sonra, bu futbolcu canı yanmış gibi davranarak rakibini oyundan attırabileceğini öğrenmiştir (I). Aynı oyuncu farklı hakemlerin yönettiği diğer maçlarda da kendini yere atarak rakibini oyundan attırmayı denemiştir (II). Bu denemelerde başarısız olan futbolcu sadece rakibini oyundan atan ilk hakemin yönettiği maçlarda bu numarayı denemeye devam etmiştir (III). Yukarıdaki parçada I, II ve III rakamlarıyla ifade edilen durumlar, sırasıyla aşağıdaki kavramlardan hangileriyle açıklanabilir? A) Tepkisel koşullanma – Olumsuz pekiştirme – Ayırt etme B) Olumsuz pekiştirme – Genelleme – Sönme C) Edimsel koşullanma – Alışma – Ket vurma D) İçgörü kazanma – Olumsuz aktarma – Kendiliğinden geri gelme E) Edimsel koşullanma – Genelleme – Ayırt etme

2009 KPSS Yalancı emziği bırakma zamanı gelen bir bebek emzik verilmediğinde ağlar. Anne bebeğinin ağlamasına dayanamaz emziği verir; bebek susar, anne rahatlar. Böylelikle emzik isteyince ağlama, emziğin verilmesi, bebeğin susması ve annenin rahatlaması şeklinde bir kısır döngü oluşur ve bebeğe yalancı emziği bıraktırma çabası sonuçsuz kalır. Bu kısır döngünün devam etmesinin nedeni, aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak açıklanmaktadır? Bebeğin ağlama davranışı olumlu, annenin emzik verme davranışı olumsuz pekişmektedir. Bebeğin ağlama davranışı sürekli, annenin emzik verme davranışı aralıklı pekişmektedir. Hem bebeğin ağlama hem de annenin emzik verme davranışı olumlu pekişmektedir. Bebeğin ağlama davranışı olumsuz, annenin emzik verme davranışı olumlu pekişmektedir. Hem bebeğin ağlama hem de annenin emzik verme davranışı olumsuz pekişmektedir.

2009 KPSS Öğrencilerine ödev yapma alışkanlığı kazandırmak amacıyla yaptıkları her ödeve bir yıldız veren ve toplam on yıldız kazananlara bir kitap hediye eden bir öğretmen, aşağıdaki davranış kontrol tekniklerinden hangisini kullanmaktadır? A) Davranış şekillendirme B) Simgesel ödülle pekiştirme C) Kademeli yaklaşma D) Dolaylı pekiştirme E) Sistematik duyarsızlaştırma

2009 KPSS Bir deneyde fareler iki gruba ayrılmış ve sadece bir grup farenin deneyin yapılacağı labirentte önceden dolaşmasına izin verilmiştir. Daha sonra, labirentin sonuna yiyecek konulmuş ve iki grup fare de labirente bırakılmıştır. Deneyin sonunda, daha önce labirentte dolaşmasına izin verilen farelerin yiyeceğe daha hızlı ulaştığı gözlenmiştir. Önceden labirentte dolaşmasına izin verilen farelerin ödüle daha hızlı ulaşması, aşağıdakilerden hangisinin önemini ortaya koymaktadır? A) Tepki genellemesi B) Kendiliğinden geri gelme C) Gizil öğrenme D) Pekiştirme E) Ayırt etmeyi öğrenme

2009 KPSS Kreşte arkadaşına vuran Mert, öğretmenin verdiği oturma cezasına aldırmamış, “Oh, iyi ki de vurdum, o da benimle alay etmişti, ona gününü gösterdim.” Diyerek rahatladığını hissetmiştir. Mert’in yaşadığı rahatlık duygusu, sosyal öğrenme kuramına göre aşağıdakilerden hangisine bir örnektir? A) Dolaylı pekiştirme B) Dolaylı ceza C) İçsel pekiştirme D) Doğrudan pekiştirme E) Dolaylı güdü

2009 KPSS Sosyal öğrenme kuramlarına göre, çocukların gözledikleri modellerin davranışlarını taklit edip etmeyecekleri birçok etken tarafından belirlenir. Bu etkenlerden bir tanesi de modelin davranışlarının sonuçlarıdır. Aşağıdaki ifadelerden hangisi bu duruma bir örnek olabilir? Ali’nin konuşma tarzı, çok sevdiği beden eğitimi öğretmeninin konuşma tarzına benzemektedir. Hasan, kendisine örnek aldığı abisinin sigara içtiği için hastalandığını duyunca sigara içmemeye karar vermiştir. Ayşe, küçük ablasından çok, büyük ablasının giyim tarzının kendisine daha çok yakışacağını düşünmektedir. Genç bir futbolcu takıma girince, uzaktan hayranlık duyduğu tecrübeli takım arkadaşının kendini beğenmiş tavırları karşısında ona öfke duymaya başlamıştır. Emre saçını, sevdiği bir pop şarkıcısının saçlarına benzer şekilde kestirmektedir.

2009 KPSS Aşağıdakilerden hangisi Bandura’nın sosyal öğrenme kuramına uygun bir öğrenmedir? A) Atletin, çekici doğru biçimde fırlatması B) Atletin yarışın başında yavaş, sonuna doğru hızlı koşması C) Basketbolcunun, antrenörü gibi basket atması D) Kalecinin atılan topu yakalaması ve golü engellemesi E) Futbolcunun kurallara uygun oynaması

2009 KPSS Aşağıdaki örneklerden hangisinde öğrenmenin aktarılması söz konusudur? Bilgisayarda iki parmakla yazmaya alışık bir kişinin, on parmakla yazmayı yeni başlayan birine göre daha güç öğrenmesi Bir öğrencinin psikoloji öğretmenini sevdiği için psikolojiye ilgi duymaya başlaması Sigara içen birinin, içmeyen birine göre kibriti daha kolay yakması Bir yabancı dili öğrenmede güçlük çeken birinin bir başka yabancı dili öğrenirken de aynı ölçüde güçlük çekmesi Tiyatroya ilgi duyan bir gencin aynı zamanda sinemaya da ilgi duyması

2009 KPSS Bir öğrenme deneyinde, katılımcılara bir kelime dizisi verilerek ezberlemeleri sağlanır. Aradan birkaç gün geçtikten sonra kendilerinden bir başka kelime dizisini ezberlemeleri istenir. Daha sonra katılımcılardan ilk öğrendikleri listedeki kelimeleri tekrarlamaları istendiğinde, akıllarına sürekli ikinci listedeki kelimelerin gelmesi nedeniyle ilk listedeki kelimeleri hatırlamada güçlük çektikleri görülür. Katılımcıların ilk listedeki kelimeleri hatırlamada güçlük çekmeleri aşağıdaki süreçlerden hangisiyle açıklanabilir? A) Sönme B) Algısal set oluşturma C) Otomatik kodlama D) Geriye doğru ket vurma E) Engellenme

2009 KPSS Üniversiteye yeni başlayan bir öğrenci üst sınıftaki bir arkadaşından, oldukça büyük olan yerleşkeyi kendisine tanıtmasını ister. Arkadaşı birkaç önemli yeri gösterdikten sonra, “Yerleşkede bir süre yaşadıktan sonra gerektiğinde aradığın her yeri elinle koymuş gibi bulabildiğini görüp şaşıracaksın.” der. Arkadaşının bu öğrenciye söyledikleri, yer öğrenmeyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisinin doğru olduğuna işaret etmektedir? Yer öğrenmede aralıklı öğrenme çok önemli bir rol oynar. Yer öğrenmede parçalara bölerek öğrenme bütün hâlinde öğrenmeden daha etkili bir stratejidir. Yer öğrenmenin önemli bir bölümü farkına varılmadan gerçekleşir. Bir yeri öğrenmek o yerle ilgili bir yaşantı olmadıkça çok güçtür. Aceleye getirme yer öğrenmeyi güçleştirir.

2009 KPSS Elinde bulunan bir deste anahtardan hangisinin, babasının ofisine ait olduğunu bilmeyen bir çocuğun doğru anahtarı bulmak için kullanabileceği en uygun öğrenme stratejisi aşağıdakilerden hangisidir? A) İçgörü kazanma B) Kademeli yaklaşma C) Gizil öğrenme D) Sınama-yanılma E) Bağsal öğrenme

2009 KPSS Daha önce bilgisayarlarla herhangi bir yaşantısı olmayan bir kişinin aldığı bilgisayarın kutusundan çıkan fişleri ve parçaların arkasında bulunan fiş yuvalarının şekillerini karşılaştırarak bilgisayar, ekran ve yazıcıyı birbirlerine doğru olarak bağlamayı başarması, aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir? A) Sınama-yanılma yoluyla öğrenme B) İçgörü kazanma C) Kavrama yoluyla öğrenme D) Kademeli yaklaşma E) Olumlu aktarma

KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI EĞİTİM BİLİMLERİ TESTİ
LİSANS EĞİTİM BİLİMLERİ TESTİ 2008 2008 ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ SORULARI /

2008 KPSS Yabancı dil dersinde sözcük bilgilerini ölçmek isteyen bir öğretmen, öğrencilerinden belirli bir konuda kompozisyon yazmalarını ister. Bu çalışmadan düşük not alan bir öğrenci “Sözcüklerin anlamlarını çok iyi biliyordum.” diyerek notuna itiraz eder. Bunun üzerine öğretmen, “Ben sözcüklerin anlamını öğrenip öğrenmediğine yazdıklarına bakarak karar verebilirim.” Yanıtını verir. Öğretmenin öğrencisine verdiği yanıt özellikle aşağıdakilerden hangisini doğrulamaktadır? Hatırlanamayan bir bilgi öğrenilmemiştir. Davranışta gözlenen her değişme öğrenme olarak nitelendirilemez. Öğrenme doğrudan gözlenemeyen, ancak davranıştan vardanabilen içsel bir süreçtir. Başarılı olmak için çok çalışmak yetmez, etkili çalışmak gereklidir. Performansta olumlu yönde değişme olması öğrenmenin gerçekleştiğini gösterir.

2008 KPSS Okula yeni başlayan öğrencilerine okuma yazmayı öğretmek isteyen bir anaokulu öğretmeni bunda başarılı olamaz. Ancak bu öğretmen, aynı grupla bir yıl sonra yapılan çalışmalarda öğrencilerin büyük bir bölümünün okuma ve yazmayı öğrenebildiklerine tanık olur. Yukarıda verilen örnekten hareketle varılabilecek en uygun sonuç aşağıdakilerden hangisidir? Anaokulu öğretmeni öğrencilerin dikkatini çekmede başarılı olamamıştır. Davranışın ortaya çıkması için belli bir olgunluk düzeyine ulaşmak gerekir. Bireyin kapasitesinin üstünde davranışlara zorlanması, başarısını düşürür. Yeterince büyümeden yapılan çalışmalar çocuğu yorar. Büyüme, olgunlaşma sonucunu doğurur.

2008 KPSS Aşağıdakilerden hangisi bilişsel öğrenme yaklaşımının temel sayıltılarından birisi değildir? Öğrenme sürecine aktif olarak katılım zorunludur, öğrenme kendiliğinden ortaya çıkmaz. Ön bilgiler ve bilişsel beceriler öğrenmeyi etkiler. Birey, maruz kaldığı uyarıcılara kendisi anlam verir ve yorumlar. Anlamlandırma ve yorumlama süreci öğrenmeyi etkiler. Öğrenmenin ortaya çıkması için pekiştireç gereklidir.

2008 KPSS Bir öğretmen, uyguladığı ilk sınavın sonuçlarını, öğrencilere yaptıkları hataları da göstererek açıkladığında, öğrencilerin ikinci sınavdaki başarılarının arttığını gözlemlemiştir. Öğretmenin öğrencilerine sınav sonuçlarını yaptıkları hatalarla birlikte açıklaması aşağıdakilerden hangisinin uygulanmasına örnek olabilir? A) Kavramsal basamaklar dizini B) Aralıklı ya da toplu öğrenme C) Programlanmış öğrenme D) Olumlu aktarma E) Olumlu pekiştirme

2008 KPSS Bir hafta sonra gireceği sınava hazırlanan öğrencisine “Her gün yarım saatini ayırıp çalışman sınavdan bir gün önce 15 saat çalışmandan daha yararlı olur.” biçiminde öneride bulunan bir öğretmen, öğrenmeyle ilgili aşağıdaki etkenlerden hangisine vurgu yapmaktadır? A) Aralıklı ya da toplu öğrenme B) Parçalara bölerek ya da bütün hâlinde öğrenme C) Öncelik etkisi D) Genel uyarılmışlık durumu E) Tekrar

2008 KPSS Yeni yılın ilk günlerinde tarih atarken, bir önceki yılın tarihinin yazılması sık karşılaşılan bir hatadır. Bu hata aşağıdakilerden hangisinin sonucudur? A) Tepki genellemesi B) Sonralık etkisi C) Geriye doğru ket vurma D) Alışma E) İleriye doğru ket vurma

2008 KPSS Seda Hanım yeni taşındığı evde mutfağının uygun olmaması nedeniyle, sağa doğru açılan buzdolabı kapağını sola doğru açılacak şekilde değiştirtmiştir. Ancak kapağı açması gerektiğinde, uzun bir süre dolap kapağını önce sağa doğru açmaya çalışmıştır. Seda Hanım’ın uzun süre dolabın kapağını sağa doğru açmaya çalışmasını en iyi açıklayan kavram aşağıdakilerden hangisidir? A) Sönme B) Ket vurma C) Öğrenilmiş çaresizlik D) Olumsuz aktarma E) Öncelik etkisi

2008 KPSS Bir sınıfa gözlem yapmaya gelen okul müdürü, dersini masada oturarak anlatan öğretmeni “Masa öğretmenlerin oturması için değil, kitap, defter ve malzemelerin konması içindir.” diyerek eleştirmiştir. Müdürün sözleri, yaratıcı düşünce önündeki engellerden hangisine örnek oluşturur? A) Kültürel engeller B) Duygusal etkenler C) Güdülenme D) Alışkanlıklar E) İşleve takılma

2008 KPSS Okula yeni başlayan öğrencilerine çalışma alışkanlığı kazandırmak isteyen bir sınıf öğretmeni verdiği ödevleri yapan öğrencileri çikolatayla ödüllendirmekte, yapmayanları ise teneffüste dışarı çıkarmayarak cezalandırmaktadır. Öğretmenin öğrencilerine ders çalışma alışkanlığı kazandırmak için izlediği yol Thorndike’ın hangi ilkesiyle uyuşmamaktadır? A) Tekrar yasası B) Etki yasası C) Tepki analojisi D) Hazırbulunuşluk yasası E) Öğrenmede küçük adımlar ilkesi

2008 KPSS Matematik ödevini yapmamak için bahaneler öne süren kızına; “Ödevini bitir de birlikte gezmeye çıkalım.” diyen bir annenin bu yaklaşımı aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir? A) Premack ilkesi B) Tepki analojisi C) Kademeli yaklaşma D) Dolaylı pekiştirme E) Olumlu pekiştirme

2008 KPSS Ali, araba kullanan babasını izlerken acı bir fren sesi duymuş ardından arabaları öndeki araca çarpmıştır. Bu olaydan sonra Ali ne zaman bir fren sesi duysa korku tepkisi vermeye başlamıştır. Ali’nin fren sesi duyunca korku tepkisi vermeye başlaması aşağıdakilerden hangisinin sonucudur? Fren sesi ve kaza bitişikliği nedeniyle tepkisel koşullama Sonraki tekrarlarda fren sesini duyması nedeniyle edimsel koşullama Babasını o anda gözlediği için model alma yoluyla öğrenme Babasını izlemekle meşgul olsa da, kaza yapıldığı anda arabanın içinde olduğu için gizil öğrenme Kaza olayına tanık olduğu için gözlem yoluyla öğrenme

2008 KPSS Akşama doğru midesi bulanan Esra, öğle yemeğindeki mayonezden zehirlendiğini düşünmüş ve bu olaydan sonra uzun süre mayonez yememiştir. Esra’nın uzun süre mayonez yememesi aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? A) İkinci derece koşullama (üst düzey) B) Batıl davranış C) Ayırt etme D) Koşulsuz tepki E) Olumsuz tat koşullaması (Garcia etkisi)

2008 KPSS Hamileliği dolayısıyla midesi bulanan bir anne adayı, sabahları bir yandan midesi bulanırken bir yandan da televizyondaki bir sabah programını izlemektedir. Anne, doğum yaptıktan sonra, ekranda ne zaman aynı programın sunucusunu görse, yine midesinin bulandığını hissetmektedir. Yukarıdaki örnekte yer alan program sunucusu, aşağıdakilerden hangisinin işlevini görmektedir? A) Koşulsuz uyarıcı B) Koşullu tepki C) Pekiştirici uyarıcı D) Koşullu uyarıcı E) Nötr uyarıcı

2008 KPSS Aşağıdakilerden hangisi, edimsel koşullama yoluyla öğrenme sürecinde davranışın özelliklerini ve ortaya çıkma sıklığını belirleyen etkenlerden birisi değildir? A) Davranıştan önce gelen çevresel koşullar B) Davranışın bir sonucu olarak değişen çevresel olaylar C) Organizmanın doğuştan getirdiği potansiyel D) Organizmanın çevreyle ilgili geçmiş yaşantıları E) Davranışla birlikte bulunan çevresel koşullar

2008 KPSS Ayağına batan dikeni ayağını yere sürterek çıkarmayı başaran bir köpeğin benzer bir durumda aynı davranışı tekrarlaması aşağıdaki kavramlardan hangisiyle açıklanabilir? A) Olumsuz aktarma B) Olumsuz pekiştirme C) Tepkisel koşullama D) Tepki genellemesi E) Alışma

2008 KPSS Çocuklarına zarar vermemek için sadece mutfakta sigara içmeye başlayan Ali Bey, bir süre sonra su içmek için bile mutfağa gitse bir sigara yaktığını fark etmiştir. Bu örnekte mutfak Ali Bey için aşağıdakilerden hangisinin işlevini görmektedir? A) Ayırt edici uyarıcı B) İtici uyarıcı C) Olumlu pekiştireç D) Koşulsuz uyarıcı E) Dolaylı pekiştireç

2008 KPSS Bir deneyde şempanzeye tavanda bulunan kırımızı ışık yandığında bir düğmeye bastığı takdirde bir kart elde edebileceği ve bu kartı muzla değiştirebileceği öğretilmiştir. Bu deneyde kart şempanze için aşağıdakilerden hangisinin işlevini görmektedir? A) Ayırt edici uyarıcı B) İkincil pekiştireç C) İçsel pekiştireç D) Pekiştirici uyarıcı E) Nötr uyarıcı

2008 KPSS Bir teknik direktörün başarıyı artırmak amacıyla, en iyi performans gösteren sporcusuna her ayın sonunda bir spor malzemesi hediye etmesi aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir? A) Dolaylı pekiştirme B) Koşullu anlaşma C) Premack ilkesi D) Birincil pekiştireç E) Olumlu pekiştirme

2008 KPSS Sokakta oynarken, arkadaşları isteklerini yerine getirmeyince hemen gidip onları abisine şikâyet eden Bahar, okula başladığında da, tartıştığı arkadaşlarını, koşarak öğretmenine şikâyet etmiştir. Ancak, öğretmeni abisi gibi, arkadaşlarına kızmamıştır. Bahar, başlangıçta her tartıştığında arkadaşlarını öğretmenine şikâyet etmesine karşın, bir süre sonra benzer durumlarda artık hiç kimseyi şikâyet etmemeye başlamıştır. Bahar’ın arkadaşlarını şikâyet etmekten vazgeçmesi aşağıdakilerden hangisinin sonucudur? A) Karşıt tepki oluşturma B) Sönme C) Karşıt koşullama D) Sistematik duyarsızlaştırma E) Alışma

2008 KPSS Öğrencisinin sorduğu matematik problemini o anda çözemeyen bir öğretmenin, evine giderken çözümü birden bire bulması aşağıdakilerden hangisine örnektir? A) Kural öğrenme B) Örtük öğrenme C) Kademeli yaklaşma D) Kavrayarak öğrenme E) Deneme - yanılma yoluyla öğrenme

2008 KPSS Bir futbolcunun gol attığı bir maçta taktığı kolyeyi, daha sonraki maçlarda da mutlaka takması ve kolyeyi takmadan maça çıkmak istememesi aşağıdaki kavramlardan hangisiyle en iyi açıklanabilir? A) Batıl davranış B) Koşullu tepki C) Genelleme D) Öğrenmenin aktarılması E) Alışma

2008 KPSS Aşırı kilolu bir genç, diyetisyeniyle bir anlaşma yapmıştır. Bu anlaşmaya göre belirli bir kaloriyi aşmayacak biçimde yemek yediği her öğün için bir yıldız kazanacak altı yıldız topladığında ise bir güneş elde edecektir. Dört güneş topladığı zaman kendisine sevdiği bir sanatçının konseri için bilet verilecektir. Gencin belirli kaloride yemek yemesini sağlamak için diyetisyenin kullandığı teknik aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir? A) Kademeli yaklaşma B) Değişken aralıklı pekiştirme C) Şekillendirme D) Değişken oranlı pekiştirme E) Simgesel ödülle pekiştirme

2008 KPSS Önceki yıl gelişim ve öğrenme psikolojisi derslerinde başarısız olan ve bu yıl aynı derslerin iki ara sınavından da kötü not alan bir öğrenci, ne kadar çalışırsa çalışsın bu derslerde başarılı olamayacağını düşünerek genel sınava çalışmaktan vazgeçmiştir. Öğrencinin genel sınava hazırlanmaktan vazgeçmesini en iyi açıklayan kavram aşağıdakilerden hangisidir? A) Genelleme B) Batıl davranış C) Öğrenilmiş çaresizlik D) Kendini gerçekleştiren kehanet E) Olumsuz aktarma

2008 KPSS Babası tarafından sık sık cezalandırılan bir çocuğun bir süre sonra sadece babasından değil, yanına yaklaşan tüm erkeklerden korkması öğrenmeyle ilgili aşağıdaki kavramlardan hangisiyle açıklanabilir? A) Olumsuz aktarma B) İkinci derece koşullama (üst düzey) C) İleriye doğru ket vurma D) Genelleme E) İtici uyarıcı

2008 KPSS Tüm uyarılarına rağmen salonda koşarak oyun oynamaya devam eden oğlunu 15 dakika süreyle banyoya kapatan bir babanın uyguladığı davranış kontrol tekniği aşağıdakilerden hangisidir? A) Ara verme (time out) B) Olumsuz pekiştirme C) Şekillendirme D) I. tip ceza E) Kademeli yaklaşma

2008 KPSS Bir teknik direktör maçlarda sürekli olarak hakeme itiraz ettiği için oyundan atılarak takımı güç durumda bırakan bir oyuncusunun bu davranışını her seferinde onu cezalandırarak engellemeye çalışmış ve oyuncu artık hakeme itiraz etmez olmuştur. Ancak, sezon sona erip oyuncuların tamamen dinlenerek geçirdikleri tatil dönemi bittikten sonraki ilk maçta bu oyuncu tekrar hakeme itiraz ettiği için oyundan atılmıştır. Oyuncunun tatil dönüşü ilk maçta hakeme itiraz etmesi, aşağıdaki kavramlardan hangisiyle en iyi açıklanabilir? A) Kendiliğinden geri gelme B) Tepki genellemesi C) Karşıt tepki oluşturma D) Duyarsızlaştırma E) Unutma

2008 KPSS Edimsel koşullama yoluyla öğrenme ilkelerinden yararlanarak çekingen bir öğrencisinin derslere katılmasını sağlamak isteyen bir öğretmenin izleyeceği en uygun yol aşağıdakilerden hangisidir? Öğrenciye, derste konuşmazsa çekingenliğini yenemeyeceğini anlatmak Öğrencinin derste konuyla ilgili her konuşma davranışını pekiştirmek Derse katılan diğer öğrencilerin davranışlarını pekiştirmek Arkadaşlarıyla konuşarak onların destek olmasını sağlamak Öğrenciye derse katılımın önemini anlatmak

2008 KPSS Dersi soru cevap yöntemiyle işleyen bir öğretmen, sorulara doğru cevap veren öğrencilerine bazen beş soruda, bazen de üç soruda bir puan vermektedir. Öğretmenin kullandığı pekiştirme tarifesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Sabit oranlı B) Sürekli C) Sabit aralıklı D) Değişken aralıklı E) Değişken oranlı

2008 KPSS Beş yaşındaki Ata, evde sürekli olarak çalışan annesinin dikkatini çekmek için bilgisayarın ekranını boyalı kalemle karalamıştır. Bu duruma çok öfkelenen annesi de, bu davranışı bir daha yapmaması için Ata’nın en sevdiği oyuncağını ortadan kaldırmıştır. Annenin bu durumda oyuncakları ortadan kaldırması aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir? A) Olumsuz pekiştirme B) Kaçınma koşullaması C) Dolaylı ceza D) II. tip ceza E) Karşıt koşullama

2008 KPSS Yalçın yeni aldığı kırmızı beresiyle okula gelince, tüm dikkatleri üzerine toplamıştır. Birçok arkadaşı, Yalçın’a beresinin çok güzel olduğunu söylemiştir. Bu durumu izleyen Altan da, kendisine kırmızı bir bere almaya karar vermiştir. Altan’ın kırmızı bere almaya karar vermesi aşağıdakilerden hangisiyle en iyi açıklanabilir? A) Olumlu pekiştirme B) Etki yasası C) Dolaylı pekiştirme D) Genelleme E) Ayırt etme

İLGİLİ ORTAK SORU 2008 KPSS Fatma Hanım seneye okula başlayacak olan yeğeni Bertuğ’a bir hediye vermek ister. Çocuk giysileri satan bir mağazadan Bertuğ’un yaşını söyleyerek bir pantolon satın alır. Hediyesini yeğenine verdiğinde, uzun süredir görüşmemelerine karşın, satın aldığı pantolonun yeğeninin bedenine tam olduğunu görür, çok sevinir. Yukarıdaki paragrafta gelişim psikolojisine özgü kavramlardan hangisine vurgu yapılmaktadır? A) Büyüme B) Olgunlaşma C) Öğrenme D) Hazırbulunuşluk E) Kritik dönem

İLGİLİ ORTAK SORU 2007 KPSS Bebeklerin kişilikleri doğduklarında şekillenmemiş bir kil kütlesi gibidir. Geçirdikleri yaşantılar, kişiliklerini bir heykeltıraşın kil kütlesini şekillendirmesine benzer biçimde şekillendirir. Yukarıdaki görüşü savunan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? A) Davranışçı B) Psikoanalitik C) Bilişsel D) Ekolojik E) Yapısalcı

2007 KPSS Aşağıdakilerden hangisi öğrenmenin en uygun tanımıdır?
Bireyin içerisinde yaşadığı kültürün değerlerini kazanma süreci Bireyin çevresiyle etkileşiminde meydana gelen değişme Yeni ve kalıcı bilgilerin edinilmesi için yararlanılan yöntem Yaşantılar yoluyla meydana gelen nispeten kalıcı davranış değişikliği İstenilen davranış değişikliğini oluşturmak amacıyla bireyin gösterdiği bilinçli çaba

2007 KPSS Aşağıdakilerden hangisi öğrenme ürünü olan bir davranış değildir? A) Limon kelimesini duyan bir kişinin ağzının sulanması B) Yoldan geçmekte olan bir yayanın klakson sesiyle irkilmesi C) Bir çocuğun salıncak kurup küçük kardeşini sallaması D) Bir kişinin zehirli olduğunu düşünerek böceklerden korkması E) Acıkan birinin mutfağa yönelmesi

2007 KPSS Bir papağana bazı kelimeleri söylemeyi öğretebilirsiniz; ancak ne kadar çabalarsanız çabalayın bir serçeye bir kelime bile öğretmeniz mümkün değildir. Öğrenme açısından papağanla serçe arasında görülen bu fark, aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? A) Türe özgü hazır oluş B) Aşırı uyarılma C) Güdülenme D) Dikkat bozukluğu E) Büyüme

2007 KPSS Bir anne bebeğini sevmek üzere parmaklarını oynatarak yaklaşıp onun karnını gıdıklamış; bebek, gıdıklanmaya karşı gülme ve kasılma tepkisi vermiştir. Bu olay birkaç kez tekrarlandıktan sonra bebek annesinin parmaklarını oynatarak kendisine yaklaştığını görür görmez gülme ve kasılma tepkisi vermeye başlamıştır. Bebeğin annesinin parmaklarını oynattığını görünce gülme tepkisi vermesi aşağıdakilerden hangisinin sonucudur? A) Karşıt tepki oluşturma B) Kavrama yoluyla öğrenme C) Olumlu pekiştirme D) Duyarlılık kazanma E) Tepkisel koşullanma

2007 KPSS Melek, ilköğretimin ilk yıllarında matematik derslerinde başarılı olamamış ve matematiğe karşı olumsuz bir tutum geliştirmiştir. Altıncı sınıfa başladığında matematik öğretmenini çok seven ve onun yakın ilgisinden mutlu olan Melek, matematik çalışmaktan hoşlanmaya başlamıştır. Melek’in matematikten hoşlanmaya başlaması aşağıdakilerden hangisiyle en iyi açıklanabilir? A) Sosyal öğrenme B) İşaret öğrenme C) Kendiliğinden geri gelme D) Karşıt koşullanma E) Kavrama yoluyla öğrenme

2007 KPSS Annesi tarafından banyo yaptırılırken birkaç kez gözüne sabun kaçan bir bebek, annesinin elinde ne zaman banyo havlusunu görse ağlamaya başlamaktadır. Banyo havlusu, koşullanma yoluyla öğrenme sürecinde yer alan aşağıdaki ögelerden hangisine karşılık gelmektedir? A) Nötr uyarıcı B) Koşulsuz uyarıcı C) Ceza D) Pekiştirici uyarıcı E) Koşullu uyarıcı

2007 KPSS Anaokulu öğrencisi Çiçek bir sabah uyandığında okula gitmek istemediğini söylemiş ve ağlamaya başlamıştır. Böyle bir durumla ilk kez karşılaşan anne ve baba okula giderek Çiçek’in öğretmeniyle görüştüklerinde, bir gün önce öğretmeninin Çiçek’i azarladığını öğrenmişlerdir. Çiçek’in okula gitmek istememesi, aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? A) Birden fazla uyarıcıya koşullanma B) Uyarıcı-tepki bitişikliği C) Olumsuz davranışın pekiştirilmesi D) Kaçınma davranışı E) Ayırt etme

2007 KPSS Altı yaşındaki bir çocuk, bozulan oyuncağını parçaları gelişigüzel söküp takarken onarıyor. Burada çocuğun yaptığı şey, parçaları, aralarındaki ilişkileri dikkate alarak birleştirmek değil; çeşitli durumları, doğrusunu buluncaya kadar birçok kez tekrarlamaktır. Çocuğun oyuncağı bu şekilde onarması, aşağıdakilerden hangisine bir örnektir? A) Örtük (gizil) öğrenme B) Deneme-yanılmayla öğrenme C) Kavrama yoluyla öğrenme D) Gözleyerek öğrenme E) Öğrenmeyi öğrenme

2007 KPSS Bir bebeği annesi, ayağında sallayarak uyutmaya alıştırmıştır. Bir psikoloğun tavsiyesi üzerine anne bebeğini ayağında sallayarak uyutmaktan vazgeçmiş ve onun ağlamasına aldırmadan, yatağında kendi kendine uyumasını beklemeye başlamıştır. İlk günlerde bebeğin ağlama davranışında bir artma olmuş; ama daha sonra, ağlama davranışı azalarak ortadan kalkmıştır. Bebeğin ağlama davranışının ortadan kalkması aşağıdakilerden hangisine örnektir? A) Olumsuz pekiştirme B) Kademeli yaklaşma C) Sönme D) Kaçınma E) Bastırma

2007 KPSS Çalışmak için ailesinden ayrılarak başka bir kente yerleşen bir genç, evde yemek pişirmeye başlayınca daha önce hiç yemek pişirmediği ve yemek pişirmeyi öğrenmek için özel bir çaba göstermediği hâlde birçok yemeğin nasıl pişirileceğini biraz bildiğini fark eder. Bu gencin, çok iyi olmasa da birçok yemeğin nasıl pişirildiğini bilmesi aşağıdakilerden hangisinin sonucu olabilir? A) Kendiliğinden geri gelme B) Edimsel koşullanma C) Örtük (gizil) öğrenme D) Deneme-yanılmayla öğrenme E) Otomatik kodlama

2007 KPSS Bir baba çocuğunun sürekli televizyon izlemesinden ve bu nedenle ödevlerini ihmal etmesinden yakınmaktadır. Edimsel koşullanma ilkeleri dikkate alındığında, çocuğun bu davranışının ortadan kaldırılabilmesi için babaya aşağıdakilerden hangisinin önerilmesi en uygun olur? Çocuğun televizyon izleme davranışını görmezlikten gelmesi Çocuğa sorumluluklarını hatırlatması ve ödevlerinde yardımcı olması Ödevlerini bitirmeden televizyon izlediğinde çocuğu cezalandırması Televizyon izlemeyip ödev yaptığı zaman çocuğu uygun biçimde ödüllendirmesi Çocuğu sürekli televizyon izlemeye zorlayarak televizyon izlemekten bıkmasını sağlaması

2007 KPSS Aşağıdaki anne-baba davranışlarından hangisi II. tip cezaya örnektir? Ellerini iyi yıkamayan çocuğu tekrar yıkaması için banyoya geri göndermek Odasını toplamadığı için çocuğun bilgisayarda oyun oynama iznini kaldırmak Matematik dersinden zayıf aldığı için çocuğu özel kursa göndermek Ödevlerini yapmadığı için çocuğu öğretmenine şikâyet etmek Kardeşiyle tartıştığı için çocuğu azarlamak

2007 KPSS Bireyin, üyesi olduğu sosyal gruplar tarafından onaylanan davranışlarının tekrarlanma olasılığı artar. Buna göre, sosyal onay aşağıdakilerden hangisinin işlevini yerine getirmektedir? A) Olumlu pekiştireç B) Ayırt edici uyarıcı C) Birincil pekiştireç D) Kısmi pekiştireç E) Koşulsuz uyarıcı

2007 KPSS Gagne’nin öğrenme yaklaşımında öngörülen bilgi işleme sürecinin basamakları aşağıdakilerin hangisinde doğru sırada verilmiştir? A) Dikkat – geri bildirim – depolama – kodlama B) Geri getirme – depolama – kodlama – devir C) Kodlama – devir – dikkat – depolama D) Dikkat – kodlama – depolama – geri bildirim E) Davranış düzenleme – kodlama – depolama – geri bildirim

2007 KPSS Aşağıdakilerden hangisi Premack ilkesinin uygulanmasına örnektir? Çocuğun pek hoşlanmadığı sebze yemeğini bitirdikten sonra dondurma yemesine izin verme Çocuğa, bilgisayarda oyun oynadıktan sonra ödevlerini yapmasını söyleme Çocuğu, sınavlardan yüksek notlar aldığı için bisikletle ödüllendirme Ödevini bitirmediği için çocuğun oyun oynamasını yasaklama Çocuğa odasını toplamada yardım etme

2007 KPSS Bir öğrenci, matematik dersindeki öğrenme eksiklerini tamamlayarak başarı düzeyini yükseltiyor. Bu öğrenci fizik dersindeki çabalarında bir değişiklik yapmadığı hâlde, bu dersteki başarısında da yükselme oluyor. Bu durum aşağıdakilerden hangisine örnektir? A) Zihinde canlandırma B) Bilişsel öğrenme C) Bütün hâlinde öğrenme D) Olumlu aktarma E) Pekiştirme

2007 KPSS Dışarıda bulunan yiyeceğe ulaşmak için kafesin kapısını açmaya çalışan bir şempanze, bir süre hareketsiz olarak çevresine baktıktan sonra ansızın, sol taraftaki kol kaldırıldığında kapının açılabileceğini fark eder. Şempanzenin kapı ile kol arasındaki ilişkiyi fark edip kendisini istediği sonuca ulaştıracak çözümü bulması, aşağıdaki problem çözme yollarından hangisine örnektir? A) Hazır modellerle B) Kavrama yoluyla C) Deneme-yanılma yoluyla D) Tümevarım yoluyla E) Tümdengelim yoluyla

2007 KPSS Başı ağrıyan bir kişi, arkadaşının tavsiye ettiği bitki çayını içtikten sonra ağrısının geçtiğini fark etmiş ve bu olaydan sonra ne zaman başı ağrısa bu bitki çayından içmeye başlamıştır. Bu kişinin başı ağrıdığında bitki çayı içmeye başlaması aşağıdakilerden hangisinin sonucudur? A) Dolaylı öğrenme B) İkincil kazanç C) Olumsuz pekiştirme D) Model alma yoluyla öğrenme E) Sosyal öğrenme

2007 KPSS Bir tiyatro oyuncusu, birkaç yıl önce oynadığı bir oyunda tekrar rol almıştır. Aklına, sürekli olarak, aradan geçen yıllarda oynadığı öteki rollerin sözleri geldiği için, rolünün sözlerini yeniden öğrenmede güçlük çekmektedir. Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? A) Geriye ket vurma B) Bastırma C) Güdüsel unutma D) Sonralık etkisi E) Episodik bellek

2007 KPSS Aşağıdakilerden hangisi, edimsel koşullanmanın özelliklerinden biri değildir? Davranış ayırt edici bir uyarıcı tarafından kontrol edilir. Pekiştireç alma işlemi, tamamen, öğrenenin denetimi dışındadır. Pekiştireç belirli bir davranışı izler. Öğrenilecek davranış, pekiştireç almayı sağlayan bir araçtır. Edim, istemli olarak ortaya konur.

2007 KPSS Köpeklerden korkan bir çocuğa, bu korkusunu yenmesi için, önce köpek resimleri, daha sonra oyuncak köpekler gösterilmiştir. Bunların ardından, çocuğun canlı bir köpeği önce uzaktan, daha sonra yakınlaşarak izlemesi sağlanmıştır. Son aşamada ise çocuk köpeğe dokunarak onu sevmiştir. Bu uygulamada aşağıdaki tekniklerden hangisi kullanılmıştır? A) Aralıklı pekiştirme B) Kaçınma koşullaması C) Sistematik duyarsızlaştırma D) Bilişsel terapi E) Model alma

2007 KPSS Ebru otobüsle okula giderken yaşlı bir hanıma yer verir ve o gün okuldaki zor bir sınavı çok iyi geçer. O günden sonra Ebru ne zaman önemli bir sınavı olsa otobüste büyüklerine yer vermeye özen gösterir. Ebru’nun bu davranışı aşağıdakilerden hangisine örnektir? A) Araçsal davranış B) İçgüdüsel davranış C) Batıl davranış D) Tepkisel davranış E) Geçici davranış

2007 KPSS Sosyal öğrenme kuramı, öğrenmede farklı stratejilerin olması gerektiğini savunur. Bu stratejilerden birisi de gözlem yoluyla öğrenmedir. Aşağıdakilerden hangisinin gözlem yoluyla öğrenmede yer alması beklenmez? A) Dikkat etme B) Hatırda tutma C) Davranışı ortaya koyma D) Güdülenme E) Uyarıcı-tepki bağı kurma

2007 KPSS Çocukların şiddet içerikli film veya dizilerin kahramanlarını izleyerek olumlu ya da olumsuz birçok davranış öğrendikleri iddia edilmektedir. Bu iddia aşağıdaki yaklaşımlardan hangisinin öngörüleriyle tutarlıdır? A) Tepkisel koşullama B) Bilişsel öğrenme C) Edimsel koşullama D) Gestalt öğrenme E) Sosyal öğrenme

2007 KPSS Evlerindeki köpeğe “kuçu kuçu” demeyi öğrenen Can, bir gün bahçelerine giren kuzuya da “kuçu kuçu” demiştir. Can’ın bu davranışı aşağıdakilerden hangisine örnektir? A) Algısal değişmezlik B) Uyarıcı genellemesi C) Ayırt etme D) Algı çarpıtması E) Öğrenmenin aktarılması

2007 KPSS “Anasına bak kızını al” şeklindeki özdeyişte aşağıdaki öğrenme türlerinden hangisinin önemine dikkat çekilmektedir? A) Model alma yoluyla öğrenme B) Tepkisel koşullama C) Kavrama yoluyla öğrenme D) Bilişsel öğrenme E) Deneme-yanılmayla öğrenme

2007 KPSS Bir öğretmen, bir eğitim dönemi içinde bazen iki hafta, bazen de bir hafta arayla kısa sınav yaparak öğrencilerinin öğrenme çabalarında süreklilik sağlamaya çalışmaktadır. Öğretmenin bu uygulamasının, pekiştirme tarifelerindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir? A) Sabit oranlı B) Sabit aralıklı C) Değişken oranlı D) Sürekli E) Değişken aralıklı

2007 KPSS Beş yaşındaki çocuğuna gömleğini kendi başına giymeyi öğretmeye çalışan bir anne, ona sırasıyla önce gömleğin bir kolunu daha sonra da iki kolunu birden giymeyi başardığında bir ödül verir. Çocuk gömleği üzerine geçirmeyi öğrendikten sonra anne onu iliklemeyi başardığı her düğme için ödüllendirmeye devam eder. Örnekteki anne, çocuğuna gömleğini giymeyi öğretmek için aşağıdakilerden hangisini kullanmaktadır? A) Sistematik duyarsızlaştırma B) Simgesel ödül biriktirme C) Kademeli yaklaşma D) Karşıt koşullama E) Söndürme

2007 KPSS Aşağıdakilerden hangisi bilişsel (cognitive) öğrenme kuramlarının ilkelerinden biri değildir? Öğrenci, verilen yeni bilgiyi daha önce öğrendikleriyle ilişkilendirerek zihninde anlamlı hâle getirir. Anlayarak, kavrayarak öğrenme, ezberleyerek öğrenmeden daha kalıcıdır. Öğrenci, öğreneceği bilgideki ilişkileri kendisi keşfederse öğrenilenler daha kalıcı olur. Bilgi, öğrenciye anlamlı bütünler hâlinde sunulmalıdır. Öğrenci, davranışının meydana getirdiği sonuçtan haz duyarsa uyarıcı-tepki bağı güçlenir.

2007 KPSS Ceren annesini kek yaparken izlemiştir. Birkaç hafta sonra arkadaşlarını eve davet ettiğinde onlara kendisi kek yapmıştır. Annesi yaptığı keki çok beğendiğini söyleyerek Ceren’i arkadaşlarının yanında övmüştür. Annesinin bu davranışından sonra Ceren daha sık kek yapmaya başlamıştır. Buna göre, Ceren sırasıyla hangi öğrenme süreçlerini yaşamıştır? A) Sosyal öğrenme – edimsel koşullanma B) Bilişsel öğrenme – tepkisel koşullanma C) Sosyal öğrenme – tepkisel koşullanma D) Tepkisel koşullanma – edimsel koşullanma E) Bilişsel öğrenme – sosyal öğrenme

2006 KPSS Aşağıdaki örneklerin hangisinde, öğrenmeyle ilgili bir olgu söz konusu değildir? Bisiklete binmeyi bir kez öğrenen bir çocuğun bunu hiç unutmaması Daktiloda yazı yazan birinin bilgisayarla yazı yazmayı daha kolay öğrenmesi Çarpım tablosunu ezbere bilen bir çocuğun çarpmada başarılı olması Bisikletten düşen bir çocuğun ayağını incitip pedal çevirememesi Yemek pişirme dersleri alan bir annenin lezzetli yemekler yapması

2006 KPSS Aşağıdaki öğrenme model veya görüşlerinin hangisinde bilginin algılanması, işlenmesi, kodlanması ve gerekli olduğu zaman geri getirilerek kullanılması üzerinde durulur? A) Bilgi işlem modeli B) Tam öğrenme modeli C) Deneme yanılma yoluyla öğrenme D) Davranışçı öğrenme yaklaşımı E) Yaparak, yaşayarak öğrenme yaklaşımı

2006 KPSS Aycan, öğretmenlerinden birinin derste yeterince istekli ve heyecanlı olmadığı halde öğrencilerinden istekli ve heyecanlı olmalarını beklediği görüşündedir. Aycan’ın bu görüşüne göre, öğretmenin hangi öğrenme kuramının öngörülerine uygun davranmadığı söylenebilir? A) Bilgiyi işleme kuramı B) Sosyal öğrenme kuramı C) Klasik koşullanma D) Edimsel koşullanma E) Gestalt öğrenme

2006 KPSS İkincil pekiştireçler pekiştirici değerlerini, öğrenme yoluyla kazanırlar. Buna göre, ikincil pekiştireçlerle tepkisel koşullanmada yer alan aşağıdaki ögelerden hangisi arasında bir paralellik kurulabilir? A) Koşullu uyarıcı B) Uyarıcı genellemesi C) Nötr uyarıcı D) Tepki genellemesi E) Koşulsuz uyarıcı

2006 KPSS Otobüsle seyahat eden bir kişi aniden acı bir fren sesi duymuş, ardından otobüs karşıdan gelen araca büyük bir gürültüyle çarpmıştır. Bu kazada ciddi biçimde yaralanan bu kişi, aradan uzun yıllar geçmesine rağmen, her fren sesi duyduğunda korkuyla yerinden fırlamaktadır. Bu örnekte, fren sesi kişinin korku tepkisini ortaya çıkaran ne tür bir uyarıcıdır? A) Pekiştirici B) Koşulsuz C) Uyandırıcı D) Nötr E) Koşullu

2006 KPSS Anaokuluna başladığı ilk gün bir başka çocuk tarafından rahatsız edilen Ayşe’de bir okul korkusu oluşmuş, ancak ilerleyen günlerde benzer bir olayın meydana gelmemesi nedeniyle bu korku giderek azalmış ve sonuçta ortadan kalkmıştır. Ayşe’de okul korkusunun oluşması ile bu korkunun zayıflayarak ortadan kalkması aşağıdakilerin hangisinde verilen süreçlerle açıklanabilir? A) Ceza / alışma B) Edimsel koşullanma / duyarsızlaşma C) Bilişsel öğrenme / karşıt tepki oluşturma D) Tepkisel koşullanma / sönme E) Aralıklı pekiştirme / sönme

2006 KPSS Koşullu bir tepkiyi ortaya çıkaran bir uyarıcının tekrar tekrar verilmesi sonucunda bu uyarıcının söz konusu tepkiyi ortaya çıkarma gücünün azalması aşağıdaki süreçlerden hangisiyle en iyi açıklanabilir? A) Kendiliğinden geri gelme B) Sönme C) Alışma D) Karşıt koşullama E) Tepkisel koşullama

2006 KPSS Aşağıdakilerden hangisi tepkisel koşullanmanın ayırt edici özelliğidir? Öğrenilecek davranışın zihinsel şemasının oluşturulması Önceden aralarında bağlantı bulunmayan bir uyarıcı ile bir tepki arasında bağ kurulması Davranışın tekrarlama olasılığının kendi yarattığı sonuca bağlı olarak değişmesi Bir bütünün parçaları arasındaki ilişkilerin çeşitli durumlar denenerek öğrenilmesi Bir dizi yaşantı sonucunda koşulsuz bir uyarıcıya tepki verilmeye başlanması

2006 KPSS Edimsel koşullanma yoluyla öğrenmede pekiştirece ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Davranışın sonunda ortaya çıkar. B) Davranışla eş zamanlı olarak verilir. C) Davranışı engeller. D) Davranıştan önce verilir. E) Davranıştan bağımsız olarak ortaya çıkar.

2006 KPSS Bir öğretmenin derse düzenli devam eden öğrencilerin sınav sonuçlarına beşer puan eklemesi aşağıdakilerden hangisine bir örnek olabilir? A) Olumlu pekiştirme B) Olumlu aktarma C) Premack ilkesi D) Sürekli pekiştirme E) Kademeli yaklaşma

2006 KPSS Bir iş adamı, iş görüşmesi yapacağı kişileri etkilemek için görüşmeye yeni aldığı şık bir takım elbiseyi giyerek gitmiş, ancak görüşme başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Bu olaydan sonra bu iş adamı iş görüşmelerine giderken yeni bir şey giymemeye özellikle dikkat etmeye başlamıştır. Edimsel koşullanma yaklaşımında, bu iş adamının iş görüşmelerine giderken yeni bir şey giymemeye özen göstermesi ne tür bir davranış olarak nitelendirilir? A) Araçsal B) Tepkisel C) Batıl D) Güdüsel E) Rasyonel

2006 KPSS Ücreti düzenli bir biçimde her haftanın son iş günü ödenen bir çalışan, diğer günlerde değil, sadece haftanın son iş gününde ücretini almak üzere muhasebe bürosuna gitmektedir. Bu durumda haftanın son iş günü söz konusu çalışanın muhasebe bürosuna gitme davranışını kontrol eden ne tür bir uyarıcıdır? A) Koşulsuz B) Ayırt edici C) Pekiştirici D) İtici E) Özendirici

2006 KPSS Öğrencilerine bir şey yedikten sonra el yıkama alışkanlığı kazandırmak isteyen bir anaokulu öğretmeni önceleri onların el yıkama davranışını her seferinde pekiştirmiş; öğrenciler alışkanlık kazandıktan sonra, el yıkama davranışını birkaç seferde bir pekiştirmeye başlamıştır. Bu öğretmenin, pekiştirme işlemini birkaç seferde bir yapmaya başlamasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? El yıkama davranışını her seferinde pekiştirmenin güç olması El yıkama davranışının devam edip etmediğini görmek istemesi Hangi öğrencilerin el yıkama alışkanlığı kazandığını belirlemeye çalışması Davranışa süreklilik kazandırmada aralıklı pekiştirmenin daha etkili olduğunu bilmesi Sürekli pekiştirmenin, aralıklı pekiştirmeden daha etkili olup olmadığını öğrenmek istemesi

2006 KPSS Bir futbol takımının teknik direktörü genç bir oyuncusunun kalabalık seyirci kitlesi önünde rahat oynamasını sağlamak için, onu önce küçük bir seyirci grubunun izlediği bir hazırlık maçında, sonra önemsiz bir lig maçında, daha sonra da giderek daha fazla seyircinin izlediği önemli maçlarda oynatıp her seferinde gösterdiği performansı sözel olarak pekiştirmiştir. Teknik direktörün bu uygulaması aşağıdakilerden hangisine bir örnektir? A) Uyarıcı genellemesi B) Olumlu pekiştirme C) Alışma D) Karşıt koşullama E) Kademeli yaklaşma

2006 KPSS Bir çocuk anne-babasına istediklerini ağlayarak yaptırmaya çalışmakta, anne-baba ise çocuğun istediğini bazen yaparken bazen de ağlamasını duymazdan gelmektedir. Bu durumda, çocuğun istediklerini ağlayarak yaptırmaya çalışma davranışıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? Olumsuz pekiştirildiği için benzer durumlarda tekrarlanma olasılığı artacaktır. Aralıklı pekiştirildiği için sönmeye karşı dirençli olacaktır. Bazen olumlu, bazen olumsuz pekiştirildiği için sönmeye karşı dirençsiz olacaktır. Her seferinde amacına ulaşmadığı için giderek azalacaktır. Bazen olumlu, bazen olumsuz pekiştirildiği için benzer durumlarda tekrarlanmayacaktır.

2006 KPSS Öğrenmede cezanın rolüyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? Ceza uygulamanın bir yolu, istenmedik davranış sergileyen bir öğrenciyi sahip olduğu pekiştirici bir uyarıcıdan mahrum bırakmaktır. İstenmedik davranışı cezalandırılan bir öğrencinin bu davranışının gelecekte aynı koşullarda tekrarlanma olasılığı azalır. Ceza uygulamanın bir yolu, istenmedik bir davranış sergileyen öğrenciyi itici bir uyarıcıya maruz bırakmaktır. Ceza ne kadar şiddetli olursa cezalandırılan davranış o kadar çabuk unutulur. Ceza, sadece hangi davranışın uygun olmadığını öğretir.

2006 KPSS Sınıfta dikkat çekmek için sürekli olarak espri yapan Serkan’ın bu davranışının sıklığı öğretmen ve arkadaşlarının esprileri duymazdan gelmeleri nedeniyle giderek azalmış ve sonuçta ortadan kalkmıştır. Ancak, bir süre sonra Serkan sınıfta tekrar espri yapmaya başlamıştır. Serkan’ın sınıfta tekrar espri yapmaya başlaması aşağıdaki edimsel koşullanma kavramlarından hangisiyle açıklanabilir? A) Ara verme B) Alışma C) Aralıklı pekiştirme D) Sönme E) Kendiliğinden geri gelme

2006 KPSS Ders dinlemek yerine oyun oynamak isteyen öğrencilerine sessiz bir biçimde ders dinleme alışkanlığı kazandırmayı amaçlayan bir ilköğretim 1. sınıf öğretmeninin Premack ilkesinden yararlanarak izleyeceği yol aşağıdakilerden hangisidir? Öğrencilerine sessizce dersi dinledikleri takdirde oyun oynamalarına izin vereceğini söylemek Önce sessizce oturdukları her on dakika için öğrencilerine bir ödül verip daha sonra, ödül vermek için geçen süreyi giderek artırmak Öğrencilerine sınıfta sessiz bir biçimde oturup ders dinledikleri için ödüllendirilen modeller izletmek Öğrencilerine dersi dinlemeyip oyun oynadıkları takdirde yazı yazmayı öğrenemeyeceklerini anlatmak Öğrencilerine sessizce oturup ders dinlemedikleri takdirde cezalandırılacaklarını söylemek

2006 KPSS 5 yaşındaki Ali tüm uyarılara rağmen sofrada sürekli olarak konuşmaya, herkesin sözünü kesmeye ve küçük kardeşine sataşmaya devam eder. Bunun üzerine annesi Ali’yi, ilgisini çekebilecek hiçbir nesnenin bulunmadığı bir odaya göndererek 10 dakika süreyle orada kalmasını söyler. Ali’nin annesi aşağıdaki davranış kontrol ve değiştirme tekniklerinden hangisini kullanmaktadır? A) Sönmeye tabi tutma B) Ara verme C) Şekillendirme D) Olumsuz pekiştirme E) Kademeli yaklaşma

2006 KPSS I. Bilgisayarda bir saat oyun oynamasına izin verilen Muratcan kardeşiyle kavga ettiği için annesi tarafından oyun süresi yarım saate indirilmiştir. II. Dersin dönem ödevini çok iyi yaptığı için, öğretmeni Okan’ın bir sonraki sözlü sınavdan muaf olmasına karar vermiştir. Bu iki örneği açıklayan kavramlar aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? ___I ___ ____II_____ A) I. tip ceza Olumlu pekiştirme B) II. tip ceza Olumsuz pekiştirme C) I. tip ceza Olumsuz pekiştirme D) Olumsuz pekiştirme Olumlu pekiştirme E) II. tip ceza Olumlu pekiştirme

2006 KPSS Arkadaşlarıyla top oynamaya daldığı için eve geç dönen Zafer, öfkeyle kendisini azarlayan annesine ayağını incittiğini söyler. Bunun üzerine anne azarlamayı bırakarak ona şefkat gösterir. Bu olaydan sonra, Zafer derse geç kaldığı günlerde benzer bir yalan söyleyerek öğretmeninden azar işitmekten kurtulmaya çalışır. Zafer’in derse geç kaldığı günlerde öğretmenine yalan söyleyerek azar işitmekten kurtulmaya çalışması aşağıdakilerden hangisinin sonucudur? A) Olumsuz aktarma B) Kaçınma C) Öğrenmenin genellenmesi D) I. tip ceza E) Ayırt etmeyi öğrenme

2006 KPSS Arkadaşlarının kendisiyle alay etmesinden rahatsız olan bir ilköğretim okulu öğrencisi onları öğretmenine şikâyet etmiş ve öğretmeni duruma müdahale ederek arkadaşlarının onunla alay etmekten vazgeçmelerini sağlamıştır. Bu olaydan sonra, arkadaşları hoşlanmadığı bir davranışta bulunduğunda öğrenci hemen öğretmenine başvurmaya başlamıştır. Öğrencinin arkadaşlarının kendisini rahatsız eden her davranışını öğretmene şikâyet etmeye başlaması aşağıdakilerden hangisinin sonucudur? A) Kendiliğinden geri gelme B) Karşıt tepki oluşturma C) Olumsuz pekiştirme D) Tepkisel koşullama E) Sosyal öğrenme

2006 KPSS Bir öğretmen her yapılan ödevi bir ödülle pekiştirmek yerine bazen iki, bazen üç ödevi ödüllendirmektedir. Bu öğretmen aşağıdaki pekiştirme tarifelerinden hangisini kullanmaktadır? A) Sabit oranlı B) Sürekli C) Değişken zamanlı D) Sabit zamanlı E) Değişken oranlı

2006 KPSS Bir öğrencinin sürekli olarak bir yıl önceki müsamerede okuduğu şiiri hatırlaması nedeniyle, bu yılki müsamerede okuyacağı şiiri öğrenmekte güçlük çekmesi aşağıdakilerden hangisinin sonucudur? A) Örtük (gizil) öğrenme B) Bastırma C) Geriye ket vurma D) Amnezi E) İleriye ket vurma

2006 KPSS İyi bir masa tenisi oyuncusu olan Aylin tenise başlamaya karar vermiştir. Aylin masa tenisi raketini kullanma becerisi sayesinde tenis raketiyle yapması gereken bazı vuruşları kolayca öğrenmiştir. Aylin’in bazı vuruşları kolayca öğrenmesi aşağıdakilerden hangisinin sonucudur? A) Aralıklı öğrenme B) İleriye ket vurma C) Öğrenmenin aktarılması D) Parçalara bölerek öğrenme E) Alışma

2006 KPSS Başarısız birkaç sınama-yanılmayı takiben bir problemin tüm bileşenlerinin ya da bileşenleri arasındaki ilişkilerin anlaşılması sonucunda aniden gerçekleşen öğrenme türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Bilişsel harita oluşturma B) Kavram öğrenme C) Örtük (gizil) öğrenme D) Kavrayarak öğrenme E) Sınama-yanılma yoluyla öğrenme

2006 KPSS Sınıfındaki tüm öğrencileri derste yürütülen tartışmalara katılmaya özendirmek (motive etmek) isteyen bir öğretmen, sosyal öğrenme kuramlarına göre aşağıdaki yollardan hangisine başvurmalıdır? Sınıfta küçük tartışma grupları oluşturarak öğrencilere tartışma alışkanlığı kazandırmak Öğrenciler arasında olumlu sosyal bağlar oluşturmaya çalışmak Tartışmaya katılan öğrencileri diğer öğrenciler için model oluşturacak biçimde ödüllendirmek Tüm öğrencilerin ilgisini çekebilecek ilginç tartışma konuları bulmak Tartışmalara katılmayan öğrencilere ısrarla görüşlerini sorarak yavaş yavaş tartışmaya katılmaya alıştırmak

2006 KPSS Sosyal öğrenme kuramına göre, aşağıdakilerden hangisi gözlem yoluyla öğrenmede rol oynayan süreçlerden biri değildir? A) Güdülenme B) Tekrar C) Zihinsel şema D) Hatırlama E) Dikkat

2006 KPSS Yılan korkusu çoğu zaman, bireyin yılanla yüz yüze gelmesiyle değil yılanla karşılaşan kişilerin dehşete kapılmasını izlemesi sonucu oluşur. Bu durum aşağıdaki öğrenme türlerinden hangisine bir örnek oluşturabilir? A) Sınama-yanılma yoluyla öğrenme B) Edimsel koşullanma yoluyla öğrenme C) Örtük (gizil) öğrenme D) Kavrayarak öğrenme E) Dolaylı öğrenme

2006 KPSS Kaçınma davranışının kazanılmasında, edimsel koşullanmayla ilgili, I. kademeli yaklaşma, II. ayırt etme, III. olumsuz pekiştirme, IV. sönme süreçlerinden hangileri rol oynar? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

2013 ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ SORULARI

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "2013 ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ SORULARI"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

2013 ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ SORULARI

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "2013 ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ SORULARI"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim