İŞLETMELERDE STRATEJİK YÖNETİM

... konulu sunumlar: "İŞLETMELERDE STRATEJİK YÖNETİM"— Sunum transkripti:

1 İŞLETMELERDE STRATEJİK YÖNETİM
GİRİŞ VE TEMEL KAVRAMLAR Doç. Dr. Mehmet Deniz

2 Prof. Dr. Ömer Dinçer Doç. Dr. Mehmet Deniz

3 Doç. Dr. Mehmet Deniz

4 Prof. Dr. Hayri Ülgen & Dr. Kadri Mirze
Doç. Dr. Mehmet Deniz

5 Doç. Dr. Mehmet Deniz

6 Doç. Dr. Mehmet Deniz

7 Doç. Dr. Mehmet Deniz

8 NİÇİN STRATEJİK YÖNETİM ?
İŞLETMELER OLARAK HANGİ KOŞULLARDA STRATEJİ GELİŞTİRMEYE İHTİYAÇ DUYMAYIZ? Doç. Dr. Mehmet Deniz

9 NE ZAMAN STRATEJİ GELİŞTİRMEYE İHTİYAÇ DUYULMAZ ?
Hiçbir surette herhangi bir rakibimiz yok ise; Doç. Dr. Mehmet Deniz

10 NE ZAMAN STRATEJİ GELİŞTİRMEYE İHTİYAÇ DUYULMAZ ?
Etrafınıza saçacağınız çok büyük miktarda paranız varsa! Doç. Dr. Mehmet Deniz

11 NE ZAMAN STRATEJİ GELİŞTİRMEYE İHTİYAÇ DUYULUR ?
Yukarda bahsedilen koşullar işletme için söz konusu değilse Strateji geliştirmelerine gereksinimleri vardır. Doç. Dr. Mehmet Deniz

12 NİÇİN STRATEJİ GELİŞTİRMELİYİZ?
Aşağıdaki durumlara cevap verebilmek için her zaman strateji geliştirmeye ihtiyacımız vardır: Pazar koşullarının değişmesi Yeni rakiplerin pazara girmesi Yeni teknolojiler Müşterilerin tercih ve beğenilerindeki değişmeler Politik ve yasal düzenlemelerdeki değişimler Yeni fırsat pencerelerinin ortaya çıkması Kriz durumları Doç. Dr. Mehmet Deniz

13 NİÇİN STRATEJİK YÖNETİM?
BAZI FİRMALAR NİÇİN BAŞARILI OLURKEN DİĞERLERİ BAŞARISIZ OLUYORLAR? STRATEJİK YÖNETİMİN CEVAPLAMAYA ÇALIŞTIĞI EN TEMEL SORU BUDUR. Doç. Dr. Mehmet Deniz

14 STRATEJİK YÖNETİM Firma Rekabet Avantajı Hissedar Değeri
Kar Stratejik Yönetim: Belirli bir pazarda rekabet avantajı yaratmak ve sürdürebilmek için bir organizasyonun gerçekleştirdiği analizler, kararlar ve aksiyonlar. Rekabet Avantajı: Bir firmanın, girdileri ürün ve hizmetlere dönüştürürken rakiplerine göre daha karlı olabilmeyi ve bunu sürekli kılmayı başarabilme becerisidir. Doç. Dr. Mehmet Deniz

15 REKABET AVANTAJI OLUŞTURMA
Rekabet Başarısı Örnekleri Oyunun kurallarını değiştirme Maliyet Farklılaştırma Wal-Mart IKEA Amazon.com (Internet model) Mercedes Benz Doç. Dr. Mehmet Deniz

16 Stratejik yönetim (tanım)
Bir organizasyonun rekabet avantajı yaratması ve bunu sürdürebilmesi amacıyla analizler, kararlar ve aksiyonların gerçekleştirildiği bir model. Doç. Dr. Mehmet Deniz 1-16

17 NİÇİN STRATEJİK YÖNETİM ? ÖZETLE
Değişimi tahmin edebilmek ve değişime karşı hazırlıklı olmak yani değişimin etkilerine karşı önlem almak için, Uzun vadeli geleceğin senaryosunu oluşturmak için, Riskleri yönetebilmek için ve Fırsatları yönetebilmek için. Doç. Dr. Mehmet Deniz

18 STRATEJİK YÖNETİMİN ORGANİZASYONLARA 4 KATKISI
Organizasyonu bütünüyle örgütsel amaç ve hedeflere yöneltir. Karar verme sürecinde bütün örgütsel paydaşların talepleri dikkate alınır. Hem uzun vadeli(vizyona ulaşma) hem de kısa vadeli(mevcut operasyonlarda başarılı olma) perspektifini birleştirmek suretiyle örgütsel sürekliliği mümkün kalır Etkinlik ve verimlilik arasında dengeyi gözetir. Doç. Dr. Mehmet Deniz

19 Stratejik Yönetimin Fonksiyonel Yönetimden Farkları:
Stratejik yönetim çeşitli fonksiyonları entegre eder. Stratejik yönetim, organizasyonun bütününe yönelik, geniş kapsamlı AMAÇLARI gerçekleştirmeye yöneliktir. Stratejik yönetim, bir dizi çıkar grubunu dikkate alır. Doç. Dr. Mehmet Deniz

20 Stratejik Yönetimin Fonksiyonel Yönetimden Farkları (devam)…
Stratejik yönetim, güçlü bir zaman ufkunu zorunlu kılar. Stratejik yönetim, hem etkinlik hem de verimlilikle ilgilidir Doç. Dr. Mehmet Deniz

21 Stratejik Yönetimin Araçları:
Rekabet Analizi (5 Güç Analizi) SWOT/FÜTZ Analizi ve Portföy Analizi. Doç. Dr. Mehmet Deniz

22 Stratejik Yönetim Ders Planı
Doç. Dr. Mehmet Deniz

23 STRATEJİK YÖNETİMLE İLGİLİKAVRAMLAR
Vizyon, Misyon, Şirket/Yönetim Felsefesi (Örgüt İdeolojisi), Strateji, Politika, Taktik, Stratejik Düşünme, Stratejik Kararlar, Stratejik Plan, Stratejik Yönetim. Doç. Dr. Mehmet Deniz

24 VİZYON Vizyon, sözlükte “ileri görüş”, “geniş görüş”, “Basiret”, “İdeal” gibi anlamlarına gelmektedir. Doç. Dr. Mehmet Deniz

25 VİZYON Tüm çalışanların paylaştığı örgütün geleceğine ait bir resim
Doç. Dr. Mehmet Deniz

26 VİZYON Aksiyon olmadan Vizyon sadece bir hayal; Vizyon olmadan aksiyon ise bir aktivitedir. Vizyon ve Aksiyon dünyayı birlikte değiştirebilir. Joel Barker Doç. Dr. Mehmet Deniz

27 VİZYON… Vizyon oluşturma süreci; bilinenden bilinmeyene doğru bir seyahattir ve bu süreç gerçekler, ümit ettiklerimiz, hayallerimiz, tehlike ve fırsatlardan kurgulanan bir gelecek yaratmada bize yardımcı olur Doç. Dr. Mehmet Deniz

28 VİZYON Apple Bilgisayarları kurucu ortaklarından Steven Jobs firmayı kurarken bütün yöneticilerin PC kullanmalarını sağlamayı düşlemişti. Apple Inc. Founders Steve Jobs and Steve Wozniak effectively created Apple Computer on April 1, 1976, Apple is currently the largest technology firm in the world with its stock market value reaching $500 billion in March of Their revenue for the year 2011 was $127.8 billion in sales. Piyasa değeri itibariyle 1.sırada bulunmaktadır. Doç. Dr. Mehmet Deniz

29 DİSNEY WORLD (VİZYON) Milyonları mutlu etmek için hayal gücümüzü kullanmak Doç. Dr. Mehmet Deniz

30 Boeing Vizyon 1950’ler Ticari havacılıkta egemen oyuncu olmak ve Dünyayı Jet çağına ulaştırmak Doç. Dr. Mehmet Deniz

31 VİZYON’UN HEDEFLERDEN FARKI
Hedef; Misyon ve Vizyon gibi genel değil spesifiktir, ölçülebilir, ulaşılabilir, amaca uygundur ve zamanla sınırlıdır. Doç. Dr. Mehmet Deniz

32 MİSYON Kelime anlamı itibariyle “Misyon, bir kişi veya topluluğun üstlendiği özel görev” anlamına gelmektedir. Doç. Dr. Mehmet Deniz

33 MİSYON “Örgüt üyelerine bir yön göstermesi amacıyla belirlenmiş ve örgütü benzer örgütlerden ayırt etmeye yarayacak uzun dönemli bir görev ve ortak bir değer” VEYA “ Kuruluşun amacı veya var olma nedeni” Doç. Dr. Mehmet Deniz

34 MİSYONUN FONKSİYONLARI
Bir misyonun iki önemli fonksiyonu vardır: 1.İşletmenin tüm çalışanlarına ortak bir istikamet verir. 2.İşletmenin benzer işletmelerden farklılığını ortaya koyar. Doç. Dr. Mehmet Deniz

35 ÖRGÜT MİSYONUNUN ÖZELLİKLERİ
Misyon uzun dönemli bir amaçtır. Misyon, hiçbir zaman ortadan kalkmaz ve ulaşılamaz. Paylaşılan ortak değer ve inançlardır. Firmada çalışan herkesle ilgilidir. Örgüt misyonu nicelikle değil nitelikle ilgili bir değerdir. Misyon örgüte özgüdür ve özeldir. Misyon ifadesi, işletmenin sahip olduğu temel beceri/yetkinliği temel almalıdır Doç. Dr. Mehmet Deniz

36 NBA’nın Misyonu; Dünya’da en çok saygı duyulan, başarılı spor ligi ve spor pazarlama organizasyonu olmaktır. National Basketball Association Doç. Dr. Mehmet Deniz

37 Disney World Ziyaretçileri mutlu etmek Doç. Dr. Mehmet Deniz

38 Mc Donalds Temel yetkinliği, düşük maliyetli yiyecekler elde etmek ve büyük müşteri gruplarına hızlı hizmet vermek Mc Donalds’ın kurucusu Ray Kroç, Hamburgeri ve Milkstake’i 50 saniyenin altında müşteriye sunmayı hedeflemiştir. Doç. Dr. Mehmet Deniz

39 Google Dünya üzerindeki mevcut bilgileri organize etmek ve evrensel olarak ulaşılabilir ve yararlı olmasını sağlamak Doç. Dr. Mehmet Deniz

40 VİZYON VE MİSYON KARŞILAŞTIRMASI
Firmanın gelecekte olmayı arzu ettiği durumu gösterir, hayal edilen bir geleceği hedefler. İşletmenin geleceğiyle ilgili bir kavram. Bir firmanın var olma nedenidir İşletmenin mevcut durumuyla ilgilidir. Vizyonu ve genel amaçları SOMUT hale getirir ve ne yapacaklarını öğretir. Doç. Dr. Mehmet Deniz

41 ŞİRKET/YÖNETİM FELSEFESİ
Kişi, grup ve örgütün düşünce ve davranışlarına rehberlik eden idealler, inançlar ve ilkeler bütünü VEYA Bir Organizasyonun temel inançları, değerleri, özlemleri ve etik önceliklerini içerir. Genelde şirketin misyon bildirgesinde yer alırlar Doç. Dr. Mehmet Deniz

42 Misyon, Strateji, Taktik Kavramları İçin Örnek
Ahmet bir lise öğrencisidir. İşinde kariyer yapmayı iyi bir işe sahip olmayı ve rahat bir yaşam için yeterli kazancı sağlamayı istemektedir. Misyon: İyi bir yaşam Hedef: Başarılı kariyer, İyi gelir Strateji: Üniversite eğitimi Taktik: Bir üniversite ve uzmanlık alanı seçimi Operasyonlar: Kayıt, Kitap satın almak, Kurs almak, Çalışmak, Mezun olmak, İş bulmak Doç. Dr. Mehmet Deniz

43 STRATEJİ Strateji kavramını pek çok şekilde kullanırız: İşletmeler için strateji, bir futbol maçı stratejisi, askeri strateji vb. Strateji, işletmenin geleceğiyle ilgili bir kavramdır. Literatürde, stratejinin kelime kökeni bakımından iki kaynağa dayandığı savunulmaktadır. Bunlardan biri; Latince yol, çizgi ya da yatak anlamına gelen “stratum” kavramı, ikincisiyse, eski Yunanlı general “Strategos” un adıyla ilgilidir. Kavram Generalin sanatını ve bilgisini belirtmek için kullanılmıştır. Doç. Dr. Mehmet Deniz

44 Türkçede Strateji; sürme, gönderme, götürme ve gütme gibi anlamlara gelmektedir.
Kavram, işletme ve yönetim alanında 20.yüzyılın ikinci yarısında kullanılmaya başlanmıştır. Kavram üzerinde yönetim literatüründe henüz bir fikir birliği bulunmamaktadır. Doç. Dr. Mehmet Deniz

45 Strateji bilimsel bir disiplin olarak gelişmesini askeri alanda taşıdığı öneme borçludur. Savunma ve hücum yönünden askeri amaçları etkin ve verimli bir biçimde gerçekleştirebilme tarih boyunca orduların stratejik gücünün bir göstergesi olmuştur. Kaynak. Eren, Erol, Stratejik Yönetim, 2003,A.Ü. Yayını,s.3 Doç. Dr. Mehmet Deniz

46 Strateji kavramı 5 farklı şekilde algılanmakta:
1.Plan olarak strateji, 2.Bir taktikler bütünü olarak strateji, 3.Bir model olarak strateji, 4.Konum olarak strateji ve, 5.Bir bakış açısı olarak strateji. Doç. Dr. Mehmet Deniz

47 STRATEJİ TANIMLARI “İşletmeye istikamet vermek ve rekabet üstünlüğü sağlamak amacıyla, işletme ve çevresini sürekli analiz ederek uyum sağlayacak amaçların belirlenmesi, faaliyetlerin planlanması ve gerekli kaynak ve araçların yeniden düzenlenmesi süreci” Doç. Dr. Mehmet Deniz

48 STRATEJİ (Tanım) “Firmanın temel yetkinliklerinin kullanılarak rekabet avantajı elde edebilmeleri ve rakiplerine üstünlük sağlayabilmeleri için, firma yöneticilerinin aldıkları spesifik karar ve davranış MODELLLERİ” Doç. Dr. Mehmet Deniz

49 ÖZETLE: STRATEJİ Strateji, basit bir ifadeyle “PLAN” dır. Strateji, bireylerin ve organizasyonların Misyonlarını NASIL başaracaklarını tanımladıkları gerçekleştirilebilir uygulama/aksiyon planlarıdır. Strateji, “NASIL” sorusuna cevap verir. İşletmeyi nasıl büyüteceğiz? Müşteriyi nasıl memnun edeceğiz? Rakiplerimizi nasıl yeneceğiz? Doç. Dr. Mehmet Deniz

50 STRATEJİ ÖRNEKLERİ Düşük maliyet Çin’de fason imal ettirme
Ölçek temelli (Scale-based) stratejiler Sermaye yoğun otomatize bir sistem kullanarak hacmi arttırıp birim maliyetleri azaltma Uzmanlaşma Az sayıda ürün veya hizmet çeşidine odaklanarak yüksek kalite elde etmek Esnek Operasyonlar Hızlı cevap vermeye veya müşteriye özel üretmek Yüksek kalite Rakiplere göre daha kaliteli üretim Servis Müşteri hizmetlerine ve satış sonrası hizmetlere odaklanmak Doç. Dr. Mehmet Deniz

51 Without a strategy the organization is like a ship without a rudder
J.Ross & M. Kami Doç. Dr. Mehmet Deniz

52 TAKTİK / TAKTİK PLAN Taktik, işletmenin kaynaklarını en etkili bir şekilde kullanabilmek için, değişen duruma uygun olarak alınan kısa dönemli kararlarlardır Taktikler/taktik planlar genellikle üretim, pazarlama, personel, finans ve fabrika tesisleri alanlarında geliştirilir. Stratejik planlar, taktik planlarla tamamlanmış olur. Doç. Dr. Mehmet Deniz

53 STRATEJİK & TAKTİK KARAR
Yeni hedef pazarlar yeni yatırım alanı belirlemek STRATEJİK bir karardır Bir ay içerisinde satış geliştirme faaliyetlerine ne kadar para ayrılacağı TAKTİK bir karardır. Doç. Dr. Mehmet Deniz

54 STRATEJİ & TAKTİK KARŞILAŞTIRMASI
Gelecek (uzun dönem) Hazırlık ve planlama Bir seyahat (uzun süreli) Geniş bakış açısı Bir amaç/niyet/tasarı Öngörü Risk Önemli Şimdi (şu an) Faaliyetleri uygulama Gezinti (kısa) Dar bakış açısı Bir görev Reaksiyon Dikkat Acil Doç. Dr. Mehmet Deniz

55 Cortland Memorial Hastanesinin Stratejik Planlaması, 2003
MİSYON: (Organizasyonun amacı- iç ve dış ilgili kitle için): “Cortland Memorial hastanesi, Cortland’ın bütün vatandaşları ve çevre halkının hayat boyu sağlık hizmetlerini sağlık hizmetlerini başarılı bir şekilde ve sevgi/şefkatle karşılar. VİZYON: (Cortland, 5–10 yılık bir gelecekte ne olmayı arzu etmektedir- Kurum çalışanları için): “Cortland Memorial Hastanesi, nitelikli sağlık hizmetleri için en iyi seçim olacaktır” Doç. Dr. Mehmet Deniz

56 Hekimlerle güçlü ilişkiler içinde bulunmak
STRATEJİ: (Vizyonu başarmak için izlenecek temel metot- özellikle kurum çalışanları için): “Hasta Merkezli ve Performans Odaklı” STRATEJİK AMAÇLAR: Hastanenin imajını geliştirme, ürün grubunu geliştirme ve pazar payını artırma Önümüzdeki beş yıllık süreçte 5 milyon $ ilave gelir oluşturmak için yeni hizmetler ve ürün hatları geliştirme Tercih edilen bir işveren/işyeri olmak ve mükemmel bir hizmet kültürü geliştirmek. Hasta ve çalışan tatmininde ilk % 5 içerisinde olma. Hekimlerle güçlü ilişkiler içinde bulunmak Sigorta krizleri için yerel çözümler geliştirmek Doç. Dr. Mehmet Deniz

57 POLİTİKA / SİYASET BİLİMİ / POLİTİCS
Politika kavramı Kamu yönetimi alanında, Mümkünler Sanatı Bismark Onları kandırmak suretiyle yönetme sanatı Isaac D’sraeli Doç. Dr. Mehmet Deniz

58 POLİTİKA Politika kavramı İktisat Terimleri Sözlüğünde, “Belirlenen amaç ve hedeflere ulaşmaya yönelik karar ve eylemler bütünü” olarak tanımlanmaktadır. Doç. Dr. Mehmet Deniz

59 YÖNETİMDE POLİTİKA Tanım
Yöneticilere karar vermelerinde rehberlik eden bir ilke veya ilkeler dizisi. Doç. Dr. Mehmet Deniz

60 POLİTİKANIN ÖZELLİKLERİ
Politikalar, yıllık amaçları başarma aracıdır. Politikalar; belirlenen amaçlara ulaşmaya destek sağlayacak rehberler, kurallar ve yöntemleri içerir Politikalar karar vermede ve tekrarlanan veya rutin durumlara yöneliktir Politikalar şirket düzeyinde belirlenir ve bütün işletme, işletme birimlerine, fonksiyonel bölümlere ve operasyonel faaliyetlere uygulanır Strategic Management Concepts & Cases, Fred R. David, 2003, Prentice Hall, s.13 Doç. Dr. Mehmet Deniz

61 POLİTİKALARIN İŞLETME ÜZERİNDE ETKİLERİ
Karar almada tekrarı önler Objektifliği ve tutarlılığı sağlar Yöneticilerin davranışlarını tahmin edilebilir kılar ve yetki devrini kolaylaştırır Yöneticiyi inisiyatif kullanmaya zorlar Kurumsallaşmayı temin eder. Doç. Dr. Mehmet Deniz

62 Kurumsallaşmanın Varlığını 3 faktörle anlayabiliriz
Yazılı plan ve program bulundurma Aile- İş ilişkilerinin birbirinden ayrılması Kişilerin sözünün değil, kurulan sistemin işleyişe hakim olması Doç. Dr. Mehmet Deniz

63 POLİTİKA Örnek Müşteri her zaman haklıdır. Nordstrom
Her gün düşük fiyat Wal- Mart Doç. Dr. Mehmet Deniz

64 ŞİRKET POLİTİKASI ÖRNEKLER
Marmara bölgesi dışında fabrika kurmayacağız Ürünümüzü iade eden müşteriye niçin diye sormayacağız Ürünümüzün önemli parçalarını kendimiz üreteceğiz Banka kredisi kullanmayacağız Kamu ihalelerine katılmayacağız Doç. Dr. Mehmet Deniz

65 Fonksiyonel Düzeyle İlgili Politika Örnekleri
İKY Politikaları: Organizasyondaki boş bulunan görevleri doldurmak için organizasyon içinden terfilere öncelik vermek Emeklilik yaşına gelmiş personelin emekli olmalarını sağlamak Mümkün olduğu ölçüde, sadece Üniversite mezunlarını istihdam etmek veya kalifiye muhasebecileri işe alma Doç. Dr. Mehmet Deniz

66 STRATEJİ POLİTİKA KAVRAMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI
Politikalar karar vermede bir düşünce rehberidir. Strateji ise, bu rehber doğrultusunda amaçları oluşturulması ve kaynak kullanım kararlarının verilmesini sağlar. Strateji kısmi belirsizlik şartlarında sürekli değişen durumlarla ilgilidir ve kararlar eksik bilgilerle alınır.Oysa politikalar, net bir şekilde tanımlanabilen ve sık sık değişmeyen durumlarla ilgilidir. Doç. Dr. Mehmet Deniz

67 STRATEJİ VE POLİTİKA KAVRAMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI..devam
Stratejiler daha çok işletme ve çevresi arasındaki ilişkiler üzerinde odaklaşır. Değişen her durum için yeni bir uğraşı gerektirir. Oysa politikalar her seviyede yönetim uygulamalarıyla ilgilidir ve icracı yöneticilerin davranışlarını yönlendirir. Süreç ve Amaç bakımından aralarında farklılık vardır. Doç. Dr. Mehmet Deniz

68 STRATEJİK DÜŞÜNME Stratejik düşünme: Hızlı değişen trendleri,
Pazar fırsatlarını ve Rekabeti değerlendirme yeteneğidir. Doç. Dr. Mehmet Deniz

69 STRATEJİK DÜŞÜNME devam
Kısa ve orta yerine uzun döneme… Parçalar yerine bütüne… Olaylar yerine yapı ve sistemlere… Sonuçlar kadar sebeplere… Tek boyutlu düşünceden ziyade çok boyutlu düşünceye odaklanmak ve faaliyetlerimizi bu düşünce düzeyine göre şekillendirmektir Doç. Dr. Mehmet Deniz

70 STRATEJİK DÜŞÜNME STRATEJİK DÜŞÜNMENİN AMACI NEDİR?
Doç. Dr. Mehmet Deniz

71 STRATEJİK DÜŞÜNME İŞLETMEYE YÖN VERMEK DEĞİŞİM GÜNDEMİNİ SAPTAMAK
KAYNAK TAHSİSİ Doç. Dr. Mehmet Deniz

72 STRATEJİK KARARLAR Stratejik Kararlar, iki temel soruya yönelik olarak alınan kararlardır: Hangi sektör/sektörlerde faaliyet göstermeliyiz? O sektör/sektörlerde nasıl rekabet etmeliyiz? Doç. Dr. Mehmet Deniz

73 Stratejik Planlama/Bütünsel Planlama
Stratejik planlama, bir organizasyonun geleceği hakkındaki kararlarını formüle etme ve uygulama sürecidir. VEYA Uzun vadeli performansa/başarıya odaklanan planlar yapma ve kararlar verme sürecidir Doç. Dr. Mehmet Deniz

74 Stratejik Düşünme ve Stratejik Planlama ve Stratejik Yönetim Karşılaştırması
Stratejik düşünme, bir analiz; stratejik planlama ise bir sentezdir. Stratejik düşünme; 6. his/önsezi ve yaratıcılığı içerir. Stratejik yönetim; stratejik düşünme ve stratejik planlamayı da içeren daha kapsamlı bir kavramdır. Doç. Dr. Mehmet Deniz

75 Stratejik Plan & Taktik Plan Karşılaştırması
Doç. Dr. Mehmet Deniz

76 Misyon : Neden varız? & Görevimiz nedir?
Stratejik Yönetim Olmak istediğimiz yere nasıl gideceğiz? ________________________________ Strateji oluşturma Hedefe doğru ilerlediğimizi nasıl bileceğiz? Performans Yönetimi Nerede olmak istiyoruz: Vizyon Mevcut Durum Analizi Şu anda neredeyiz? Misyon : Neden varız? & Görevimiz nedir? Doç. Dr. Mehmet Deniz

77 MATEMATİKSEL BİR İFADEYLE:
STRATEJİK YÖNETİM Stratejik Yönetim Yaklaşımı ilk olarak Kenneth Andrews (1980) tarafından kullanılmıştır. STRATEJİK YÖNETİM: Etkili stratejiler geliştirmeye, uygulamaya ve sonuçlarını değerlendirerek kontrol etmeye yönelik kararlar ve faaliyetler bütünü. MATEMATİKSEL BİR İFADEYLE: STRATEJİK YÖNETİM= Stratejik Planlama + Stratejik Planların Uygulanması + Stratejik Kontrol Doç. Dr. Mehmet Deniz

78 STRATEJİK YÖNETİMİN ÖZELLİKLERİ
Stratejik Yönetim, tepe yönetiminin bir fonksiyonudur. Gelecek yönelimlidir ve işletmenin uzun vadedeki amaçları ile ilgilidir. İşletmeyi açık bir sistem olarak görür. İşletmelerin farklı birimleri ve hiyerarşik kademeleri arasında koordinasyon sağlar Doç. Dr. Mehmet Deniz

79 STRATEJİK YÖNETİMİN ÖZELLİKLERİ devam…
Alt kademe yöneticilerine rehberlik eder. İşletmenin kaynaklarının en etkili bir şekilde dağıtımıyla ilgilidir. Karar vermede kullandığı bilgilerin kaynak ve verileri farklıdır. İşletmenin amaçlarıyla toplumun menfaatlerini bir bütünlük içinde alır. Doç. Dr. Mehmet Deniz

80 S.Y.MODELİNİN FİRMALARA KATKILARI
Şirketin güçlü yönlerinin avantajlarını kullanmak, Şirketin zayıf yönlerini elimine etme veya azaltma, Ortaya çıkacak olan fırsatlardan ve eğilimlerden yararlanma, Tehditleri azaltmaya yönelik savunmacı adımlar atma. Doç. Dr. Mehmet Deniz

81 STRATEJİK YÖNETİM MODELİ
Stratejik Yönetim Süreci; 1.Alternatif stratejilerin geliştirilmesi ve seçimi, 2.Stratejilerin uygulanması, ve 3.Stratejik sonuçların kontrolü aşamalarından oluşmaktadır. Doç. Dr. Mehmet Deniz

82 STRATEJİK YÖNETİM MODELİ
Doç. Dr. Mehmet Deniz

83 STRATEJİK YÖNETİM MODELİ
4/3/2017 STRATEJİK YÖNETİM MODELİ Strateji Formulasyonu Stratejik Değerlendirme Stratejik Analiz (Stratejik Tasarım) Uygulama ve Kontrol Dış Çevre Misyon Varlık nedeni Sosyal Çevre Amaçlar Genel çevre Başarmak İstediğimiz sonuçlar İş çevresi Stratejiler Misyon ve amaçları gerçekleştirecek planlar Endüstri analizi Politikalar İşletme içi Karar verme rehberimiz Programlar Yapı Performansı izleme ve düzeltici tedbirleri alma süreci (Emir-Komuta) Bir planı başarmak için ihtiyaç duyulan faaliyetler Kültür Bütçeler (İnançlar, Değerler, Programların Beklentiler) maliyeti Prosedürler Kaynaklar Bir işi yapmak için ihtiyaç duyulan ardışık adımlar (Varlıklar, Beceriler Yetkinlikler, Bilgi) Başarı durumu Geri Besleme/Öğrenme Doç. Dr. Mehmet Deniz

84 STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ
I.AŞAMA: STRATEJİ FORMÜLE ETME: Strateji formüle etme (Stratejik planlama), uzun dönemli hedefleri tanımlama ve firmanın bu hedefleri gerçekleştirmeye doğru yönetmenin bir yoludur. Doç. Dr. Mehmet Deniz

85 STRATEJİ FORMÜLASYONU, 2 Alt Aşamadan Oluşur:
1.Stratejik Analiz: Stratejik yönetim sürecinin hem başlama noktasıdır, hem de verilecek uzun dönemli kararların altyapısını oluşturur. Doç. Dr. Mehmet Deniz

86 STRATEJİ FORMÜLASYONU devam…
Stratejik analizde etkileşimli 3 analiz çalışması yapılır: 1.Dış çevre analizi 2.İşletmenin analizi 3.FÜTZ/SWOT Analizi Doç. Dr. Mehmet Deniz

87 STRATEJİ FORMÜLASYONU/STRATEJİK TASARIM
2. Stratejik Tasarım: “Yönetimin değerlerini ve örgütsel önceliklerini göz önüne alarak, işletmenin geleceğinin tanımlanması ve stratejik amaçlarının belirlenmesi” Doç. Dr. Mehmet Deniz

88 STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ
II.AŞAMA:STRATEJİLERİN UYGULANMASI Stratejilerin uygulanması iki başlıkta incelenebilir: 1.Stratejik Uyum ve Örgütsel Tasarım 2.Program, Bütçe ve Prosedürler Doç. Dr. Mehmet Deniz

89 PROGRAM Program; bir işi başarmak için ihtiyaç duyulan faaliyet veya faaliyet adımlarını ifade eden kısa vadeli, tek kullanımlı plandır. Bir program; Bir şirketin yeniden yapılanmasını, örgüt kültürünün değişimini veya yeni araştırma girişimine yönelik hazırlanabilir. Doç. Dr. Mehmet Deniz

90 PROGRAM ÖRNEĞİ Boing Şirketi(1916, ABD,Sivil, askeri uçak ve helikopter üreten en büyük şirket, çalışanı var-2007 itibariyle-, sektör liderliğini( yıllarında Airbus sektör lideri) sektörde en önemli rakibi olan Airbus’tan geri almayı amaçlıyordu. Strateji olarak ta düşük fiyat stratejisini izlemeyi bunun içinde operasyonel etkinliğini artırmak zorundaydı. Ve Boing şirketi, Boing 787 Dreamliner adını verdiği bir uçak modelini yapmayı planladı. Uçağı yaparken de maliyetlerde önemli bir azalmayı sağlamak için bir dizi Programı uygulama kararı aldı: Doç. Dr. Mehmet Deniz

91 PROGRAM ÖRNEĞİ Üretimin yaklaşık % 70’inde dış kaynaklardan yararlanılacak Bir önceki model olan 737 modelindeki 20 gün olan montaj süresini bu modelde 3 güne indirilecek Muayene zamanını azaltmak için alüminyum yerine yeni hafif materyaller kullanılacak Küçülme (Downsizing) ve Dış kaynak kullanımının neden olduğu zayıflayan sendikal ilişkiler çözümlenecek Boing 787 Dreamliner modeli Kendi sınıfındaki uçaklardan %20 daha az yakıt tüketen bir model olmayı başarmış ve sektör liderliğine yükselmiştir. Doç. Dr. Mehmet Deniz

92 PROGRAM ÖRNEĞİ II Otomobil imalatçısı BMW üretim verimliliğini her yıl % 5 oranında iyileştirmeyi amaçlıyordu. Bunun için bir program serisi hazırladı: Yeni model geliştirme zamanını 60 aydan 30 aya indirilecek Üretim öncesi zamanı 1 yıldan en fazla 5 ay olacak şekilde azaltılacak Talebe bağlı olarak modeller arasında değişimi sağlayacak şekilde her bir fabrika en az 2 araç yapacak Kaynak: Strategic Management and Business Policy, Wheelen & Hunger Doç. Dr. Mehmet Deniz

93 STRATEJİLERİN UYGULANMASI
BÜTÇE: Programda belirlenmiş her bir faaliyetin neden olacağı giderlerle bazı faaliyetlerden sağlanacak gelirlerin rakamsal ve nakit ifadelerden oluşan bir öngörüdür PROSEDÜR: Sözlükte işlem, yöntem olarak tanımlanmakta. Kavram olarak “Bir işin yapılması için ihtiyaç duyulan ardışık adımlardır” veya “Herhangi bir işin nasıl yapılacağını adım adım açıklayan planlar”dır. Doç. Dr. Mehmet Deniz

94 STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ
III.AŞAMA: STRATEJİK SONUÇLARIN KONTROL VE DEĞERLENDİRİLMESİ Stratejilerin kontrolü; a.Stratejik uygulamaların nasıl gittiğini, amaçların ve planların ne kadar başarıldığını gösterecek, b.Örgüt üyelerinin motivasyonu için araçlar sağlayacaktır. Doç. Dr. Mehmet Deniz