SİBER RİSKLER VE ALINABİLECEK TEDBİRLER

... konulu sunumlar: "SİBER RİSKLER VE ALINABİLECEK TEDBİRLER"— Sunum transkripti:

1 SİBER RİSKLER VE ALINABİLECEK TEDBİRLER

2 YARARLANILAN KAYNAKLAR
Hazırlayan GAMZEGÜL ENGİN TRABZON-2012 YARARLANILAN KAYNAKLAR

3 İnternetten Sonra İnternetten Önce
90 lı yıllarda hayatımıza giren ve 20 yüzyılın en büyük buluşu olarak kabul ettiğimiz internetle birlikte dünya yeniden şekillenmeye başladı. Yeni nesil zamanı ikiye ayırıyor. İnternetten Önce İnternetten Sonra

4 Internet, birbiriyle tüm dünya üzerinde yayılmış bilgisayar ağlarının birleşiminden oluşan devasa bir bilgisayar ağıdır. Internet’in en temel işlevi, haberleşme ve iletişimdir.

5 Internet üzerinden; Dünyanın dört bir tarafıyla iletişim kurabilir, Dilediğiniz her konuda araştırma yapabilir, Bu süreç içinde gerekli gördüğünüz bilgi ve dokümanları bilgisayarınıza yükleyebilirsiniz.

6 Yerinizden hareket etmeden
uçsuz bucaksız bir alışveriş yapabilir, müze ve sergileri gezebilir, müzik arşivlerine girebilir, farklı ülkelerden olan insanlarla her konuda yazıyla ve/veya sesli olarak tartışabilir, mesajlarınızı minimum maliyetle günün her anı dünyanın her yerine gönderebilirsiniz. 

7 Sevgili Ebeveynler; Bebekliklerinden itibaren onlar için güvenli ortamlar oluşturdunuz…

8 İnternetin sayısız faydasını zarara
dönüştürmeyin.. Şiddetten özel hayatın ihlaline, dolandırıcılıktan uyuşturucuya, cinsel istismardan kumara.. Suçla ilişkili bir çok kişi internet yolu ile evinize girebilir. Özellikle çocuklarımız mağdur olabilir. Lütfen dikkatli ve koruyucu olun.

9 Güvenli internet bilinçli kullanımla olur!.
Dijital dünyadaki risklerin neler olduğunu öğrenmek, uygun önlemler almanızı kolaylaştıracaktır.

10 İNTERNETTE NELER OLABİLİR?
BÖLÜM 1 İNTERNETTE NELER OLABİLİR?

11 Uygunsuz İçeriklere Maruz Kalma
 Çocuklarınız internette uygun olmayan bilgiler veya görüntülerle karşılaşabilir. Bir e-posta ya da IM’deki ( anlık mesajlaşma) bağlantıyı tıklayarak ya da web de gezinirken cinsel içerikli ya da nefret dolu uygunsuz içeriklerle karşılaşabilir.

12 İnternet Üzerinden Tehdit
Arkadaş gibi görünen kötü insanlarla karşılaşabilir. Birçok insan çevrimiçinde interneti diğerlerini taciz etmek, küçük düşürmek veya tehdit etmek için kullanır. Saldırılar lakap takmaktan, fiziksel tehdide kadar değişebilir ve nadiren aileler tarafından görülür.

13 Bilgi paylaşımı  İnsanlar farkında olmadan ya da bilerek çocukların bilgilerini açıklayabilir. Okul ya da kulüplerin web sitelerinde genelde öğrenciler ve üyeler hakkında çok fazla kişisel bilgi paylaşılır.. Arkadaşları bloguna bıraktıkları yorumlarla veya bilgi içeren fotoğraflarla çocuğunuzu riske sokabilirler. Saygın olmayan işletmeler topladıkları bilgiyi satabilir.

14 Uygun Olmayan ve Tehlikeli Kişilere Maruz Kalma
 Tacizciler bir çocuk veya güvenilir bir yetişkinmiş gibi davranarak veya çocukların macera arzularını kullanarak interneti korunmasız çocuklarla arkadaş olmak için kullanabilir ve daha sonra buluşmak için çocukları ikna edebilir.

15 Gizlilik İhlali ve Çevrimiçi Dolandırıcılık
 Çocuklar oyun oynarken veya kayıt formlarında kendileri veya aileleri hakkında fotoğraf veya kişisel bilgilerini ve şifrelerini paylaşabilir. Bu da tespit edilmelerini kolaylaştırır. Bu tür bilgiler, çocukların nefret saldırıları, kimlik hırsızlığı, dolandırıcılık veya çocuk tacizi gibi risklere karşı korunmasız kalmalarına neden olur.

16 Dosya paylaşımı dolandırıcılıkları
 Çevrimiçinde müzik, video ve diğer dosyaları almak risklidir. Bazı insanlar video ve müzik gibi görünen dosyalar paylaşır ancak bunlar aslında pornografik içerik olabilir ya da bilgisayarınızın saldırılara açık kalmasını sağlayan virüsler olabilir. Çocuklar bilgisayarınızda depolanan verilere zarar verebilecek, bunları silebilecek ya da kopyalayabilecek zararlı yazılımların yüklenmesine neden olabilir.

17 BÖLÜM 2 SİBER ZORBALIK !!!

18 Siber zorbalık nedir ? Bir birey yada gurubun internet ve cep telefonu gibi bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak kasıtlı ve sürekli olarak başkalarına zarar vermeye çalışmasıdır.

19 Çocukların Güvenliği İçin Alınacak Önlemler
Konu çocukların çevrimiçi güvenliği olduğunda ebeveyn müdahalesi gözetimi ve rehberliğinin yerine geçebilecek bir teknoloji bulunmamaktadır. Çevrimiçi güvenlik, bir güç savaşı değil bir aile çalışmasıdır.

20 Çocuğumun siber zorbalığa maruz kaldığını nasıl anlarım?
Çocuklar ve ergenler genellikle internet özgürlüklerinin ellerinden alınmasından çekindikleri , ebeveynlerinin vereceği tepkilerden korktukları veya yaşadığı zorbalıktan utandıkları için bu durumu saklamayı tercih ederler. Çocuklarınızdaki davranış değişikliklerini kontrol altında tutun; interneti kullanma konusunda isteksizlik veya doğal olmayan ağzı sıkılık problem olduğuna dair ipucu verebilir.

21 SİBER ZORBALIĞA MARUZ KALAN ÇOCUKLARDA NELER GÖRÜLEBİLİR
Çocukta üzüntü, korku, öfke, aşağılanmışlık, nefret, intikam isteği gibi duygular; okuldan kaçma, okula devamsızlık, kuralları çiğneme, saldırganlık gibi davranışlar ortaya çıkabilir. Çocuklarda depresyon, madde kullanımına suç işlemeye eğilim ve okul başarısının düşmesi de sanal zorbalığın psikolojik etkileridir. 

22 NELER YAPABİLİRİM ? Çocuklarınızla, çevrimiçinde neleri sevdikleri ve görüştükleri arkadaşları hakkında sık sık konuşun. Kendilerini çevrim içinde rahatsız eden her şeyi, bilgisayar izinlerini kaybetme korkusu olmadan anlatabilecekleri bir ortam oluşturun. •Eğlenceye katılın. Çocuğunuzla ve webdeki diğer arkadaşlarıyla beraber oyun oynayın. Ya da onlar oynarken yanlarında oturun.

23 NELER YAPABİLİRİM ? • Bilgisayarları ve oyun aygıtlarını oturma odası gibi merkezi bir konuma yerleştirin. Çocuklarınızın çevrimiçindeyken neler yaptıklarını görün ve işitin. • Çocuklarınızın çevrimiçinde hangi oyunları oynadığını ve hangi sohbet odalarını ziyaret ettiğini öğrenin.

24 NELER YAPABİLİRİM ? • Çocuklarınızla, internet riskleri ve davranışlarının bu riskleri nasıl artırabileceği veya azaltabileceği hakkında konuşun. • Çocuklarınızın öğretmen olmasına izin verin. Çocuklarınız en yeni siteler ve en son çevrimiçi trendleri size öğretebilir. Çocuklarınızı dünyalarını anlatmak konusunda teşvik etmek onlarla iletişim kurmak için harika bir yöntemdir. • Blog (web günlüğü) ve sosyal ağ sitelerindeki profillerine ne yazdıklarını öğrenin.

25 NELER YAPABİLİRİM ? • Çocuklarınıza içgüdülerine güvenmeleri gerektiğini ve çevrimiçinde gerçekleşen bir olay nedeniyle tehdit edildiklerini hissetmeleri veya korkmaları halinde hemen size söylemeleri gerektiğini anlatın. • Çocuklarınızdaki davranış değişikliklerini kontrol altında tutun; interneti kullanma konusunda isteksizlik veya doğal olmayan ağzı sıkılık problem olduğuna dair ipucu verebilir. • Çocukların sadece siz evdeyken interneti kullanmalarına izin verin. 

26 Bir Ebeveyn Olarak Kurallarınız açık ve kesin olsun…
Çocuklarınızın ne zaman ve nasıl Interneti kullanabileceği hakkında açık kurallar koyun ve bunları bilgisayarın yakınına yerleştirin. Hangi bilgileri paylaşmaması gerektiğini, hangi sitelere girmemesi gerektiğini anlatın. Bu kuralların kontrol için değil korumak için olduğunu güzelce anlatın. S orumlulukla hareket etmesini öğretin.

27 Nasıl Kurallar Koymalıyım?
• Gizli arkadaşlık isteyen yetişkinlere “hayır” demeli ve iletişimi durdurmalılar. • İnternette tanıştığı bir kişiyle kesinlikle buluşmamalı. Çocuklarınızın çevrimiçinde tanıştığı kişiler, söyledikleri kişi olmayabilir veya kötü niyetli olabilir.

28 Nasıl Kurallar Koymalıyım?
• Kendilerini savunmalılar. Çevrimiçinde birileri rahatsız ya da tehdit ederse yoksaymalılar ve iletişim kurmamalılar. Gerekirse, çocuklarınızın uygun Web sitesi yöneticileri, okul müdürleri veya diğer yetkililere rapor etmesine yardımcı olun. • Kesinlikle ekleri açmamalı, müzik paylaşmamalı veya e-posta veya anlık mesajlardaki bağlantıları tıklatmamalılar. Zararlı yazılımlar veya rahatsız edici içerik yüklüyor olabilirler.

29 Nasıl Kurallar Koymalıyım?
• Başkalarına, kendilerine davranılmasını istedikleri gibi davranmalılar. Çevrimiçinde başkalarını tehdit etmek kırıcı ve kaba olabilir; diğer insanlara saygılı, nazik ve dürüst olmayı öğrenmeliler. • Diğerlerinin mülklerine saygı göstermeliler. Müzik, oyun ve diğer telif haklı malzemelerin izinsiz kopyalanmasının korsana girdiğini ve bunun yaşadışı olduğunu bilmelidir.

30 Nasıl Kurallar Koymalıyım?
Çocuklarınıza, kendileri veya aileniz hakkında kişisel bilgileri izniniz olmadan ve tanımadıkları veya güvenmedikleri kişilerle kesinlikle paylaşmamaları gerektiğini öğretin. Çocuklarınızın e-posta, anlık mesajlaşma, web günlüğü ve sosyal ağ sitelerinde kimlerle bilgi paylaştığını öğrenin. Tahmin edilmesi zor şifreler seçmelerini sağlayın Şifrelerini arkadaşlarıyla paylaşmamaları gerektiğini anlatın.

31 Nasıl Kurallar Koymalıyım?
Çocuklarınızın kişisel ve müstehcen olmayan bir ad veya eposta adresi seçmesine yardımcı olun. Kişisel bilgileri paylaşmamasını öğretin. Kişisel bilgiler sadece çocuğunuzun adı, yaşı, telefon numarası veya adresi gibi veriler değil ayrıca fotoğraflar ve hissettiklerini de içerebilir. Çocuk tacizcileri kırılgan (üzgün, yalnız veya öfkeli) çocukları arar ve bazen ilgisiz gibi görünen bilgileri kullanarak çocuğun yerini tespit edebilir.

32 SİBER ZORBALAR NELER YAPABİLİRLER ?
Kurbanın cep telefonuna sürekli incitici, tehditkar içerikli mesajlar gönderebilir -Bir çevrimiçi oyunda taciz edebilir, utandırıcı fotoğraflar yayınlayabilir veya bir sosyal ağ sitesinde (MySpace ve ya Facebook gibi) kötü davranabilir, YouTube gibi bir sitede küçük düşürücü bir video paylaşabilir. Sırları veya gizli bilgileri açığa çıkarabilir. Örneğin, gizli bir e-posta veya metin mesajını herkese gönderebilir.

33 SİBER ZORBALAR NELER YAPABİLİRLER ?
-Kurbanın yerine geçebilir ve daha sonra kurbanın arkadaşlarının web günlüğüne nefret içeren yorumlar gönderebilir veya arkadaşlarını küçük düşürebilir. -Kurbanın arkadaşı gibi davranabilir, böylelikle güvenini kazanabilir ve sonra da kurbana saldırabilir.

34 Çevrimiçi avcılar nasıl çalışırlar?
Sosyal ağlar, bloglar, sohbet odaları, anlık ileti, e-posta, tartışma tahtaları ve diğer web siteleri yoluyla çocukları bulurlar. İlgi, şefkat, kibarlık ve hatta hediyelerle hedeflerini baştan çıkarırlar. Çocukların ilgisini çeken en son müzikleri ve hobileri bilirler Çocukların sorunlarını dinler ve duygularını paylaşırlar. Sohbetlere yavaş yavaş cinsel içerik sokarak veya cinsellikle ilgili açık içerikler göstererek gençlerin çekingenliklerini kırmaya çalışırlar. Çevrimiçi ortamda tanıştıkları çocukları gelecekte yüz yüze iletişim için de değerlendirebilirler.

35 Ebeveynler çocuklarının kurban olması riskini nasıl en aza indirgerler?
Çocuklarınızla cinsel avcılar ve olası çevrimiçi tehlikeler hakkında konuşun Yeni işletim sistemlerine dahil edilmiş ebeveyn denetimi yazılımlarını veya ücretsiz indirebileceğiniz yazılımları kullanın. Sosyal ağ web sitelerindeki yaş sınırlarına uyun. Çoğu sosyal ağ sitesi kullanıcılarının 13 yaş veya üzerinde olmasını şart koşar. Çocuklarınız bu siteler için tavsiye edilen yaşın altında ise, bu siteleri kullanmalarına izin vermeyin.

36 Ebeveynler çocuklarının kurban olması riskini nasıl en aza indirgerler
Küçük çocuklar sohbet odalarını kullanmamalıdır – tehlikeleri çok fazladır. Çocuklarınız büyüdükçe onları çocuklara yönelik iyi izlenen sohbet odalarına yönlendirin. Hatta 13 yaşın üzerindeki çocuklarınızı dahi izlenen sohbet odalarını kullanma yolunda teşvik edin. Çocuklarınızın sohbet odalarına katılmaları halinde, hangi sohbet odalarını ziyaret ettiklerini ve kimlerle konuştuklarını bildiğinizden emin olun. Ne tür konuşmaların gerçekleştiğini bizzat görmek için sohbet alanlarını kendiniz izleyin.

37 Ebeveynler çocuklarının kurban olması riskini nasıl en aza indirgerler
Çocuklarınıza sohbet odalarının ortak alanlarından asla çıkmamaları talimatını verin. Çoğu sohbet odası, kullanıcıların diğer kullanıcılarla bire bir sohbet edebilecekleri özel alanlar sunmaktadır – sohbet izleyicileri bu sohbetleri okuyamazlar. Bunlara çoğunlukla "fısıltı" alanları denir.

38 Ebeveynler çocuklarının kurban olması riskini nasıl en aza indirgerler
İnternet bağlantısı olan bilgisayarı kesinlikle çocuğun yatak odasında değil, evin ortak alanlarından birinde bulundurun. Bilgisayar ekranı kolaylıkla görülebilir bir yerde olduğunda avcıların çocuğunuzla ilişki kurması çok daha zorlaşır. Bilgisayar evinizin ortak alanlarından birinde olduğunda dahi çevrimiçi olduklarında çocuğunuzla birlikte oturun. Eğer tüm önlemler başarısız olur da çocuklarınız bir çevrimiçi avcıyla tanışırlarsa, çocuklarınızı suçlamayın. Tüm sorumluluk daima suçlunundur. Çocuğunuzun bu kişiyle daha fazla iletişim kurmasını engellemek için kararlı şekilde eyleme geçin.

39 Ebeveynler çocuklarının kurban olması riskini nasıl en aza indirgerler
Çocuklarınız küçükken kendi e-posta hesaplarından ziyade ailenin e-posta adresini paylaşmalıdırlar. Çocuklarınız büyüdükçe, İnternet Hizmet Sağlayıcınızdan (ISP) ayrı bir e-posta adresi ayarlamalarını isteyebilirsiniz ancak çocuklarınızın postaları yine sizin hesabınızda kalabilir.

40 Ebeveynler çocuklarının kurban olması riskini nasıl en aza indirgerler
Çocuklarınıza yabancılardan gelen anlık iletilere veya e-postalara asla yanıt vermemelerini söyleyin. Çocuklarınız halk kütüphanesi, okul veya arkadaşlarının evleri gibi denetiminiz dışındaki yerlerde bilgisayar kullanıyorlarsa, hangi bilgisayar korumalarının kullanıldığını öğrenin.

41 Çocuklarınız kurban olma risklerini azaltmak için ne yapabilirler?
Asla bilinmeyen bir kaynaktan resim indirmemek – cinsel olarak açık olabilirler. E-posta filtrelerinden edinin. Çevrimiçiyken kendilerini rahatsız eden veya korkutan herhangi bir şey olduğunda bunu derhal bir yetişkine söylemek. Cinsel olarak kışkırtıcı kelimeler içermeyen veya kişisel bilgileri açığa vurmayan, cinsiyet belli etmeyen bir ekran adı seçmek.

42 Çocuklarınız kurban olma risklerini azaltmak için ne yapabilirler? (2)
Çevrimiçiyken kimseye kendileri hakkında (yaş ve cinsiyet dahil) veya aileleri hakkında kişisel bilgi vermemek ve çevrimiçi kişisel profilleri doldurmamak. Herhangi bir kimsenin çok kişisel veya cinsel olarak kışkırtıcı sorular sormaya başlaması halinde her tür e-posta iletişimini, anlık ileti sohbetlerini veya sohbetleri kesmek. İnternette gizliliklerini korumalarını hatırlatmak için bilgisayarın yanına aile çevrimiçi anlaşmasını asmak.

43 Çocuğunuz hedef alınırsa ne yapabilirsiniz?
Çocuğunuzun çevrimiçi yazıştığı birinden cinsel olarak açık fotoğraflar alması, e-posta veya çevrimiçi başka bir yolla kendisinden cinsel istekte bulunulması halinde derhal yerel polisinize başvurun. E-posta adresleri, web sitesi adresleri ve sohbet günlükleri dahil tüm bilgileri polisle paylaşmak üzere kaydedin.

44 Çocuğunuz hedef alınırsa ne yapabilirsiniz? (2)
Bilgisayarınızda pornografik dosyalar veya herhangi türden bir cinsel iletişim olup olmadığını kontrol edin —bunlar genellikle uyarı işaretleridir. Çocuğunuzun sohbet odaları, anlık ileti ve e-posta gibi tüm canlı elektronik iletişimlerine erişimini izleyin.

45 BÖLÜM 3 E-posta ve web dolandırıcılıkları

46 Kendinizi Korumaya Yardımcı Olma Yöntemleri
E-posta okurken veya Internet’te sörf yaparken kişisel bilgilerinizi ( kimlik hırsızlığı ), paranızı veya her ikisini birden çalmaya çalışan dolandırıcılıklara dikkat etmelisiniz. Bu dolandırıcılıkların birçoğu bilgilerinizi “avlamaya” çalıştıklarından “kimlik avı dolandırıcılıkları” olarak bilinir.

47 Kimlik Avı Dolandırıcılıkları Nasıl Anlaşılır
Alarm veren iletiler ve hesap kapatma tehditleri. Çok az çaba harcayarak veya hiç çaba harcamayarak para verme vaatleri. Gerçek olamayacak kadar iyi olan teklifler. Haberlerde bir doğal afetin yaşandığının belirtilmesinin ardından bir hayır örgütüne bağış talepleri. Kötü bir gramer ve imla hataları.

48 Kimlik Avı e-posta İletileri ve Bağlantıları Nasıl Tanınır
Kimlik avı amaçlı e-posta iletileri, kimliğinizi çalmak amacıyla tasarlanmıştır. Kişisel bilgilerinizi isterler veya sizleri kişisel verilerinizi vermenizi isteyen web sitelerine ya da telefon numaralarına yönlendirirler. Birkaç ipucu, sahte e-posta iletilerini veya içeriğindeki bağlantıları tespit etmenize yardımcı olabilir.

49 Kimlik Avı Amaçlı Bir e-posta İletisi Neye Benzer?
Bankanız veya finans kuruluşunuzdan ya da düzenli olarak iş yaptığınız Microsoft gibi bir şirketten veya sosyal ağ sitenizden geliyormuş gibi görünebilirler. E-posta adres defterinizdeki birisinden geliyormuş gibi görünebilirler. Kişisel bilgilerinizi girmenizin istendiği hileli web sitelerine giden bağlantılar içerebilir

50 Kimlik Avı Amaçlı Bir e-posta İletisi Neye Benzer? (2)
Sizden bir telefon görüşmesi yapmanızı isteyebilirler. Telefonla kimlik avı dolandırıcılıkları, hesap numaranızı, kişisel kimlik numaranızı, parolanızı veya diğer değerli kişisel verilerinizi almak için bir kişinin veya sesli yanıt ünitesinin beklediği bir telefon numarasını aramanız için sizi yönlendirir. Bu dolandırıcılıklar, doğrudan meşru web sitelerinden arınmış, resmi görünümlü logoları ve diğer tanımlayıcı bilgileri içerebilir ve hatta dolandırıcıların sosyal ağ sayfalarınızda bulmuş olduğu kişisel geçmişiniz hakkında ikna edici ayrıntılar içerebilir.

51 Sıkça kullanılan bazı ifadeler şunlardır:
Hesabınızı doğrulayın." İşletmeler, parolalarınızı, oturum açma bilgilerinizi veya kullanıcı adlarınızı, Sosyal Güvenlik numaralarınızı veya diğer kişisel bilgilerinizi göndermenizi e- posta yoluyla istememelidirler. Microsoft’tan veya bir başka işletmeden kredi kartı bilgilerinizi güncellemenizi isteyen bir e-posta iletisi alırsanız yanıt vermeyin: Bu bir kimlik avı dolandırıcılığıdır.

52 Sıkça kullanılan bazı ifadeler şunlardır:(2)
Piyango kazandınız." Piyango dolandırıcılığı, peşinat ücreti sahtekarlığı olarak da bilinen, sıkça karşılaşılan bir kimlik avı dolandırıcılığıdır. Peşinat ücreti sahtekarlığının en sık karşılaşılan yöntemlerinden biri, büyük miktarda para kazandığınızı veya çok az bir çaba göstererek ya da hiç çaba göstermeyerek birinin size büyük miktarda para ödeyeceğini iddia eden bir iletidir.

53 Sıkça kullanılan bazı ifadeler şunlardır: (3)
Bu iletiler, hiç düşünmeden derhal yanıt vermenizi sağlayacak bir aciliyet hissi verirler. Kimlik avı amaçlı bir e-posta iletisinde hesabınız kapatılabileceğinden yanıt vermeniz gerektiği dahi iddia edilebilir. 48 saat içinde yanıt vermezseniz hesabınız kapanacaktır."

54 Kimlik avı bağlantısı nasıl görünür?
Bazen kimlik avı amaçlı e-posta iletileri sizi, düzmece web sitelerine yönlendirir. HTML formatlı iletilerde, meşru bir web sitesinde dolduracağınız bir forma tıpatıp benzeyen formlar veya bağlantılar yer alabilir.

55 Kimlik avı bağlantısı nasıl görünür? (2)
E-posta iletilerinde veya web sitelerinde veya hatta anlık mesajlarda tıklatmanız istenen kimlik avı amaçlı bağlantılar, bir şirket adının tamamını veya bir kısmını içeriyor olabilirler ancak bunlar genelde maskelenmişlerdir, yani gördüğünüz bağlantı sizi o adrese değil, muhtemelen meşru olmayan bir web sitesine, yani farklı bir adrese yönlendireceklerdir.

56 Maskelenmiş bir web adresi örneği.
Siber suçlular ayrıca tanınmış şirketlerin isimlerini andıran ancak harf ekleyerek, çıkartarak ya da benzer harfler kullanarak değiştirilmiş web adreslerini de kullanırlar. Örneğin " adresi şu şekilde görünebilir Buna “yazım hatasıyla kandırma” veya “siber kandırma” denilir.

57 PAROLA GÜVENLİĞİ! Parolalarınızı başkalarına vermeyin. Parolalarınızı arkadaşlarınızdan bile saklayın. Kayıtlı parolalarınızı koruyun. Kaydettiğiniz veya yazdığınız parolaları nerede sakladığınıza dikkat edin. Parolalarınızı sırt çantanızda veya cüzdanınızda saklamayın. Parolalarınızın kayıtlarını, parolalarınızın koruduğu bilgileri bırakmayacağınız herhangi bir yerde bırakmayın. Parolalarınızı bilgisayarınızdaki bir dosyada saklamayın. Suçluların ilk baktığı yer orasıdır

58 PAROLA GÜVENLİĞİ! (2) Parolanızı asla e-posta yoluyla veya e-posta isteğine yanıt olarak vermeyin. Parolanızı isteyen veya parolanızı doğrulamak üzere bir web sitesine gitmenizi isteyen e-posta mesajları kimlik avı dolandırıcılığı denen bir tür dolandırıcılık olabilir. Buna her zaman ziyaret ediyor olabileceğiniz güvenilen sitelerden gelen talepler de dahildir. Dolandırıcılar genellikle gerçek sitelerden alınan logolara ve dile sahip sahte e-posta iletileri oluştururlar

59 PAROLA GÜVENLİĞİ! (2) Denetimi sizde olmayan bilgisayarlarda parolanızı girmeyin. İnternette anonim şekilde gezinmek dışındaki herhangi bir amaçla okulunuzdaki, kütüphanedeki, internet cafelerdeki veya bilgisayar laboratuarlarındaki ortak kullanılan bilgisayarları kullanmayın. Bu bilgisayarları kullanıcı adı ve parola gerektiren herhangi bir hesap için kullanmayın. Suçlular çok az para karşılığında tuş vuruşu kaydetme aygıtları satın alabilirler ve bunları kurmaları yalnızca birkaç dakikalarını alır. Bu aygıtlarla, kötü amaçlı kullanıcılar internet üzerinden bir bilgisayara girilen bilgileri toplayabilirler.

60 GÜVENLİ İNTERNET EDİNİN!!!
Güvenli internet, bütün internet abonelerine internet servis sağlayıcı şirketler tarafından ücretsiz olarak sunulan ve internetteki muhtemel zararlı içeriklerden sizi ve ailenizi koruyan alternatif internet erişim hizmetidir. Kolaydır ve bilgisayarınıza program kurmanıza gerek yoktur. Size Çocuk Profili ve Aile Profili olmak üzere iki seçenek sunar. İstediğiniz zaman Güvenli İnternet hizmetini alabilir, istediğiniz zaman profilinizi değiştirebilir, isterseniz bu hizmetten vazgeçebilirsiniz.

61 BÖLÜM 4 İNTERNET BAĞIMLILIĞI

62 Çocuğum İnternet Bağımlısı mı?
Ali 12 yaşına girdiği zaman ailesi ona okuldaki derslerine yardımcı olması için bir bilgisayar ve internete girmesi için de gerekli olan diğer cihazları almıştır. Ali, kısa sürede, internette yoğun olarak kullanılan elektronik posta ( ) ve sohbet odalarını keşfetmiş ve kullanmaya başlamıştır. Ali'nin ailesi ilk haftalarda onu izleyerek 18 yaşından küçük olanların kullanmaması gerektiği sitelere girip girmediğine emin olmuş ve daha sonra Ali'yi kendi haline bırakmışlardır.

63 Çocuğum İnternet Bağımlısı mı? (2)
Ali ise internette geçirdiği zamanın çoğunu internette tanıştığı insanlarla sohbet ederek ve internet üzerinden oynanan oyunlarla oyalanarak geçirmektedir. Fakat problemler daha sonra ortaya çıkmaya başlamıştır. Ali çoğu zamanını odasında bilgisayar başında geçirmekte ve ailesi ile zaman geçirmesi istendiğinde huysuzlanmaya başlamıştır. Buna ek olarak sabahlara kadar bilgisayar başında olduğundan okuldaki notları hızla düşmüştür. Önlem olarak ailesi bilgisayarı odasından kaldırmıştır. Bu durum karşısında Ali daha saldırgan olmaya ve ailesine kendisine zarar vereceğini söylemeye başlamıştır. Ve sonuç olarak ailesi bu durumu bir profesyonele danışmaya karar vermiştir

64 İnternet Bağımlılığı belirtileri…
Her gün Internet'e bağlanmak, bağlı iken zamanın farkında olmamak, sorulduğunda ise inkar etmek, Herkese mail adresi, ICQ numarası, sohbet odası adları vs. vermek veya dağıtmaya çalışmak. İnternet dışı uğraşlara ilginin kaybolması Sosyal faaliyetlerde azalma, dostları tarafından anlaşılamama duygusu.

65 İnternet Bağımlılığı belirtileri…(2)
Spor faaliyetlerinden uzaklaşma ve kondisyon kaybı Okul/iş başarısının düşmesi Sürekli uykusuz kalma ve yorgunluk Alışverişlerin Internet üzerinden yapılması Aile fertlerine yeterli zamanı ayıramama nedeni ile aile bağlarının zayıflaması Günlük yaşamdaki diğer iş ve kişilerin, online yaşama engel olduğu düşüncesi

66

67 BÖLÜM 5 ÇOCUĞUM SOSYAL MEDYADA!!

68 Çocuğumun sosyal web sitelerini ( facebook, tiwetter, bloglar vs) daha güvenli kullanması için neler yapabilirim ? Günümüzde birçok çocuk gerçek yaşam ile çevrimiçi yaşamı fazla ayırt edemiyor. Webkinz veya Club Penguin gibi çocuklara yönelik tasarlanmış olan sosyal web siteleri veya Windows Live Spaces, YouTube, MySpace, Flickr, Twitter, Facebook ve diğerleri gibi yetişkinlere yönelik tasarlanmış olan sosyal web siteleri kullanıyor olabilirler. Her ne yapıyorlarsa yapsınlar, bu web sayfalarının birçoğunun internet erişimi olan herhangi biri tarafından görüntülenebileceğini anlamalılar .

69 Çocuklar bu siteleri şu amaçlarla kullanabilirler:
Sohbet Oyun oynamak Resim veya video yayınlamak veya bunlara gözatmak Blog Çevrimiçi profil yayınlamak

70 Ne yazık ki, çocukların sayfalarında yayınladıkları bu bilgilerin bazıları onları kimlik avı dolandırıcılıkları , siber zorbalık ve internet avcılarına karşı savunmasız hale de getirebilmektedir. İşte çocuklarınızın sosyal web sitelerini daha güvenli bir şekilde kullanmalarına yardımcı olabilmeniz için birkaç yol.

71 Çocuklarınızla deneyimleri hakkında konuşun.
Bu sitelerde kendilerini tedirgin, rahatsız veya tehdit altında hissetmelerine neden olan bir şeyle karşılaştıklarında size söylemeleri konusunda teşvik edin. Sakin olun ve çocuklarınıza sizi bir konuda bilgilendirdikleri için başlarının belada olmadığını hatırlatın. Olumlu bir sonuç almak için durumun çözüme kavuşturulmasına yardımcı olmak amacıyla onlarla birlikte çalışacağınızı söyleyin

72 Çocuklarınızın sitedeki yaş sınırına uygun olduklarından emin olun.
Sosyal web sitelerine kaydolmak için tavsiye edilen yaş genellikle 13 ve üzeridir. Çocuklarınız bu siteler için tavsiye edilen yaşın altında ise, bu siteleri kullanmalarına izin vermeyin. Yaşı tutmayan çocuğunuzun kaydolmasını önlemek için yalnızca bizzat bu sitelere güvenmemeniz gerektiğini hatırlamanız önemlidir.

73 Site hakkında kendinizi eğitin.
Çocuğunuzun kullanmayı planladığı siteleri değerlendirin ve hem çocuğunuzun, hem de sizin gizlilik ilkesini ve kullanım kurallarını anladığınızdan emin olun. Sitenin insanların yayınladıkları içerikleri izleyip izlemediğini öğrenin. Ayrıca, çocuğunuzun sayfasını düzenli olarak gözden geçirin.

74 ÖZETLE… Çevrimiçi kullanım için çocuklarınızla birlikte kurallar belirleyin ve bu konuda özenli olun. Çocuklarınızın yayınlamayı düşündüğü içeriği yayınlanmadan önce görün. Kendinize bu içeriği tanımadığınız birine gösterme konusunda rahat olup olmadığınızı sorun (ve çocuklarınızdan da bunu yapmalarını isteyin).

75 ÖZETLE…(2) Çocuklarınızın yalnızca çevrimiçi iletişim kurmuş oldukları kimseyle yüz yüze tanışmamaları konusunda ısrarcı olun ve çocuklarınızı yalnızca yüz yüze tanıştıkları kimselerle iletişim kurma yolunda teşvik edin. Çocuklarınızın tam adlarını kullanmadıklarından emin olun. Çocuğunuzun profilindeki tanınmasına neden olabilecek bilgilere dikkat edin. Çok fazla ortak kullanıma açık olmayan bir site kullanmayı düşünebilirsiniz

76 ÖZETLE…(3) Fotoğraflarda yer alan ayrıntılar konusunda akıllı davranın. Çocuklarınızı duygularını yabancılara açmamaları konusunda uyarınÇocuğunuza siber zorbalık hakkında bilgi verin. Gerekirse çocuğunuzun sayfasının kaldırılmasını sağlayın. Çevrimiçi sahtekarlıklara karşı dikkatli olun.

77 ÖZETLE…(4) Asla kişisel bilgilerinizi paylaşmayın
Ortak bilgisayarlarda oturumu mutlaka kapatın. Güvenli parolalar oluşturun ve gizli tutun. Yalnızca güvenli siteleri kullanın. Sahtekarlıkları tanıyın ve bildirin.

78 BÖLÜM 6 GEREKLİ TEDBİRLERİ ALDIKTAN SONRA İNTERNET ….

79 İNTERNET 1) İnternet devasa bir kütüphanedir: Akla gelen her konuda araştırma yapabilir, kaynaklar, kitaplar, makaleler, yorumlar bulunabilir ) İnternet bir iletişim aracıdır: Dünyanın diğer ucundakilerle bile görüntülü, yazılı veya sesli iletişim kurulabilir. Buna en basit örnek, messenger (msn, icq vb.) programlardır.

80 İNTERNET (1) 3) İnternet bir medya aracıdır: Gazeteler, dergiler, yazarlar, internet haber siteleri, son dakika haberleri elinizin altındadır. Hatta radyo dinleyebilir, TV de izleyebilirsiniz. 4) İnternet sanal bir bankadır: İnternet bankacılığıyla nakit para çekmek/yatırmak dışında neredeyse bütün bankacılık işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz. 5) İnternet sanal bir devlettir: Devlet (Kamu) siteleri üzerinden birçok resmi işlem artık internet üzerinden gerçekleştirilebilmektedir. Örneğin, trafik cezası ödemek, bilgi edinmek, sınav başvurusu yapmak, çocuğunuzun notlarını öğrenmek vs..

81 İNTERNET (2) 6) İnternet sanal bir mağazadır: Alışveriş siteleri aracılığıyla aklınıza gelebilecek hemen hemen her türlü eşya veya malzeme satın alabilirsiniz ) İnternet bir paylaşım aracıdır: Kendi kişisel sitenizi (blogunuzu) birkaç dakikada oluşturabilir, yazı, resim, dosya gibi paylaşmak istediğiniz herşeyi dünya çapında yayınlayabilirsiniz. Bunları yapmak için site açmak şart değil, forumları, sosyal ağları veya bunlara benzer paylaşım sitelerini de bu amaçla kullanabilirsiniz.

82 İNTERNET (3) 8) İnternet bir eğlence aracıdır: Müzik, film, video, karikatür, oyun, tv, radyo vs.. 9) Kurumsal Uygulamalar: Örneğin; size kargoyla gönderilen bir paketin ne aşamada olduğunu internet üzerinden takip edebilirsiniz. Burada kargo elemanları paketin geçtiği her aşamayı ellerindeki taşınabilir cihazlarla kendi sistemlerine internet üzerinden iletirler, bunu yaptıklarında kendi web sitelerinin veritabanını güncellemiş olurlar ve siz de bu bilgileri yine internet üzerinden takip edersiniz.

83 ÖĞRETMENİME ÖNERİLER Öğrencilerin etkili ve güvenli internet kullanımı konusunda öğretmenler de en az aileler kadar sorumludur. Öğretmenin öğrenciler için rol-model ve rehber olduğu düşünülecek olursa bilgilendirme, takip etme, yönlendirme , destek olma ve önleme noktasında kendilerine oldukça fazla görev düşmektedir.

84 Güvenli internet kullanımı ve siber zorbalık konusu sınıf ortamında sık sık konuşulmalı, gerekli bilgilendirmeler ve hatırlatmalar düzenli aralıklarla tekrar edilmelidir. İnternette araştırma yaparken nelere dikkat etmeleri gerektiği, bilgiyi kontrol etme ve kaynağın güvenirliğini araştırmaları konularında öğrenciler bilgilendirilmelidir.

85 Öğrencinin internet vasıtası ile ulaştığı bilgiyi aynen sınıfa taşıması ( kopyala yapıştır, yazdırma vs) önlenmeli, ulaşılan bilginin öğrenci tarafından özümsenerek toparlanıp toparlanılmadığı öğretmen tarafından kontrol edilmelidir.

86 Okullarda internet kulübü kurulmalıdır.
Öğrenci internet aracılığı ile ödevini hazırlıyorsa; yararlandığı siteyi, alıntı yaptığı tarihi ve içerik yazarını mutlaka kaynak olarak göstermelidir. Okullarda internet kulübü kurulmalıdır. Her okul Siber zorbalık ve güvenli internet kullanımı konusunda bir eylem planına sahip olmalı, bu planı uygulama noktasında ise okul idaresi,okul rehberlik servisi , öğretmenler ve öğrenciler etkin görev almalıdır.

87 Çocuklarda bilgisayar kullanımının faydaları
Çocuklar bilgisayarla bilgi toplarken okuma, yaz-ma, seçme ve sınıflandırma becerilerini sıklıkla kul-lanırlar. Bilgisayara karşı ilginin artması teknoloji gelişi-mine ilgi artışı anlamına gelmektedir. Bu ise çocuk-ların teknolojik gelişmelere karşı olumlu bir tutum geliştirmelerini sağlayarak, gelecek yaşamları için önemli fırsatlar sunacaktır.

88 Bilgisayar çocukların yaratıcı düşünme, problem çözme ve neden-sonuç ilişkilerini çözümleme bece-rileri açısından oldukça önemlidir. Bilgisayar motor gelişim, konuşma ve duyma ge-lişimi konusunda sorunlu çocuklar için oldukça yararlı görülmektedir. Görüldüğü gibi internetin doğru amaçlar için kullanılması oldukça önemli olmasına karşın, yetiş-kinler ve hatta resmi kurumlar yoluyla denetlenme-diğinde ciddi sıkıntılara yol açması da muhtemeldir.

89 LÜTFEN SİTEMİZİ ZİYARET EDİNİZ
İNTERNETİME GÜVENİYORUM GAMZEGÜL ENGİN İBRAHİM SOYSAL