KONYA SU VE KANALİZASYON İDARESİ

... konulu sunumlar: "KONYA SU VE KANALİZASYON İDARESİ"— Sunum transkripti:

1 KONYA SU VE KANALİZASYON İDARESİ
SU İŞLETMECİLİĞİ VE VERİMLİLİK KOSKİ Genel Müdürlüğü

2 KONYA’DA SU İŞLETMECİLİĞİ VERİMLİLİK VE SCADA
Sunum Programı KONYA’DA SU İŞLETMECİLİĞİ VERİMLİLİK VE SCADA

3 KONYA’DA SU İŞLETMECİLİĞİ

4 KONYA • Anadolu ’nun ortasında, • 1.000 m kotlarında,
• km2 yüzey alanıyla dünyanın birçok ülkesinden daha büyük, • nüfusun yaşadığı, • Dünyanın 2. büyük Tuz Gölü ’ne sahip, • Dünyanın bilinen en eski yerleşim şehri Çatalhöyük ’ün bulunduğu, • Dünyanın önemli düşünce ve din adamlarından birisi olan Mevlana Celaleddin-i Rumi ’nin yaşadığı, • Konum itibariyle Küresel Isınmadan en fazla etkilenen ve Yüzeysel Su Kaynakları bakımından en fakir olan önemli bir şehirdir KONYA.

5 KOSKİ KOSKİ 2560 sayılı İSKİ kanununun ek 5 ve geçici 10.maddeleri gereğince 28/09/1989 tarihli Bakanlar Kurulu kararıyla kurulmuştur. Kuruluş kanunu gereği Konya Büyükşehir Belediyesi adına, mücavir alanlar dahilinde su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek, bu amaçla gereken her türlü tesisi kurmak, kurulu olanları devralmak ve işletmek KOSKİ’nin görevidir.

6 KONYA’nın SU İHTİYACI Konya’nın su ihtiyacını karşılayacak projeye 1981 yılında başlanmış ve 1984 yılında bitirilmiştir. Projeye göre şehrin yılları arasındaki su ihtiyaçlarının, imar planına göre genişleme ve 5’er yıllık nüfus artışları dikkate alınarak Altınapa Barajı’ndan ve yeraltı su seviyesi ve kalitesine göre 6 bölgede açılacak 95 adet sondaj kuyusundan karşılanacağı planlanmıştır.

7 Günümüz koşullarına göre KOSKİ’ye bağlı olarak
KONYA’nın SU İHTİYACI Ancak tasarruf bilincinin olmaması ve şehir sınırlarının planlanandan daha hızlı genişlemesi, sanayileşme, kuraklık, küresel ısınma, yer altı sularının çekilmesi ve iklim dengesizlikleri neticesinde hedefler tutturulamamıştır. Günümüz koşullarına göre KOSKİ’ye bağlı olarak 215 kuyu 57 depo 20 pompa istasyonu 1 baraj 1 içme suyu arıtma tesisi 1 atıksu terfi tesisi 1 atıksu arıtma tesisi (inşaatı devam etmektedir) 5 tatlısu kaynağı (Dutlu, Çayırbağı, Mukbil, Beypınarı, Kırankaya) 767 tatlısu çeşmesi ile hizmet verilmektedir.

8 SU ŞEBEKESİ DAĞITIM AĞI : Halkımıza içme, kullanma ve sulama amacıyla verilen su, birbirinden bağımsız 3 ayrı su şebekesiyle dağıtılmaktadır: 1. İçme ve Kullanma Suyu Şebekesi : Üretilen suyun %10’u yüzeysel kaynaktan ve %90’ı da yeraltından karşılanan su şebekesi uzunluğu km’dir. 2. Tatlı Su Şebekesi : Pınarlardan beslenen ve tamamen cazibeyle çalışan 400 km’lik ayrı bir su şebekesiyle şehrin geneline homojen olarak dağıtılmış 767 adet tatlı su çeşmesi yapılmıştır. Halkımız bu çeşmelerden günün 24 saati ücretsiz su kullanmaktadır. 3. Sulama Suyu Şebekesi : Şehrimizdeki yeşil dokunun korunması amacıyla yapılan 110 km uzunluğundaki kanallarla çevre sulama suyu verilmektedir.

9 MEVCUT DURUM 2006 yılı itibariyle
Konya merkez nüfusu kişi (2000 yılı) 4.100 km su şebekesi 2.500 km kanalizasyon şebekesi Su Üretim miktarı : m³/yıl Yeraltından m³/yıl Barajdan m³/yıl Kurulu güç : 22 MVA Elektrik Tüketimi : kW /yıl

10 GELECEĞE BAKIŞ 2015 yılı hedefleri Konya Nüfus : 1.300.000 kişi
Su ihtiyacı, m³/yıl Yeraltından m³/yıl Barajdan m³/yıl Kurulu güç : 35 MVA Enerji Tüketimi : kW /yıl

11 HAVZA DIŞINDAN SU TEMİNİ
1981 yılında başlanan ve 1984 yılında bitirilen projenin işlerliğini kaybetmesi ve şehrin ileriki zamanlarda su sıkıntısı yaşamaması için; KOP ile bağlantılı her türlü alternatifi içeren havza dışından su getirilmesi konularının araştırılması ve değerlendirilmesi amacıyla fizibilite çalışmaları ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla birlikte yapılmaktadır. Bunlardan en önemlisi KOP kapsamında yapılacak olan ve 2006 yılı Aralık ayında DSİ tarafından 1.merhale ihalesi yapılan Mavi Tünel projesidir.

12 Konya Ovaları Projeleri (KOP)
Konya Kapalı Havzası’nda su kaynaklarının yetersiz olması nedeniyle, Kızılırmak, Sakarya, Fırat ve Göksu Havzaları’ndan yeni su kaynakları temin edilmesine yönelik alternatif projeler değerlendirilmiştir. Sonuçta; Akdeniz’e boşalan yukarı Göksu Havzası’nın sularını, yapılacak 3 adet baraj ve 17 km’lik (Mavi) tünel yardımıyla Konya Kapalı Havzası’na aktarmak, ayrıca yine Akdeniz’e boşalan Gembos Havzası’nın sularını Derebucak Barajı ve 3.5 km’si tünel olan 15.8 km’lik derivasyon yardımıyla Beyşehir Gölü’ne aktarmak, EKONOMİK OLARAK YAPILABİLİR bulunmuştur.

13 ETKİN SU ve ENERJİ YÖNETİMİ
Su kaynakları tüm insanlığa aittir; bu nedenle ekonomik ya da ticari meta değil toplumsal varlıktır. KOSKİ’ce benimsenmiş genel ilke, her insanın sağlıklı ve güvenilir suya erişme hakkına sahip olduğudur. Azalan su rezervlerimiz ve buna karşılık artan işletme maliyetlerimiz etkin su yönetimini olumsuz etkilemekte ve işletmede verimsizlik ortaya çıkmaktadır. Konya’da yer altı su kaynağının sürdürülebilirliğini sağlamak açısından, havza dışından yeni su kaynaklarının Konya’ya getirilmesi ve bu çalışmaların gün geçirmeden ivedilikle yapılması gerekmektedir. Çünkü yer altı su seviyesi düştükçe ENERJİ SARFİYATLARI da katlanarak artmaktadır. Dolayısıyla etkin su yönetimi yanında, etkin enerji yönetimini de eş zamanlı olarak yürütmek ülke menfaatleri gereğidir.

14 ETKİN ENERJİ YÖNETİMİ İÇİN
Y A P I L A N L A R RÜZGAR ENERJİSİ : 2005 yılından itibaren Konya’daki en çok rüzgar alan 2 farklı bölgede ölçümler yapılmış ve olumlu sonuçlar alınmıştır. Süreç devam etmektedir.

15 YERALTI SU REZERVİNİN KORUNMASI : Yeraltı su rezervinin korunması amacıyla, vahşi sulama yönteminden vazgeçilerek tasarruflu su kullanım teknolojileri desteklenmektedir. Son teknoloji sulama yöntemlerini uygulayan vatandaşlarımız, suyu çok daha ucuza kullanmaktadırlar. Tatlısu havzaları koruma kapsamında ağaçlandırma çalışmalarımız devam etmektedir. Ayrıca şehir içinde bulunan ruhsatsız kuyular kapatılarak, sorumsuz ve sağlıksız kullanım engellenmektedir.

16 ELEKTRİK ENERJİSİ TASARRUFU : Konya’nın su ihtiyacının %90’a yakını yeraltı suyundan karşılandığından kullanılan enerji miktarı büyük boyuttadır. Enerji tasarrufu amacıyla son yıllarda yapılan teknolojik çalışmalar ve düzenlemelerle yaklaşık %25 enerji tasarrufu sağlanmıştır.

17 SCADA SİSTEMİ : Su şebekemizin bir kısmı uzaktan kumanda ve kontrol sistemiyle işletilmekte olup, enerji, işgücü ve su tasarrufu sağlanmaktadır. KOSKİ olarak su yönetiminde isabetli kararlar almak ve verimli işletme yapabilmek için su üretimi ve dağıtımında SCADA sistemi kullanımına devam edilecektir. Bu çalışmamız Avrupa Birliği tarafından desteklenmektedir.

18 VERİMLİLİK VE SCADA

19 KOSKİ’nin İlkeleri Konya şehrinde yaşamakta olan vatandaşlarımıza Su ve Kanalizasyon hizmetlerini; Maksimum Fayda (Verimlilik) Tasarruf Kalite İnsana ve Çevreye Saygı çerçevesinde sürekli iyileştirme gayesiyle gerçekleştirmek ve alanında öncü bir kuruluş olmak Genel Müdürlüğümüzün ilkeleridir.

20 Hangi Sektörlerde Kullanılıyor?
SCADA nedir? Supervisory Control And Data Acquisition = SCADA SCADA = Veri toplama ve kontrol sistemi Hangi Sektörlerde Kullanılıyor? Telekomünikasyon Su Atık Su Akaryakıt Enerji Trafik Para Stok takip AKAN HERŞEY !! SCADA’nın Amacı Verimlilik Stratejik Planlama Problemlerin çözümü için veri desteği

21 SCADA bileşenleri nelerdir?
Sahada ihtiyaç duyulan tüm ölçümler ve denetleme işlemlerini yapar. RTU Merkezi birim İletişim ortamı Sahadan gelen bilgilerin toplandığı, izlendiği, değerlendirildiği ve proses yönetimine ait tüm kararların alındığı birimdir. Saha ile merkezi birim arasındaki haberleşme altyapısıdır.

22 SCADA yardımıyla uzaktan izlenebilecek değerler
Elektriksel değerler Kimyasal değerler Fiziksel değerler Konumsal değerler Alarmlar

23 Türkiye’de SCADA BOTAŞ, İGDAŞ ve EGO’da doğalgaz dağıtımında SCADA sistemi kullanılmakta, GAZNET’te SCADA çalışmaları devam etmektedir. Ankara metrosu ve İstanbul metrosunda SCADA sistemi kullanılmaktadır. Tüm bankalar ATM sistemlerinde SCADA sistemini kullanmaktadır. TEAŞ, TEİAŞ ve Bölgesel Elektrik dağıtım şirketleri SCADA sistemini kullanmakta, kullanmayanlar ise SCADA’ya geçiş için çalışmalar yapmaktadır. İSKİ, ASKİ, İZSU, KASKİ, ASAT su üretim ve dağıtım SCADA sistemini kullanmaktadır. BUSKİ, DİSKİ, TASKİ ve KOSKİ kısmi olarak su üretim SCADA sistemini kullanmaktadır. GASKİ, SASKİ ve birçok su işletmesinde de SCADA sistemi ihaleleri yapılma aşamasındadır.

24 Geniş üretim ve dağıtım ağı sebebiyle sistemin kontrolü zordur.
SCADA Gerekli mi? 215 derin kuyu 57 depo 20 pompa istasyonu 1 barajdan 4100 km şebeke ile 50 km çaplı bir alanda Geniş üretim ve dağıtım ağı sebebiyle sistemin kontrolü zordur.

25 SCADA’dan beklenen faydalar
İşgücünde maksimum fayda. Zaman tasarrufu. Enerji tasarrufu. Malzeme tasarrufu. Su kaçaklarının önlenmesi. Sağlıklı su temininde devamlılık. İsabetli karar almak için gerçek veriler.

26 SCADA’nın Stratejik Faydaları
İzmit’te 1999 depreminde SCADA sayesinde doğalgaz şebekesinde herhangi bir problem görülmemiştir. Çünkü; SCADA kontrol odasından şebekedeki ana çelik vanalar otomatik olarak anında kapatılmış, adet bölge regülatörü de eşzamanlı olarak durdurulmuştur. KAYNAK: İzmit Doğalgaz Projesi Alt Yapı ve Şebekesinin Deprem Sonrası Durumu, Tesisat Dergisi, 44, s.21-22, 1999.

27 SCADA’nın Stratejik Faydaları
İZSU Su Şebekesi 2200 mm. Betonarme boru hattı arızası (26 TEMMUZ 2001) İzmir’de Cumhuriyet m³’lük depo ile Halkapınar m³’lük depo arasındaki 2200 mm. Çaplı betonarme hat, müteahhit çalışması esnasında delinmiş ve aşırı debi alarmı sayesinde 3 saniyelik bir süre içinde vanalar kapatılmıştır. KAYNAK: İzmir İZSU 2001 yılı SCADA faaliyet raporu

28 PROBLEMİ TANIMLAYAMAYAN, PROBLEMİ ÇÖZEMEZ.
SCADA’nın Hedefi Kaynaklarının daha verimli kullanılması. Sistemin merkezi olarak izlenmesi ve yönetilmesi. Anlık denetim imkanı. İstatistik ve sürekli iyileştirme. Bir tesisden elde edilebilecek maksimum fayda, yöneticilerin işletmeye ve üretim bilgilerine tam olarak hakim olmasıyla sağlanabilir. PROBLEMİ TANIMLAYAMAYAN, PROBLEMİ ÇÖZEMEZ.

29 Hasanköy (P3) pompa istasyonu ve 44 kuyu arasındaki SCADA sistemi
Terfi kapasitesi m3/h’ dir.(7*420lt/sn + 3*480 lt/sn) Şehrin en verimli ve en çok çalışan kuyuları bu bölgededir. Barajda su bulunmaması durumunda şehrin % 50’sine su verilebilir.

30 Mevcut SCADA sisteminin getirdiği faydalar-1
Kuyu, pompa istasyonları ve depolardaki tüm bilgiler on-line izlenerek, gerekli kontrol ve kumandalar sağlanmıştır. Kuyulara kumanda için gidilme zorunluluğu kaldırılmıştır. Depo taşmaları önlenmiştir.

31 Mevcut SCADA sisteminin getirdiği faydalar-2
Kuyularda ortaya çıkan arızanın çeşidi belirlenerek, ilgili ekibin arızaya gönderilmesi sağlanmıştır. Kuyu kabin kapıları ve depo kapaklarının durumları merkezden görülebilmekte ve kısmen güvenlik sağlanmaktadır.

32 Mevcut SCADA sisteminin getirdiği faydalar-3
Demantlı tarifeye uyulması bilgisayar tarafından yapıldığından ve hız kontrol cihazları kullanılarak şebekeye ihtiyaç kadar su pompalandığından enerji tasarrufu sağlanmaktadır.

33 TASARRUF Arıza ve Bakımlar Depo taşkınları Ulaşım ve Personel
SCADA ÖNCESİ HARCAMA MİKTARLARI (YTL/Yıl) SCADA SONRASI HARCAMA MİKTARI (YTL/Yıl) TASARRUF MİKTARI (YTL/Yıl) TASARRUF (%) Arıza ve Bakımlar 29.204,00 7.212,00 21.992,00 76 Depo taşkınları 38.591,00 0,00 100 Ulaşım ve Personel ,00 47.063,00 92.126,00 66 Elektrik enerjisi ,00 ,00 ,00 16 TOPLAM ,00 ,00 ,00 21

34 TASARRUF Hasanköy Pompa İstasyonu SCADA Projesi $ harcanarak yapılmıştır. SCADA sistemi yıllık ,00 YTL/Yıl tasarruf ile kendisini 12 ayda amorti etmiştir.

35 GENEL SCADA SİSTEMİNİN YAPISI
Kuyular ve Depolar Kuyular ve Depolar Kuyular ve Depolar Kuyular ve Depolar Diger Kuyu ve Depolar 1 2 3 4 Hasanköy Pompa İstasyonu Yazır Pompa İstasyonu Aydınlık Pompa İstasyonu Akyokuş Arıtma Tesisi PROJEKSİYON SERVER PERDESİ 1 2 3 4 5 SCADA MERKEZİ

36 BEKLENEN TASARRUF Arıza ve Bakımlar Depo taşkınları Ulaşım ve Personel
2006 YILI HARCAMA MİKTARLARI Arıza ve Bakımlar ,00 YTL/Yıl Depo taşkınları ,00 YTL/Yıl Ulaşım ve Personel ,00 YTL/Yıl Elektrik enerjisi ,00 YTL/Yıl TOPLAM ,00 YTL/Yıl OLASI YILLIK TASARRUF MİKTARLARI 76% ,00 YTL/Yıl 100% ,00 YTL/Yıl 66% ,00 YTL/Yıl 21% ,00 YTL/Yıl 38% ,00 YTL/Yıl

37 SCADA’nın Amortisman Süresi
Tasarruf ,00 YTL/yıl => €/ay 1 Euro = 1,85 YTL (23/03/2007) 2006 yılı fiyatlarıyla Genel SCADA sisteminin yaklaşık maliyetinin € olduğu düşünülürse; SCADA sistemi maksimum 22 ayda kendini amorti edecektir.

38 SCADA sistemi neden yapılmalı?
İstatistiki bilgiler ile geleceğe dönük isabetli karar alınabilmesi için, Bilgi ve verilerin şahıslara bağlı olmaktan çıkıp daha kurumsal bir yapının sağlanabilmesi için, MAKSİMUM FAYDA = VERİMLİLİK

39 SONUÇ Konya’da hem su üretim ve dağıtımına tam olarak hakim olabilmek, hem de kaynakların etkin kullanımında tasarruf tedbirlerini uygulamak, içinde bulunduğumuz küresel ısınma, kuraklık ve enerji politikaları için önem arz etmektedir. KOSKİ bu konuda üzerine düşen görevi yapmaktadır ve yapmaya devam edecektir.

40 Teşekkürler KOSKİ Genel Müdürlüğü