ÖĞRETİMDE PLANLAMAVE DEĞERLENDİRME

ÖĞRETİMDE PLANLAMAVE DEĞERLENDİRME
Doç. Dr. Selahattin GELBAL Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme
Temel Kavramlar İnsan:Biyo-kültürel ve sosyal bir varlıktır. 1. Biyolojik boyut: İnsanın insan olabilmesi için temel bir neden olarak görülür. Diğer varlıklardan ayıran özelliği ise düşünebilmesidir. 2. Kültürel boyut: İnsanın doğa ile etkileşimiyle oluşur. 3. Sosyal boyut: Diğer insanlar ile etkileşimi sonucu toplumsallaşma süreci ile başlar. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Eğitim: Bireyin davranışında, kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı kültürleme yolu ile değişme meydana getirme sürecidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Yaşantı: İnsanın diğer insanlarla ve çevresi ile etkileşiminin insanda bıraktığı izlenimdir. İkiye ayrılır: 1: Kazanılmış yaşantı: Bireylerin birbiriyle etkileşimi sonucunda yer alan etkinliklerin tümü. 2. Yaşanılmış yaşantı: Etkileşim içinde yer alan etkinliklerden bireyde kalıcı iz bırakan ve bireyin davranışında değişim oluşturan etkinliklerdir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Kültür:Doğanın yarattıklarına karşılık insanoğlunun ortaya koyduğu maddi, manevi her şeydir. Örn: örf, adet, gelenekler, giyim, yemek, barınma vb. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Kültürleme:Kültürel değerlerin bireye kazandırılması sürecidir. Eğitim kavramından daha geniş kapsamlıdır ve doğum-ölüm arasında oluşabilir. Üç alt başlıkta toplanır: 1.Zoraki kültürleme 2. Gelişigüzel kültürleme 3. Kasıtlı kültürleme: Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar 1. Zoraki kültürleme:Kültürel değerlerin bireye zorla kabul ettirilmesi sürecidir. Tek yönlüdür. 2. Gelişi Güzel Kültürleme:Gelişigüzel yolla kültürel değerlerin bireye kazandırılması sürecidir. Örn. Dini bilgilerin seks ile ilgili bilgilerin öğretilmesi gibi. 3. Kasıtlı Kültürleme:Kültürel değerlerin planlı ve maksatlı bir şekilde bireylere aktarılması sürcidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Kültürlenme:Belli bir toplumun alt kültürlerinden ya da farklı toplumlardan kopup gelen birey ya da grupların buluşması ve bir etkileşim süreci sonunda her iki kültürde de bulunmayan yep yeni bir senteze ulaşılmasıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Davranış:Genel anlamda organizmanın her hareketidir; ya da organizmanın etkiye karşı verdiği tepkidir. Eğitim açısından davranışın gözlenebilir , ölçülebilir ve istendik olması gerekir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Öğretme:Davranış değişikliğinin okulda planlı ve programlı bir şekilde yapılması sürecidir. Eğitim ve öğretim:Aralarındaki fark, bireyde davranış değişikliği oluşturma süreci iken, öğretim bu değişikliğin okulda planlı ve programlı şekilde yapılması sürecidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Öğrenme:Yaşantı ürünü ve az çok kalıcı izli davranış değişikliği. Öğretmen süreci ise öğrenme etkinliklerini yönlendirme ya da klavuzlama işidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Eğitim Bilimi: Çalışma konusu eğitim ve alt dalları olan bilim dalıdır. 1. Program ve öğretim 2. Ölçme ve değerlendirme 3. Yönetim 4. Rehberlik Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Eğitim Programı:Farklı anlamlarda tanımlanmıştır. Bunlardan bazıları: - konular listesi - ders içeriği - derslerin sıralanması - okulda ve dışarıda öğretilen her şey vb. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Eğitim Programı:Genel anlamda, okul içi ve okul dışı etkinlikler ile öğrenci yaşantılarını planlama olarak tanımlanmaktadır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Demirel’e göre, “Öğrenene, okulda ve okul dışında planlanmış etkinlikler yolu ile sağlanan öğrenme yaşantıları düzeneği. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Program Geliştirme: Eğitim programlarının hedef, içerik, öğretme-öğrenme süreci ve değerlendirme öğeleri arasındaki dinamik ilişkiler bütünüdür. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Eğitimde Planlama: Genel anlamda, öğretim etkinliklerinin en rasyonel ve düzenli şekilde nasıl yürütüleceğinin önceden ortaya konmasıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Bir öğretim terimi olarak Plan:belirli eğitim amaçlarına ve program hedeflerine ulaşmak için öğretim etkinliklerinden hangilerinin seçileceğini, bunların öğrencilere niçin ve nasıl yaptırılacağını, ne gibi yardımcı ve tamamlayıcı kaynak ve araçların kullanılacağını, elde edilen başarının nasıl değerlendirileceğini önceden tasarlayıp kağıt üzerinde saptamaktır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Planlı ve programlı eğitim-öğretim hem verimli çalışmayı hem de hedefe kısa yoldan ulaşmayı sağlar. Bir Eğitim Planı: 1.Yıllık Plan 2.Ünite Planı 3.Günlük Ders Planı olmak üçe genelde üçe ayrılır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Planlı Çalışmanın Yararları: 1. Eğitim-öğretimde öğretmenin neyi, niçin, ve nasıl okutacağını düşündürür. 2.Programın öğretim yılı içerisinde ve dersin süresinde tamamlanmasına yardımcı olur. 3. Öğretmen ve öğrenciye güven kazandırır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Planlı Çalışmanın Yararları:
4. Derslere hazırlıklı gelinmesini sağlar. 5. Dersler için uygun araç-gereç ve yöntemlerin seçilmesini sağlar. 6. Öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerine göre yetiştirilmesini sağlar. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Planlı Çalışmanın Yararları:
7. Eğitim-öğretim etkinliklerinin daha sağlıklı değerlendirilmesini sağlar. 8. Öğretmen ve öğrencilere düzenli çalışma alışkanlığı kazandırır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Plan Çeşitleri 1.Yıllık Plan:Öğretilecek temel konuları ve her konu için kullanılacak ortalama süreyi içeren bir ana taslaktır. Bir öğretim yılı içerisinde yapılacak tüm öğretim etkinliklerini planlar. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Yıllık Plan Hazırlama I.Bölüm: - Öğretim yılı - Okulun adı - Dersin adı - Sınıflar yer almaktadır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Yıllık Plan Hazırlama II. Bölüm 1. Süre:Öğretmen bir öğretim yılında dersin haftalık ders saati toplamına göre toplam kaç gün ve kaç sat ders işleyeceğini belirler. Aylara göre haftalık çalışma sürelerini belirler. 2. Konular:Konu başlıkları yazılarak ay ve haftalara göre dağıtım yapılır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Yıllık Plan Hazırlama 3. Amaçlar: Tebliğler Dergisinde yayımlanan öğretim programlarındaki amaçlar, konulara uygun olarak yazılır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Yıllık Plan Hazırlama 4. Yöntem ve Teknikler:Öğretimde yaygın olarak kullanılan soru-cevap, gösteri, grup çalışması, rol yapma, benzetim, gbi tekniklerden en çok kullanılan bir veya bir kaçı yazılır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Yıllık Plan Hazırlama 5. Kaynak, Araç-gereç:Derste kullanılacak araç-gereç ve kaynak kitapların adları yazılır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Yıllık Plan Hazırlama 6. Deney, gezi, gözlem:Konuların işlenilmesi yapılması düşünülen gezi ya da gözlem çalışmalarının yazılması gerekir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Yıllık Plan Hazırlama 7. Diğer zümre öğretmenleri ile işbirliği:Diğer dersler ile paralelliğin sağlanması ve davranışlar arasında tutarlılık kurulması açısından işbirliği yapılması gerekir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Yıllık Plan Hazırlama 8. Ödev ve konusu: Yıllık planda öğrencilere verilecek ödev konularının belirlenmesi gerekir. Ödevler özellikle konuların hazırlığının yapılmasında, öğrenilenlerin pekiştirilmesinde konuların tekrar edilmesinde öğrenilenlerin uygulanmasında önem taşır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Yıllık Plan (Örnek) I.Bölüm: Öğretim Yılı:…………………………………………… Okulun Adı:……………………………………………. Dersin Adı:…………………………………………….. Sınıf:……………………………………………………. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Yıllık Plan (Örnek) II.BÖLÜM MAYIS NİSAN MART ŞUBAT OCAK ARALIK KASIM Hafta/Saat Konular Amaçlar Yöntemler ve Teknikler Kaynak Araç-Gereç Deney Gezi Gözlem Diğer Zümre Öğretmenleriyle işbirliği Ödev ve Konusu Yazılı Değerlendirme Düşünceler Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

III.Bölüm: Ders ya da zümre öğretmenlerinin Adı, Soyadı, İmzası Okul Müdürünün: Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ünite Planı Öğretmenin gözetimi ve denetimi altında, öğrencilere belirli bir süre içerisinde ve eğitim amaçlarına uygun olarak bir takım bilgi, beceri veya anlayışları kazandırmayı öngören belli bir konu ya da sorun çerçevesinde düzenleniş türlü etkinlikleri, öğrenme yaşantılarını ve değerlendirme çalışmalarını kapsayan ayrıntılı ders planıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ünite Planı (Örnek) I. Bölüm Ünite Adı ve Numarası Sınıfı Süre Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ünite Planı (Örnek) II. Bölüm Amaçlar Ünitenin Bölümleri Yöntem ve Teknikler Kaynak, Araç ve Gereçler Gezi, Gözlem, Deney ve Ödevler vb. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ünite Planı (Örnek) Bölüm III Değerlendirme:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ünite Planı (Örnek) Bölüm IV: Planın işlenişine ilişkin görüşler: Sınıf Öğretmeninin Okul Müdürünün Adı ve Soyadı: Adı ve Soyadı: İmzası İmzası Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ünite Planı Ünite planı yıllık plana göre daha ayrıntılı hazırlanmalıdır. Yıllık planların bölümleri ile ünite planların bölümleri paralellik göstermektedir. Bu nedenle içeriklerinin tutarlı olması gerekir. Ünite ile birlikte bir ünite testi hazırlanması öğrenme eksikliklerinin belirlenmesi açısından önemlidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ünite Planı Ünite planında, yıllık plandan farklı olarak ünite sonunda başarının nasıl ölçüleceği /değerlendirileceği yazılmalıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Günlük Plan Bir günde işlenen bütün derslere ilişkin öğren-öğretme etkinliklerinin tasarlanmasıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Neden Günlük Plan Hazırlanmalıdır?
1. Konuların içeriği ile etkinliklerin planlanmasını sağlar. 2. Dersin konuları içerisinde önemli görülenlerin saptanmasını sağlar. 3. Zamanın verimli kullanılmasına olanak sağlar. 4. Çalışmaları belgelendirir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Neden Günlük Plan Hazırlanmalıdır?
5. Değerlendirmeye dayanak sağlar. 6. Ders ve konular arasındaki ilişkileri gösterir. 7. Derslerde sürekliliği sağlar. 8. En uygun yöntem ve tekniklerin kullanılmasına olanak sağlar. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ders Planı Bir ders saatinde işlenecek konu ya da konularla ilgili hedef ve davranışlara ulaşmadaki öğrenme-öğretme etkinliklerinin tasarlanmasıdır. Günlük planlar, ders planlarının birleşiminden oluşur. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Günlük Ders Planı Örneği
Uygulama dersi verecek öğrenciler için plan Öğretmenler için plan Öğrenci merkezli yaklaşıma uygun plan Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Uygulama Dersi Verecek Stajyer Öğretmenlerin Ders Planı Hazırlarken Dikkat Edecekleri Hususlar 1) Dikkat Çekme: Öğretmen dersin başında dikkatini konuya ve kazandırılacak bilgi, beceri ve tavırlara çekmek için bir olay, anı, fıkra ya da espriyle ders başlar. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Uygulama Dersi Verecek Stajyer Öğretmenlerin Ders Planı Hazırlarken Dikkat Edecekleri Hususlar 2) Güdüleme-İstekli Kılma: Öğrencilerin işledikleri konuyu niçin öğrendikleri bir tartışma ortamıyla ortaya konur.Öğretmen bu derste öğrenilecek davranışların ya da becerilerin bir sonraki derste ve hayatta nasıl işe yarayacağını ortaya koyar. Örnekler verir;ancak verilen örnekler öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeyleri ile ilgili olmalıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Uygulama Dersi Verecek Stajyer Öğretmenlerin Ders Planı Hazırlarken Dikkat Edecekleri Hususlar 3) Gözden Geçirme: Derste kazandırılacak hedef ve davranışlar bu basamakta öğrenciye sunulur. Ayrıca, neyi, nasıl kazanacakları konusunda öğrencilerin bilgi sahibi olmaları gerekir. Böyle olunca öğrenciler dersi daha çok ilgiyle izlerler. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Uygulama Dersi Verecek Stajyer Öğretmenlerin Ders Planı Hazırlarken Dikkat Edecekleri Hususlar 4) Hedef-Davranış Söyleme: Öğrenciyi hedeften haberdar etmek için işlenecek konunun ve kazandırılacak davranışların neler olduğu söylenmelidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Uygulama Dersi Verecek Stajyer Öğretmenlerin Ders Planı Hazırlarken Dikkat Edecekleri Hususlar 5) Geçiş-Açıklama: Dersi geliştirme bölümüne girmeden önce ya da dersin geliştirme bölümünde yeni davranışların kazandırılması sırasında öğretmen tarafından yapılan açıklamaların ve kullanılan araç-gereçlerin sunulduğu basamaktır. Öğretmenin örnek davranışı sunması, daha sonra öğrencilerden yapmalarını istemesi. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Uygulama Dersi Verecek Stajyer Öğretmenlerin Ders Planı Hazırlarken Dikkat Edecekleri Hususlar 6) Geliştirme-Sunu: Öğrenciye kazandırılacak beceri ve davranışların uygulanmasının yapılacağı her türlü etkinlikleri kapsar. Bu uygulama yapılırken bazı hususlara dikkat edilmelidir: Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Geliştirme - Sunu a) Uygun öğretme stratejisi, yöntem ve teknik kullanılmalı, Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Geliştirme - Sunu b) Konular ve sorular basitten bileşiğe, somuttan soyuta doğru olmalı Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Geliştirme - Sunu c) Öğrencilere sorulacak sorular önceden saptanmalı. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Geliştirme - Sunu d) Sorulara doğru cevap gelmiyorsa ipuçları belirlenmeli Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Geliştirme - Sunu e) Eksik cevaplar için dönüt ve düzeltme sağlanmalı Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Geliştirme - Sunu f) Doğru cevaplar için uygun pekiştireçler verilmeli. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Geliştirme - Sunu g) Öğrencilerin derse katılımı sağlanmalı Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Geliştirme - Sunu f) Uygulama ve alıştırma yapmak için yeterli zaman ayrılmalı, Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Geliştirme - Sunu i) Kazandırılacak davranışlara uygun araç-gereç kullanılmalı Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Geliştirme - Sunu j) Her ünitenin sonunda izleme testi verilmelidir Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Uygulama Dersi Verecek Stajyer Öğretmenlerin Ders Planı Hazırlarken Dikkat Edecekleri Hususlar 7) Özetleme: Genelde ders bitmeden önce yapılır. Ancak, bilgi aktarırken ve her temel nokta açıklandıktan sonra yapılmasında yarar vardır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Uygulama Dersi Verecek Stajyer Öğretmenlerin Ders Planı Hazırlarken Dikkat Edecekleri Hususlar 8) Ödev verme: Sınıf içi öğrenmeleri desteklemek ve öğrencileri araştırma yapmaya yöneltmek amacıyla ders bitiminden önce ödev verilmesinde yarar görülmektedir.Verilecek ödevlerin nasıl yapılacağı konusunda açıklamaların anlaşılır olması ve örnekler verilmesi yararlıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Uygulama Dersi Verecek Stajyer Öğretmenlerin Ders Planı Hazırlarken Dikkat Edecekleri Hususlar 9) Tekrar Güdüleme: Öğrencilerin ilgilerinin devamı için ve gelecek derse güdülenmiş olarak gelmelerini sağlamak için yapılır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Uygulama Dersi Verecek Stajyer Öğretmenlerin Ders Planı Hazırlarken Dikkat Edecekleri Hususlar 10) Kapanış: Dersi sona erdirirken yapılacak kısa deyişler, aktarmalar, kimi zaman da eğitsel oyunlar bu basamakta yer alabilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Plan Çeşitleri Eğitim-öğretim çalışmalarında; 1) Ünitelendirilmiş yıllık plan 2) Ders planı olmak üzere iki çeşit plan hazırlanır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Plan Çeşitleri (Ünitelendirilmiş yıllık plan)
Ünitelendirilmiş yıllık plan, öğretim yılı süresince ders vermekle yükümlü olunan sınıflarda, program uyarınca belli üniteleri ya da konuları hangi aylarda yaklaşık olarak ne kadar zamanda işleyeceklerini gösteren, duruma göre zümre öğretmenler kurulu tarafından ortak hazırlanarak ders yılı başında okul yönetimine verilen çalışma planıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ünitelendirilmiş yıllık plan hazırlanırken dikkat edilecek hususlar: a) Plan öğretim yılının başında hazırlanır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

b) Ders işlenirken planda yer alan başlıklar dikkate alınır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

c) Plan yapılırken zümre öğretmenleri ve şube öğretmenleri okulda, o yıl uygulanacak haftalık ders dağıtım çizelgesinin kesin biçimini almasını bekler. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

d) Önerilen süre bölümünde her ay hangi sınıfta haftada kaç saat ders okutulacağı belirlenmelidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

e) İşlenecek derslere ait ünitenin kaç konuya ayrılacağının mümkün olacağı ve konunun işlenişi için kaç ders saatine ihtiyacı olacağı saptanır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

f) Ünitelendirilmiş Yıllık Plan hazırlanırken zümre öğretmenleri, haftalık ders saatleri toplamına ve aylar, yarıyıl esasına göre bir öğretim yılında toplam kaç gün ve kaç saat ders işleneceğini saptar. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

g) Ünitelendirilmiş yıllık plan aylara göre haftalık çalışma süresini gösterir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Yapılışı a) Zümre öğretmenler kurulu ve şube öğretmenler kurulunda gezi, gözlem, inceleme, deney, ödev ve değerlendirme çalışmalarının belli hafta veya günlerde toplanıp toplanmadığı araştırılır; bu konuda ortak önlemler alınmasını sağlar. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

b) Öğretmenler geçmiş yıllardaki uygulamaları da gözden geçirerek, okulun durumuna göre planlarını, kendileri veya zümre öğretmenler kurulu ya da şube öğretmenler kurulundaki diğer öğretmenlerle beraber yaparlar. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

c) Hazırlanan plan okul müdürüne öğretim yılının başlamasından itibaren 15 gün içinde onaylatılır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

d) Öğretmen, ünitelendirilmiş yıllık planın onaylanmış bir örneğini, yararlanmak üzere yanında bulundurur. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

e) Öğretmenler, özel eğitim gerektiren çocukların ihtiyaçları ve öğrenme hızları doğrultusunda Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP) geliştirme birimi ile iş birliğine giderek planlarını güncelleştirirler. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Plan Çeşitleri (Ders planı)
Ders planı, bir ders için o dersle ilgili eğitim programlarında yer alan ve birbirleriyle ilişkili öğrenci kazanımlarını (hedef ve hedef davranışlarını) bir ya da birkaç ders saatinde işlenecek konu örüntüsünü, konuya ilişkin deney, tartışma soruları proje ödevleri, uygulama çalışmalarını, ders araç-gerecini içine alan birinci derecede sorumlu olduğu , zümre öğretmenleri ile şube öğretmenlerinin ortak katkısıyla ders öğretmenlerince önceden hazırlanan plandır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ders Planının yararları: a) Eğitim-öğretim çalışmalarını düzensizlikten kurtarır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

b) Öğrenme ve öğretme sürecinin etkili ve verimli kullanılmasını sağlar. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

c) Her dersin eğitim programına ve konuların özelliklerine uygun olarak işlenmesini sağlar. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

d) Derslerde sürekliliği sağlar. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

e) Öğrenme ve öğretme sürecinde gerçekleştirilen etkinlikleri belgeler. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

f) Eğitim-öğretim sürecinin ve ders programlarının değerlendirilmesine geri bildirim sağlar Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ders Planının hazırlanması a) Diğer derslerle olan ilişki kurulmalı, b) İşlenecek konu örüntüsü çıkarılmalı c) Kazanımlar ve davranışlar verilmeli d) Tarih ve tahmini süre e ) Araç-gereç ve kaynak kitap Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ders Planının hazırlanması f) Öğrenme-öğretme süreçlerini ilişkin etkinlikler, deney ve gözlemler g) Konun işleneceği sınıftaki öğrencilerin bireysel özellikleri ve farklılıklarının öğretim sürecinde göz önünde bulundurma h) İhtiyaçlarını belirleme ve öğrenme-öğretme yaşantılarında değerlendirme süreci I) Öğrenme-öğretme sürecini değerlendirmeye yönelik ölçme etkinlikleri ve değerlendirme yaklaşımı saptanır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ünitelendirilmiş Yıllık Ders Planı
Örnek:Kitaptan Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Eğitimde Program Geliştirme Süreci
Program Geliştirme çalışmalarının en önemli yönü, okul ve okul çevresindeki hayatın ve öğrencilerin geliştirilmesini amaç edinmesidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Eğitimde Program Geliştirme: Program öğeleri olan amaç (hedef), içerik, öğretme-öğrenme süreci ve değerlendirme boyutları arasındaki dinamik ilişkiler bütünüdür. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Eğitim programında yer alan hedefler davranışa dönüştürülemezse programda süs olarak kalacaktır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Hedef: Yetiştirdiğimiz insanda, bulunmasını uygun gördüğümüz, eğitim yoluyla kazandırılabilir nitelikte istendik özellikler. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Amaç: Hedefe ulaşma isteği. Programın içerik boyutundaki amaçlara ulaşmak için ne öğretelim sorusuna yanıt aranır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Eğitimde Program Geliştirme Sürecinde Yer Alan Ögeler
Niçin Hedef/Amaç Ne Kadar? Ölçme ve Değ. Ne? İçerik Kalite Kontrol. Nasıl? Öğretme-Öğrenme Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Eğitimde Program Geliştirme Ögeleri
HEDEFLER EĞİTİM DURUMLARI SINAMA DURUMLARI Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Eğitim Programının Öğeleri
Hedef Boyutu: Bir öğrencinin planlanmış yaşantıları sayesinde kazanması kararlaştırılan davranış olarak ifade edilmeye elverişli özelikler. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Eğitim Durumu Boyutu: Öğrenme yaşantılarının planlanması ile etkili öğrenme-öğretme stratejilerinin belirlenmesi. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Sınama Durumu Boyutu: Programın hedeflere ulaşması açısından işlerliğini ortaya koyma. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1) Hedef-Davranışlar 2) İçerik 3) Öğretme-Öğrenme Süreci 4) Ölçme Değerlendirme Süreci Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

I. HEDEF VE DAVRANIŞLAR Hedefler dikey ve yatay olmak üzere iki aşamada ele almaktadır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Dikey Boyut Uzak Hedefler Genel Hedefler Özel Hedefler Bilişsel Alan Duyuşsal Alan Devinimsel Alan Yatay Boyut HEDEFLER Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1) HEDEF VE DAVRANIŞLAR Dikey Hedefler 1) Uzak Hedefler 2) Genel Hedefler 3) Özel Hedefler Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Eğitim Sisteminin Hedefleri
a) Uzak hedefler: Devletin siyasi hedefleridir; çerçevesi anayasa ile belirlenmiştir. En genel hali “Çağdaş gelişmiş ülkeler seviyesine çıkarmak” Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

b) Genel hedefler: Okulun hedefleridir; farklı okul türlerinin ortak hedefleri dışında kendilerine özgü hedefleri vardır. İlköğretim okulu, genel liseler, meslek liseleri, fakülte ve bölümleri gibi. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

c) Özel hedefler: Dersin hedefleridir; bir dersin kazanımlarını kapsar. Bir okuldan başarı ile mezun olunabilmesi, okulun bütün derslerinden başarılı olunmasını gerektirir. Dersten başarılı olunabilmesi için ise derste asgari düzeyde başarı sağlanması ile mümkündür. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Yatay Hedefler Bilişsel Alan: Öğrenci davranışları, bilgiler ve bilgilerden doğan zihinsel süreçlerle ilgili ise bilişsel alan kapsamı içerisindedir. Derslerde daha çok öğrencilerin bilişsel alan davranışları kazandırılmaya çalışılmaktadır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Yatay Hedefler b) Duyuşsal Alan: Sevgi korku, ilgi tutum gibi duyuşsal yönlerin baskın olduğu alan. c) Devinişsel Alan: Zihin ve kas koordinasyonu gerektiren becerilerin baskın olduğu alan. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Hedeflerin Aşamalı Sınıflandırılması
1.00 Bilgi Basamağı 2.00 Kavrama Basamağı 2.10 Çevirme 2.20 Yorumlama 2.30 Öteleme 3.00 Uygulama Basamağı 4.00 Analiz Basamağı 5.00 Sentez Basamağı 6.00 Değerlendirme Basamağı Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2) İçerik Program hedefleri doğrultusunda seçilmiş konular bütünlüğüdür. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

İçerik Düzenlemesinde Temel ilkeler
a) Somuttan soyuta b) Basitten karmaşığa c) Kolaydan zora d) Yakından uzağa Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

İçerik Seçiminde Dikkat Edilecek Hususlar
1) Hedefle ilişkili olması 2) Bilimsel açıdan doğruluğu 3) Güncellik 4) İyi organize ve sistematik 5) Önceki öğrenmeler ile kaynaşık 6) Uygulanabilir kullanılabilir. 7) Temel ayrıntıların verilmesi. 8) Önemli konuların tekrarı. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

3) Öğretme-Öğrenme Süreci
Hedeflere ulaşmada kullanılacak strateji yöntem ve teknikleri ders içi ve ders dışı etkinlikleri kullanılacak araç ve gereçleri içerir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

4) Ölçme ve Değerlendirme
Her hedef davranış en az bir soru ile yoklanması gerekir. Öğrenme güçlüğü yaşanılan davranışların tespitinde önemlidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

HEDEFLERİN AŞAMALI SINIFLANDIRILMASI

BİLİŞSEL ALAN DUYUŞSAL ALAN PSİKOMOTOR ALAN Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

BİLİŞSEL ALAN DAVRANIŞLARI
1.00 BİLGİ 1.10 Bir alana özgü bilgiler 1.20 Bir alana özgü bilgilerle uğraşmanın araç ve yolları 1.30 Bir alandaki evrensel ögelerin ve soyutlamaların bilgisi 2.00 KAVRAMA 2.10 Çevirme 2.20 Yorumlama 2.30 Öteleme 3.00 UYGULAMA 5.00 SENTEZ 5.10 Özdeşsiz bir iletişim muhtevası meydana getirme 5.20 Bir plân veya işlemler takımı meydana getirme 5.30 Bir soyut ilişkiler takımı geliştirme 4.00 ANALİZ 4.10 Ögelere dönük analiz 4.20 İlişkilere dönük analiz 4.30 Örgütleme ilkelerine dönük analiz 6.00 DEĞERLENDİRME 6.10 İç ölçütlerle değerlendirme 6.20 Dış ölçütlerle değerlendirme Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

BİLGİ Bir alandaki özel bilgilerin, tanımların, terimlerin, işlem yollarının, ilkelerin, genellemelerin, kuramların hatırlanması. Hatırlama iki şekilde olmaktadır: Görünce tanıma Sorulunca söyleme Bilgi düzeyindeki davranışları yoklamak için, kavram, ilke vb. derste ya da ders kitabında geçtiği gibi sorulur. Bu kaynaklarda geçen bilgilerde önemli değişiklikler yapılmaz. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

ÖRNEKLER (1.00) Davranış: Divan Edebiyatının nazım türlerini yazma/söyleme Soru: Aşağıdakilerden hangisi Divan Edebiyatı nazım türlerinden değildir? A) Kaside B) Gazel C) Şarkı *D) Türkü E) Rübai Davranış: Verilen bir durumu değerlendirmede hangi ölçütleri kullanacağını yazma/söyleme. Soru: Sizden, bir soru bankasında yer alan Türkçe sorularından bir sınav oluşturmanız isteniyor. Bu sınavda sorulacak soruları seçerken hangi ölçütleri kullanırsınız? Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

ÖRNEKLER (1.00) Davranış: Belirtilen bir alanla ilgili kuramın dayandığı ilkeleri yazma. Soru: Fizikte "Dalga Boyu" kuramının dayandığı ilkeleri maddeler halinde yazınız. Davranış: Dengelenme kavramının tanımını yazma/ söyleme. Soru: “Bozulan iç dengenin yeniden kurulabilmesi için gereksinimleri giderecek davranışların gösterilmesi” aşağıdakilerden hangisinin tanımıdır? A) İçdürtü B) Refleks C) Tepki D) Motivasyon E) Dengelenme Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

KAVRAMA Bilgi düzeyinde öğrenilmiş bilgilerin, birey tarafından anlamlandırılması, anlamının çözülmesi, başka bir biçimde ifade edilmesi, yorumlanması, neden-sonuç ilişkilerinin kurulması, bilinenlerden yararlanarak bilinmeyenler hakkında tahminde bulunulması istenir. Kavrama düzeyindeki davranışlar yoklanırken verilen ve istenen durumlar derste ya da kaynaklarda geçenlerin benzeri olmalıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

ÖRNEKLER (2.00) Davranış: Verilen bir tablodaki verileri g rafikle gösterme. Soru: Aşağıdaki tabloda yılları arasında ülkemize gelen turistlerin ülkelere göre dağılımı verilmiştir. Bu verileri, uygun bir grafik ile gösteriniz. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

ÖRNEKLER (2.00) Davranış: Verilen bir durumun nedenini yazma/söyleme. Soru: Ön Asya'da yapılan bir kazıda bulunan M.Ö yılına ait bazı eserlerin M.Ö yılına ait eserlere benzediği görülmüştür. Aşağıdakilerden hangisinin ortaya konması, bu Ön Asya uygarlığının Orta Asya uygarlığından etkilendiğine bir kanıt olabilir? A) Bulunan eserlerin aynı tarihi devire ait olduğunun B) Ön Asya uygarlığını yaratanların Orta Asya'dan geldiklerinin C) Orta Asya uygarlığının ileri bir uygarlık olduğunun D) Ön Asya uygarlığının başka uygarlıkları etkilemediğinin E) Ön Asya'da bulunan eserlerin daha çeşitli olduğunun (B) Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

ÖRNEKLER (2.00) Davranış: Verilen bir durumun gelecekte doğurabileceği sonuçları yazma/söyleme. Soru: Türkiye ile Türk Cumhuriyetleri arasındaki günümüzdeki ticari gelişmelere bakarak, gelecekte bu gelişmelerin nasıl bir görünüm alabileceğini gerekçesiyle açıklayınız. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

UYGULAMA Daha önceki basamaklarda öğrenilmiş olan ilke, genelleme, yöntem ve kuramlara ait bilgilerin yeni durumlarda kullanılmasıdır. Öğrenci, karşılaştığı yeni durumu yorumlayıp problemi kavrayabilmeli problemin çözümü için daha önceki bilgilerinden hangisini kullanması gerektiğini görebilmeli problemi çözebilmelidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

UYGULAMA Uygulama düzeyindeki davranışları yoklarken verilen durum tamamen yeni olmalıdır. Derste ya da pratikte karşılaşılması mümkün olmayan farazi durumlar yaratılıp, bu durumlarla ilgili problemler sorulabilir. Derste öğretilmiş ya da pratikte karşılaşılan bir durumun önemli ögeleri değiştirilerek yeni hale getirilebilir. Öğrencinin henüz öğrenmediği yukarı sınıf konularından, öğrenilmiş olan bilgilerin uygulanmasıyla çözülebilecek durumlar düzenlenebilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

ÖRNEKLER (3.00) Davranış: Verilen yeni bir durumla bu durumun sonucu arasında ilişki kurma. “Bir araştırmada biri 5, diğeri 50 liralık olan aynı büyüklükteki iki puldan 50 liralık olanın daha büyükmüş gibi algılandığı görülmüştür.” Bu gözlem, aşağıdaki yargılardan hangisini destekleyen bir kanıt olabilir? A) Nesneler gerçek boyutlarından daha büyük olarak algılanır. B) Nesnelerin algılanan yönleri kişiden kişiye değişme gösterir. C) Nesnelerin boyutlarını algılamak tümünü algılamaktan daha güçtür. D) Nesnelerin taşıdığı değişim değeri algılamayı etkiler. E) Nesnelerin aynı boyutlarda olması algılanmalarını güçleştirir (D) Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

ANALİZ Karmaşık bir bilgi bütününün veya bir sistemin ögelerini, ögeleri arasındaki ilişkileri ve yapısal ilkeleri bulup ortaya çıkarma davranışlarını içerir. Analiz basamağında öğrenciden verilen bir bilgi bütünü ya da bir sistemdeki yapıyı oluşturan ögeleri sınıflandırması; açıkça ifade edilmemiş durumları ortaya çıkarması; bir sistem ya da bilgi bütünündeki düzeni, sırayı öncelik-sonralık ilişkilerini ortaya çıkarması; bütünü meydana getiren ilkeyi tanımlaması beklenir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

ANALİZ Analiz basamağındaki davranışların ölçülmesi önceki basamaklara göre daha güçtür. Bu basamakta da verilen durum öğrenci için yeni olmalıdır. Analiz basamağındaki davranışların ölçülmesinde kısa cevaplı sınavlar ve yazılı yoklamalar daha kullanışlıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

SENTEZ Sentez, parçalardan ve ögelerden belli bir yapısal düzene sahip bir ürün meydana getirmektir. Sentez, çok yönlü düşünme ve yaratıcılık gerektirir. Bu basamakta ortaya konan ürünün yeni ve orijinal olması ve amacına hizmet etmesi gerekmektedir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

SENTEZ Sentez basamağında gösterilen davranışların öğrenci için yeni olması gerekmektedir. Bu davranışların ölçülmesi ve puanlanması diğerlerinden daha güçtür. Çünkü, bu basamaktaki problemlerin önceden bilinen kesin bir doğru cevabı yoktur. Bu ürünlere özgünlüğüne, iç tutarlılığına, ortaya konan ürün ya da bilginin problemin çözümü olup olamayacağına ve öğrencinin kendi ürünü olup olmadığına göre puan verilmelidir. Bu davranışların ölçülmesinde yazılı yoklama, ödev ve projeler diğer araçlardan daha uygundur. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Değerlendirme, bilgilerin, bilgi edinme yöntemlerinin, fikirlerin, çözümlerin, teori ve benzeri bilişsel ürünlerin değeri hakkında bir amaç için yargıya varabilmektir. Değerlendirmede bir gözlem ya da ölçme sonucu ile bir ölçüt kullanılır. Bir bilişsel ürünün değerlendirilmesi iç ölçütle ya da dış ölçütle yapılır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

DUYUŞSAL ALAN DAVRANIŞLARI
1.00 ALMA 1.10 Farkındalık 1.20 Almaya İsteklilik 1.30 Kontrollü ya da Seçici Dikkatlilik 2.00 TEPKİDE BULUNMA 2.10 Uysal Davranma 2.20 Tepkide İsteklilik 2.30 Tepkide Doyum 3.0 DEĞER VERME 3.10 Bir Değeri Kabullenmişlik 3.20 Bir Değere Düşkünlük 3.30 Adanmışlık 5.0 KİŞİLİK HALİNE GETİRME 5.10 Davranış Ölçütü Haline Getirme 5.20 Karakterlenme 4.0 ÖRGÜTLEME 4.10 Değerleri ile Uyumlulaştırma 4.20 Değer Sistemine Katma Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1.00 ALMA Kişi, nesne ve olguların farkına varmazsa onlara karşı bir davranış geliştiremez. Bu basamakta uyarıcıların farkına varması ve onlara dikkat etmesi beklenir. Bu basamaktaki davranışlar, bilişsel alanın bilgi basamağı ile benzerlik gösterir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1.00 ALMA En önemli toplumsal sorunları yazma/söyleme Hangi konuda konuşulduğunu yazma/söyleme Televizyonda toplumsal sorunlarla ilgili yayınların en az üçünün adını söyleme. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2.00 TEPKİDE BULUNMA Bu basamakta genellikle ilgiler söz konusudur. Kişi uyarıcılara bilinçli tepkide bulunur ve onlarla ilgilenir. İlgilenmekten zevk alır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2.00 TEPKİDE BULUNMA Çalışmalara zamanında gelme Sosyal yardım kolunun etkinlikleri için zaman ayırma Boş zamanlarında grup çalışmalarına isteyerek katılma Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

3.00 DEĞER VERME Bu basamak, tutum, değer ve inançlarla ilgilidir. Kişinin uyarıcılara nasıl bir tepkide bulunacağı bu basamakta kestirilebilir. Kişinin duyuşsal tepkileri sınırlı bir kararlılıktan açık bir kararlılığa doğru gitmektedir. Bununla birlikte zaman içinde değişime de uğrayabilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

3.00 DEĞER VERME Vatan sevgisi ile ilgili yayınları sürekli olarak izleme Vatan sevgisini içeren konuşmalar yapma Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

4.00 ÖRGÜTLEME Kişi yeni değerler, duyuşsal alanla ilgili yeni örüntüler oluşturur. Bu basamağa kadar başkaları tarafından oluşturulmuş değerleri benimserken, bu basamakta tüm değerleri irdeler. Kendince çelişmeyen yeni bir değerler sistemi oluşturur. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

4.00 ÖRGÜTLEME Kendine yöneltilen eleştirileri kızmadan sonuna kadar dinleme Mesleki sorunları giderici yeni değerler oluşturmaya çalışma Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

5.00 KİŞİLİK HALİNE GETİRME
Bu basamaktaki davranışlar, kişinin karakterini yansıtır. Dünya görüşünü, yaşam anlayışını ortaya koyar. Kişinin tüm yaşamı boyunca oluşturduğu duyuşsal özellikleri, bu basamakta hem tutarlı olmuş hem de kapsam bakımından genişlemiş ve zenginleşmiştir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

5.00 KİŞİLİK HALİNE GETİRME
Haksızlığa uğradığı zaman her durumda yasal yollara başvurma Doğayı tahrip edenlere her zaman karşı çıkma Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

DEVİNİŞSEL ALAN DAVRANIŞLARI
1.00 ALGILAMA 1.10 Duyuşsal Uyarılma 1.20 İşaret Seçme 1.30 Çevirme 2.00 KURULMA 2.10 Zihinsel Kurulma 2.20 Bedensel Kurulma 2.30 Duyuşsal Kurulma 3.0 KILAVUZLA YAPMA 3.10 Taklit 3.20 Deneme 5.0 BECERİ HALİNE GETİRME 5.10 Kararsızlığı Giderme 5.20 Otomatik İcra 4.0 MEKANİKLEŞME 6.0 UYUM (DURUMA UYDURMA) 7.0 YARATMA Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Etkinliğini Uygulama
Öğretme Stratejileri Sunuş Yoluyla Öğretme Stratejisi Buluş Yoluyla Öğretme Stratejisi Araştırma Yoluyla Öğretme Stratejisi Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Sunuş Yoluyla Öğretme Stratejisi Okullarda çok yaygın bir şekilde bilginin aktarılması, kavram, ilke ve genellemelerin açıklanmasında kullanılmaktadır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Sunuş Yoluyla Öğretme İlkeleri Öğretmen ile öğrenciler arasında yoğun bir etkileşim olmalıdır. Sunulan bilgiler örneklerle desteklenmelidir. Bilgiler genelden özele doğru bir sıra ile verilmelidir (Tümdengelim yöntemi). Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Buluş Yoluyla Öğretme Stratejisi Buluş yoluyla öğretme stratejisinde öğretmenin temel görevi, öğrenciyi yönlendirmek ve cevabı ona buldurmaktır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Araştırma Yoluyla Öğretme Stratejisi Araştırma yoluyla öğretme stratejisi tümüyle öğrencilerin araştırma ve inceleme yapmalarına ağırlık veren bir öğretim yaklaşımıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Öğretme Yöntemleri Anlatma Tartışma Örnek olay Gösterip yaptırma Problem çözme Bireysel çalışma Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Anlatma Yöntemi Bu yöntem daha çok öğretmen merkezli olup öğretmenin bilgiyi öğrenenlere aktarması sürecini içermektedir Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Anlatma Yöntemi Özellikleri Öğretmen merkezlidir Aynı anda çok sayıda kişiye bilgi aktarılır. Dinleyenler konuyla ilgili organize bir görüş kazanır. Öğrencilere kısa zamanda çok bilgi verilir. Öğrencilere dinleme alışkanlığı kazandırılır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Anlatma Yönteminde Dikkat Edilecek Hususlar Basit kısa ve tam cümleler kullanılmalı. Doğru anlatıma ve mesleki terimlerin kullanımına dikkat edilmeli. Sunu mantıksal bir sırayla verilmeli. Ses tonu iyi ayarlanmalı. Uzun süre konuşmamalı, araç ve gereç de kullanılmalı Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Anlatma Yönteminde Dikkat Edilecek Hususlar Ara sıra sınıf tartışmalarına yer verilmeli. Anlatımda espri ve tartışmalara yer verilmeli. Örnekler öğrenci yaşantılarını uygun olmalı. Küçük gruplarda anlatılanların tartışılması yapılmalı. Dinlemeyi kontrol etmek için ders sonunda küçük sınav yapılmalı. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Tartışma Yöntemi Öğrencileri düşünmeye yöneltmek iyi anlaşılmayan noktaları açıklamak ve verilen bilgileri pekiştirmek amaçlanır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Tartışma Yöntemi Özellikleri Öğretmen-öğrenci etkileşimi söz konusudur. Öğrencilerin geçmiş yaşantılardan örnekler vermesini sağlar. Öğrencilerin bir konu üzerinde kendi düşüncelerini söylemesini ve yorumlamasını sağlar. Analiz sentez ve değerlendirme gücü kazanır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Tartışma Yönteminde Dikkat Edilecek Hususlar Tartışma konuları önceden hazırlanmalı. Grup tartışmalarında önce küçük gruplarda sonra da sınıfın genelinde yapılmalı. Ayrı konular küçük gruplarda tartışıldıktan sonra bütünü tüm grupta tartışılmalı. Tartışmadaki önemli hususlar önceden tahtaya yazılmalı: (Amaç, cevaplanacak sorular, tartışma tekniği, süre, sonucu.. gibi). Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Tartışma Yönteminde Dikkat Edilecek Hususlar Dersin bütün zamanı tartışmaya ayrılmamalı. Öğrencilerin düşüncelerini rahat söylemelerine fırsat verilmeli. Bütün öğrencilerin katılımı sağlanmalı. Grup lideri yönetmeli. Sonuçta özet çıkartmalı. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Örnek Olay Yöntemi Gerçek hayatta karşılaşılan problemlerin sınıf ortamında çözülmesi yoluyla öğrenmenin sağlanmasıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Örnek Olay Yöntemi Özellikleri Öğrenci merkezlidir. Öğrencilerin gerçek durumlarda uygulama yapabilirler. Öğrenciler problemi çözmeyi, analiz edip sonuca ulaşmayı öğrenirler. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Örnek Olay Yönteminde Dikkat Edilecek Hususlar Temel ayrıntılar iyi belirlenmeli. Örnek olayda temel bir sorun bulunmalı. Örnek olay hedefler, ilişkiler ve değerler açısından değerlendirilmeli. Çözüm için ön bilgiler verilmeli. Film gösterimi gibi. Yönlendirici tartışma soruları hazırlanmalı. Tartışmada varılan sonuçlar ve öneriler rapor edilmeli. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Gösterip yaptırma Yöntemi Bir işlemin uygulanmasını, bir araç-gerecin çalıştırılmasını önce gösterip açıklama; sonra da öğrenciye alıştırma ve uygulama yaptırarak öğretme yolu. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Gösterip yaptırma Yöntemi Özellikleri Gösteri öğretmen merkezli, yapma işlemi de öğrenci merkezlidir. Bu yöntem daha çok öğrencilerin devinişsel (psikomotor) becerileri kazanmalarında etkilidir. Öğrenciler becerileri yaparak yaşayarak öğrenirler. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Gösterip Yapma Yönteminde Dikkat Edilecek Hususlar Beceriler önce öğretmen tarafından yapılarak gösterilmeli. Her öğrenciye yeterli zaman ve tekrar verilmeli. Gerekli araç ve gereçler önceden hazırlanmalı. Beceriler sırayla ve aşamalı olarak öğretilmeli. Bir beceri tam öğretilmeden diğerine geçilmemeli. Önce basit ve yapılabilecek beceriler yaptırılmalı. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Gösterip Yapma Yönteminde Dikkat Edilecek Hususlar Gerekli sağlık önlemleri alınmalıdır. Yapılacak işlemler akış çizelgesinde yazılmalı. Dersin yapılacağı ortam önceden hazır hale getirilmeli. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Problem çözme Yöntemi İstenilen hedefe varabilmek için etkili ve yararlı olan araç ve davranışları türlü olanaklar arasından seçme ve kullanma. Bir problemin çözümünde genelleme ve sentez yapmadan kullanılır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Problem Çözme Yöntemi Özellikleri Öğrenci merkezlidir Öğrencide ilgi ve güdülemeyi arttırır. Daha kalıcı izli öğrenmeleri oluşturur. Bilimsel yöntemi kullanmayı öğretir ve bilimsel tutum kazandırır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Problem Çözme Yönteminde Dikkat Edilecek Hususlar İzlenen yollar tümevarım ve tümdengelimdir. Tümevarım: Örneklerden, olaylardan ve özel durumlardan başlayarak genel sonuçlara ve kurallara varma yoludur. Tümdengelim:Genelden özele, yasalardan ve olgulardan olaya kuraldan örneğe geçme yoludur. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Problem Çözme Yönteminde Dikkat Edilecek Hususlar Bir problemi çözmede izlenen yol. Farkına varma Tanımlama ve sınırlama Hipotezler/denenceler oluşturma Veri toplama/analiz etme Denenceleri test etme Öneride bulunma Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Bireysel Çalışma Yöntemi Bir öğrencinin bir konuyu yaparak yaşayarak öğrenme yoludur. Öğrencinin konuyu kendi başına öğrenmek istediği zaman kullanılır. Araştırma yoluyla ve tam öğrenme yoluyla öğretme yaklaşımlarında ayrıca uygulama, analiz ve sentez düzeylerindeki davranışları kazandırmada kullanılır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Bireysel Çalışma Yöntemi Özellikleri Öğrenci merkezlidir Öğrenci, yaparak yaşayarak öğrenir. Her öğrenci öğrenme durumunu kendine göre ayarlar. Öğrenme, öğrencinin ilgi yetenek ve ihtiyaçlarına uygun olarak yapılır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Yöntemleri Bireysel Çalışma Yönteminde Dikkat Edilecek Hususlar Amaç iyi belirlenmeli Zaman en iyi şekilde kullanılmalı İyi bir planlama yapılmalı. Yazılı araçlardan yararlanmada, Özet, alt çizme, not alma yapılmalı. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğretme Teknikleri Grupla öğretim Bireysel öğretim Sınıf dışı öğretim Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Grupla Öğretim Teknikleri
Beyin Fırtınası Gösteri Soru-cevap Drama ve Rol Benzetim İkili ve Grup Çalışmaları Mikro Öğretim Eğitsel Oyunlar Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Bireysel Öğretim Teknikleri
Bireyselleştirilmiş Öğretim Programlı Öğretim Bilgisayar Destekli Öğretim Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Beyin Fırtınası Bir konuya çözüm getirmek, karar vermek ve hayal yoluyla düşünce ve fikir üretmek için kullanılan yaratıcı bir teknik. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Beyin Fırtınası Tekniği Özellikleri Toplantının amacı ya da sorunun ne olduğu belirtilmeli. Zaman sınırı belirlenmeli, bu süre içinde herkesin katkı getirmesi istenmeli. Tartışma süresi bitince söylenenler analiz edilmeli, değerlendirilmeli. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Gösteri İzleyici grubun önünde bir işin nasıl yapılacağını göstermek ya da genel ilkeleri açıklamak için başvurulan bir tekniktir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Soru cevap Öğrencilerin düşünme ve konuşma alışkanlıkları kazanmalarını sağlamak amacıyla kullanılan bir tekniktir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Soru cevap Tekniği Özellikleri Bütün sınıfı ilgilendiren sorular tüm sınıfa sorulmalı. Doğru cevaplar anında pekiştirilmeli.Yanlış cevaplar düzeltilmeli. Öğrencilere sorular rasgele sorulmalı. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Rol Yapma Öğrencinin kendi duygu ve düşüncelerini başka bir kişiliğe girerek ifade etmesini sağlayan bir öğretme tekniğidir. Öğrencilerin etkili rol yapmasında yaratıcı düşünme önemlidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Drama Öğrencilerin hangi durumlardan nasıl davranmaları gerektiğini yaşayarak öğrenmelerini sağlayan bir öğretme tekniğidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Drama Tekniğinin Özellikleri Etkili ve dikkatli dinleme yeteneği geliştirir. Kişinin kendine olan güvenini arttırır. Anlama yeteneğini ve yaratıcılığı arttırır. Akıcı konuşmayı geliştirir. Dile hakimiyet ve iyi ifade yeteneğini geliştirir. Bilgilerin etkin kullanımını sağlayarak onları pekiştirir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Drama Türleri Doğal Drama Biçimsel Drama Yaratıcı Drama Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Doğal Drama Temel amacı, Bireylere serbest konuşma alışkanlığı kazandırmak, onların duygu ve düşüncelerini kendi sözcükleriyle diledikleri açıklama yapmalarına olanak sağlamaktır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Biçimsel Drama Duygu ve düşünceleri başka bir kişiliğe girerek ifade etmedir. Önceden hazırlanmayı gerektirir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Yaratıcı Drama Önceden yazılmış hazır bir metin olmaksızın, katılımcıların kendi yaratıcı buluşları özgün düşünceleri öznel anıları ve bilgilerine dayanarak oluşturdukları eylem durumları ve doğaçlama canlandırmalardır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Benzetim Sınıf içinde öğrencilerin bir olayı gerçekmiş gibi ele alıp üzerinde eğitici çalışma yapmalarına olanak sağlayan bir öğretme tekniğidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

İkili ve Grup Çalışmaları Sınıftaki öğrenci sayısına göre en az iki ve en çok sekiz ile on kişinin bir araya gelerek aynı konu üzerinde ortak amaçlarla yaptıkları çalışmaya grup çalışması denir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Sınıf Dışı Öğretim Teknikleri
Gezi Gözlem Görüşme Sergi Proje Ödev Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğrenme Yaşantıları Sağlama
Öğrenme Modelleri A) Tam Öğrenme B) İşbirliğine Dayalı Öğrenme C) Çoklu Boyutlu Zeka Kuramı D) Kavram Haritaları E) Yapılandırmacılık Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

A. Tam Öğrenme Başarıyı normal dağılım eğrisinden üçgen dağılıma götüren ya da okuldaki % 20 oranındaki beklendik başarıyı %90’lara kadar çıkaran öğrenme modeli. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Tam Öğrenme Modeli Sayıltısı Bloom’a göre öğrenim sürecinin başından itibaren olumlu koşullar sağlandığı zaman herhangi bir kişinin öğrenebileceği bir şeyi hemen hemen herkes öğrenebilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Tam Öğrenme Modeli İpuçları Pekiştirme Katılım Dönüt ve Düzeltme Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Tam Öğrenme Modeli İpuçları: Öğrenciye neyin öğrenileceğini açıklayan mesajların tümü Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Tam Öğrenme Modeli Pekiştirme: Bir davranışın ortaya çıkma sıklığını arttıran uyarıcılardır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Tam Öğrenme Modeli Katılım: Öğrencilerin öğrenme sürecine etkin katılması daha kalıcı izli öğrenmeler geçirmelerini sağlar. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Tam Öğrenme Modeli Dönüt/Düzeltme: Öğrenciye eğitimin amaçlarına uygun davranımda bulunup bulunmadığının bildirilmesi. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Tam Öğrenme Stratejisi
ÖN KOŞULLAR (GİRDİLER) İŞLEMLER (SÜREÇ) ÖĞRENME ÜRÜNLERİ (ÇIKTILAR) 1.Bilişsel, duyuşsal ve devinişsel düzeyler için her ünitenin hedef ve davranışlarının belirlenmesi 4.İzleme testlerinin verilmesi, eksik öğrenmelerin belirlenerek giderilmesi 7.Öğrenme düzeyini belirleyici testlerin verilmesi. Öğrenme standardı Öğrenme hızı 2.Tam öğrenme standardının ortaya konması %80 öğrencinin en az 70 puan alması gibi 5.Öğretim hizmetinin niteliğinin arttırılması, İpucu, Pekiştirme, Dönüt/Düzeltme Katılım 8.Duyuşsal ürünlerin ortaya çıkarılması. Akademik benlik kavramı Kendine güven.vb. 3.Öğretim niteliğinin belirlenmesi 6.Alternatif öğrenme kaynaklarının seçilmesi 9.Kalite kontrolünün yapılması. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

ÖğrenmeYaşantıları Sağlama
B. İşbirliğine Dayalı Öğrenme Öğrencilerin küçük gruplar oluşturarak, bir problemi çözmek ya da bir görevi yerine getirmek üzere ortak bir amaç uğruna birlikte çalışma yoluyla konuyu öğrenme yaklaşımıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

İşbirliğine Dayalı Öğrenme
İşbirliğine Dayalı Öğrenme 4 Grupta toplanabilir: 1)Grup oluşturma: Örgütleme ve davranış normlarını kurabilme ile ilgilidir. Gruplaşabilme becerisini kazandırma ve grup oluşturabilmeyi gerektirir. 2)Görevi yerine getirme: Grup içinde iyi ilişkiler kurma ve etkinlikleri yerine getirme becerisini gerektirir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

3)Grup çalışmalarını formüle etme: Öğretim malzemesinden en iyi şekilde yararlanma ve öğrenilenlerin kalıcı izli olmasını sağlama becerisi vardır. Özet çıkarma, not tutma, önemli yerleri vurgulama, ilişki kurma gibi. 4)Olgunlaştırma: Grup üyelerinin fikirlerini alma, malzemeyi inceleme, ortak görüş oluşturmada yardımcı olma vardır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

İşbirliğine Dayalı Öğrenme becerilerinde kazandırılmasında dikkat edilecek noktalar: 1)Öğrenciler grup çalışmasının değerini anlamalı. 2)Öğrenciler ne yapacaklarını anlayabilmek için başarılı grup çalışmasıyla ilgili gerekli becerilerden haberdar olmalı. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

3)Öğrenciler öğrendikleri becerileri uygulamalı. 4)Öğrenciler uyguladıklar becerilerin ne olduğunu bilmeli. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

İşbirliğine Dayalı Öğretim teknikleri
a)Öğrenci Timleri-Başarı Grupları Tekniği: Salvin (1978) tarafından geliştirilen bu teknik altı aşamada uygulanır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

İşbirliğine Dayalı Öğretim tekniği AŞAMALARI
1) Heterojen öğrenci gruplarının oluşturulması. 2) Öğrenme ünitesinin gruba verilmesi. 3) Hangi grup çalışmasının yapılacağının belirlenmesi 4) Grup çalışmasından sonra her öğrenciye test verilmesi ve bireysel olarak yanıtlamalarının istenmesi. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Aşamaları 5) Öğrencilerin aldıkları puana göre başarı sırasına dizilmesi 6) Bireysel başarılar sonucunda grubun topladığı puana göre en başarılı gruba ödül verilmesi. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

b)Tartışma Grubu Tekniği: Sharan ve Lazarowitch tarafından geliştirilmiştir. Aşamaları: 1) Tartışma gruplarının seçilmesi ve ilgi gruplarının oluşturulması. 2) Öğrenme ünitesinin incelenmesi ve ne yapılacağının planlanması Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Aşamaları (Devam) 3) Okul içi ve dışındaki kaynaklardan yararlanılması. 4) Sunulacak grup raporunun hazırlanması. 5) Grup raporunun sınıfa sunulması. 6) Grup çalışmasının sınıf tartışmasına açılması ve değerlendirilmesi. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

c)Ayrılıp birleşme Tekniği: Öğrenciler küçük heterojen gruplara ayrılır. Öğrenilecek konular grup üyesi kadar küçük parçalara ayrılır. Her gruptan birer üyenin katılmasıyla bu parçalardan birini hazırlamak üzere yeni gruplar oluşturulur. Sonra üyeler kendi grubuna dönerek bilgi ve becerilerini arkadaşlarına aktarır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

d)Takım-Oyun-Turnuva Tekniği: Öğrenciler küçük heterojen gruplara ayrılarak öğretmen tarafından belirtilen hedef konuya hazırlanırlar. Amaç grupların turnuvada yarışmasıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

C. Çok Boyutlu Zeka Kuramı (Howard Gardner 1983) Gardner zekanın, dil, sözel, matematik gibi sınırlı değil daha çok boyuttan oluştuğunu ortaya koymuştur. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çoklu Zeka Türleri Çok Boyutlu Zeka Kuramı (Howard Gardner 1983) Zeka türleri 1) Sözel-Dilbilimsel 2) Mantıksal/Matematiksel 3) Görsel/Uzamsal 4) Müzikal/Ritmik Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çoklu Zeka Türleri 5)Bedensel/Duyudevinimsel 6)Sosyal/Bireylerarası 7)Özedönük/Bireysel 8)Doğa Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çoklu Zeka Türleri 1) Sözel-Dilbilimsel: Dil zekası, sözcükleri hem sözlü hem de yazılı olarak etkili biçimde kullanma becerisidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çoklu Zeka Türleri 2) Mantıksal/Matematiksel: Sayıları etkili kullanma, problemlere bilimsel çözümler üretme ve kavramlar arasındaki ilişkileri ayırt etme, sınıflama, genelleme yapma, matematiksel bir formülle ifade etme, hesaplama, hipotez test etme, benzetmeler yapma gibi davranışları gösterme yeteneğidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çoklu Zeka Türleri 3) Görsel/Uzamsal: Üç boyutlu bir nesnenin şekil ve görüntüsünü hayal edebilme ya da dünyayı doğru algılama ve algılama üzerine gördüklerini yansıtabilme yeteneğidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çoklu Zeka Türleri 4) Müzikal/Ritmik: Duyguların aktarımında müziği algılama ve sunmada müziği bir araç olarak kullanma yeteneği. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çoklu Zeka Türleri 5) Bedensel/Duyudevinimsel: Düşünceleri ve duyguları ifade ederken ve de problemleri çözerken bedeni kullanma yeteneğidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

ÖğrenmeYaşantıları Sağlama
Çoklu Zeka Türleri 6) Sosyal/Bireylerarası: İnsanlarla ilişki kurma, diğer bireylerin ruh hallerini, duygularını, güdülenmişliklerini ve niyetlerini anlama ve davranışlarını yorumlama yeteneğine sahip olmadır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme ÖğrenmeYaşantıları Sağlama

Çoklu Zeka Türleri 7) Özedönük/Bireysel: Bireyin kendisini, güçlü ve zayıf yönlerini, ruh halini, arzu ve niyetlerini anlama ve de bu doğrultuda yaşamını planlama ve yönlendirme becerisine sahip olma. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çoklu Zeka Türleri 8)Doğa: Doğal kaynaklara ve sağlıklı bir çevreye ilgi duyma. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çoklu Zeka Çok Boyutlu Zeka Kuramı ile Ders Planı hazırlarken dikkat edilecek noktalar. 1)Özel hedef ya da konunun belirlenmesi: Diğer planlarda olduğu gibi eğitim için hedefler planlanır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çok Boyutlu Zeka Kuramı ile Ders Planı hazırlarken dikkat edilecek noktalar. 2)Anahtar çok boyutlu zeka sorularının sorulması: Hedefi gerçekleştirmek üzere zeka türlerinin nasıl kullanılabileceğini belirlemek için her bir zeka ile ilgili sorular sorulur. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çok Boyutlu Zeka Kuramı ile Ders Planı hazırlarken dikkat edilecek noktalar. 3)Olasılıkların düşünülmesi: Her bir zekaya yönelik olarak sınıfta kullanılacak, yöntem teknik ve öğretim materyalleri tasarlanır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çok Boyutlu Zeka Kuramı ile Ders Planı hazırlarken dikkat edilecek noktalar. 4)Beyin fırtınası: Her bir zeka için kullanılacak öğretim yaklaşımları beyin fırtınası yoluyla belirlenir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çok Boyutlu Zeka Kuramı ile Ders Planı hazırlarken dikkat edilecek noktalar. 5)Uygun etkinliklerin seçilmesi: Planlama sayfası tamamlandığında eğitim hedefine uygun yaklaşımlar daire içine alınarak seçilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çok Boyutlu Zeka Kuramı ile Ders Planı hazırlarken dikkat edilecek noktalar. 6)Aşamalı-sıralı ders planının hazırlanması: Seçilen yaklaşımlar kullanılarak hedef ile ilgili ders ya da ünite planı düzenlenir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çok Boyutlu Zeka Kuramı ile Ders Planı hazırlarken dikkat edilecek noktalar. 7)Planın uygulanması: Gerekli materyaller hazırlandıktan sonra plan uygulanır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çok Boyutlu Zeka Kuramının sınıf içinde uygulanmasında dikkat edilecek noktalar. Bütün zeka gruplarına eşit derecede önem verilmelidir. Tüm zekaları geliştirici yada tüm zekaları kullanmaya yönelik faaliyetler hazırlanmalıdır. Her çocuk kendi güç ve zayıflığıyla derse katılır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çok Boyutlu Zeka Kuramında Ölçme ve Değerlendirme
Çok boyutlu zekayı sınama özgün sınama yoluyla yapılabilir. Bu tip sınama öğrenci edimlerini değişik yollar ile belgelenmesine dayalıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Çok Boyutlu Zeka Kuramında Ölçme ve Değerlendirme
Araçlar:Vaka kayıtları, öğrenciye ait örnek çalışmalar, ses kasetleri, video bantları, fotoğraflar, öğrenci günlükleri, öğrencinin kendi kayıtları, basılı testler, standart testler, görüşmeler, kontrol listeleri, sınıf haritaları ve takvim kayıtlarıdır. (Kısaca öğrenci portfolyosu) Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

D) Kavram Haritaları Kavram haritaları, öğrenenler için öğrenilecek temel fikirleri ve bunlar arasındaki ilişkileri açık hale getirmekte ve önceki bilgilerle yeni bilgiler arasında anlamlı bağlantılar kurulmasına yardımcı olmaktadır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Kavram Haritaları Kavram haritaları, insanların nasıl öğrendikleri ile anlamlı öğrenme konuları arasında köprü kuran bir öğrenme-öğretme stratejisidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Kavram Haritası Örnekleri
Örümcek Balık Kılçığı Sınıflama Olaylar zinciri Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Örümcek örneği Başlık (tema) Anafikir Ayrıntı Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Balık Kılçığı Büyük Selçuklu devletini yıkılışı Melikşahın ölümü Taht kavgaları Birliğin bozulması Katvan savaşı Oğuz boylarının ayaklanması Sultan sancarın ölümü Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Kavram Haritası Örneği (Sınıflama)
HAYVAN Kartal Serçe Karga Güvercin KUŞLAR AT DOMUZ İNEK FİL KURT FOK Memeliler TATLI SU TUZLU SU Balıklar Kedi balığı Alabalık Tuna Uskumru Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Kavram Haritası Örneği (Olaylar Zinciri)
Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

E) Yapılandırmacılık Yapılandırmacılık öğretimle ilgili bir kuram değil; bilgi ve öğrenme ile ilgili bir kuramdır ve bu kuram, bilgiyi temelden kurmaya dayanır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Eğitim: Bireyin davranışında, kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak değişme meydana getirme sürecidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Sistem: En az bir hedefi gerçekleştirmek üzere uygun ve değişik ögelerden oluşan dirik bir örüntüdür. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Sistem kavramındaki, ‘dirik’:”canlılığını sürdüren, sürekli kendisini yenileyen ve gelişen” anlamında, ‘örüntü’:”ögelerden oluşan ve aralarında ilişki olan bir bütün” anlamında kullanılmaktadır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Sistemin Öğeleri: 1.Girdi 2. Süreç 3. Çıktı 4. Değerlendirme Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar 1.Girdi: Sistemin amacını gerçekleştirmek üzere gerekli olan her şey. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar 2. Süreç: Girdilerin hedefler doğrultusunda işlenildiği, ürün haline getirildiği yerdir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar 3. Çıktı: Sistemin amacına uygun olarak ortaya koyduğu ürünüdür. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar 4. Kontrol: Çıktının hedeflerle tutarlı olup olmadığının kontrolüdür. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Sistem Şeması Hedefler Girdi Süreç Çıktı Tutarlı Kontrol Tutarlı değil Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Bir sistem örneği: Otomobil imal eden bir fabrika
Girdi:Otomobil için gerekli her şey (yedek parça, çalışan, bina vb. Hedefler:İstendik özelliklere sahip olması vb. Çıktı: Otomobil Süreç:Otomobil parçala- rının birleştirildiği kısım (fabrika içinde olanlar) Tutarlı: Satılabilen oto. Kontrol:Test sürüşü Tutarlı değil: Problemli oto. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Eğitim bir sistem midir?

Evet eğitim bir sistemdir. Çünkü, 1. Gerçekleştirmek istediği hedefleri vardır: a) Uzak hedefler: b) Genel hedefler: c) Özel hedefler: Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

a) Uzak hedefler: Devletin siyasi hedefleridir; çerçevesi anayasa ile belirlenmiştir. En genel hali “Çağdaş gelişmiş ülkeler seviyesine çıkarmak” Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

b) Genel hedefler: Okulun hedefleridir; farklı okul türlerinin ortak hedefleri dışında kendilerine özgü hedefleri vardır. İlköğretim okulu, genel liseler, meslek liseleri, fakülte ve bölümleri gibi. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

c) Özel hedefler:Dersin hedefleridir; bir dersin kazanımlarını kapsar. Bir okuldan başarı ile mezun olunabilmesi, okulun bütün derslerinden başarılı olunmasını gerektirir. Dersten başarılı olunabilmesi için ise derste asgari düzeyde başarı sağlanması ile mümkündür. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Evet eğitim bir sistemdir. Çünkü, 2. Bu hedefleri gerçekleştirebilmek için değişik ögelerden oluşmuştur: a) Girdi: b) Süreç: c) Çıktı: d) Kontrol: Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Eğitim Sisteminin Ögeleri
a) Girdi: Eğitim-öğretim için gerekli her şey eğitim sisteminin girdisini oluşturur. Örneğin, öğrenci, öğretmen, okul, kitap, defter, çalışanlar, yönetim, ders programları, yardımcı materyaller, sınıf, sıra, servis gibi her şey girdi olarak görülebilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

b) Süreç: Girdilerin hedefler doğrultusunda bir araya getirildiği; dersin hedeflerinin öğrenciye kazandırıldığı eğitim durumlarını kapsamakta-dır. Süreç kısmı, dar anlamda, öğretmenin farklı öğretim yöntemlerini kullanarak ders işlediği bölümü oluşturur. Geniş anlamda ise, öğrenci-nin okula başladığı ve okuldan mezun olduğu süreyi içerir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

c) Çıktı: Girdilerin işlemler bölümünden hedefler doğrultusunda biçimlendirilip oluşturulmasının sonunda ortaya çıkan ürünlerin tümüdür. Bir okulun mezun ettiği bireyler eğitim sisteminin çıktısını oluşturur. Çıktılar sistemin hedefleriyle nicelik ve nitelik açısından çakışıyorsa sistem tam işliyor demektir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

d) Kontrol: Mikro anlamda kontrol, eğitim sürecindeki sınavlar ile yapılmaktadır. Aynı zamanda diplomalı insanların çeşitli meslek gruplarına başvurduklarında yapılan sınavlar da kontrol olarak algılanabilir. Makro anlamda ise mezun bireylerin iş hayatında gösterdikleri başarı performansları ve piyasadaki albeni durumlarıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Ölçme: Bireylerin davranışlarını gözleyip gözlem sonuçlarını sayılarla ya da sembollerle ifade etmedir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ölçmenin Türleri: a) Temel b) Dolaylı Ölçme c) Türetilmiş Ölçme Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Değerlendirme: Ölçme sonuçlarını bir ölçütle karşılaştırıp, ölçülecek nitelik hakkında karar verme sürecidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Değerlendirmenin basamakları: I. Ölçme II.Ölçüt (Değerlendirmeye dayanak sağlayan ölçme sonuçları) III. Karar Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Ölçmede birim: Bir ölçme aracını oluşturan en küçük parçacık, (Örneğin bir çoktan seçmeli testte her bir soru bir birimdir; ya da soruların puan karşılığı olan 1 puan bir birimdir) Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Temel Kavramlar Birimin Türleri: a) Doğal birim b) Yapma birim Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Birimin Özellikleri: a) Eşitlik b) Genellik c) Kullanışlılık Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Değerlendirme Türleri
1) Öğrenci başarısının değerlendirilmesi, 2) Öğrenme eksikliklerinin değerlendirilmesi, 3) Eğitim programının değerlendirilmesi, 4) Hazır bulunuşluk düzeyinin değerlendirilmesi, 5) Rehberlik amacıyla yapılan değerlendirme, 6) Öğretmenin değerlendirilmesi. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ölçek ve Ölçek Türleri Ölçek: Belli birimlerle bölmelenmiş bir ölçme aracıdır. Ölçme sonuçlarının özelliklerine bakarak değişik ölçek türleri bulunmuştur. Bunlar: Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ölçek Türleri a) Sınıflama Ölçeği b) Sıralama Ölçekleri c) Eşit Aralıklı Ölçek d) Eşit Oranlı Ölçek Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ölçme Araç ve Yöntemlerin Nitelikleri
Ölçme araçlarının nitelikleri ölçme hataları ile doğrudan ilgili olduğundan öncelikle hata ve hata türlerine incelenmelidir. Okulda öğrenci başarılarının ölçülmesinde farklı ölçme araç ve yöntemleri belirli oranlarda kullanılmaktadır. Bu araçlarla yapılan ölçme uygulamalarında ne kadar dikkatli olunsa da, ölçme sonuçlarına bir miktar hata karışır. Bu hataların neler olduğu aşağıda gösterilmektedir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ölçmede Hata Hata: Ölçme sonuçlarına istenmeyen değişkenlerin karışmasıdır. Hataların bir kısmı kontrol dışında ölçme sonuçlarına karışabilir. Bu nedenle çok iyi sanılan ölçme araçlarıyla yapılan ölçmelerde bile bir miktar hata vardır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Hata Kaynakları Bu hatalar, ölçme araçları (terazi, cetvel, metre, test gibi), ölçme yöntemi (yazılı, sözlü, kısa cevaplı...), ölçme işlemini yapan kişi, ölçmenin yapıldığı ortam, bireyin kişisel özelliklerinden kaynaklanabilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Hata Türleri 1) Sabit hata, 2) Sistematik hata, 3) Tesadüfi hata. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Güvenirlik Bir ölçme aracının güvenirliği, aracın, ölçmek istediği değişkeni ne derece duyarlıkla ölçtüğü, ya da ölçme sonuçlarının hatalardan arınıklık derecesidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Güvenirlik Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Güvenirlik Artırma Yolları
1) Güvenirliği artırmada en etkili yol, soru sayısını artırmaktır. Böylece birimin değeri küçülerek duyarlılık artar. 2) Öğrencilerin sınava güdülenmesi, 3) Ölçme aracını oluşturan soruların açık ve anlaşılır yazılması, 4) Soruların uygun büyüklükte puntoyla yazılması, 5) Soruların test formu içerisine düzgün yerleştirilmesi, 6) Baskı hatalarının olmaması, okunaklı olması vb. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Güvenirlik Artırma Yolları
7) Sınav süresinin yeterli verilmesi, 8) Sınav ortamının temiz, yeterli düzeyde ısı, aydınlık olması, 9) Gürültülü bir ortamda olmaması 10) Öğrencinin kaygı düzeyinin belli bir düzeyde olması. 11) Puanlamanın objektifliği Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Güvenirlik Kestirme Yöntemleri
1) Test-tekrar test yöntemiyle güvenirlik 2) Paralel formlarla hesaplanan güvenirlik 3) Eşdeğer iki yarıyla hesaplanan güvenirlik 4) Testi oluşturan maddelerin birbiriyle uyumuna bakılarak güvenirliğin kestirilmesi Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Geçerlik Geçerlik, bir ölçme aracının ölçmek istediği değişkeni ölçüp ölçmediği, ölçüyorsa onu başka değişkenlerden ne derece arınık olarak ölçtüğüdür . Daha genel anlamda ölçme aracının amacını gerçekleştirebilme düzeyidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Geçerlik Türleri 1) Kapsam geçerliliği, 2) Yordama geçerliliği, 3) Yapı geçerliliği, 4) Uygum (benzer ölçekler) geçerliliği ve 5) Görünüş geçerliliği, Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1) Kapsam geçerliliği, Sınav sorularının ölçmek istediği konu alanını kapsayıp kapsamadığı kapsam geçerliliğini gösterir. Soruların konu alanını yeterince kapsayıp kapsamadığı konu alanı uzmanlarının görüşü alınarak belirlenebilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2) Yordama geçerliliği, Öğrencileri bir öğretim programına yerleştirmeden önce, seçme amacıyla yapılan sınavlardaki başarı ölçülerine bakarak, öğretim programındaki başarılarını kestirmek sınavın yordama geçerliliğini verir. Eğer sınavla seçilen öğrenciler, seçilmeyen öğrencilere göre daha başarılı olacaksa seçmede kullanılan aracın yordama geçerliliğinin olduğu söylenebilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Geçerliği Düşüren Faktörler
1) Güvenirliği düşüren bütün etmenler güvenirliği de düşürür. 2) Soruların dersin konularını yeterince kapsamaması 3) Soru sayısının azlığı, 4) Sınavın uygulama koşullarının olumsuzluğu 5) Sınav süresinin yetersizliği 6) Sınav stresi ve güdülenme yetersizliği 7) Puanlama hatası 8) Sınavın çok zor ve çok kolay olması 9) Ölçüt puanların güvenirliği Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Kullanışlılık Ölçme aracının ekonomik olması, uygulama süresinin kısalığı, ölçmeciden istediği beceriler, hazırlamasının ve uygulamasının kolaylığı, puanlamasının pratikliği gibi etkenler ölçme aracının kullanışlılığını gösterir. Ölçme aracının kullanışlılığı, diğer iki özelliğini artırıcı yönde rol oynar. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Davranışların Gruplandırılması
Eğitim ortamında öğrenciye kazandıırlması istenilen davranışlar üç alanda toplanır. Bunlar, A) Bilişsel Alan B) Duyuşsal Alan C) Psiko-motor Alan dır. Her alan içerisinde hedef ve davranışlar alt kategorilerde gösterilir. Bunlardan bilişsel alan davranışları aşağıda verilmiştir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Bilişsel Alan Davranışlarının Gruplandırılması
Bilişsel Alan: Öğrenci davranışları, bilgiler ve bilgilerden doğan zihinsel süreçlerle ilgili ise bilişsel alan kapsamı içerisindedir. Derslerde daha çok öğrencilerin bilişsel alan davranışları kazandırılmaya çalışılmaktadır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Bilişsel Alan Davranışlarının Aşamalı Sınıfları:
1.00 Bilgi Basamağı 2.00 Kavrama Basamağı 2.10 Çevirme 2.20 Yorumlama 2.30 Öteleme 3.00 Uygulama Basamağı 4.00 Analiz Basamağı 5.00 Sentez Basamağı 6.00 Değerlendirme Basamağı Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Eğitimde Kullanılan Ölçme Araç ve Yöntemleri
A. Geleneksel Ölçme Araç ve Yöntemleri 1. Yazılı Yoklamalar 2. Kısa Cevaplı Testler 3. Doğru-Yanlış testleri 4. Ödev ve Projeler 5. Sözlü sınavlar 6. Çoktan Seçmeli Testler Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

B. Diğer Ölçme Araç ve Yöntemleri 1. Portfolyolar (Öğrenci gelişim dosyası) 2. Öz değerlendirme 3. Gözlem Formları 4. Performans değerlendirme çizelgeleri (kontrol listeleri veya dereceleme ölçekleri) 5. Tutum ölçekleri 6. Kavram haritaları 7. Gösteriler, Anektodlar,Tartışmalar, Sergiler, Görüşme (Mülâkat), Projeler, Araştırma Kâğıtları vb. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1. Yazılı Yoklamalar Tanımı: Yazılı olarak verilen birkaç sorunun yine yazılı olarak cevaplandırılması istenilen sınavlara yazılı yoklamalar adı verilmektedir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1. Yazılı Yoklamalar Yazılı Yoklamaların Özellikleri: 1) Cevaplar, cevaplayıcı tarafından düşünülüp yazılmak durumundadır, 2) Soru ve cevaplar yazılıdır, 3) Cevaplama zamanı uzundur, 4) Cevaplayıcı istediği cevabı verebilir (yoruma açık), 5) Kısmi puan verilebilir, 6) Puanlaması daha çok sübjektiftir, 7) Puanlaması güç ve uzun zaman alır, 8) İleri düzey davranışlarının ölçülmesine uygundur, 9) Şans başarısı yoktur. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1. Yazılı Yoklamalar Yazılı Yoklama Sorusu Yazımında Dikkat Edilecek Noktalar 1)Anlaşılır olmalı 2) Cevaplar sınırlandırılmalı (Genel sorular yerine özel sorular), 3) Uzun cevaplı ve az soru yerine kısa cevaplı ve çok soru sorulmalı, 4) Kitaptan olduğu gibi yazılmamalı, 5) Sorular birbirinden bağımsız cevaplandırılmalı, 6) Fırsat olursa denenmeli. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1. Yazılı Yoklamalar Yazılı yoklamaların puanlanması: Genel izlenimle puanlama: Bu yöntemde bir öğrenciye ait cevap kâğıdı baştan sona kadar okunduktan sonra edinilen genel izlenime göre bir puan takdir edilir. Özellikle kompozisyon kâğıtlarının puanlanmasında kullanılan bu yöntemle elde edilen puanların güvenirliği düşüktür. Sınıflama ile puanlama Sıralama ile puanlama Anahtarla puanlama Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1. Yazılı Yoklamalar Puanlama Hatalarını Önlemede Alınabilecek Bazı Önlemler: a) Puanlama sırasında iyi bir kâğıttan sonra okunan orta düzeydeki bir kâğıt, olduğundan daha az iyi; kötü bir kâğıttan sonra okunan bir kâğıt da daha iyi görünebilir. Buna hareleme etkisi adı verilir. Bu etki, bir öğrencinin cevap kâğıdındaki cevapların tamamının okunması yerine, bütün öğrencilerin birinci, daha sonra ikinci, üçüncü, … sorularına ait cevapların okunması suretiyle azaltılabilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1. Yazılı Yoklamalar b) Puanlayıcının, kâğıdın kime ait olduğunu bilmesi sübjektifliğe neden olabilir. Bu durum, puanlamanın güvenirliğini düşürür. Bu bakımdan, puanlama sırasında, cevap kâğıtlarında öğrencilerin adlarının yazılı olduğu kısım kapatılması uygun olur. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1. Yazılı Yoklamalar c) Bütünleme sınavı gibi bir komisyon tarafından yapılan sınavlarda ve katılan öğrenci sayısının fazla olduğu sınavlarda, cevap kâğıtları jüri üyeleri veya farklı puanlayıcılar tarafından paylaşılarak okunmamalıdır. Cevap kâğıtları bütün puanlayıcılar tarafından ayrı ayrı puanlanmalı, daha sonra bu puanların toplamları veya aritmetik ortalamaları öğrenciye verilecek puan olarak saptanmalıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1. Yazılı yoklama türleri
Dersin amacına, öğrenci grubuna ve öğrencilerin ders içindeki etkinliklerine göre yazılı yoklamanın değişik türleri kullanılabilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1. Yazılı yoklama türleri
a) Tercihli sınavlar b) Sorusuz sınavlar c) Ad çekme d) Açık kitap sınavları Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1. Yazılı yoklamalar üzerine yapılan araştırmalar
1) Aynı sınıfa ait cevap kağıtlarını farklı iki puanlayıcının verdiği puanlar arasında 0,60 tutarlılık var. 2) Aynı sınıfa ait cevap kağıtlarını aynı kişi farklı zamanlarda puanladığında verdiği puanlar arasında 0,40 tutarlılık vardır. 3) Tek bir cevap kağıdı 70 kişiye puanlattırılıyor. Puanlama 20 üzerinden yapılıyor verilen puanlar 2 ile 19 arasında değişiyor. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2. Kısa Cevaplı Testler Tanımı: Cevaplayıcının bir rakam, bir kelime ya da en çok bir cümle ile cevaplandırdığı sorulardan oluşan sınavlara kısa cevaplı testler adı verilmektedir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2. Kısa Cevaplı Testler Kısa cevaplı testler başlıca iki madde formunda yazılabilir. 1) Bunlardan biri, boşluk doldurma olarak bilinen eksik köklü maddelerdir. Öğrencinin vereceği cevapların soru (madde) kökünde bırakılan boşluğa yazılması istenir. 2) Diğeri ise, kökü, soru ifadesiyle biten maddelerdir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2. Kısa Cevaplı Testler Kısa Cevaplı Testlerin Özellikleri: 1) Cevaplar kısadır, 2) Cevaplayıcı istediği cevabı verebilir, 3) Soru sayısı çoktur, 4) Puanlaması daha çok objektiftir, 5) Cevaplar öğrenci tarafından düşünülüp bulunmak durumundadır, 6) Şans başarısı yok denecek kadar azdır, 7) Puanlaması kolaydır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2. Kısa Cevaplı Testler Kısa Cevaplı Testlerin Yazılmasında 1) Anlaşılır ve açık yazılmalı, 2) Her madde ile önemli bir bilgi yoklanmalı, 3) Bilinen bir kaynaktan olduğu gibi alınmamalı, 4) Sorunun ifadesinde ipucu bulunmamalı, 5) Eksik cümle yapısında olan sorularda bırakılan boşluklar ipucu vermemeli, 6) Biri diğerinin cevabını içeren sorular bulunmamalı, 7) Eksik bırakılan yerler aynı uzunlukta olmalı. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

3. Doğru-Yanlış Testleri
Tanımı: Sınıflama gerektiren testler, doğru ya da yanlış olarak verilen önermelerin kapsamındaki fikre göre, doğru ve yanlış olarak sınıflandırılması istenilen sınavlardır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Doğru-Yanlış Testlerin Özellikleri: Cevaplar D-Y halindedir, Zamanın çoğu okumaya ve cevabı bulmaya ayrılır, Soru sayısı çoktur, Puanlaması objektiftir, Şans başarısı yüksektir, Puanlaması kolaydır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Doğru-Yanlış Testlerinin Yazılmasında: Her madde ile sadece bir ana fikir yoklanmalı, Her madde kesinlikle doğru ya da yanlış olmalı, Bir maddenin yanlışlığı önemsiz bir ayrıntıda olmamalı, Madde kısa ve açık olmalı ayrıntılarla şişirilmemeli, Olumsuz ifade bulunmamalı, Kanı ifadeleri bir kaynağa dayandırılmalı, D-Y önermelerin sayıları yaklaşık olarak eşit olmalı, D-Y önermeler test formu içerisine belirli bir örüntüyle yerleştirilmemeli Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

4. Ödev ve Projeler Tanımı: Belirli konuların okul ortamı dışında araştırma yaparak derinlemesine incelenmesi ve raporlaştırılması ile yapılan sınavlardır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

4. Ödev ve Projeler Özellikleri: Diğer sınavlarda olduğu gibi ders ortamında yapılmaz. Daha çok araştırmayı içeren, uygulamayı gerektiren davranışların ölçülmesinde başvurulan bir ölçme biçimidir. Verilen bir konunun derinlemesine incelenmesi yaptırılabilir Derste öğrenilenlerin pekiştirilmesi amacıyla öğrenciye verilen bir etkinlik olarak da görülebilir. Diğer sınavlara alternatif bir sınav olmaktan çok onların tamamlayıcısı niteliğindedir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

4. Ödev ve Projeler (devam): Ödev ve projelerin puanlanması daha çok yazılı yoklamalara benzemektedir. Kısmi puanlama yapılabilir. Proje değerlendirme formu kullanılarak puanlamada nesnellik sağlanabilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

5. Sözlü Sınavlar Tanımı: Sözlü sınavlar, soruların ve cevapların sözlü olarak verildiği sınavlar olarak tanımlanmaktadır. Sözel iletişim becerilerinin ölçülmesinde kullanılabilen tek ölçme yöntemidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

5. Sözlü Sınavlar Özellikleri: Cevaplar sözlüdür, Sınav bireyseldir, Soru sayısı azdır, Her öğrenciye farklı sorular olacağından ağırlıkları eşit olmayabilir, Cevaplama iyice düşünülmeden yapılır, Puanlaması genel izlenime göre yapılır, Öğrencinin bireysel özelliği cevaplama davranışını etkiler, Puanlamaya öğrencinin konuşması, giyimi gibi nedenler karışabilir. (Bu nedenle puanlama daha çok sübjektiftir). Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

5. Sözlü Sınavlar Sözlü Sınavların Yazılmasında: Anlaşılır ve açık yazılmasına, Sorular sınavdan önce hazırlanmasına, Puanlama anahtarı önceden hazırlanmasına, Cevaplama anında uyulması gereken davranışlar önceden bildirilmesine dikkat edilmelidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

6. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Tanımı: Sorulan bir sorunun cevabını, verilen cevaplar arasından seçme gerektiren maddelerden oluşan testlere çoktan seçmeli, ya da seçme gerektiren testler denilmektedir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Özellikleri: Doğru cevap çoğu zaman maddenin içinde verilir. Test süresinin önemli bir kısmı maddeyi okumaya ve doğru cevabı bulmaya ayrılır. Puanlaması objektiftir. Şans başarısı vardır. İleri düzeydeki davranışların ölçülmesi zordur. Uygulaması kolaydır. Puanlama süresi kısadır. Hazırlama süresi uzundur. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Özellikleri: Soru sayısı çoktur. Cevaplama sadece işaretleme ile yapılmaktadır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Madde Tipleri: I) Doğru Cevaba Göre Sınıflama a) Doğru cevabı kesin ve biricik olan maddeler: b) Anahtarlanmış cevabı en doğru olan maddeler: c) Anahtarlanmış cevabı birden fazla olan maddeler d) Birleşik cevap gerektiren maddeler e) Doğru cevabı gizli maddeler: Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Madde Tipleri (Devam): II) Madde Köküne Göre Sınıflama a) Kökü soru kipinde olan maddeler b) Kökü eksik cümle yapısında olan maddeler c) Kökü olumsuz maddeler Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Madde Tipleri(Devam): III) Maddelerin Gruplanışlarına Göre Sınıflama a) Ortak köklü maddeler b) Ortak seçenekli maddeler Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Madde Yazımında Genel İlkeler: 1.Maddeler anlaşılır olmalı, “çoğunlukla”, “bazen”, “nadiren” gibi kelimeler kullanılmamalıdır. Çünkü, verilen belirsiz kelimeler görecelidir ve bu nedenle kişiden kişiye farklılık gösterir, 2. Uygulama zamanının çoğu okumaya ayrıldığı için, her madde mümkün olduğunca az kelime ile yazılmalıdır, 3. Test maddelerinin dil düzeyi cevaplayıcıların dil düzeyinin altında olmalıdır. Bu ise soru ile ne sorulduğunun anlaşılmasını sağlar, Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 4. Test maddeleri bir kaynaktan olduğu gibi alınmamalıdır (Ezberi önlemek için), 5. Her test maddesi diğerlerinden bağımsız cevaplandırılmalıdır, 6. Maddenin noktalama ve yazım kurallarına uygun olarak yazılması farklı şekillerde algılanmasını önler, 7. Bir maddede verilen bilgi başka bir sorunun cevabını açıklamamalıdır, 8. Bir maddenin yarısı bir, diğer yarısı ise başka sayfada olmamalıdır, Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 9. İyi bir çoktan seçmeli test maddesinin, madde kökü okunduğunda seçeneklere bakılmadan doğru cevap verilmelidir, 10. Seçeneklerin ifade, tarz, uzunluk ve kapsamı birbirine benzer olmalıdır, 11. Çeldiriciler bilmeyeni ve yanlış bileni yanıltmalıdır, 12. “Yukarıdakilerin hepsi” seçeneği dikkatli kullanılmalı, birinin yanlışlığı açıkça belli ise kullanılmamalıdır, 13. “Yukarıdakilerin hiçbiri” seçeneği dikkatli kullanılmalı, en doğru cevabı gerektiren maddelerde kullanılmamalıdır, Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 14. “Yukarıdakilerin hepsi” ve “Yukarıdakilerden hiçbiri” seçenekleri aynı anda kullanılmamalıdır, 15. Çeldirici bulmada güçlükle karşılaşıldığında madde formu değiştirilmeli. Örneğin. birleşik cevap gerektiren madde formu ile çok sayıda çeldirici yazılabilir, 16. Anlamlı bir sıraya konulabilecek seçenekler bu sıraya göre yerleştirilmelidir (büyükten küçüğe ya da tam tersi olacak şekilde), Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 17. Bir testteki seçenek sayısı cevaplayıcıların düzeyine göre ayarlanmalıdır. İlköğretim okullarının ilk kısımlarında iki ve üç seçenekli maddeler kullanılması, ikinci kısımda dört seçeneğe çıkartılması ve ortaöğretim ve daha üstünde beş seçenekli madde kullanılması daha uygundur, 18. Bir testin bütün maddeleri aynı sayıda seçeneğe sahip olmalı, bazı sorular dört ve bazıları da beş seçeneğe sahip olmamalı, hepsinde aynı sayıda seçenek olmalıdır, Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 19. Doğru cevaplar test formu içerisine belirli bir örüntüyle yerleştirilmemelidir. Eğer öğrenci ilk yapmış olduğu sorularda bu örüntüyü yakalarsa, diğer soruları okumadan doğru cevabı bulabilir, 20. Doğru cevaplar seçeneklere yaklaşık olarak eşit dağıtılmalıdır. Dört seçenekli bir testi tamamen tahminle cevaplandıran bir öğrencinin alması beklenen başarı düzeyi %25 olmalıdır. Düzeltme formülü uygulandığında, tahminle cevaplayan öğrencinin beklenen puanı olması gereken; yani, sıfır olmalıdır, Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 21. Seçenekleri belirtmede büyük harf kullanılması, küçük harf kullanılmasına göre daha az hataya neden olabilir. Çünkü, küçük harfler daha çok birbirine benzediğinden birbirleri ile karıştırılması daha kolaydır. 22. Maddelerin seçenekleri mümkünse alt alta gelecek sıralarda verilmelidir. Eğer, yerden tasarruf yapıp kısa olan seçenekleri yan yana yazmak gerekiyorsa, bütün seçenekler aynı sıralamaya göre verilmelidir, Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 23. Olumlu maddeler arasına dağıtılan olumsuz maddeler (özellikle - ma hecesi ile olumsuzlaştırılanlar), dikkat dağıldıkça öğrenciler tarafından olumlu gibi algılanabilir. Bu nedenle madde kökünde mümkün olduğunca olumsuz ifade kullanılmamalı, madde olumlu sorulabiliyor ise olumlu formda sorulmalıdır. Olumsuz madde formu kullanılmak durumunda ise, olumsuz ifadenin dikkat çekecek şekilde belirtilmesi uygun olur. Bunun için koyu yazım, BÜYÜK HARF ve alt çizmekle olumsuzluk belirgin hale getirilebilir, Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 24. Bir testteki bütün maddeler, aynı düzen içerisinde verilmelidir. Özellikle maddeler arasındaki boşluklar iyice fark edilebilecek düzeyde bırakılmalıdır. Madde kökü ile seçenekler arasında her maddede aynı ayarda boşluk bırakılmalıdır. Seçenekler arasında bırakılan boşluklar da bütün maddelerde benzer olmalıdır, 25. Ortak köklü ve ortak seçenekli soruların diğer sorularla karıştırılmaması için başlangıcında ve bitiminde bir çizgi ile ayrılması uygun olabilir. Ayrıca, bu tipteki soruların ortak olan kök ve seçenekler ile aynı sayfada bulunması dikkatin dağılmasını önleyebilir, Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 26. Madde köküne verilen olası cevaplarda (seçeneklerde), yazım yanlışlığı yapılarak çeldirici yazılmamalıdır. Çeldiriciler başka soruların doğru cevapları arasından seçilebilir. 27. Madde eksik bilgi ve yanlışlık olmamalı. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Test Geliştirme Tanımı İstendik özelliklerde ölçme aracı hazırlama süreci Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Test Geliştirmenin Basamakları 1. Testin Amacı 2. Kapsamının ve Ölçülecek Davranışların Belirlenmesi 3. Soru Yazımı 4. Soru Düzeltme Çalışmaları (Redaksiyon) 5. Test Formunun Oluşturulması ve Çoğaltma 6. Uygulama 7. Puanlama 8. Ön Uygulama Test İstatistiklerinin Hesaplanması 9. Madde analizi 10. Nihai Teste Madde Seçimi 11. Nihai Test İstatistiklerinin Kestirilmesi 12. Raporlaştırma Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1. Testin Amacı Testlerin hazırlanış amaçları,
öğrencilerin konulardaki (ünitelerdeki) öğrenme eksikliklerinin belirlenmesi ya da öğrenmenin izlenmesi ve dersin birkaç konusunu kapsayan öğrenme düzeylerinin belirlenmesi ya da erişiyi belirlemektir.

2. Test Kapsamının ve Ölçülecek Niteliklerin Belirlenmesi
Amacın gerçekleştirilmesi için gerekli konu kapsamının ve ölçülecek olan davranışların (niteliklerin) belirlenmesi gerekir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

3. Soru Yazımı Açık ve anlaşılır olmalı Test maddeleri bir kaynaktan olduğu gibi alınmamalıdır . Seçeneklerin ifade, tarz, uzunluk ve kapsamı birbirine benzer olmalıdır. Olumsuz maddeler belirgin hale getirilmeli. ... Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

4. Soru Düzeltme Çalışmaları (Redaksiyon)
Soru yazarı Türk dili uzmanı Ölçme ve değerlendirme uzmanı Program geliştirme uzmanı Psikolog ve Konu alanı uzmanı bulunmalıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

5. Test Formunun Oluşturulması ve Çoğaltma
Soruların test formuna dönüştürülmesinde, cevaplamayı kolaylaştırılacak şekilde düzenleme yapılmalıdır. Soruların kolayca okunması ve cevapların yine kolayca verilmesine fırsat sağlayıcı olması gerekir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

6. Uygulama Sınavın bütün öğrencilere standart şekilde yapılmasına dikkat edilmelidir Sınav anında uyulması gereken davranışlar, Sınav süresi, Soru sayısı gibi bazı bilgilerin sınav başlamadan önce herkese duyurulmalıdır Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

7. Puanlama Yapılan sınavların puanlaması, kullanılan ölçme araç ve yöntemine bağlıdır. 1-0 puanlama veya Ağırlıklı puanlama yapılabilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

8. Ön Uygulama Test İstatistiklerinin Hesaplanması
Testin ilk uygulamasından elde edilen puanların, Aritmetik Ortalaması Ortalama Güçlüğü Standart Kayması Güvenirliği ve Geçerliliği gibi test istatistikleri hesaplanır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

9. Madde Analizi Madde Analizi Yöntemleri, A. Basit Yöntem B. Henrysson Yöntemi Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

... devam Ön deneme sonuçları kullanılarak testteki her madde için, 1. Güçlük indeksi, 2. Ayırıcılık gücü indeksi, 3. Seçenek analizi, 4. Maddeler arası korelasyonlar gibi istatistikler hesaplanır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Basit Yöntemle Madde Analizi Yaparak Test Geliştirme
Madde Analizinin Adımları Öğrenci cevapları, doğru olanlar 1 ve boş bırakılanlar, birden fazla işaretlenenler ve yanlış cevaplandırılanlar 0 ile puanlanır, Öğrencilerin vermiş oldukları doğru cevap sayıları ile test puanları bulunur, Test puanlarına göre öğrenci cevap kağıtları en yüksek puandan en düşük puana doğru sıraya konulur, Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Madde Analizinin Adımları (devam)
Test puanı en yüksek olan grubun %27’si ile en düşük puanı alan grubun %27’si alınarak, sırasıyla üst grup ve alt grup adları verilir. Ortada kalan grubun %46’sı ise analiz dışında tutulur, Testte bulunan bütün sorular için aşağıdaki gibi bir tablo düzenlenir, Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğrencilerin verdikleri cevaplara göre madde özellikleri hesaplanır. Madde özelliklerinden güçlük indeksi aşağıdaki formül ile hesaplanır. P(j)=(n(d-ü)+n(d-a))/N Pj : Maddenin güçlük indeksi n(d,ü) : Maddeyi üst grupta doğru cevaplayanların sayısı n(d,a) : Maddeyi alt grupta doğru cevaplayanların sayısı N : Üst grup ve alt gruptaki toplam öğrenci sayısıdır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Madde Ayırıcılık Gücü İndeksi: Maddenin sınıfta iyi olanlar ile iyi olmayanları birbirinden ayırabilme derecesidir. Madde ayırıcılık gücü indeksinin hesaplama formülü aşağıdaki gibidir. r(jx)=(n(d-ü)-n(d-a))/n Pj : Maddenin güçlük indeksi n(d,ü) : Maddeyi üst grupta doğru cevaplayanların sayısı n(d,a) : Maddeyi alt grupta doğru cevaplayanların sayısı n : toplam öğrenci sayısının yarısı. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

İyi bir test maddesi uygulandıktan sonra aşağıdaki özelliklere sahip olması istenilir. 1) Güçlük indeksinin 0.50 (orta güçlükte) olması, 2) Ayırıcılığının mümkün olduğunca yüksek olması (1.00’a yakın olması), 3) Doğru cevabın üst grupta daha çok öğrenci tarafından cevaplandırılmış olması, 4) Çeldiricilerin alt grupta daha çok öğrenci tarafından cevaplandırılmış olması ve 5) Çeldiricilerin hepsinin de aynı sayıda ya da birbirine yakın sayıda cevap çekmiş olması istenir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

10. Nihai Teste Madde Seçimi
Ön uygulama sonuçlarına dayalı olarak hesaplanan madde istatistikleri arasından istendik test özelliklerine sahip olan maddelerin seçimi yapılır. Madde seçiminde daha çok, 1. Güçlük indeksi (Pj) 2. Ayırıcılık gücü indeksi (rjx)dikkate alınır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

... devam Madde seçiminde Orta güçlükteki, Ayırıcılığı 0,30’un üzerindeki ve Aralarında yüksek ilişki olan maddelerin alınması daha güvenilir ve geçerli test yaratmak için gereklidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

11. Nihai Test İstatistiklerinin Kestirimi
Madde ve test istatistikleri arasında kurulan fonksiyonlar ile nihai testin A) Aritmetik ortalaması, B) Standart Kayması C) Güvenirliği ve D) Geçerliliği gibi istatistikleri kestirilebilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

12. Raporlaştırma Test Geliştirme sürecindeki bütün aşamalar bir rapor halinde hazırlanarak test geliştirme süreci tamamlanır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler
Ölçme Sonuçlarının Düzenlenmesi 1) Puanların sıraya konulması: 2) Puanların grafikle gösterilmesi: 3) Betimleyici istatistiklerin hesaplanması: a) Merkezi yığılma ölçüleri: 1) Tepe değer (mod): 2) Ortanca (medyan): 3) Aritmetik ortalama b) Merkezi dağılım ölçüleri: 1) Dizi genişliği (Ranj): 2) Çeyrek kayma: 3) Standart kayma (sapma) ve varyans: Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Örnek Veri Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Puanların sıraya konulması ve frekansla ifade edilmesi

Puanların grafikle gösterilmesi

Puanlara Ait Histogram

Not Verme Sınav Sonuçlarının Nota Çevrilmesi Öğrenci puanlarını nota dönüştürmede iki ayrı yöntem vardır. Bu yöntemler aşağıda verilmiştir: 1) Mutlak değerlendirme: 2) Bağıl değerlendirme: Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1) Mutlak Değerlendirme
Mutlak değerlendirmede ölçüt, dersin hedef davranışlarıdır. Hedef davranışlarından belirli oranına sahip olan öğrencilerin başarılı sayılacağı kabul edilir. Değerlendirmede kullanılan ölçüt, mutlak başarının bir göstergesi olduğunda, mutlak değerlendirme adını alır. Bir sınavdaki alınabilecek en yüksek puan mutlak değerlendirmenin bir ölçütü kabul edilebilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1) Mutlak Değerlendirme (devam)
Not vermede, öncelikle sınavdan alınan puanlar mutlak başarı yüzdesine çevrilir. Puanlar mutlak başarı yüzdesine aşağıdaki formülle çevrilir. MBY=(Xi/K)*100 MBY: Mutlak Başarı Yüzdesi Xi: i kişisinin sınav puanı K: Sınavdan alınabilecek en yüksek puan Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

1) Mutlak Değerlendirme (devam)
Mutlak başarı yüzdesine çevrilen puanlar, okulun sınav yönetmeliğindeki ölçüt ile karşılaştırılarak nota çevrilir. Önceden verilen örneğimizdeki puanları nota çevirmede ölçütümüz aşağıdaki gibi olsun. MBY Not Sonuç Geçer Kalır Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Öğrn Pn Not Öğrn Pn Not Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2. Bağıl Değerlendirme Bağıl değerlendirmede ölçüt sınıfın ortalama başarı düzeyidir. Sınıfın ortalama başarısı üzerinde puan alan öğrenciler başarılı; altında puan alan öğrenciler ise başarısız sayılır. Bu nedenle öğrencileri birbirleri ile yarışma ortamına iterek başarı düzeyinin artırılmasına neden olabilir. Puan dağılımının aritmetik ortalaması ile standart kaymasının hesaplanması ile önce bir ölçüt geliştirilir; sonra da bu ölçüte göre puanlar nota çevrilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2. Bağıl Değerlendirme Bağıl değerlendirme ile not vermede ölçüt aşağıdaki gibi geliştirilir. Beşlik not sisteminde notların alt ve üst sınıf değerleri aşağıdaki tabloda olduğu gibi hesaplanabilir. (Puanların Aritmetik ortalaması=51,75 ve Standart Kayması=16,77’dir) Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2. Bağıl Değerlendirme Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

B. Diğer Ölçme Araç ve Yöntemleri (Tekrar Sayfa) 1. Portfolyolar (Öğrenci gelişim dosyası) 2. Öz değerlendirme 3. Gözlem Formları 4. Performans değerlendirme çizelgeleri (kontrol listeleri veya dereceleme ölçekleri) 5. Tutum ölçekleri 6. Gösteriler, Anektodlar,Tartışmalar, Sergiler, Görüşme (Mülâkat), Projeler, Araştırma Kâğıtları vb. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

B. Diğer Ölçme Araç ve Yöntemleri
2. Öz değerlendirme:Belli bir konuda bireyin kendi kendisini değerlendirmesine öz değerlendirme denir. Öz değerlendirme, bireyin kendi yeteneklerini kendilerinin keşfetmelerine yardımcı olan bir yaklaşımdır. Öz değerlendirme öğrencilerin okulda yaptıkları çalışmaları, nasıl düşündüğünü ve nasıl yaptığını değerlendirmelerini gerektirir. Kendini değerlendirme, öğrencilerin kendi güçlü ve zayıf yönlerini tanımalarına yardım eder. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2. Öz değerlendirme (Devam):
Performansının düzeyi hakkında karar vermek için kişisel ya da kişiler arası kriter koymada öğrencilere fırsatlar sunar. Kendini değerlendirmeyle öğrencinin motivasyonunun yükselmesine fırsat verir. Öğrencilerin değişik durumlarda davranışlarını kontrol altına almalarını sağlar. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2. Öz değerlendirme (Devam):
Bu tür değerlendirmenin olumlu ve olumsuz yönleri vardır. Genellikle kendi performanslarını değerlendirirken yanlılığın varlığı göz ardı edilmemelidir. Başlangıçta kendini değerlendirme, öğrencilerin deneyimsizliği nedeniyle yanılgılara neden olabilir. Yine de öğrenciler daha fazla deneyim kazandıkça aldıkları kararlar daha doğru olacaktır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2. Öz değerlendirme (Örnek):

3. Gözlem Formları Gözlemler: Çıktılarının görülebildiği bazı alanlarda bu yöntem oldukça önemlidir. Uygulamada hız ve zaman önemlidir. Özellikle fen dersleri için uygundur. Gözlemler, öğrenciler hakkında doğru ve çabuk bilgiler sağlar. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

3. Gözlem Formları (Devam)
Öğretmen öğrencilerin: · soru ve önerilerine verilen cevaplarını,· tarihsel olaylar, kişiler, hareketlerle ilgili sınıf içi tartışmalarda katılımlarını,· grup çalışmalarında ve tartışmalarında katılımlarını, öğretmenin, öğrenmeyle ilgili yaptığı görevler ve materyallere öğrencinin gösterdiği tepkiyi, · tarihsel kanıtları kullanma yollarını gözlemler. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

3. Gözlem Formları (Devam)
Aşağıdakiler öğretmenlere gözlem yapmada kolaylık sağlayacaktır. 1. Ölçütleri koyarken bütün öğrenciler için aynı standartları kullanılması. 2. Her öğrencinin birkaç kez gözlemlenmesi. 3. Her öğrencinin değişik durumlarda ve farklı günlerde gözlemlenmesi. 4. Her öğrencinin değişik özellikler, beceriler ve davranışlara göre değerlendirilmesi. 5. Yapılan gözlem için değerlendirme mümkün olduğu kadar gözlemlenen zamanın kaydedilmesi. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

4. Performans değerlendirme çizelgeleri
Gözlem yönteminden çok fazla farklı olmamakla beraber öğrenci etkinliği, uygulamayı ve pisiko-motor becerileri (performansı) gerektirdiğinde performans değerlendirme ölçeği kullanılabilir. Örnek: deney düzeneği hazırlayabilme ve deneyi yapabilme, bir müzik aletini çalabilme becerisi, voleybolda servis atabilme becerisi gibi. Performans değerlendirme ölçekleri iki farklı şekilde düzenlenebilir: 1) kontrol listeleri 2) dereceleme ölçekleri Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

4. Performans değerlendirme çizelgeleri
1) Kontrol Listeleri: Öğrencinin performansa dayalı işlem basamakları ilk hareketten başlayarak son harekete kadar sıralanır. Gösterilebilecek her hareketin karşısına “Gözlendi” ve “Gözlenemedi” kutuları konulur. Öğrencinin gözlenen davranışlarının sayısı performans göstergesi olarak alınır. Bazen bir davranış tam olarak gösterilmeyebilir. Kısmi olarak gösterilebilir ise kontrol listesi dereceli olarak hazırlanabilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2) Dereceleme Ölçekleri
Bir önceki işlemde olduğu gibi performansa dayalı işlemler ilk baştan son aşamaya kadar listelenir. Her davranışın karşısına davranışın gösterilebilme düzeyi dereceli şekilde, Tam gösterildi (3) Kısmen gösterildi (2) Gösterilemedi (1) gibi üçlü veya Tam gösterildi (5) Gösterildi (4) Kısmen gösterildi (3) Çok az gösterildi (2) gibi beşli derecelerle ifade edilebilir. Derecelere veya ağırlıkları verilerek sayısal ölçme sonuçları hesaplanabilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

4. Performans değerlendirme çizelgeleri (Örnek:)

6. Diğer Yöntemler 1) Gösteri 2) Anektodlar 3) Tartışmalar 4) Sergiler 5) Görüşme (Mülâkat), 6) Projeler 7) Araştırma Kâğıtları 8)Tutum ölçekleri 9) Kavram haritaları Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

6. Diğer Yöntemler 1) Gösteri: Öğrencilerin fiziksel beceri ya da yeteneklerini göstermelerini gerektiren durumları kapsar. Değerlendirmeleri kontrol listeleri ya da dereceleme ölçekleriyle yapılabilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

6. Diğer Yöntemler 2) Anektodlar:Öğrencilerin problemleri için bilgi toplama yöntemlerinden biridir. Öğrencilerin davranışlarıyla ilgili kısaca yazılmış raporların kaydedilmeleriyle oluşturulurlar. Karar vermede diğer yöntemlerle birlikte kullanılırlar. Üst düzey beceriler ve duyuşsal alanla ilgili davranışların değerlendirilmesinde kullanılabilirler. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

6. Diğer Yöntemler 3) Tartışmalar: Eleştirel düşünme için en uygun yöntemdir. Öğrencinin, değerlendirme ya da yordama yapması gereken bir konuda sözlü ya da yazılı tartışması istenebilir. Açık uçlu maddelere çok benzerler. Çoğu zaman tek bir doğru cevabı olmayabilir. Puanlama, bu maddeler için sorun olabilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

6. Diğer Yöntemler 4) Sergiler: Bu yöntem öğrencilerin yaratıcılıklarını ve sanatsal çalışmalarını sergileyebilecekleri kullanışlı bir yöntemdir. Aynı zamanda üst düzey zihinsel becerilerin değerlendirilmesinde çok kullanışlıdır. Kontrol listeleri ya da dereceleme ölçekleri kullanılarak bu tür çalışmalar değerlendirilebilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

6. Diğer Yöntemler 5) Görüşme (Mülâkat):Çok kullanılan bir yöntem değildir. Öğrencilerle yapılan görüşmeler, öğrencilerin çalışmaları hakkında ve konuları nasıl anladıkları konusunda anlama düzeylerinin daha iyi değerlendirilmesine yardım eder. Aşağıda bazı örnek görüşme soruları verilmiştir: 1. Bir olayı değişik yolla açıklayabilir misin? 2. Bu etkinliği tekrar yapsaydın aynı sonuçları bulur muydun? 3. Bu etkinliği daha kolay yapmanın başka bir yolu var mıdır? 4. Bu konuyla ilgili “gerçek yaşamından” bir örnek verebilir misin? Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

6. Diğer Yöntemler 6) Projeler: Projeler, öğrencilere bireysel ya da grup içinde önemli görevlerde sık sık fırsatlar sunar. Projeler puanlama standartları ve ayrıntılı yönergeler gerektirir. Ayrıca öğretmen ve öğrenciler için önemli sorumluluklar gerektirir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

6. Diğer Yöntemler 7) Araştırma Kâğıtları : Araştırma kâğıtları eğitimin her kademesinde kullanılır. Bir performans değerlendirme maddesi olarak oldukça uygundur. Örnek: Aşağıdaki konulardan biriyle ilgili bir araştırma kağıdı yazınız. Cep telefonlarının güvenirliği. Cep telefonları nasıl çalışır? Cep telefonlarının tarihi. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

6. Diğer Yöntemler 8)Tutum: Bir kimsenin herhangi bir olaya, eşya veya insan grubuna karşı olumlu ya da olumsuz davranış gösterme eğilimine tutum denir. Bireyin bir objeye karşı her zaman istekli oluşu, olumlu tutumunun gösterirken; isteksiz hal ve davranışları olumsuz tutumunu gösterir. Bireylerin bir objeye karşı tutumları, en olumludan en olumsuza doğru bir derce içerisindedir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Tutum Ölçekleri Tutumun Bileşenleri (Boyutları): 1. Duyuşsal bileşen, bir objeye karşı devamlı hissedilen duygudur. 2. Bilişsel bileşen, bireyin nesneye karşı oluşturduğu bilgi düzeyidir. 3. Davranışsal bileşen, bireyin duygu ve kanıya uygun olarak hareket etme eğilimidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Tutum Ölçekleri Tutum Ölçeği Geliştirme Yaklaşımları: 1. Bogardus Sosyal Mesafe Ölçeği 2. Thurstone Tutum Ölçeği: a) Eşit Görünen aralıklar yöntemi b) Eşleştirilmiş çiftler yöntemi 3. Gutman'ın Ölçek Çözümlemesi 4. Likert'in Toplam Derecelendirme Ölçeği Bu yaklaşımlardan en çok başvurulanı, Likert'in derecelendirme ölçeğidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Tutum Ölçekleri Temel Sayıltıları 1. Süreklilik, ölçülen değişkenin (tutumun) kategorik değil, sürekli olduğunu kabul eder. Bir objeye karşı iki kişinin tutumu arasında her zaman bir üçüncünün olması, tutumun sürekliliğini gösterir. 2. Tek boyutluluk, ölçülen niteliğin mümkün olduğunca tek bir özelliği ifade edebilmesi ile ilgilidir. 3. Doğrusallık, tutumun bir doğru üzerinde birimlerle gösterildiğini kabul etmesidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Tutum Ölçekleri Tutum cümlesi yazımında dikkate alınacak ölçütler: 1) Cümleler arzu edilenlerin veya edilmeyenlerin ifadesi biçiminde olmalı. 2) Geçmişe yönelik tutumdan ziyade şuandaki tutumlarını yansıtmalı. 3) Bu nedenle ifadeler geniş zamanı içeren -meli -malı takıları ile tamamlanmalı. 4) Cümleler, değişik anlamlara yol açmadan öz ve sade biçimde ifade edilmeli. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Tutum Ölçekleri Tutum cümlesi yazımında dikkate alınacak ölçütler (devam): 5) Olumlu ve olumsuz tutum cümlelerinde ılımlı ifadelerin kullanılması, tutum boyutundaki her derecenin temsil edilmesinde daha ayırıcı bir rol oynar. 6) Cümlelerin yarısı olumlu yarısı da olumsuz ifade edilmeli. 7) Her madde tek bir tutum öğesi içermelidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Likert Tipi Tutum Ölçeği Geliştirme Aşamaları:
1. Tutum konusunun seçimi: Belirlenmesi istenilen tutumun ne olduğuna karar vermek ilk aşamadır. Yapılacak olan araştırmada, hangi bireylerin neye yönelik tutumları belirlenmeye çalışılacak ise bunu saptamak gerekir. Örneğin: Öğrencilerin derslerine, bölümlerine, öğretmenlerine, arkadaşlarına veya ailelerine karşı tutumları ölçülmek isteniliyorsa ve bu tutumların öğrencilerin akademik başarıları üzerinde etkisi olduğu düşünülüyor ve bu nedenle araştırılmak isteniliyorsa, bu konunun saptanması gerekir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2. Tutum cümlelerinin (maddelerin) yazımı: Tutum konusu belirlendikten sonra, bu konu ile ilgili tutum cümlelerinin yazımına geçilir. Tutum cümleleri, yukarıda belirtilen ölçütler dikkate alınarak yazılan, konu ile ilgili olduğu düşünülen olumlu ya da olumsuz çok sayıdaki ifadelerdir. Tutum cümlelerini yazmadan önce tutum konusu ile ilgili geniş çaplı bir incelemenin yapılması gerekir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2. Tutum cümlelerinin (maddelerin) yazımı (devam): Tutum cümlelerinin yazımında pratik bir yol, tutum ölçeğinin uygulanacağı grupla benzer özellik taşıyan daha az sayıdaki (5-10 kişi) bireylere tutum konusu ile ilgili kompozisyon yazdırmaktır. Yazılan kompozisyonlardaki bilgilerden ipucu alarak tutum ifadelerinin oluşturulması kolaylık sağlayacaktır. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

2. Tutum cümlelerinin (maddelerin) yazımı (devam): Tutum cümlelerinin mümkün olduğunca fazla olması arzu edilir. Çünkü, asıl tutum ölçeğinin istenilen güvenirlik ve geçerlikte olması için, ön deneme sonuçlarına göre ayırıcı olanlardan yeterli sayıda maddeye ihtiyaç olacaktır. Bu nedenle çok madde içerisinden seçim yapmak daha kolay olacaktır. Ancak, ön deneme ölçeğinde çok fazla maddenin bulunması, cevaplayıcılar tarafından samimi cevaplandırılmamasına neden olabilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

3. Tutum cümlelerinin seçimi ve gözden geçirilmesi (düzeltilmesi): Bir önceki aşamada çokça tutum cümlesi yazılmış olabilir. Yazılan cümlelerin bir kısmı eğer yoklanacak olan tutum ile ilgili olmadığı düşünülüyor ise bu cümlelerin çıkartılması; bazı cümlelerde anlaşılma güçlüğü ve yazım hatası varsa bunların düzeltilmesi yoluna gidilir. Yazılan cümlelerin içeriğine bakarak olumlu ve olumsuz olarak sınıflandırıldıktan sonra ön uygulama için her iki gruptan eşit sayıda cümlenin seçilmesi gerekir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

4. Ön deneme formunun oluşturulması: Eşit sayıda seçilen olumlu ve olumsuz tutum cümleleri test formu içerisine karışık olarak dağıtılır. Yazılan tutum cümlelerine, bireylerin katılma derecelerine göre verecekleri cevaplar, ayrı bir cevap kağıdına veya tutum cümlelerinin karşısında oluşturulacak bir alana işaretlenebilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

4. Ön deneme formunun oluşturulması (devam): Hazırlanan tutum ölçeğinin amacı, tutum cümlesi sayısı, cevap verme süresi, cevaplamanın ne şekilde ve nereye yapılacağı gibi bazı bilgilerin açıklama adıyla başta verilmesi uygulamada karşılaşılabilecek bazı sorunları ortadan kaldırabilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

4. Ön deneme formunun oluşturulması (devam): Yazılan tutum cümlelerine bireylerin verecekleri cevaplar daha çok tutum cümlelerinin ifade tarzına bağlı olmakla birlikte, Likert Tipi Beşli Dereceleme Ölçeklerinde aşağıdaki gibidir. Tamamen Katılıyorum Katılıyorum Kararsızım Katılmıyorum Kesinlikle Katılmıyorum Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

4. Ön deneme formunun oluşturulması (devam): Olumlu bir cümleye verilecek cevaplarda "Tamamen Katılıyorum" ile "Katılıyorum" olumlu bir tutumu ifade ederken "Katılmıyorum" ile “Kesinlikle Katılmıyorum" olumsuz bir tutumu gösterir. “Kararsızlık” ifadesi ise bireyin belirtilen konu hakkında olumlu ya da olumsuz bir tutuma sahip olmadığını gösterir. Cevaplandırılacak cümle olumsuz olduğunda ise yukarıda açıklananın tersi bir durum söz konusudur. Olumsuz ifadeye katılmama olumlu bir tutum gösterirken, katılma olumsuz bir tutum gösterir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

5. Ön deneme grubunun seçilmesi ve uygulama: Uygulamanın kaç kişiye yapılacağı, daha çok analizde kullanılacak olan yönteme bağlı olsa da en az 400 kişi olması tercih sebebidir. Tutum cümlelerini cevapsız bırakmamalarını sağlamak gerekir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

6. Tutum cümlelerinin puanlanması ve bireylerin tutum puanlarının hesaplanması: Olumlu bir cümle Olumsuz bir cümle Tamamen Katılıyorum 5 Tamamen Katılıyorum 1 Katılıyorum 4 Katılıyorum 2 Kararsızım 3 Kararsızım 3 Katılmıyorum 2 Katılmıyorum 4 Ksnlkl Katılmıyorum 1 Kesinlikle Katılmıyorum 5 Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

7. Madde Analizi (Alt-üst grup yöntemi): a) Ölçüt grupların oluşturulması: Tutum puanlarına göre öğrenciler tutumu en yüksek olandan en düşük olana doğru bir sıraya konulur. Tutumu en yüksek olan ilk %27'lik grup ile tutumu en düşük olan son %27'lik gruplar seçilerek birbirinden farklı özelliklere sahip iki grup oluşturulur. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

7. Madde Analizi (Alt-üst grup yöntemi) (devam): b) Madde ayırıcılıklarının bulunması: Ölçekteki her madde için ayırıcılık güçleri, üst grupta ve alt grupta maddeden alınan puanların aritmetik ortalamalarının karşılaştırılması ile bulunur. Her iki gruptaki bireyler farklı olduğundan bağımsız iki grubun aritmetik ortalamalarının karşılaştırılmalarında kullanılan t istatistiği ile ayırıcılık güçleri bulunabilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

c) Madde Seçimi: Yukarıda açıklandığı şekliyle maddelerin ayırıcılık güçleri hesaplandıktan sonra yeterli sayıda ayırıcı olduğu kabul edilen tutum cümleleri seçilmelidir. Madde seçiminde olumlu ve olumsuz maddelerin sayısının eşit olmasına dikkat edilmelidir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

Likert Tipi Tutum Ölçeği:
Test İstatistiklerinin Hesaplanması: Ölçekten elde edilen tutum puanlarına ait, a) Aritmetik ortalama b) Standart kayma c) Ölçeğin güvenirliği gibi istatistikler hesaplanabilir. Doç.Dr.Selahattin Gelbal Öğretimde Planlama ve Değerlendirme

ÖĞRETİMDE PLANLAMAVE DEĞERLENDİRME

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "ÖĞRETİMDE PLANLAMAVE DEĞERLENDİRME"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

ÖĞRETİMDE PLANLAMAVE DEĞERLENDİRME

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "ÖĞRETİMDE PLANLAMAVE DEĞERLENDİRME"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim