Franchise & More tarafından hazırlanmıştır

... konulu sunumlar: "Franchise & More tarafından hazırlanmıştır"— Sunum transkripti:

1 Franchise & More tarafından hazırlanmıştır
GİRİŞİMCİLİK GİRİŞİMCİLİK EĞİTİMİ Franchise & More tarafından hazırlanmıştır

2 F&M HİZMETLERİ FRANCHİSE DANIŞMANLIĞI KONUSUNDA VERİLEN HİZMETLER
GİRİŞİMCİLİK FRANCHİSE DANIŞMANLIĞI KONUSUNDA VERİLEN HİZMETLER SİSTEM KURMA: Pazar araştırma, işi, firmayı ve kadroyu değerlendirme, strateji geliştirme, işletme standartlarını ve prosedürlerini belirleme, el kitabını yazma, eğitim programını ve denetim sistemini oluşturma, PAZARLAMA: Pazarlama planı oluşturma, aday arama ve seçme, yer seçimi esaslarını belirleme, işletme finansmanı bulma, franchise pazarlama EĞİTİM-DENETİM: Franchise verenlere: yer seçimi, aday seçimi, satış geliştirme, yerel tanıtım konularında özel eğitim. Franchise alanlara: ve elemanlarına işletme teknikleri, satış teknikleri ve finans bilgileri eğitimi. Franchise seminerleri: birer günlük, uzman konuk konuşmacıların katılımıyla, vaka metoduyla işlenen 14 farklı konu başlığı. Franchise Yöneticisi Geliştirme Programı: iki haftalık kompakt franchise eğitimi. Denetim: ürün ve hizmet kalitesi, işletme verimliliği, müşteri memnuniyeti, franchise sistemi konusunda bağımsız uzmanlarca gizli-açık, haberli-habersiz denetim ve raporlama. LOKASYON: Yayılma stratejisi hazırlama, bölge potansiyeli belirleme, yerin potansiyelini ölçme, aranan özellikte yeri bulma, belli bir yerin ekspertizi, belli bir yere uygun iş önerme GİRİŞİMCİ DESTEĞİ: Franchise alanlara ücretsiz danışmanlık, coaching, toplu konferans, anlaşma

3 HİZMET VERİLEN MARKALAR
F&M REFERANSLARI GİRİŞİMCİLİK HİZMET VERİLEN MARKALAR GIDA - Burgy’s (hamburger), Cafe Algida (dondurma cafe), Casita (mantı-cafe), El Torito (Meksika restoranı), Hacıoğlu (lahmacun), Jenny’s (casual dining), Kebapçı İskender (döner kebap), Küp’te (kebap), Manchu Wok (çin lokantası), Miss Crispy (piliç), Mr. Kumpir (kumpir), Mudurnu (piliç), MyPide ByDürüm (pide), Sampi (pide), Ziya Şark Sofrası (kebap) MAĞAZACILIK - Aqua (kaynak suyu), Arçelik (beyaz eşya) Atasay (kuyum), BİM (mağazacılık), Bogner (spor giyimI, Ceylan (çocuk giyim), Connecta (cep telefonu), Çilek Genç Odası (mobilya), DKNY (giyim), D&R (kitap - müzik), Euromoda (bijuteri), Hocus (teknolojik ürünler), İnkılap (kitap), Kolay (internet cafe), M1 (alışveriş merkezi), Manu (kırtasiye), Mopak (kırtasiye), Nokia (cep telefonu), Office 1 Superstore (kırtasiye), Smile (cep telefonu), Sultanlar (kozmetik), Surfer’s (internet cafe), Tikveşli (doğal gıda), Yalçınlar (fotoğraf), Zest (ıslak temizlemeI HİZMETLER - Dahi Bebek (çocuk gelişimi), Casadron (hava temizleme), Deulcom (eğitim), Dry Clean USA (kuru temizleme), Dial (araç yıkama), Erensan (doğalgaz ekipmanı), Expo Channel (medya), Gymboree (çocuk gelişimi), İsbak (doğalgaz ekipmanı), İsveç Ayak Sağlığı / Berkemann (ayak sağlığı merkezi), Jani King (temizlik), Mad Science (eğitim), Pimapen (PVC pencere), Precision Tune (motor bakım), Roto Rooter (tesisat), The Club (spor salonu), Turyap (emlak), Truly Nolan (haşare ilaçlama), Uçan Balon (ana okulu)

4 Eğitimci kendini ve iş geçmişini anlatacak
TANIŞMA GİRİŞİMCİLİK Eğitimci kendini ve iş geçmişini anlatacak Katılımcılar kısaca kendilerini tanıtacak, iş ve girişimcilik geçmişlerini anlatacak

5 Ekonominin 3 bileşeni, 1 birleştireni vardır
1- GİRİŞİMCİ KİMDİR GİRİŞİMCİNİN YERİ GİRİŞİMCİLİK Ekonominin 3 bileşeni, 1 birleştireni vardır Doğal kaynaklar Girişimcilik Sermaye İşgücü

6 Adam Smith: işe sermaye koyan herkes girişimci
1- GİRİŞİMCİ KİMDİR GİRİŞİMCİNİN TANIMI GİRİŞİMCİLİK Borsada oynayan yatırımcı, hiçbir üstün özelliği olmayan esnaf, tarlasını olağan yöntemlerle ekip biçen çiftçi, emeğini koyup kar ortağı olan aile işçisi girişimci sayılır mı? “Girişimci ruhlu” ve “girişimci” aynı şey midir? Adam Smith: işe sermaye koyan herkes girişimci Schumpeter: sadece yenilik yapanlar girişimci F&M: ihtiyaçları gören, çözüm bulan, kaynakları kullanan ve risk alan herkes girişimcidir

7 Girişimci olunmaz, doğulur
1- GİRİŞİMCİ KİMDİR GİRİŞİMCİ OLMAK GİRİŞİMCİLİK Girişimci olunmaz, doğulur YANLIŞ - Girişimciyi başarılı kılan özelliklerin birçoğu genetiktir, doğuştan gelir. Ama salt genetik faktörlerle başarıya ulaşanlar çok küçük bir orandır. Herkes girişimci olabilir YANLIŞ – Kişilik özelliklerinden ötürü iş yaşamının gerektirdiği temel davranış kalıplarının dışına çıkan, kaynakları yetersiz olarak işe başlayan girişimciler aşırı risk alır ve çoğu başarısız olur. Eğitim ve gayretle girişimci olunur DOĞRU – Disiplin içinde çalışır, belli yöntemleri izler, yeterli bilgi toplar, gereken kaynakları bulur, kişilik yapısına uygun ölçülü riskler alırsa, çoğu kişi başarılı girişimci olabilir, ama kimi büyük işler yapar, kimi küçük işler yapar.

8 Girişimciliğin üç unsuru vardır
1- GİRİŞİMCİ KİMDİR GİRİŞİMCİNİN TANIMI GİRİŞİMCİLİK Girişimciliğin üç unsuru vardır 1 - İhtiyaçlardan hareketle iş fikrini oluşturmak 2 - Gereken sermaye, işyeri, emek, teknoloji, hammadde, hizmet vb. gibi kaynakları koymak veya bulmak, bunları organize etmek 3 - Sonuçta oluşabilecek karı kazanmak veya zarara katlanmak

9 GİRİŞİMCİLİĞİN KURALI
1- GİRİŞİMCİ KİMDİR GİRİŞİMCİLİĞİN KURALI GİRİŞİMCİLİK Girişimci risk alır Risk ne kadar büyükse kar da o kadar büyük olur Karla zarar kardeştir Girişimci kaybedince kızmaz, işi bırakmaz, kalan kaynaklarla işe yeniden başlar

10 1- GİRİŞİMCİ KİMDİR TARİHTE GİRİŞİMCİLİK GİRİŞİMCİLİK Avcılar, balıkçılar risk alır, becerilerini kullanır, ava gider, rast giderse kazanırdı. Çiftçiler, ormancılar çalışır, mahsul alır, iklim iyi olursa kazanırdı Esnaf ve zanaatkar dükkan açar, adam çalıştırır, müşteri tutarsa kazanırdı Tüccar paranın icadından önce bile alır, taşır, satar, işini bilen kazanırdı Armatör gemi donatır, sefere çıkar, ne bulursa getirir satar kazanırdı Banker faiz verir, faiz alır, spekülasyon yapar kazanırdı Hırsız ve eşkiya çete kurar, haraç alır, fidye alır, çalar kazanırdı Hükümdar ve beyler gerçek girişimcilerdi, sermaye koyar, kurumsal yönetir, teknolojiden yararlanır, ordu kurar, donanma yapar, savaş çıkarır, vergi alır, ganimet toplardı, riski de büyüktü, savaşta kazanırsa zengin olur ve büyür, kaybederse ölürdü

11 1- GİRİŞİMCİ KİMDİR DÜNYADA GİRİŞİMCİLİK GİRİŞİMCİLİK Sanayi devrimi ile sermaye arttı, teknoloji gelişti, tüketim arttı, şirketler devleşti, bankerler besledi, girişimciler politikada etkin oldular Avrupa aristokrat, Amerika girişimci, Avrupa’nın sermayesi petrol, banka, otomotiv, sinema, televizyon, ilaç vb. birçok alanda oligopol oluşturdu, devleşti 19. yüzyıla kadar kaynaklar sömürgelerden geldi, savaşlarla paylaşıldı 20. yüzyılda ekonomik modeller yarıştı, komünizm iflas etti, sosyalizm zayıf düştü, tiranlar soyutlandı, kapitalizm üstün geldi, girişimciler kazandıkça ülkeleri yükseldi ABD’de kişisel servet hızl arttı (1970=0.5, 1997=9 trilyon $), ekonomi gelişti (otomotivin 100 yılda ulaştığı büyüklüğe internet 10 yılda ulaştı), servet el değiştirdi ( arasında Fortune 500 listesinin üçte biri değişti, şimdi 3-4 yılda bir değişiyor) Girişimcilik ülkelerin dinamiği, Amerika’da 10, Finlandiya’da 50, Japonya’da 100 kişiden biri şirket kuruyor, tüm devletler ülkenin başarısının girişimcilerinin başarısına bağlı olduğunu gördüler, teşvik ediyorlar Girişimci toplumum idolü oldu, eskiden siyasetçi, yönetici, asker, sanatçı idibu

12 TÜRKİYE’DE GİRİŞİMCİLİK
1- GİRİŞİMCİ KİMDİR TÜRKİYE’DE GİRİŞİMCİLİK GİRİŞİMCİLİK Osmanlı’da “büyük girişimci” sultandı, aklı olan devlete kapılanırdı, “küçük girişimci” hayatın temelindeydi, para işi reayaya, yabancılara bırakılmıştı Cumhuriyete geçişte savaşlar tüm kaynakları tüketti, sanayi kurmak devlete kaldı, girişimci devlet işlerinden, devlet bankalarından beslendi Aile şirketlerinin hesapları gizli, kazançları vergisizdi Hırslı, kar peşindeki girişimci imajı sevilmezdi, girişimciler hayırsever, babacan yüzlerini öne çıkardılar Yolsuzluk, Kendi bankalarını hortumlayanlar, kredi vurguncuları, kamu ihale yolsuzlukları, basında tekelleşme, imar vurgunları girişimci imajını zora soktu Girişimci küçükken “gayretli genç”, büyüdüğünde “hamiyetperver patron” olarak toplumun sempatisini kazanmak istiyor

13 1- GİRİŞİMCİ KİMDİR NEDEN GİRİŞİMCİYİZ GİRİŞİMCİLİK Maaş yetmiyor, profesyonellik az gelir sağlıyor ve güvensiz, mecburiyetten girişimciyiz İşimizin işçisiyiz, sanayi firmasının % 77’sinde, ticarethanenin % 52’sinde sadece patron çalışıyor (DİE 1999) Büyüyemiyoruz, tüm işyerlerinin %94’,ünde, ticarethanelerin %99’unda 1-9 kişi çalışıyor, ama istihdamın %32’sini, katma değerin %6.5’unu bunlar sağlıyor (DİE 1997) Girişimciyiz, işverenler %5, kendi hesabına çalışanlar %25, ücretsiz aile işçisi %35 Kendi hesabına çalışanların sivil istihdam içindeki oranı (tarım hariç) – kaynak: OECD 1998

14 GİRİŞİMCİ ÖZELLİKLERİ
1- GİRİŞİMCİ KİMDİR GİRİŞİMCİ ÖZELLİKLERİ GİRİŞİMCİLİK Genel kabul gören tanımlardan biri (Geoffrey A.Timmons, Harvard Business Review) Yüksek motivasyon ve enerjisi vardır Hesaplı risk alacak kadar özgüvenlidir Parayı tanır, korumayı ve çoğaltmayı bilir İnsanların kendisi için ve kendisiyle çalışmasını sağlar Yüksek ama gerçekçi ve erişilebilir hedefleri vardır Kaderini kontrol edebileceğine inanır Hatalarından öğrenmeye hazırdır İşi hakkında uzun vadeli vizyon sahibidir Yoğun rekabeti sever, standartlarını kendi koyar

15 BAŞARININ ADIMLARI 1- Kendine güven 2- Bilgiye dayan
1- GİRİŞİMCİ KİMDİR BAŞARININ ADIMLARI GİRİŞİMCİLİK Franchise & More Girişimcilik ilkeleri 1- Kendine güven 2- Bilgiye dayan 3- Fırsatları kolla 4- Hedefe kilitlen 5- İnsanlardan yararlan 6- İşe duyguları karıştırma 7- Varlıklarını koru 8- Risk al 9- İstemeyi bil 10- Kendine iyi bak

16 UYGUNLUK Franchise & More Girişimcilik Faktör Testi
1- GİRİŞİMCİ KİMDİR UYGUNLUK GİRİŞİMCİLİK Franchise & More Girişimcilik Faktör Testi ( İç faktörler Başarı faktörleri Üstünlük faktörleri Bağımsızlık faktörleri Dış faktörler Para Mecburiyet Yer Hazır iş İş bilgisi Çevre

17 YARATICI DÜŞÜNME Bilinenlerden yenilikler çıkarma
2- İŞ FİKRİ BULMA YARATICI DÜŞÜNME GİRİŞİMCİLİK Bilinenlerden yenilikler çıkarma Küçültme, büyütme, yerine kullanma, başka yerde kullanma, uyarlama, değiştirme, tersine çevirme, birleştirme Parçalardan yenilikler çıkarma İşi parçalarına ayırma, özellikleri ve unsurları listeleme, ilgisiz gibi görünenleri tesadüfi bağdaştırma, anlamlı birleşimler için iş fikirleri üretme İşlev-kullanım tablosundan yenilikler çıkarma Ürün/hizmetin işlevsel özellikleri yatay, kullanıcıları düşey listelenir, kesişme kutularında 5N 1K soruları ile iş fikirleri değerlendirilir, seçilir Fikir ağacından yenilikler çıkarma Ürün/hizmet için bir ana konu seçilir, çıkarılan dallara alt konular yazılır, alt konulardan çıkarılan dallara ilişkili konular yazılır, 5N 1K soruları yöneltilir, her biri bağımsız iş fikri olarak değerlendirilir, seçilir Beyin fırtınası ile yenilikler çıkarma Farklı branşlardan mümkünse konunun uzmanı olmayan 5-8 kişi bir araya gelir, önerilen fikirlere, saçma bile olsa itiraz edilmez, yorum yapılmaz, eleştirilmez, düşünce ve hayallerde sınır konulmaz, her fikir not alınır, yarım saat süreyle serbestçe konuşulur, önerilen fikirler değerlendirilir

18 Odaklanarak iş fikri arama
2- İŞ FİKRİ BULMA İŞ FİKRİ BULMA GİRİŞİMCİLİK İş için pazar seçme mevcut pazar - niş pazar - yeni pazar Odaklanarak iş fikri arama Sorun odaklı çalışma kendin gör - görenlere sor - alanlara sor - satanlara sor Çözüm odaklı çalışma Geliştir - satın al - bedelsiz al

19 2- İŞ FİKRİ BULMA REKABET ÜSTÜNLÜĞÜ GİRİŞİMCİLİK Girişimin dayanağı, girişimcinin en güçlü özelliği olmalıdır İş gücü Maliyet gücü Para gücü Boyut gücü Pazarlama gücü Tekel gücü

20 2- İŞ FİKRİ BULMA MADDİ DEĞERLENDİRME GİRİŞİMCİLİK Girişimci yatırımın doğruluğunu farklı kriterlerle değerlendirebilir Yatırımın geri dönüş süresi Yatırımın fiziki ömrü ve tasfiyede satış değeri Bağlanan para karşılığında sağlanan gelir Konulan sermaye karşılığında sağlanan gelir Nakit yaratma potansiyeli Borçlanma zorunluluğu Sürekli gelir sağlaması Şirket değerinin yükselmesi Güvenceli iş olması İtibarlı iş olması Başabaş noktasının düşük olması Marka – isim hakkının satış olanağı Alternatif kazanç / fırsat maliyeti

21 Yatırım teşvik belgesi, kredi talebi vb. için kullanılır
2- İŞ FİKRİ BULMA FİZİBİLİTE TABLOSU GİRİŞİMCİLİK Fizibilite tablosu resmi kurumlar ve bankalar için hazırlandığında standart bir formata uygun olması istenir Yatırım teşvik belgesi, kredi talebi vb. için kullanılır Devletin ilgilendiği hususların belirtilmesi istenir Fizibilite tablosu ek olarak bilgi için verilmektedir

22 GAYRIMADDİ DEĞERLENDİRME
2- İŞ FİKRİ BULMA GAYRIMADDİ DEĞERLENDİRME GİRİŞİMCİLİK Olumsuz Bakış Yasaklar Zorluklar Riskler Yetersizlikler Olumlu Bakış Fırsatlar Avantajlar Amaçlar Çerçeve Bakış Kilit unsurlar Başarının adımları Güvenli sınırlar Katılımcılardan biri iş fikri için örnek değerlendirme yapacak

23 Rakip-alternatif analizi
2- İŞ FİKRİ BULMA PAZAR ARAŞTIRMA GİRİŞİMCİLİK Pazarı araştırma büyüklük – dağılım – bölgesellik – dağıtım – dalgalanma - dış çevre: Müşteri analizi müşteri piramidi - alış nedeni - yan yararları – tercihleri – değişim Rakip-alternatif analizi rakipler – alternatifler – fiyatlar – yayılma - rekabet

24 SEBON TABLOSU 2- İŞ FİKRİ BULMA
GİRİŞİMCİLİK Yatırımcı kendi parasını hangi sürede ne kadar yatıracak? Yatırımcı hangi sürede ne kadar borçlanacak? Yatırımcı hangi sürede ne kadar nakit girişi sağlayacak?

25 Devir bedelini belirleme
3- HAZIR İŞLER İŞ DEVRALMAK GİRİŞİMCİLİK Devir bedelini belirleme şirketin defter değeri aktiflerin piyasa değeri Gayrı maddi varlıkların piyasa değeri pazar payı değeri gelecekteki karın bugünkü değeri borsa değeri her alıcının gözünde farklı bir değer

26 Ortak arayanların nedenleri
3- HAZIR İŞLER İŞE ORTAK OLMAK GİRİŞİMCİLİK Ortak arayanların nedenleri ortak ayrılmak ister ortak para almak ister şirkete para lazımdır yeni ortağın sinerjisi lazımdır

27 Sorulacak sorular ve karar kriterleri
3- HAZIR İŞLER İŞE ORTAK OLMAK GİRİŞİMCİLİK Sorulacak sorular ve karar kriterleri şirketin gerçek değeri ne, bedel normal mi ödenen para ortağa mı, şirkete mi yeni ortağın yönetimde söz hakkı ne şirketin yönetimi yetkin mi yeni ortak bünyeye uyar mı yeni ortak sinerji sağlar mı (1+1=3) işin prestiji ne şirkete giren para nerede kullanılacak

28 Unsurları Çeşitleri Tarafları Ödemeler
3- HAZIR İŞLER FRANCHISE ALMAK GİRİŞİMCİLİK Unsurları Tek sistem ve marka - Sürekli disiplin ve destek - Ödenen bedel Çeşitleri Ürün ve marka - İşletme sistemi Tarafları Franchise veren - Bölge franchise alan Alt franchise alan Ödemeler Giriş bedeli - Kullanım bedeli - Reklam fonu - Tahsis bedeli

29 ALMANIN YARARLARI Kendi işini kurmak Kendini karşılaştırabilme
3- HAZIR İŞLER ALMANIN YARARLARI GİRİŞİMCİLİK Kendi işini kurmak Sistemin parçası olmak Denenmiş, kanıtlanmış iş Yüksek standartlar Tanınmış marka Bilmediği işe girebilme Başlangıç eğitimi Eleman temini Mali ve hukuki destek Teknolojik gelişim Yer seçimi Verimli ortak reklam Verimli yerel tanıtım Denetlenme Kendini karşılaştırabilme Yönetim teknikleri Raporlama Düşük yatırım Gerçekçi zaman planı Gerçekçi yatırım planı Ucuz satın alma Hızlı karlılığa geçiş Müşteri bağlılığı İtibar Kredi temini Bölge koruma Anlaşma Düşük risk

30 Benim paramla ne eder? FRANCHISE BEDELİ 3- HAZIR İŞLER
GİRİŞİMCİLİK Benim paramla ne eder? Franchise giriş ve kullanım bedeli herkes için farklı değerde Kendi çabası ve bilgisiyle yapacağına göre daha uzun 100 yatırımla 50 ciro, 10 kar 100/10 => 10 ay giriş = 120 yatırımla 50 ciro, 10 kar 120/10 => 12 ay 120 yatırım, 50 ciro, 10 kar - %5 fee = 7.5 kar 120/7.5 => 16 ay Franchise hakkının değeri girişimciye göre değişir. Kendisi 60 ciro, 15 kar edebilen franchise almayı aptallık olarak görür. Kendisi ancak 30 ciro, 5 kar edebilen franchise almayı kurtuluş olarak görür.

31 Franchise veren Ürün/hizmet Franchise anlaşması
3- HAZIR İŞLER VERENİ SEÇME GİRİŞİMCİLİK Franchise veren niyeti iyi – kabiliyeti yeterli – açık – sağlam – deneyimli – insan kaynakları – destekleri – finansmanı – kampanyaları – tedariki Ürün/hizmet ihtiyaçtan alınan – yeterli talep – gerçek yarar – rakipler – Pazar payı – sezonellik – fiyat Yer bölge potansiyeli – yer potansiyeli – görünürlük – kaynaklar – ulaşım – bölge koruma – rakip konumu – altyapı – izinler – kirası Franchise anlaşması süre – bedel – kısıtlamalar – fesih – tedarik – kota – elkitabı – eğitim - denetim – kira – işten çekilme - devir – UFRAD üyesi

32 ŞİRKET TÜRLERİ Şahıs Şirketleri Sermaye Şirketleri
4- KURULUŞ ŞİRKET TÜRLERİ GİRİŞİMCİLİK Şahıs Şirketleri Gerçek Şahıs Firması (Esnaf, Sanatkar, Tacir, Sanayici, Serbest Meslek Erbabı) Adi Şirket (2 veya daha fazla kişi, süreli ortaklık) Kollektif Şirket (ortaklar sınırsız sorumlu) Adi Komandit Şirket (komanditer ortak sınırsız sorumlu) Sermaye Şirketleri Anonim Şirket (en az 5, en çok 250 ortak) Limited Şirket (en az 2, en çok 50 ortak) Sermaye Payları Bölünmüş Komandit Şirket (en az 5/1

33 Kar amacı gütmeyen kuruluşlar (STK)
DİĞER KURULUŞLAR GİRİŞİMCİLİK Kooperatifler en az 7 ortak, Üretici kooperatifi, Tüketici kooperatifi, Yapı kooperatifi, Nakliyeci kooperatifi, Tarım kooperatifi vb. Kar amacı gütmeyen kuruluşlar (STK) Dernek Vakıf İktisadi işletme Ticaret Unvanı ve İşletme Adı Ticaret unvanı ve işletme adı farklı olabilir. Türk, milli, Türkiye Cumhuriyeti vb. Bakanlar Kurulu izni Ticaret unvanı tüzel kişilikle aynı yasal statüde

34 Yönetim ve temsil hakkı Ortaklar, müdürler, işveren vekilleri temsil
4- KURULUŞ KİŞİSEL HAKLAR GİRİŞİMCİLİK Yönetim ve temsil hakkı Ortaklar, müdürler, işveren vekilleri temsil Ticaret Sicil gazetesinde ilan edilir Yetki sınırları imza beyannamesi ile Yetkisiz kişilere noterden vekalet verilir

35 BORÇTAN SORUMLULUK 4- KURULUŞ Firma borçlarından sorumluluk
GİRİŞİMCİLİK Firma borçlarından sorumluluk tam– hisse oranında– sermaye katılım taahhüdü ile sorumluluk Şahıs firmasında kişi tüm borçlardan tam sorumlu Kollektif şirkette tüm ortaklar tüm borçlardan tam sorumlu Komandit şirkette komandite ortaklar tüm borçlardan tam sorumlu komanditer ortaklar devlete olan borçlardan hisse oranında, özel borçlardan sermaye katılım taahhütleri ile sorumlu Limited şirkette devlete olan borçlardan ortaklar hisseleri oranında özel borçlardan sermaye katılım taahhütleri ile sorumlu Anonim şirkette devlet borçlarından Yönetim Kurulu üyeleri ortak olmasalar bile müştereken tam özel borçlarda ortaklar sermaye katılım taahhütleri ile sorumlu.

36 4- KURULUŞ İŞLEMDEN SORUMLULUK GİRİŞİMCİLİK Firmanın yapacağı yasa dışı veya üçüncü şahısların zararına yol açan işlemlerden şahsen sorumlu tutulma Şahıs firmasında firma sahibi tüm işlemlerden şahsen Kollektif şirketlerde tüm ortaklar tüm işlemlerden şahsen Komandit şirketlerde komandite ortaklar tüm işlemlerden şahsen Limited şirketlerde şirket müdürleri tüm işlemlerden şahsen Anonim şirketlerde yönetim kurulu üyeleri işlemlerden şahsen Şirket adına işlem yapan kişi şahsen yetkili ise şirket, değilse şahsen

37 ORTAKLIK TÜRLERİ Tamamlayıcı ortaklık girişimcinin eksiğini tamamlar
4- KURULUŞ ORTAKLIK TÜRLERİ GİRİŞİMCİLİK Tamamlayıcı ortaklık girişimcinin eksiğini tamamlar iş bilgisi Altyapı iş gücü Sermaye İlişki müşteri Zoraki ortaklık girişimcinin kendini içinde bulduğu ortaklıktır aile varlığına dayanan işler tek işten geçinen eşler aynı mülkün sahibi olan kişiler güvensiz girişimcilerin manevi destek araması

38 4- KURULUŞ ORTAKLIĞIN SÜRESİ GİRİŞİMCİLİK İhtiyaç sürerse - Ortaklık ihtiyaçtan kurulduysa ihtiyaç devam ettiği sürece sorunsuz yürür, ortaklara fazladan kazanç sağlıyorsa sürer İhtiyaç biterse - Taraflardan birinde ihtiyaç azalmışsa veya kalmamışsa kardan zarar ettirir, gerekliliği sorgulanır, zarara uğradığını düşünen, daha iyi alternatifi olan bir yolunu bulur ayrılır. Hırs heves - Ortakların parasal olmayan ihtiyaçları ve amaçları (özgürlük, yönetmek, prestij, karar almak, güvende hissetmek, iyilik etmek, pohpohlanmak, aidiyet vb.) nedeniyle bitebilir veya gerekmese bile sürebilir. Bitirmenin maliyeti - Ortaklığı bitirmenin maliyeti sürdürmekten yüksekse devam eder (hisse alma, yeni kuruluş, ortak marka, piyasa güveni, tesis, dağıtım kanalı, yetişmiş ekip, vb.)

39 ORTAKLARIN ROLLERİ 4- KURULUŞ Paralı ortak Çalışan ortak
GİRİŞİMCİLİK Paralı ortak Sermaye koyar, kısa süreli ticarette sorunsuz, uzun süreli işte sorunlu. İş fikri olan, bizzat çalışan ortak para koyana uzun süre dayanmaz. Risk sermayesi gibi kontrolü al, çıkış koşullarını baştan koy. Çalışan ortak Kendi alanında uzman, emeğiyle katılır, iş büyüyüp adam çalıştırabildiği zaman ağır gelir. Emeğin karşılığını baştan belirle, alacağa faiz işlet. Bağlamacı ortak İşin temelindeki ilişkiyi kurar, hisse alır, iş yürüyünce ağır gelir, bir kerelik işte sorun olmaz, sürekli işte sorun olur. Baştan değer biç veya süreli pay ver Girişimci ortak Yeni iş fikriyle gelir, fırsatları görür, işi kurup yönetir, işin yapısına göre %10-20 arasında bedelsiz hisse alır, eşit bölüşümle başlar, adil olmaz, ortaklık yürümez. Girişimciliğe değer biç, borçlan veya paraya say Manevi ortak İşin gereği değil, girişimcinin tercihi sonucu ortak, kardeş, eş, damat, güvenilir eski arkadaş, emektar yardımcı vb. Kurumsallaşma ve kontrolün olmadığı yerde güven ihtiyacından ötürü yararlı, iş büyüdüğünde zararlı. Ortakların rolünü ve bu rolün değerini biç, iş büyüdüğünde katılımı tanımla. Baba yapmazsa çocuklar hiç yapamaz.

40 4- KURULUŞ YASAL EVRAK GİRİŞİMCİLİK Bilanço, bir işletmenin belli bir tarihte sahip olduğu varlıklar ile bu varlıkların sağladığı kaynakları gösteren mali tablodur Gelir tablosu, işletmenin belli bir dönemde elde ettiği tüm gelirler ile aynı dönemde katlandığı, bütün maliyet ve giderleri ve bunların sonucunda işletmenin elde ettiği dönem net karının veya dönem net zararını kapsar Fatura+İrsaliye, Perakende satış fişi, satış yapıldığında ve masraf yapıldığında zorunlu evraklardır Gider Pusulası, kazançları götürü usulde olan tüccarlara, serbest meslek erbabına ve vergiden muaf esnafa düzenletilir

41 KURULUŞ İŞLEMLERİ İmza tescil beyannamesi - Noter
GİRİŞİMCİLİK İmza tescil beyannamesi - Noter Vergi hesap numarasının alınması için başvuru - Vergi dairesi Yoklama tutanağının düzenlenmesi - Vergi dairesi Vergi ve yazarkasa levhasının alınması - Vergi dairesi İlgili odalara kayıt yaptırılması - Ticaret odası, Sanayi odası, vb. İşyeri açma ve çalışma ruhsatları - Belediye küşat müdürlüğü SSK işlemleri - Sosyal Sigortalar Kurumu Bağ-kur işlemleri - Bağ-Kur

42 4- KURULUŞ İSTENEN BELGELER GİRİŞİMCİLİK VERGİ DAİRESİ - Bildirim  Formu, Kira  Kontratı veya Tapu Fotokopisi, İşe ilk başlayan kişinin noter tasdikli imza sirküleri, İkametgah İlmühaberi, İşe Başlama Formu, Nüfus Cüzdanı Örneği, Muhasebeciyle yapılmış noter sözleşmesi. Belgeler  tamamlandıktan  sonra  yoklama memuru İŞ YERİNE GELEREK verilen bilgileri  denetler ve doğruluğu onaylandıktan sonra  vergi levhası alınır. BELEDİYE - Vergi  Levhası, Esnaf  Sicil  Kaydı, Oda  Kayıt Belgesi, Tapu veya Kira Kontrat  Fotokopisi, İki   Adet  Resim, Pul, Nüfus Cüzdanı Örneği. AÇILACAK  İŞYERİ  BÜYÜKŞEHİR  BELEDİYE  SINIRLARI  İÇİNDE  İSE - Belediye   o  yerin  uygun  olduğuna  dair  muvafakat verir. Noter tasdikli muvafakat  belgesi (mesken ise kat maliklerinden alınan izin) ESNAF VE SANATKAR SİCİL MEMURLUĞU - İşyeri İkametgah İlmühaberi, Vergi Levhası fotokopisi, Kimlik fotokopisi, 2 resim, Sicil harcının yatırıldığına dair dekont, Sicil ilan bedelinin yatırıldığına dair dekont İLGİLİ MESLEK ODASI - Vergi  dairesine   kayıt  belgesi, İşyeri İkametgah  ilmühaberi, 3 fotoğraf, Nüfus  cüzdanı  örneği, Sicile kayıt belgesi, Alanında ustalık belgesi

43 VERGİ ÖDEVLERİ Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi
4- KURULUŞ VERGİ ÖDEVLERİ GİRİŞİMCİLİK Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi Aylık KDV Beyannameleri Aylık veya üç aylık muhtasar beyannamelerin Üçer aylık dönemlerde hazırlanack Geçici Vergi Beyannamelerinin verilmesi Muhasebecinize aylık evraklarınızı teslim etmeden önce kdv ve gelir, gider ile ilgili tutarları siz de tesbit edin Muhasebecinizin vergi dairesine , ssk veya bağkur’a vereceği beyannameleri mutlaka onaylayın Muhasebecinizin vergi ve ssk/bağkur tahakkuk belgelerinin bir suretini alın Vergi dairesine ve ssk/bağkur’a ödediği bedellerin makbuzunun suretini alın

44 SİGORTA İŞLEMLERİ 4- KURULUŞ İŞYERİNİN SSK TESCİLİ
GİRİŞİMCİLİK İŞYERİNİN SSK TESCİLİ İşyerinde sigortalı çalıştıracak olan işverenlerin, işyeri bildirgesini sigortalı çalıştırmaya başlamadan önce, Sigortalı çalıştırılan bir işyerini devir alan işverenlerin, işyeri devir bildirgesini işyerini devir almadan önce Kuruma vermeleri veya iadeli taahhütlü olarak göndermeleri gerekir. İŞYERİ SAHİBİNİN BAĞ-KUR TESCİLİ Bağ-Kur sigortalısı olacak kimseler, Giriş Bildirgesinin Temini, Giriş Bildirgesinin Doldurulması, Basamak Seçimi, Giriş Bildirgesinin Tasdiki, Giriş Bildirgesinin İl Müdürlüklerine Verilmesi, Sigortalının Tescilinin (kaydının) Bildirilmesi işlemelrini sırasıyla yerine getirmekle Bağ-Kur sigortalısı olurlar. Ticari ve serbest meslek kazancından dolayı gerçek veya basit usulde vergi mükellefiyetinden dolayı sigortalı olanlar, vergi mükellefiyetinin başladığı tarihten, Kendi nam ve hesabına çalışmakla beraber gelir vergisinden muaf olanlar ile vergi kaydı bulunmayanlar, esnaf ve sanatkar sicili veya Kanunla kurulu meslek kuruluşlarına kayıtlı oldukları tarihten, itibaren sigortalılıkları başlar.

45 KARAR ALMAK Otokratik Demokratik Oportünist
5- YÖNETİM KARAR ALMAK GİRİŞİMCİLİK Yönetim tekniği olarak dünyada yaygın iki yöntem... ve en yaygın uygulanan üçüncü yöntem ! Otokratik Klasik yönetim tarzı: patron emreder, yetki paylaşmaz, hatalarının sonucuna katlanır. Yönetici belli yetkileri astlarıyla paylaşsa bile ne karar vermelerini istediğini onlara hissettirir. Demokratik Tek yöneticinin riskini azaltır, yetki bölümler arasında paylaştırılır. Birim yöneticileri kararlarında özgür, sonuçlarından sorumlu olur. Performansa göre makam verilir. Yönetici astlarını seçer, eğitir ve yönlendirir. Oportünist Yönetici ne yapacağını bilemez, hata yapmamak için karar vermekten kaçınır, astlarını işlerinde serbest bırakır, başarılı sonuçları sahiplenir, başarısızlıklarda kabahati astlarına yükler.

46 5- YÖNETİM UYGULAMAK GİRİŞİMCİLİK Savaş öncesi - Sanayi devriminin başlarında seri üretimde yöneticiler düşünür, işçiler yapardı. Taylor işçilerin hareketlerini saniyelik bileşenlerine ayırıp kimin kolunu nereye, ayağını nereye koyacağını belirleyen sistemler geliştirdi. Savaş sonrası - 2. Dünya savaşı sonrasında çok artan üretim miktarı sürekli gelişmeyi getirdi, Endüstri mühendisliği bilim oldu. Seri üretimde akort sistemine geçildi. Eski usul çalışanlar seri üretim yapanlar karışında dayanamadı. Şimdi - Katı kurallarla güdümlü üretim verimlilikte sınırlara dayandı. Çalışanların iş prosesine katkıda bulunmalarını amaçlayan alternatif yönetim teknikleri gelişti ve daha başarılı oldukları görüldü. Üretimde toplam kalite, yönetimde liderlik, koçluk tarzı gelişti.

47 5- YÖNETİM YÖNETİM TARZI GİRİŞİMCİLİK “İdeal” yönetim tarzı yok, kendi kişiliğine uygun yönetim yap. İdeal çalışanı arama, sana uyanı bul. Herkes “cins” “Paranoyak” kimseye güvenmez, “Kontrol hastası” yetki dağıtmaz, “Barışçıl” emir veremez, “Kompleksli” nitelikli uzman çalıştıramaz, “Korkak” atılım yapamaz, “Babacan” emektarlardan vazgeçip yenilere şans veremez. Sloganlarla, danışmanlarla, kitaplarla şirket yönetilmez, ancak bakış açısı genişletilebilir. Kimse değişemez, doğal tarzının dışına çıkamaz, zorlasa da kalıcı olmaz, Yönetici kendi tarzının sonuçlarını öngörmeli, riskini ölçmeli, işini yetişebileceği kadar büyümeli, yönetebileceği kişileri işe almalı, ödeyeceği kadar borçlanmalı. Çalışanlarını elde tutmak için kendini zorla, onları motive et, çabayı ve başarıyı takdir et, insanlara güven ver. Çalışanları sıkıştırmak ve takip gerekli ama kötü davranmak yanlış. Para tek başına motivasyon olamaz, daha çok verene kaçarlar. Adil olmayan yönetici yağcılık yarışı başlatır.

48 YETKİ VE SORUMLULUK Girişimci başarılıysa kar, değilse zarar eder.
5- YÖNETİM YETKİ VE SORUMLULUK GİRİŞİMCİLİK Girişimci başarılıysa kar, değilse zarar eder. Yöneten ve çalışan mevki ve maaş kazanır veya işini kaybeder. Yöneticiye düşen işler: işi gereken niteliklere sahip kişilere vermek eğitimli kişiyi işe almak, değilse eğitmek gereken ekipmanı ve fiziksel ortamı sağlamak işi sevdirmek ve benimsetmek işin tanımını ve başarı kriterlerini anlatmak işin gerektirdiği kadar yetki tanımak işteki başarısının sonuçlarını (+/-) taşımasını sağlamak Herkese her işi yaptırmak için görev tanımı yapmazsanız, çalışanlar işten kaçar, bahane üretir, sorumluluk almaz, yönetici “kaz çobanı” olur.

49 5- YÖNETİM ORTADA KALAN İŞLER GİRİŞİMCİLİK Herkes, Biri, Herbiri ve Hiçbiri aynı işyerinde çalışan dört kişinin adlarıymış. Önemli bir iş, Herkes’e verilmiş. Herkes Herbiri bunu yapar diye düşünmüş. Herkes’in o işi yapmayacağını Hiçbiri anlamış ve işi Hiçbiri yapmış. Biri buna kızmış, çünkü bu Herkes’in işiymiş. Sonunda Herkes Herbiri’nin yapacağı işi Hiçbiri yaptı diye Biri’ni suçlamış. Herkes “bu benim sorumluluğum değildi” demiş.

50 5- YÖNETİM ORGANİZASYON ŞEMASI GİRİŞİMCİLİK Şirketteki hiyerarşinin ve fonksiyonların şematik gösterilişidir. Her çalışan tek bir kişiye bağlıdır. Bir yöneticiye en çok 5 kişi rapor eder. Organizasyon şeması şirkete ve insanlara göre değişebilir. Son karar merci, tek patron, ortaklar kurulu veya yönetim kurulu Tepe yönetimi, patron, yönetici ortak, genel müdür, genel koordinatör, şirket müdürü Mali işler, muhasebe, finans, plan, bütçe. İdari işler, ofis yönetimi, araçlar, tedarik, insan kaynakları, bilgi işlem, PR Üretim, üretim planlama, üretim, depolama, tesis yönetimi, personel yönetimi, yardımcı işletmeler Kalite, üretimin, sevkiyatın, tedarikin yerinde ve depoda denetimi, iyileştirilmesi, desteklenmesi, belgelenmesi Satın alma, hammadde, yarı mamul, ihtiyaç maddeleri, satılacak ürün alımı Satış, müşteri bulma, ürün sunma, satış işlemleri, depo, SSH Kanal yönetimi, bayiler veya franchise alanlarla ilişkiler, bulma, seçme, eğitme, işletme kurma, yönetme Pazarlama, reklam, pazar araştırma, ürün yönetimi, ürün geliştirme Perakendecilik, firmaya bağlı işletmelerin yönetimi, denetlini, personelin eğitimi Danışmanlar, hukuk, pazarlama, yönetim, insan kaynakları, kalite, vb.

51 5- YÖNETİM ÖRNEK ŞEMA GİRİŞİMCİLİK Fason üretim yapan bir firma

52 ÖRNEK ŞEMA Kendi markasıyla üretim ve satış yapan bir firma 5- YÖNETİM
GİRİŞİMCİLİK Kendi markasıyla üretim ve satış yapan bir firma

53 5- YÖNETİM ÖRNEK ŞEMA GİRİŞİMCİLİK Üretim yapmayan bir ticaret firması

54 5- YÖNETİM DÖRT TEMEL KİŞİLİK GİRİŞİMCİLİK Temel karakterler işteki yaklaşımlarına göre dörde ayrılabilir (Littauer) ( Düşünenler – Konuşanlar – Yapanlar – İzleyenler (Melankolik - Popüler Optimist - Güçlü Klorik - Barışçıl Soğukkanlı) Bir tipin baskın olması, ötekilerin bulunmadığı anlamına gelmez Her tipin kendine özgü avantajları ve kullanılması gereken yerler vardır Kadro oluştururken görevi gerekli yaklaşıma sahip kişiye vermeli, ekip içinde birbirlerini tamamlayan kişilikler bulunmalı

55 5- YÖNETİM KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ GİRİŞİMCİLİK Düşünenler - Plancı, analitik, ciddi, amaçlı, dürüst, fedakar kişiler. Yaratıcı ve yetenekli, artistik, estetik, felsefi, idealist yaklaşım. Her zaman düzenli, programlı çalışan, detaycı, organize, sorunları görüp yaratıcı çözümler bulan, başladığı işi bitirir. Etrafından yüksek beklenti içindedir. Listeleri, grafikleri, planları severler. Etraflarındaki kişilerle içten şekilde ilgilenirler. Konuşanlar - Dışadönük, konuşmayı seven ve kendini dinleten, esprili, canlı, meraklı, çocuk ruhlu kişilerdir, etraflarındakiler zevk ve ilgiyle dinlerler. Günü yaşar, her işe gönüllü olur, yeni fikirler üretirler. Başladığı işe dört elle sarılır, diğerlerinin de katılımını sağlarlar. İnsanları sever, kin beslemezler. İlgiden, dinlenilmekten, övülmekten hoşlanırlar.

56 5- YÖNETİM KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ GİRİŞİMCİLİK Yapanlar - Dinamik, aktif, değişim meraklısı, kararlı, bağımsızlığı seven, kendine güvenen, becerikli, iradeli kişilerdir. Liderlik rolünü hemen üstlenir, hedefleri saptar, etrafını harekete geçirir, doğruları belirlerler. Hedef koyarak çalışır, iyi organize olur, işi delege eder, performans görmek isterler. Zorluklardan yılmaz, kolay kolay hayal kırıklığına uğramazlar. Genellikle doğru cevabı bilir, hep haklı çıkarlar. İzleyenler - Sakin, rahat, yumuşak başlı, soğukkanlı, sabırlı, dengeli, sessiz, kibar, ince bir mizah anlayışına sahip kişilerdir. Duygularını fazla belli etmez, sempatik davranır, hayatla barışık yaşar, her duruma uyum sağlarlar. İş yaşamında düzenli, iyi yönetici, detaylara hakim, anlaşmazlıkları önleyen, zor şartlar altında çalışabilen kişilerdir. İnsanlarla kolay ilişki kurar, kimseye zararı dokunmaz, iyi bir dinleyicidir, ilgili ve merhametlidir, çok arkadaş edinir.

57 5- YÖNETİM KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ GİRİŞİMCİLİK Katılımcılara soru: Aşağıdaki işler için hangi kişilik özellikleri daha uygundur? Satış İnsan kaynakları Reklamcı Planlama Muhasebe Üretim Tasarım

58 Finansman paranın yönetimidir.
6- PARA VE YER FİNANSMAN GİRİŞİMCİLİK Finansman paranın yönetimidir. Kendi kaynaklarını en verimli şekilde kullanır En uygun koşullarla dış kaynak bulur Nakit, fon ve teminat ihtiyaçlarını sağlar Nakit fazlasını değerlendirir

59 Borç: aile bireyleri ya da tanıdıklardan
6- PARA VE YER KAYNAKLAR GİRİŞİMCİLİK Borç: aile bireyleri ya da tanıdıklardan Kredi: banka, leasing veya tefeciden Hibe ve yardım: devletten, vakıflardan, varlıklı bireylerden (business angels) Sermaye: çalışacak ortaklardan, sessiz ortaklardan, risk sermayesi şirketlerinden, sermaye piyasalarından, Avans ve açık hesap: tedarikçi ve müşterilerden sağlanan çalışma kredisi Her katılımcı kendisinin bulabileceği kaynakların yüzdelerini verecek, genel eğilim görülecek

60 Risk sermayesi ABD de %0.52, Japonya’da %0.02 GSMH
6- PARA VE YER SERMAYE KAYNAKLARI GİRİŞİMCİLİK Risk sermayesi ABD de %0.52, Japonya’da %0.02 GSMH Bankalar ve Bağlı Yatırım Ortaklıkları: Halkbank, Eximbank, Garanti Yatırım, Yapı Kredi Yatırım, Demir Yatırım, K. Investment Securities, TEB Private Equity, Nurol Bank, Citibank Venture Capital, Deutsche Bank, Türkiye Sınai Kalkınma Bankası – EIB Borsa: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Risk Sermayesi: Vakıf risk sermaye yatırım ortaklığı, İş risk sermaye yatırım ortaklığı Yabancı ve Yerli Yatırım Ortaklıkları: Sparx Asset Management, Safron, AIG Blue Voyage Fund, Alliance Capital, Taurus Capital Partners, Turkish Venture Capital Partners, Silkroad Ventures, Commercial Capital Partners, EMEA Technology Investment, Softbank, Nomura, Merill Lynch, Lady Bird, Emit Capital, Ata Invest, Bosphorous Capital Partners Şirketlere Dayalı Risk Sermayesi: Girişim Holding (Fiba Holding’e bağlı, 1995), Borusan, Esas Holding, İlab, IBM, Uzel, Koç bilgi grubu, Teknoloji Holding Yabancı Sermaye Yatırımları: OPIC, IFC Hibe ve yardım yapan devlet Kurumları: KOSGEB, TİDEB, TTGV

61 PARA ASLANIN AĞZINDA 6- PARA VE YER
GİRİŞİMCİLİK Özel sektöre kullandırılan kredilerin milli gelire oranı Türkiye’ye göre İsrail, İrlanda, Güney Kore’de 4 kat, Japonya, İngiltere’de 5 kat, ABD’de 6 kat fazla Bu kredilerden KOBİ’lere düşen pay Japonya’da %50, Kore’de %47, ABD’de %43, İngiltere’de %27, Türkiye’de %3.5 Risk sermayesi Amerika’da 140 milyar dolar düzeyinde, Türkiye’de 1 milyar doların altında, deneme boyutunda, risksiz işlere yatırım Bazı ülkelerde risk sermayesi fonları (1999) – kaynak. Mani ve Barzokas 2002

62 6- PARA VE YER DESTEKÇİ KURULUŞLAR GİRİŞİMCİLİK ABD’de, AB de hibe, kredi, kefil desteği var. Desteklerden yararlanmak için iş planı şart TEKMER - (AÜ, BÜ, İTÜ, YTÜ, ODTÜ, KTÜ, Gebze YTE) proje desteği TÜBİTAK-TİDEB - Ar-Ge, proje bazında TTGV – KOBİ’lere destek hizmet maliyetlerinin en fazla % 50'si hibe, Ar-Ge için düşük faizli kredi, yurtdışı pazarları konusunda bilgi İGEME - yurtdışı pazarları konusunda bilgi KOSGEB – (Küçük İşletmeler Geliştirme Merkezleri, TEKMER, Bölgesel Kalkınma Enstitüsü, Girişimciliği Geliştirme Enstitüsü ve Pazar Araştırma ve İhracatı Geliştirme Enstitüsü, Avrupa Bilgi Merkezi, KOBİNET) bilgi, hibe, kredi, destek Halk Bankası - Girişimci Bilgilendirme Merkezi, Kredi Garanti Fonu Türkiye Bilişim Derneği - Girişimci Beyinleri Destekleme Çalışma Grubu bilgi desteği SİAD Platformu - Bölgesel Kalkınma Komisyonu danışmanlığı Kuluçkalar - girişimcilere kurulma aşamalarında yardımcı, ucuz ofis yeri ve ekipman, hukuki ve yönetim konularında destek, satın alınarak veya ortak olarak sonlandırılır (İlab, IncubaTR, Superonline ve Ericsson Crea World, Siemens Business Accelerator, Tofaş Tecubator)

63 6- PARA VE YER BANKA İLİŞKİLERİ GİRİŞİMCİLİK Kredi kullanmasa bile girişimcinin bankalarla arası iyi olmalı Şubenin işi müşteri bulmak, mevduat toplamak, kredi vermektir. Seni bulmalarını sağla Birden fazla banka ile ilişki kur. Şube yöneticilerini ve personelini iyi tanı, hoş tut, ziyaret et Gerekmese bile farklı bankalardan şahıs ve firma için kredi limiti al, gerektiği zaman alamayabilirsin, geç kalabilir Banka iyi havada zorla şemsiye verir, yağmurda geri ister. Gereksiz kredi kullanma.

64 KREDİ TERCİHİ Faiz, teminat ve ödeme koşulları önemli
6- PARA VE YER KREDİ TERCİHİ GİRİŞİMCİLİK Faiz, teminat ve ödeme koşulları önemli Revolvan kredi - günlük kullanılır, pahalıdır Sabit kredi – ödeme vadesi bellidir, bankanın işine gelir İthalat kredisi – ithalat yapılan ülkenin Eximbank’ı veya bankaları devlet desteği ile uzun vadeli ucuz kredi verir Yatırım kredisi - uzun vadeli dış kaynaklar, özel finans kuruluşları yardımcı olur Leasing – finansal kiralama, KDV avantajı doğabilir Desteklenen yatırım – (arıtma tesisi, enerji tesisi, kırsal kesimde istihdam yaratma, yaygın eğitim vb.) için özel kredi araştırılır. TSKB bilir İşletme kredisi - iyi ilişkide bulunulan bankalar tercih edilmelidir Faktoring - mümkünse uzak durulmalı, bankaya göre formalitesiz, yüksek faiz, tahsilatta katı

65 KREDİ ÖDEMESİ Banka gününde ödeme bekler, yoksa not kırar
6- PARA VE YER KREDİ ÖDEMESİ GİRİŞİMCİLİK Banka gününde ödeme bekler, yoksa not kırar Girişimci ödemede sorun yaşayacaksa önceden bildirmeli ve süre almalı Bankacı bildirmeden bir gün geç ödeyeni sevmez, bildirerek bir hafta erteleyene güvenir Ödeme tıkanırsa ve icrayla alamıyorsa banka çok uygun yeni ödeme planına razı olabilir Bankadan alınan sigorta, kasa vb. gibi diğer ürünler, ödeme güçlüğü yaşanırsa yarar sağlamaz, merkezin kararları devreye girer

66 BASEL 2 Uluslar arası Bankalar Birliği kararları
6- PARA VE YER BASEL 2 GİRİŞİMCİLİK Uluslar arası Bankalar Birliği kararları 2008 yılında yürürlüğe girecek Bankaların toplam riskini sınırlayacak Sağlam ve riskli firma kredilerine farklı karşılık Banka toplam karşılığı ile örneğin 2 sağlam müşteri yerine 1 riskli müşteriye kredi kullandırabilir Firmanın sahibi değil bilançosu değerlendirilecek Zayıf görünen firmaların kredi koşulları ağırlaşacak Bankacılarla iyi ilişkilerin faydası olamayacak Firmalar bilançolarını düzeltecek Kayıtlı ekonomi büyüyecek, düzen değişecek

67 İŞİN YERİ NERESİ Evden yapılan işler
6- PARA VE YER İŞİN YERİ NERESİ GİRİŞİMCİLİK Evden yapılan işler Gezici olarak yapılan işler (seyyar, kapıdan, pazarda vb.) İnternette yapılan işler Dükkanda yapılan işler (dükkan, mağaza, restoran vb.) Ofiste yapılan işler (yazıhane, muayenehane vb.) Tesiste yapılan işler (otel, fabrika, atölye vb.) Sahada yapılan işler (tarım, maden, inşaat vb.) Katılımcıların planladıkları işlerin yeri nedir, genel eğilim ne

68 Müşteri gelecek bölgenin potansiyeli Noktanın müşteri potansiyeli
6- PARA VE YER DÜKKAN YERİ SEÇMEK GİRİŞİMCİLİK Müşteri gelecek bölgenin potansiyeli Noktanın müşteri potansiyeli Ulaşılabilirlik Görünürlük Kullanılabilirlik Gereken izin ve ruhsatları alabilmek Kiralama ve giriş bedeli Alışveriş merkezinde olmak

69 Yayılma planı yapılmalı Tedarikçiler yayılmaya yetişebilmeli
6- PARA VE YER ZİNCİR İŞLETME KURMAK GİRİŞİMCİLİK Yayılma planı yapılmalı Tedarikçiler yayılmaya yetişebilmeli Projeler farklı mekanlara uyarlanmalı (açık arazi, bahçeli mekan, alışveriş merkezi, asma katlı dükkan vb.) Dükkan açmak ve işletmek için ekip oluşturulmalı

70 TESİS YERİ SEÇMEK 6- PARA VE YER
GİRİŞİMCİLİK Teknik yeterlik (büyüklük, kat sayısı, zemin yükü, tavan yüksekliği vb.) Tesisat (trafo, jeneratör, pano, kompresör, su bağlantısı, su deposu, yangın deposu, kuyu, atık su, doğalgaz, vb.) Enerji temini (doğalgaz, yüksek gerilim, alçak gerilim, kömür, akaryakıt, dökme gaz, rüzgar, vb.) Güvenlik (terör, tehdit, hırsızlık, halk hareketleri, devlet baskısı, vb.) Afetlerden korunma (geçmiş afetler, yeni şartlar, olasılık) Ulaşım (karayolu, liman, demiryolu, havaalanı, gümrük, antrepo, vb.) Tedarikçilere erişim (hammadde, yarı mamul, mamul, mesafe, üreticiler, taşıma, rakiplere uzaklık, vb.) Pazarlara yakınlık (sevkiyat, ziyaret, haberleşme için ulaşılabilirlik, uzaklık ve süre) Personel temininde kolaylık (yetişmiş insan gücü, rakiplerden transfer, taşıma mesafesi, lojman, vb.) Organize sanayi bölgesi Gereken izin ve ruhsatları alabilmek Teşvik ve destek kullanmak

71 Gideceği yeri bilmeyen kaptana hiçbir rüzgar fayda etmez (Atasözü)
7- STRATEJİ VİZYON GİRİŞİMCİLİK Gideceği yeri bilmeyen kaptana hiçbir rüzgar fayda etmez (Atasözü) Uygulaması olmayan vizyon bir hayaldir. Vizyonu olmayan uygulama bir kabustur (Japon atasözü) Şirketin sahibinin belli bir amacı, hedefi olsa bile, her çalışanın ayrı görüşü, ayrı ilkeleri, ayrı hedefleri olabilir. Bilinçli bir çaba ve iletişimle tam anlatılmazsa herkes bildiğini okur Vizyon, “ne olmak istiyoruz” sorusunun yanıtını içerir. Vizyon kuruluşun bugününü değil, geleceğini anlatır. Vizyonun yazılması yetmez. Paylaşılmaz, anlaşılmaz ve inanılmazsa hayata geçemez. Vizyon belirlenirken büyük düşünmek gerekir, ancak kimsenin inanmayacağı ve uğraşmayacağı kadar gerçekçilikten uzak bir vizyon yarar değil zarar verir. Şirketin vizyonunu tanımlayacak kişinin kendi vizyonu da olmalı, koyduğu vizyonun arkasında durmalıdır. Vizyon birkaç yıl arayla yenilenebilir, değiştirilebilir, genişletilebilir.

72 MİSYON Misyon, “niçin çalışıyoruz” sorusunun yanıtını içerir.
7- STRATEJİ MİSYON GİRİŞİMCİLİK Misyon, “niçin çalışıyoruz” sorusunun yanıtını içerir. Organizasyon, varlık nedenini misyonda bulur. Misyon ayağı yere basan, anlaşılan ve ulaşılabilir bir ifade olmalı, günlük işlerinde insalara yol göstermelidir. Misyon şirketin ürünleri, hizmetleri, pazarları, değerleri, endişeleri, öncelikleri, yaşam savaşı göz önünde bulundurularak ifade edilmelidir. Misyon sadece parayı düşünmemeli, insanların uğruna çalışacakları hedefleri ve kavramları içermelidir. Son şeklini vermeden önce kelime ekleme ve çıkarma yapılarak anlamı tartılıp, olabildiğince az laf, çok anlam içermesi sağlanabilir. Misyonu, şirketi rakiplerinden ve benzerlerinden ayırt etmelidir.

73 7- STRATEJİ İLKE VE DEĞERLER GİRİŞİMCİLİK Şirketin değerleri, “nasıl davranırız” sorusunun yanıtını içerir Değerler, şirketin kişiliğini oluşturur. Yöneticilerin ve çalışanların olması gereken öncelikleri ve davranış şekilleri tanımlanır. Değerler müşteriler, ortakları, çalışanlar ve toplum birlikte düşünülerek belirlenir. İnsanların kabul etmeyeceği ve uygulamayacağı değerler gerçekçi olmaz. Değerleri yazıp verince, insanlar kendi değerleriyle şirketin değerlerini karşılaştırır.

74 HEDEFLER Hedefler, “ne yapacağız” sorusunun yanıtını içerir.
7- STRATEJİ HEDEFLER GİRİŞİMCİLİK Hedefler, “ne yapacağız” sorusunun yanıtını içerir. Hedefler misyonla uyumlu olmalıdır. Hedefler bir veya birkaç yıl için belirlenebilir. Çok uzun vadeli olmamalı, değişen şartlara göre yenilenmelidir. Ölçülebilir ve ulaşılabilir hedefler konulmalıdır. Belli aralıklarla hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığı kontrol edilmelidir. Ciro, üretim, satış fiyatı, pazar payı, penetrasyon oranı, bilinirlik oranı, ürün çeşidi, fire, hata oranı, şikayet sayısı, maliyet, hisse değeri, vb. gibi büyüklükler hedef olarak konulabilir. Kalite, itibar, müşteri memnuniyeti gibi ölçülemeyen değerler hedef olarak konulmamalıdır.

75 7- STRATEJİ STRATEJİK PLANLAMA GİRİŞİMCİLİK Strateji = organizasyonun amacına ulaşmak için izleyeceği yollar General Strategos'un savaş taktiklerine atfen. Önceleri sadece büyükler, 80’lerden sonra tüm firmalar için geçerli Stratejinin üç unsuru: Kaynaklar, Hedefler, Yöntem Strateji esnek olmalı, koşullar değiştiğinde alternatif planlar hazır olmalı Uygulamacılar net tanımlanmalı, yetki ve sorumluluk dağıtılmalı Taktikler stratejinin adımlarıdır, aksiyon izlenecek yollardır Stratejik yönetimin temelleri: vizyon, misyon, strateji ve aksiyon

76 7- STRATEJİ ST. YÖNETİM AŞAMALARI GİRİŞİMCİLİK Stratejilerin Geliştirilmesi ve Stratejik Planlama : SWOT analizi yapılır; vizyon, misyon, amaç, ilke ve değerler ortaya konulur 2) Stratejilerin Uygulanması: belirlenen strateji ve aksiyon planlarının uygulaması yapılır 3) Uygulanan Stratejilerin Gözden Geçirilmesi ve Denetimi: Yapılan uygulamaların sonuçları gözden geçirilerek stratejik planlamada gerekirse değişiklikler yapılır

77 Amerikan ekolünün akıllı hedef koyma kuralı: “S.M.A.R.T.”
7- STRATEJİ “AKILLI” PLANLAMA GİRİŞİMCİLİK Amerikan ekolünün akıllı hedef koyma kuralı: “S.M.A.R.T.” Specific=belirgin: Belirgin bir amaç konmalı (“müşterilerimizi memnun etmeye çalışacağız” bir etkinliktir, “müşterilerimiz daha memnun olacaklar” bir hedeftir) Measurable=ölçülebilir: ”Daha çok çalışmalıyız” ölçülemez, “borsa değerimiz %20 artmalı” ölçülebilir Authorized=yetki veren: Belirli bir kişi veya ekip sorumluluğu üstlenmeli. Sorumluluk verilen kişiye yetki verilmezse yürümez Realistic=gerçekçi:Çok kolay veya çok zor olmamalı, çalışmayla başarılabilir olmalı. Yapacak olanların gözünde olanaksız ise uğraşmazlar Time-framed=zamanı belirli:Hedeflerin herbirinin bir süresi olmalı, çok kısa olursa büyük riskler alınır, çok uzun olursa masraf artar ilgi dağılır Seçenekler arasından tercihte bulunurken iki etken vardır: maliyet ve fayda Maliyet harcanacak para, işgücü, risk ve zamandır Fayda elde edilecek sonucun kurum hedeflerine ne derece uyduğudur Amaca hizmet etmiyorsa “Yapılabilecek tek şeyi yaptık” demenin anlamı yoktur Beklenen fayda ödenemeyecek maliyetler yüklüyorsa yapmanın anlamı yoktur

78 ODAKLANMA Ürün (beklentileri karşılayan ve aşan mükemmel ürün/hizmet)
7- STRATEJİ ODAKLANMA GİRİŞİMCİLİK Kurum, müşteri gözünde üç farklı alanda odaklanabilir Ürün (beklentileri karşılayan ve aşan mükemmel ürün/hizmet) Müşteri ilişkileri (müşterilere yakın, ilgili, takipçi) Fiyat (alırken veya kullanırken ucuz) Her üç alanda da mükemmel olmaya çalışmak kaynak israfıdır İyi olan şeyin ucuz olması gerekmez, olursa kardan zarar eder Ürünü sıradan olan, müşteri ilişkilerini iyi tutarak, yaygın dağıtımla, satış sonrası hizmetlerle yüksek fiyatını kabul ettirebilir Fiyatı en ucuz olanın mükemmel ürün olması beklenmez, müşteri yeterli olması ile yetinebilir, ürünü daha iyi yapmak kardan zarardır. Bir alanda başarılı firma kalıcı olur, markası tanınır İki alanda birden iyi olanın sırtı yere gelmez Üç alanda birden iyi olanın yeri bu dünya değil cennettir Katılımcıların başarılı gördüğü firmaların odaklanması irdelenecek

79 7- STRATEJİ GİRİŞİMCİNİN RİSKİ GİRİŞİMCİLİK Girişimcilerin hepsi başarılı olamaz, bir kısmı batar, her yıl ortalama on girişimciden biri dökülür Batanların oranı ilk 3 yılda – ilk 5 yılda: Türkiye’de %29 - %40, İsveç’te %30 - %41, ABD de %40 - %50, İngiltere’de %38 - %53 Küçük girişimci riski bilir ama kaçamaz, çareyi sistemde görür Girişimcinin beceremediğini sistem yapamaz, sistem kolay kurulur ama kalıcı olmaz Girişimci düşünmeli, danışmalı, karar vermeli, yolunu çizmeli, düz gitmeli Girişim insanlarla büyür, yürür. Çalışanlar işlerini benimserse yapar. İnsanlar işlerinde kalıcı olursa verim artar, iş kolaylaşır. Girişimci insanları kazanmalı, yararlanmalı, uzun vadeli olmalı

80 7- STRATEJİ İNSANLARI KAZANMAK GİRİŞİMCİLİK Aşağıdakileri uygulayan insanları sadece istihdam etmez, kendisi için kazanır TANIM - İşin gereği olan kişinin tanımını yap SEÇİM - Tanıma uyan doğru kişiyi seç, torpil yapma EĞİTİM - Seçtiğini eğitmeye zaman ve para ayır ZAMAN - Eğitim ve alışma sürecinde hataları sabırla karşıla, alışması için zaman ver YETKİ - Yetki ver, hatalara müdahale etme, görmesini bekle, gerekirse yardım et MOTİVASYON - İşini sevdir, zorla veya kerhen yapmasın

81 İNSANLARI KAYBETMEK 7- STRATEJİ
GİRİŞİMCİLİK Aşağıdaki yönetici davranışları insanları kaybetmeye neden olur. Dışarıda iş bulabilen iyiler gider, başka yerde iş bulamayan kötüler kalır Yanlış terfi altında çalışanların motivasyonunu bozar Yanlış ödül kıskançlık, hatalı şartlanma, yağcılık getirir Yanlış davranış yanlış anlamalar, kırgınlık, küskünlük, içine kapanma yaşatır Yöneticiye güvensizlik çalışanların kendi aralarında dayanışmasına, kamplaşmalara neden olur Duygusal ilişkiler sık yaşanır, yönetici-çalışan ilişkisi yıkıcı olur, çalışanların ilişkisi bazen gruplaşmaya, aleyhte dayanışmaya, dedikoduya dönüşür Duygusal etkenler adaletsiz yönetim getirir, emektar, hemşeri, güzel, sevimli, komik, sosyal, torpilli vb. kayırılır Performans ölçümü yapılamazsa herkes başarısızlığı başkasına yükler, bahanesini hazır tutar, sorumluluktan kaçar, işi yapacak kimse kalmaz Psikolojik yük karakter özelliklerine göre farklı zarar verir, kimi son dakikaya kadar sorunu gizler çözülemez hale getirir, kimi gerginleşir huzuru bozar, kimi başarısız olunca kaçar Hataları kabullenmemek hatayı saklatır, önemli olan aynı hayatı iki kere yapmamaktır, firma çalışanlarının hatalarına öğrenim bedeli olarak katlanmalıdır, hatasız iş istemek stresi artırır, hatayı azaltmaz Katılımcıların yaşadığı veya şahit olduğu hatalı davranışlar irdelenecek

82 BATIŞ NEDENLERİ 7- STRATEJİ
GİRİŞİMCİLİK Küçük şirketlerin gelişiminde üç tipik durum yaşanır, bu noktalarda şirket ya çöker, veya büyüyerek devam eder.

83 Katılımcıların yakından izlediği çöküşler ve nedenleri irdelenecek
7- STRATEJİ BATIŞ ÖYKÜLERİ GİRİŞİMCİLİK 1. çöküş – ikinci adam moktasında patron işin kilit unsurlarından birine hakimdir, diğer bir kilit unsuru emanet ettiği “ikinci adam” oğlu veya damadı bile olsa patrona kazandırmaktan bıkar, gider. Patron şanlıysa kaçar gider. Patron şanssızsa kapar gider, müşteriyi götürür, parayı götürür, bağlantıyı götürür. 2. çöküş – yapısal büyüme noktasında iş gelişir, patron ve ailesi yetersiz kalır. Şirketi yönetemez, büyütemez, kurumsallaştıramaz, eksiğini hatasını kabul etmez, müdür alır, danışmanlık alır, fayda etmez. 3. çöküş – finansal büyüme noktasında satışlar çok iyidir, iş büyür, yatırım ve fon yönetiminde patron veya finansa bakan aile üyesi yetersiz kaldığı için nakit krizi yaşanır, yüksek faiz öder, ödemeleri aksayınca piyasada itibarı kalmaz , tahsilatı düşer, şirkete banka veya alacaklılar el koyar. Küçük şirketler bu üç çöküş noktasını atlatırsa sistematik yönetim yapısına kavuşur ve uzun vadede başarılı olurlar. Büyük şirketler baştan büyük kurulurlar. Bir iş planları vardır, işinin ehli profesyoneller tarafından yönetilirler, yeterli kaynaklara sahiptirler, her riskin nedeni bilinir, çaresi bulunur. Katılımcıların yakından izlediği çöküşler ve nedenleri irdelenecek

84 SATINALMA KATEGORİSİ Neleri içerir Kim alır 8- PAZARLAMA
GİRİŞİMCİLİK Satın alınan ürünler, cinslerine göre şu kategorilere ayrılabilir. Neleri içerir Kim alır Ticari mal alındığı gibi satılan ürünler şirket sahibi veya ilgili satın alma birimi Üretim girdisi piyasa fiyatı olan, üretim girdisi olarak kullanılan hammadde, yarı mamul veya yardımcı maddeler sektörde uzmanlaşmış birim Teknik alım satın alması belli uzmanlık isteyen, tedarikçisinde belli yatırım veya hazırlık gerektiren, özel anlaşmayla yaptırılan malzemeler teknik eğitimi ve deneyimi olan birim Sarf malzemesi işletme ihtiyacı için kullanılan ve minimum stok tutulan malzemeler idari birim Demirbaş işletme ihtiyacı için alınan demirbaş idari birim veya deneyimli birim Yatırım gayrımenkul, inşaat, makine vb. gibi alımlar süreli danışman veya deneyimli birim Hizmet kiralama, taşeronluk, danışmanlık ilgili idari birim

85 Satınalma için tanımlama yöntemleri Tedarikçi tanımlı Marka tanımlı
8- PAZARLAMA SATINALMA İLKELERİ GİRİŞİMCİLİK Satınalma için tanımlama yöntemleri Tedarikçi tanımlı Marka tanımlı Kalite tanımlı Hiçbir tanımlanma yapılmazsa başarı şansı hiç olamaz Katılımcılardan kendi işlerindeki satın alma tanımlarını yapmaları istenecek

86 8- PAZARLAMA STOK KONTROL GİRİŞİMCİLİK Stok takibi, işletmenin yönetimini, güvenliğini ve karlılığını etkiler Üretim ve sarf malzemeleri açısından stoksuz kalmamalı, hizmet aksamamalı Tedarikçilerle koşullar belirlenmeli, sürpriz fiyatlar ve acil siparişlerden kaçınılmalı Stoklar belirlenen seviyeyi aşmamalı, bağlanan işletme sermayesi artmamalı Sınırlı ömrü olan ürünler gereksiz stoklanmamalı, fire vermemeli Depo kapasitesi zorlanmamalı, envanter karışmamalı, soğuk zincir kırılmamalı Mal kabulü işletme akışını aksatmamalı Sipariş ve stok sorumlusu belirlenmeli Günlük, haftalık, aylık izlenecek ürünler belirlenmeli

87 8- PAZARLAMA TEDARİKÇİ SEÇİMİ GİRİŞİMCİLİK Tedarikçinin öncelikle dikkat edilmesi gereken özellikleri Uygun fiyatlı temin (kalite özelliklerinden feragat etmeden) Uygun ödeme koşulları (ortalama stok süresi ödeme vadesi ile örtüşmeli, mala sermaye bağlanmamaya çalışılmalı, fakat gereksiz uzun vadeler alınarak fiyat artırılmamalı) Zamanında sevkiyat (asgari stokla çalışmayı sağlar) Kalite sürekliliği Soğuk zincir (soğuk veya donmuş ürünlerde soğuk zincirin kırılmaması Kapasite (Artan miktarlarda talep olursa karşılayabilmesi) Rakiplerle çalışma (öncelikle rakiplere çalışmayanlar tercih edilmeli) Yöneticileri (sahibinin ve üst yönetimin işle, ürünleriyle ve müşterileriyle bizzat ilgilenmesi tercih) Politikaları (kalite, hijyen, çevre konusundaki politikaları) Maddi gücü (ekonomik sıkıntı halinde işini sürdürebilir) Tahsilatı (alışkanlıkları, beklentileri ve nakit akışı)

88 İhale açma – şartname gerektirir, iyi duyurulmalıdır
8- PAZARLAMA SEÇİM YÖNTEMİ GİRİŞİMCİLİK Tedarikçinin seçiminde uygulanabilecek yöntemler Pazarlık etme – çabuk sonuçlanır, tanıdıklarla veya bulunabilenlerle sınırlı kalır Teklif alma – yazılı olduğu için daha güvenlidir, aynı işe teklif vermelerine dikkat edilmelidir İhale açma – şartname gerektirir, iyi duyurulmalıdır

89 TEDARİKÇİ ANLAŞMASI Tedarikçi anlaşmasında bulunması gereken maddeler
8- PAZARLAMA TEDARİKÇİ ANLAŞMASI GİRİŞİMCİLİK Tedarikçi anlaşmasında bulunması gereken maddeler Fiyat - ne süreyle ve ne miktarda mal için geçerli, fiyat artışları neye göre yapılacak Şartmane - ürünlerin teknik şartnamesi Miktar - Sipariş edilecek toplam yıllık miktar, bir seferde alınacak miktar, sevkiyat sıklığı, siparişte ve sevkıyatta artırma ve azaltma olanağı Ambalaj - Ürünün ve kolinin ambalaj şekli, üzerine yapıştırılacak etiketler, barkod, özel ibareler SKT - Ürünün sevkıyat tarihindeki en yakın son kullanma tarihi Kontrol - Ürünlerin kontrol yöntemi , tahrip edilecek malların masrafı kimin tarafından karşılanacak Kusur - Kontrol süresince geçici kabulü yapılan ürünün reddedilmesi halinde ne yapılacak, kullanım esnasında hata belirlenirse ne yapılacak Sevkiyat - Soğuk zincirin denetimi nasıl yapılacak, siparişin sevk süresi, teslim zamanı, eksik, fazla veya geç sevk halinde uygulanacak yöntem, nakliye ve yükleme kimin tarafından yapılacak, Teslim yeri - Teslim yeri ve teslim yerine kadarki riskler kime ait Sertifikasyon - Üreticiden ve tedarikçiden istenecek sertifikalar Bilgilendirme - Engellenemeyen üretim ve tedarik sorunlarının önceden haber verilmesi Cezalar - Tedarikin aksaması halinde uygulanacak cezalar Bağlayıcılık - Alıcının olabildiğince serbest, tedarikçinin olabildiğince bağlı olması

90 SİPARİŞ VE KABUL 8- PAZARLAMA Siparişte bulunması gereken hususlar
GİRİŞİMCİLİK Siparişte bulunması gereken hususlar Yazılı sipariş formu, imzalı sipariş Sipariş eden birim, kişi, anlaşma kodu, sipariş kodu, tedarikçi kodu, teslim kodu, sipariş tarihi Ürünün adı, kodu, tanımı, ambalajı, fiyatı ve ödeme şekli Sipariş miktarı, teslim yeri, teslim tarihi ve saati Teslim alma kuralları Teslim alma sorumluluğu belli birinde Teslim şartnamesi el altında İrsaliyeyi teslim alma sorumlusu imzalar Sevkiyat aracının nerede duracağı, malın nereye indirileceği, nerede depolanacağı belirlenir Yanlış, eksik veya bozuk ürün gelebilir. Sayılır, numune alınır, kontrol edilir Depolama Depolanan mal sorumlusuna zimmetlenir Giren ve çıkan mallar depo defterine işlenir Raflardaki ürünlerin yanına ürün kartı konulur, her hareket ve kalan miktar yazılır Depo temiz tutulur Depo düzenli sayılır, sık sık dalma, dönem dönem tam sayım yapılır İlk giren ilk çıkar

91 SATIŞ YÖNTEMLERİ sıcak satış - gezici satış ekibi ürünü de taşır
8- PAZARLAMA SATIŞ YÖNTEMLERİ GİRİŞİMCİLİK sıcak satış - gezici satış ekibi ürünü de taşır soğuk satış - gezici ekip sipariş toplar, ürün sonradan sevkedilir merkezi sipariş - zincir mağazanın veya toplu tüketim yapan kuruluşun merkezinden sipariş alma aktif telemarketing – telefon açarak sipariş toplama pasif telemarketing – bir şekilde duyurduktan sonra gelen telefonları karşılayarak sipariş toplama İnternet – internet sitesinden ödeme alarak satış gazete – gazetenin verdiği kupon ile üzerine ödeme yapılarak veya yapılmadan satış TV – televizyonda yapılan tanıtımla anında sipariş toplama ihale – ihtiyaç sahibinin açacağı ihaleye katılarak kapalı zarf veya açık eksiltme

92 zincir mağazalara satma bayilik franchise postalama doğrudan satış
8- PAZARLAMA DAĞITIM KANALI GİRİŞİMCİLİK şube açma zincir mağazalara satma bayilik franchise postalama doğrudan satış network marketing

93 8- PAZARLAMA BAYİLİK VERME GİRİŞİMCİLİK Bölgelere ayırma - ürün gruplarına göre, coğrafi dağılıma göre, bölge müdürlüğü, bölge bayiliği Bayi seçme - kim satar, nasıl bulur, nasıl seçer Bayileri koruma - bölge koruma, promosyon Bayilere karşı kendini koruma - rakip ürün satanlar, satamayanlar, ödemeyenler, yanlış seçilenler Sevkiyat - kendi dağıtmak, bölge bayisine dağıttırmak, lojistik hizmeti almak Showroom - showroom açtırmak, showroom destekleri, ilave gelir kaynakları Bayi denetimi - rapor alma, ziyaret, gizli müşteri

94 FRANCHISE VERME Kim kurar Nasıl kurar Nasıl işletilir Nasıl satılır
8- PAZARLAMA FRANCHISE VERME GİRİŞİMCİLİK Kim kurar Kimlik (üretici, toptancı, esnaf, girişimci) Beklenti (malını pahalı satmak, tahsilatı hızlandırmak, Pazar hakimiyeti, yayılmak, meşhur olmak, çarpmak) Beceri (esnaf, işadamı, yönetici) Uzmanlık (bayilik ilişkilerini bilmek, franchise işini bilmek, bileni işe almak, bilenden danışmanlık almak Nasıl kurar Örnek işletme aç Karlılık sağla, model ol Yayılma planı yap El kitabı yaz, eğitim sistemini kur, denetimi başlat Uzman kadro kur, destek ver Nasıl işletilir Yer seçimi kriterlerini belirle, soru formu hazırla, seçim için komite kur, emlakçıları çalıştır Eğitim ver, herkesi işini yapar hale getir Denetim yap, hatalara izin verme Tanıtım yap, markanı güçlendir, kampanyalarla müşteri kazan Nasıl satılır Anlaşma hazırla, adil ol, güven ver, kendini de garantiye al Franchise alan adayı bulmak için haber, reklam, ilan, rehber, fuar, broşür, komisyon vb. kanalları kullan Franchise alanlarını doğru seçmek için kriterler geliştir, her bölgede en doğru kişileri kazan

95 Pazarlamanın esasları Ürün (ne satacağız) Fiyat (kaça satacağız)
PAZARLAMA UNSURLARI GİRİŞİMCİLİK Pazarlamanın esasları Ürün (ne satacağız) Fiyat (kaça satacağız) Yer (nerede satacağız) Tanıtım (nasıl satacağız)

96 PAZARLAMA PLANI Yıllık pazarlama etkinliklerinin program ve bütçesi
GİRİŞİMCİLİK Yıllık pazarlama etkinliklerinin program ve bütçesi yönetici özeti (bir sayfa, tüm bölümlerin özet sunumu) mevcut durum (pazarın durumu ve firmanın yeri) SWOT analizi (güçlü-zayıf, fırsat-tehlike) hedefler (rakamsal olarak pazarlama hedefleri) pazarlama stratejileri faaliyet programı (yapılacak işlerin zamanı) bütçe (toplam harcamalar ve beklenen getirisi) kontrol (hedeflere ulaşmanın nasıl izleneceği ve düzeltileceği)

97 8- PAZARLAMA PAZAR ARAŞTIRMA GİRİŞİMCİLİK PAZAR – Tüketici, Ticari, Sınai, Dağıtım, Devlet, Dış Pazar BİLGİ – Sektör, Rakipler, Müşteriler, Girdiler, İşgücü TÜKETİCİ – Yıllık tüketim, Alt pazarlar, Gelişme, Süreklilik SANAYİ – Tedarikçiler, Üreticiler, İthalat/ihracat, Talep

98 8- PAZARLAMA MALİYET ANALİZİ GİRİŞİMCİLİK Maliyet analizinde aşağıdaki unsurlar göz önünde bulundurulur Nispi giderler - (hammadde, enerji, sarf malzemesi, nakliye vb.) Sabit giderler - (kira, maaş, reklam, vb.) Başabaş noktası - (nispi+sabit giderleri karşılayan gelir noktası) Paranın maliyeti - (yatırımın finansman maliyeti) Kullanılan kaynakların maliyeti - (girişimcinin işgücü, yer, tahsis edilen altyapı ve ekipman maliyeti ve aşınması) Alternatif kazanç maliyeti - (girişimcinin yapabileceği başka işlerden kazanacağı gelir)

99 BAŞABAŞ NOKTASI 8- PAZARLAMA
GİRİŞİMCİLİK 8 liraya mal edilip 10 liraya satılan bir ürün 800 YTL kira, 1200 YTL maaş, 300 YTL masraf

100 Arz-talep eğrisi ve maksimum kar noktası
8- PAZARLAMA FİYATLANDIRMA GİRİŞİMCİLİK Arz-talep eğrisi ve maksimum kar noktası Talep eğrisi: fiyat yüksekse az talep olur, fiyat düşerse talep artar Arz eğrisi: fiyat düşükse az satıcı çıkar, fiyat yüksekse çok satıcı çıkar Toplam kar: Yüksek fiyatla hiç satamazsa hiç kar edemez, çok satıp maliyetine verdiğinde de hiç kar edemez, maksimum kar edeceği bir nokta vardır YTL adet

101 FİYATLANDIRMA BAZI 1- Maliyet
8- PAZARLAMA FİYATLANDIRMA BAZI GİRİŞİMCİLİK 1- Maliyet kendi maliyetinin üzerine belli kar koyup satar 2- Rekabet piyasaya uymak zorunda kalır, kara zarara bakmaz, herkes kaça satıyorsa ona verir 3- Yarar müşterisinin ne yarar sağladığına bakar, reddedemeyeceği fiyatı kabul ettirir 4- Yasal devletin veya yerel yönetimin fiyat belirlediği fiyatı uygular, kar ediyorsa işi sürdürür

102 REKABET ORTAMI Eksik rekabet – tam rekabet ortamı
8- PAZARLAMA REKABET ORTAMI GİRİŞİMCİLİK Eksik rekabet – tam rekabet ortamı Alıcılar tüm satıcılardan haberdar değildir, bir kısmını tanır ve onlardan alırlar Monopol - Oligopol – Oligopson pazarlar Tek satıcı varsa istediğini yapar, birkaç satıcı varsa aralarında anlaşırlar, birkaç alıcı varsa pazarı paylaşır hükmederler Alıcı pazarı – satıcı pazarı Alıcıların az olduğu yerde satıcılar peşinde koşar, satıcıların az olduğu yerde alıcılar kapıda bekler

103 CRM (costumer relationship management) Müşteri İlişkileri Yönetimi
8- PAZARLAMA MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ GİRİŞİMCİLİK CRM (costumer relationship management) Müşteri İlişkileri Yönetimi Müşterini iyi tanı, onun için en uygun biçimde ilişki kur Müşterinin isteklerini dinle, yapacaklarına karar ver Müşterinin beklentisini aşarak cevapla, beklentiyi yükselt, rakibini geride bırak Pazarlamayı, satışı, müşteri ilişkilerini otomasyona bağlayan programlar kullan Müşteri danışma hattı kur İnterneti olabildiğince iyi kullan

104 8- PAZARLAMA HALKLA İLİŞKİLER GİRİŞİMCİLİK Halkla ilişkiler, küçük işletmelerin kendilerini hedef kitlesine doğru şekilde duyurmasının en etkin yoludur Kurumun genel stratejisi ve politikaları içinde kalarak, örgütün ekonomik ve sosyal çıkarlarını en üst düzeye çıkarmak için, hedef kitlenin örgüt hakkındaki duygu ve düşüncelerini etkilemek ve güvenilen prestij sahibi bir kuruluş olması için çaba harcamak demektir Halkla ilişkiler = Public Relations (PR)

105 8- PAZARLAMA PR – REKLAM FARKI GİRİŞİMCİLİK Reklam doğrudan satış artırmaya yönelik, halkla ilişkiler sadece prestij ile ilgilenir Reklamın hedef kitlesi alıcılarla sınırlı, halkla ilişkiler çok daha geniş bir kitleyi hedef alır Reklam ürün hakkında bilgilendirirken, halkla ilişkiler örgüt hakkında bilgilendirir Halkla ilişkilerde de reklam kullanılır ama, ticari değil kuruma ve imaja yöneliktir Reklamın duyurulması para ile yapılır, halkla ilişkiler çalışmaları parasız yapılır

106 8- PAZARLAMA PR UNSURLARI GİRİŞİMCİLİK Amacı hedef kitleyi tanımak, hedef kitleye kendini tanıtmak İlkeleri iki yönlü, dürüst inandırıcı, yinelenen Hedef kitle karşı tutumları azaltmak, pasif yandaşlara görüşlerini açıklatmak Yöntem Kamuoyunun desteğini hak etmek, gerçekleri açıkça aktarmak İç kamuoyu çalışanlar ve aileleri, ortaklar, satış kanalları, Dış kamuoyu tüketiciler ve olası tüketiciler, mali piyasalar, yazılı ve görsel işitsel basın-yayın kurumları, kamu kurumları, toplumsal çevre, kamuoyu önderleri, potansiyel işgücü

107 PR ARAÇLARI gazeteler: dergiler, basın bülteni, toplantı, roportaj,
8- PAZARLAMA PR ARAÇLARI GİRİŞİMCİLİK gazeteler: dergiler, basın bülteni, toplantı, roportaj, radyo-tv: haber, açık oturum, röportaj broşürler, el kitapları yıllık raporlar işletme gazetesi, tanıtım filmi görüşme veya telefon konferans ve seminerler yarışma tören sergi-fuar festival sponsorluk

108 TEORİK BİLGİ HATIRLAMA
8 – ARA SINAV TEORİK BİLGİ HATIRLAMA GİRİŞİMCİLİK Katılımcılar 15 dakika içinde aşağıdaki soruları kendi el yazıları ile yanıtlayacaklar Girişimciliğin 3 unsuru Başarının 10 adımından 5 tanesi Girişimciye rekabet üstünlüğü sağlayan 6 güç Gayrımaddi değerlendirmenin 3 unsuru SEBON tablosunun gösterdiği 3 büyüklük Girişimcinin borçlardan tamamen sorumlu olduğu 5 durum Ortakların üstlendikleri 5 farklı rol Yönetim tarzlarının 3 alternatifi Organizasyon şemasında bulunan 12 fonksiyonun 6 tanesi Temel 4 kişilik özelliği Stratejinin 3 unsuru, 4 temeli Odaklanmanın 3 alanı İnsan kazanmanın 6 koşulundan 3 tanesi İnsan kaybetmenin 9 yolundan 3 tanesi Küçük işletmelerin 3 çöküş nedeni Satın almada 3 alternatif tanım Tedarikçi seçmenin 3 yöntemi Pazarlamanın 4 esası Maliyet analizinin 6 unsuru Fiyatlandırmanın 4 bazı

109 9 - İŞ PLANI İŞ PLANI KİME GEREKMEZ GİRİŞİMCİLİK “Alis Harikalar Diyarında” masalından bir alıntı Alis – hangi yolu seçmeliyim, söyler misin lütfen? Tavşan – bu nereye gitmek istediğine bağlı ! Alis – umurumda değil... Tavşan – o halde hangi yolu seçtiğin farketmez...

110 9 - İŞ PLANI NİÇİN HAZIRLANIR GİRİŞİMCİLİK İş planı, girişimcinin kendisine, işine ve varsa ortaklarına veya kreditörlerine karşı dürüst olması için hazırlanır İş planı en genel anlamda işin tanımlanmasının formatıdır İş planında işin amacı, pazarın ve rakiplerin durumu, eldeki kaynaklar ve nasıl kullanılacağı, hangi hedeflere ne zaman ulaşılacağı, işin teknolojisi ve finansal yapısı yazılır Gelişmiş ülkelerde kredi veren veya sermaye koyan kuruluşlar mutlaka iyi hazırlanmış bir iş planı görmek isterler

111 FORMATI Yönetici özeti Giriş Pazar İşin tanımı Finansman
9 - İŞ PLANI FORMATI GİRİŞİMCİLİK Yönetici özeti Giriş Pazar İşin tanımı Finansman Sonuç ve talep Özgeçmiş Ekler

112 KAPAK SAYFASI İş planının kapak sayfası aşağıdakileri içermelidir
9 - İŞ PLANI KAPAK SAYFASI GİRİŞİMCİLİK İş planının kapak sayfası aşağıdakileri içermelidir ‘İŞ PLANI’ başlığını, • Kuruluşun ticari ismini, varsa markasını, • Firmanın logosunu, • Firmanın adresini, • Telefon ve Faks numaralarını, • Var ise Elektronik posta adresini, • Var ise Web sitesi adresini, • Hazırlayanın ismini ve görevini, • Yazıldığı tarihi

113 9 - İŞ PLANI YÖNETİCİ ÖZETİ GİRİŞİMCİLİK Özet sayfası iyi yazılmamış ve ikna edici değilse ilk ve son okunan sayfa olabilir. Özet sayfası işin içeriğini, amacını, finansal ihtiyaçlarını, mevcut durumunu, vizyonunu, kaynaklarını yansıtan, bir veya iki sayfayı geçmeyen tarzda olmalıdır. Bütün rapor tamamlandıktan, herşey oturtulduktan sonra yazılmalıdır. Güvenilen kişilere okutulmalı, etkisi gözlemlenmeli, gerekiyorsa yeniden düzenlenmelidir. İşin tanımını, amacını, mevcut durumunu, piyasadaki yeri, vizyonunuzu, hedeflerinizi, finansal durumunuzu ve ihtiyaçlarınızı, kaynaklarınızı, başarılarınızı kapsamalıdır.

114 GİRİŞ Şirketin Tanımı Vizyon ve Misyon Strateji Özeti 9 - İŞ PLANI
GİRİŞİMCİLİK Şirketin Tanımı • Hukuki Yapısı • İşin Tanımı ve Geçmişi • Şirketin Mevcut Durumu • Geleceğe Dönük Planlar • Ana Yönetim Yapısı Vizyon ve Misyon • Şirketin Misyonu • Şirketin Vizyonu • Kurumsal Değerler ve Yaklaşım Strateji Özeti Ürün ve Hizmetlerin Tanımı • Ürün ve Hizmetlerin Özeti • Ürün ve Hizmetlerin Avantajları • Ürün ve Hizmetlerin Özellikleri • Ürün Geliştirme Faaliyetleri

115 PAZAR Sektör Analizi Satış Planı Hedef Pazar Pazarlama Planı
9 - İŞ PLANI PAZAR GİRİŞİMCİLİK Sektör Analizi • Sektörün Genel Durumu • Sektörün Önde Gelenleri • Sektörün Eğilimleri ve Büyüme Potansiyeli Hedef Pazar • Pazar Yapısı ve Göstergeleri • Pazar Eğilimleri ve Büyüme Potansiyeli • Pazar Büyüklükleri Pazarlama Planı • Pazarlama Stratejileri • Pazarlama Taktikleri • Pazarda Konumlandırma • Halkla İlişkiler Satış Planı • Satış Stratejileri • Satış Süreçleri • Satış Ekibi • Dağıtım Kanalları Rekabet Analizi • Rekabetin Durumu • Pazar Payı Analizleri • Rakipler • Rekabet Avantajları • Pazara Girişteki Engeller

116 İŞİN TANIMI İşletim Planı Yönetim Ekibi Danışma Kurulu
9 - İŞ PLANI İŞİN TANIMI GİRİŞİMCİLİK İşletim Planı • İşletmenin Yeri • İşletmenin Sahibi • Ekipman • Satın Alma Politikaları • Üretim Politikaları • Kalite Kontrol Ölçütleri • İdari Prosedürler • Personel ve Eğitim • Yönetim Kontrol Sistemleri • Organizasyon Yapısı Yönetim Ekibi • Üst Yönetim • Yönetim Kurulu Danışma Kurulu Profesyonel Hizmet Sağlayıcılar

117 • (varsa)Yatırım Talebine İlişkin Bilgiler
9 - İŞ PLANI FİNANSMAN GİRİŞİMCİLİK Finansal Plan • Finansal Özet • (varsa)Yatırım Talebine İlişkin Bilgiler • Fon Kaynakları ve Kullanımı • Finansal Projeksiyonlar • Finansal Varsayımlar • Geçmişe Ait Finansal Veriler • Finansal Oranlar

118 SONUÇ VE TALEP İş planı bir amaca yönelik hazırlanır
9 - İŞ PLANI SONUÇ VE TALEP GİRİŞİMCİLİK İş planı bir amaca yönelik hazırlanır Girişimci ortak, sermaye, kredi, işbirliği, destek vb. arıyor olabilir, iş planı bununla ilgili kuruma verilir İş planının sonunda ne istendiği açıkça ifade edilmeli, istenen yanıt ve süre belirtilmelidir Aksine davranış sadece iş fikrini birilerine bedavaya anlatmaktan ibaret kalır

119 Girişimci kendini detaylı olarak tanıtmalıdır
9 - İŞ PLANI ÖZGEÇMİŞ GİRİŞİMCİLİK Girişimci kendini detaylı olarak tanıtmalıdır Önerdiği işi yapabileceğine dair nitelikleri barındırdığına ikna edecek her bilgiyi vermeli ve her özelliğini anlatmalıdır Kendini anlatmak için belki ikinci bir şansı olmayacağını bilmeli, kendi hakkında söyleyecek nesi varsa burada aktarmalıdır

120 Eklerde verilmesinde yarar olan bilgiler • Ürün Numuneleri / Resimleri
9 - İŞ PLANI EKLER GİRİŞİMCİLİK Eklerde verilmesinde yarar olan bilgiler • Ürün Numuneleri / Resimleri • Yöneticilerin Özgeçmişleri • Hukuki Belgeler • Diğer Önemli Bilgiler

121 EKLER İş planı uygulaması
10 - İŞ PLANI EKLER GİRİŞİMCİLİK İş planı uygulaması İş fikri olan katılımcılardan iş planı yapacak Jüri en başarılı iş planını seçecek Birinci seçilen Malta’ya gönderilecek Katılımcılar iş fikirlerini yahoo grupta paylaşacak F&M temsilcileri ile birlikte değerlendirecek Gruba üye olmak için mail atılacak Katılımcılar iş planlarını jüriye gönderecek