Aile İçi İletişim Bir dünyayı anlamak, Çocuklarımız....

... konulu sunumlar: "Aile İçi İletişim Bir dünyayı anlamak, Çocuklarımız...."— Sunum transkripti:

1 Aile İçi İletişim Bir dünyayı anlamak, Çocuklarımız....

2 Çocuğunuzu Tanıyor musunuz?
Aile İçi İletişim Çocuğunuzu Tanıyor musunuz? Baba : Seni bugün suskun gördüm. Bir sıkıntın mı var? Çocuk : Yok bir şey. Baba : Bir derdin olduğunu düşünüyorum ve bunu benimle paylaşmaman beni daha çok üzüyor. Çocuk : Arkadaşımla kavga ettim. Baba : Neden kavga ettiğinizi anlatmak ister misin? Çocuk : ……………………………………………………………………. Baba : Anlatmak istersen seni dinlemeye hazırız.

3 Çocuğunuzu Tanıyor musunuz?
Aile İçi İletişim Çocuğunuzu Tanıyor musunuz? Çocuğunuzun çok uzun süre bilgisayarda oynaması canınızı sıkıyorsa, ona “Sabahtan beri oyun oynuyorsun, kapat şunu, sınavdan zayıf alacaksın.” demek yerine “Bilgisayarın başında bu kadar uzun kalman beni endişelendiriyor. Sınavdan zayıf almandan korkuyorum.” ya da “Bu kadar ödevi nasıl yetiştireceksin, son anda çok sıkışacaksın, benden söylemesi…” demek yerine; “Yapman gereken çok ödev var, hepsini yetiştiremeyip son anda sıkışırsın diye endişeleniyorum” diyebilirsiniz.

4 Emirler Yağdırmayın !!! Aile İçi İletişim
“Sınavı kazanman için günde 400 tane soru çözeceksin.” “Derslerinde başarılı olmak istiyorsa televizyonu kapat, çalışmaya başla.” “Saçlarına şu jöleyi sürme diye söyledim sana!” Yapılan “Başarısızlık Nedenleri Anketi’nde öğrencilerin “Neden başarısızsın?” sorusuna verilen cevapların %70indan fazlası; “annemin ve babamın bana ders çalış demesinden bıktığımdan başarısızım” şeklinde olmuştur. Emretme, isyankar davranışa ve söylenenin tersini yapmaya yol açabilir.

5 Vaaz vermeyin !!! Aile İçi İletişim “Ben olsam …………”
“Neden ………………. Yapmıyorsun?” “……………… yapmalıydın!” “……………….. Şöyle yapmak gerekir!” Bu tip ifadeler zorunluluk ya da suçluluk duyguları yaratır, çocuğun durumunu daha şiddetle savunmasına yol açabilir.

6 Tehdit Etmeyin !!! Aile İçi İletişim
“Matematik sınavından zayıf alırsan saklanacak delik ara!” “İyi bir üniversite kazanamazsan ben yapacağımı biliyorum!” “Odanı toplamazsan bugün dışarı çıkamazsın!” Bu gibi tehditkar cümleler çocuğunuza; kendisine saygı duyulmadığı hissini verir. Tehdit yapıcı bir tutum olmadığı için haklı durumlarda bile sizi haksız duruma düşürebilir.

7 Sevgi Alışveriş değildir!!!
Aile İçi İletişim Sevgi Alışveriş değildir!!! “Bizim zamanımızda dershane olsaydı ben çok daha iyisini yapabilirdim.” “Sana sunduğumuz imkanların değerini bil!” “Sana aldıklarımızın haddi hesabı yok, biz ailemizden bir şey istemeye korkardık.” Çocuğunuz böyle ifadelerle karşılaştığında sizin ona sunduklarınız kendisine karşı kullandığınız düşünür. Çocuğunuza onunla olan ilişkinizin bir alışveriş olmadığını, sevginizin karşılıksız olduğunu hissettirmelisiniz.

8 Çözümü ona bırakın!!! Aile İçi İletişim
“Bence başarılı olmak için daha fazla test çözmelisin.” “Ders çalışırken televizyonu kapatmayı denesene.” “Dolabını düzenlersen aradıklarını daha rahat bulabilirsin bence.” Kurulan bu cümlelerin neden yanlış olduğunu düşünebilirsiniz. Oysa böyle davranarak çocuğunuzun aldığı mesaj; “Sen aslında tek başına hiçbir şey düşünemez ve yapamazsın, o yüzden sana yapman gerekenleri nasıl yapacağını ben hatırlatıyorum” olur.

9 Ben dememiş miydim? Aile İçi İletişim
“Bu kadar çalışmayla bu iş olmaz demiştim ben sana.” “Ödevine hiç özenmemiştin, zayıf alacağın belliydi zaten.” “Yanlış arkadaşlar seçiyorsun, böyle olacağı baştan belliydi.” “Ben demiştim – söylemiştim” gibi ifadeler daha işin başından çocuğunuzun başarısız olacağına inandığınızı gösterir.

10 Kaş yapın, ama göz de kalsın!
Aile İçi İletişim Kaş yapın, ama göz de kalsın! “Biz senin bu sınavı kazanacağı biliyoruz.” “Sen bu işin üstesinden gelirsin, sana inanıyoruz.” Genelde bu durumun çocuğa zarar vereceği hiç düşünülmez. Oysa çocuğunuz düşündüğünüzden daha duyarlıdır. Ve bu cümleler, sizin kendisini yönlendirme, istediğini yaptırma girişiminiz için kurnazlık olarak yorumlar. “Siz böyle söyleyince sanki ben daha çok mu çalışacağım?” diye düşünür.

11 Sorunları yok saymayın!
Aile İçi İletişim Sorunları yok saymayın! “ Bundan sonraki deneme sınavından çok daha yüksek puan alacağına eminim.” “Bundan sonra biraz daha fazla çalışırsan bu sınavı kesin kazanacaksın.” “Aman boş ver üzülme, hep kavga ediyorsunuz, nasıl olsa barışırsınız.” Eğer gerçekten önemli bir sorun varsa bu sorunu yok saymak geçiştirmek çocuğunuzda önemsenmediği duygusunu yaratır.

12 Alternatifler Oluşturun!
Aile İçi İletişim Alternatifler Oluşturun! “Bu sınavı kazanamadığın takdirde yapabileceğin başka ne var?” “Başarılı olmaktan başka çaren var mı?” Bu gibi ifadeler çocuğa bu sınavın son şans olduğu ve hayatın dönüm noktası olduğunu düşündürür. Bu cümleler sınavı ölüm kalım savaşı haline getirir ve çocuğunuzda kaygı oluşturur.

13 Dalga Geçmeyin! Aile İçi İletişim
“Boş ver doktor olamazsan, çöpçü olursun.” “Bu sefer alamadık ama bi dahaki karnede söz, sana bisiklet alacağız!” “Koca bebek…….” “Geri zekalı” “Hadi sende sulugöz” Böyle ifadeler, çocuğunuzda ailesinin onunla ilgilenmediği, duygularına saygı göstermediği, dikkate almadığı düşüncesini uyandırır. Çocukta genellikle karşılık vermeye iter.

14 Aile İçi İletişim PEKİ NE YAPMALI NE ETMELİ

15 Model Olun! Aile İçi İletişim
Eğer siz çocuğunuza saygı gösterirseniz o da saygılı olmayı öğrenir. Ama sigara içen birinin sigaranın zararları hakkında söyledikleri nasıl gerçekçi gelmiyorsa, saygısız davranan birinin saygılı olmayı öğretmesi bir o kadar boştur. Bu nedenle öğüt vermek yerine model olun. Mesela; haksızlığa uğradığınıza inandığınız bir yerde hakkınızı arayış biçiminize çocuğunuzun tanık olmasını sağlayın.

16 Sabırla Dinleyin! Aile İçi İletişim
Çocuğunuzun her yaşta anlattığını, sıkıntıdan patlasanız söyleyeceklerini daha önceden bilseniz de can kulağıyla dinleyin. Vaktiniz yoksa, bunu ona söyleyin. Ve sonra muhakkak dinleyin.

17 Edilgen Dinleme Aile İçi İletişim
Eğer çocuğunuz sizden bir çözüm önerisi beklemiyor, sadece onu dinlemenizi istiyorsa “edilgen dinleme (sessizlik)” yöntemini kullanabilirsiniz. Bu yöntemde çocuğunuzu onayladığınızı ve dikkatle dinlediğinizi ona hissettirmelisiniz. “Hıı hıı, evet, seni anlıyorum” gibi sözlü mesajlar ya da baş sallama jest ve mimiklerle bunu gösterebilirsiniz.

18 Etkin Dinleme Aile İçi İletişim
Fakat çocuğunuz size bir sorunla gelir ve sizden bir çözüm önerisi isterse bu kez kullanmanız gereken yöntem “etkin dinleme”dir. Etkin dinleme çocuğunuzu onun sorununa bir çözüm getirme amacıyla dinlemek demektir.

19 Etkin Dinleme Aile İçi İletişim
Anne : Üzgün ve sinirli görünüyorsun. Bana anlatmak istediğin bir şey varsa dinlemeye hazırım. Çocuk : Bu sabah deneme sınavı olduk, iğrenç geçti. Anne : Daha iyi bir sonuç bekliyordun. Çocuk : Evet. O kadar çalışıyorum, tekrar yapıyorum niye olmadığını bir türlü anlamıyorum. Çalışmayacağım bundan sonra, sınava da girmeyeceğim. Anne : Çalışmanın sonucunu alamamak seni üzüyor ve sebebini anlamak istiyorsun. Çocuk : Bilmiyorum. Bir yerde hata var ama ben de anlamıyorum. Bir sonraki sınavdan iyi not alsam bari. Anne : Sence bu konuda neler yapabilirsin? Çocuk : Hımm. Belki soru kitapçığından eksiklerimi görebilirim ya da bir çalışma programı hazırlayabilirim. Anne : Bunların ikisi de çok güzel fikirler ve eminim bir sonraki sınavda iyi bir not almanı sağlayacaklar.

20 Zaman Ayırın ! Aile İçi İletişim
Hiç bütün bir gününüzü çocuğunuza ayırdınız mı? Futbol programlarının, televizyon dizilerinin reklam araları çocuğunuzun ihtiyacı olan ilgi için sizce yeterli bir zaman mı? Bir hafta sonu onunla, onun istediği veya hoşlanacağı şeyleri yaparak geçirin. Mesela; sevdiği sanatçının konserine, izlemek istediği filme, tuttuğu takımın maçına gidebilirsiniz. Böyle bir paylaşım, onun size daha fazla yaklaşmasını ve sizinle konuşmasını sağlayacaktır.

21 Duygularını anlayın ! Aile İçi İletişim
Çocuğunuzun duygularına karşı çıkmayın. Düşüncesinin doğrusu, yanlışı olsa bile, duygunun doğrusu - yanlışı olmaz. “Korkuyorum” diyorsa “Ne var bunda korkacak?” diye karşı çıkmak yerine, “Demek korkuyorsun” diyerek ona sarılın. Onun duygularını anlamaya çalışın. “Niye gülüyorsun. Bunun nesi komik?” gibi cümleler çocuğunuzun içine kapanmasına ve bir daha duygularını sizinle paylaşmamasına neden olur.

22 Üstüne gitmeyin ! Aile İçi İletişim
Çocuğunuzla iddialaşmayın. Yumuşak bir sesle “Ben böyle düşünüyorum” deyin ve susun. Eğer bunu sinirlenmeden yapabilirseniz hemen değilse de biraz sonra sizin söylediğinizi kabul edecektir.

23 Teşekkürünüz özel olsun !
Aile İçi İletişim Teşekkürünüz özel olsun ! Çocuğunuzun yaptığı bir şeyden hoşlandığınızda bunu sebebiyle birlikte belirtmelisiniz. Mesela; “Sofrayı kurarken bana yardım etmen çok hoşuma gitti, teşekkür ederim.”

24 Sorunları tek tek çözün !
Aile İçi İletişim Sorunları tek tek çözün ! Bir tartışma sırasında asla birkaç problemi birlikte çözmeye kalkışmayın. Çünkü her problemin ortaya çıkış nedeni farklıdır. Bu nedenle problemleri teker teker çözmeye çalışmalı ve bunu yaparken çocuğun kişiliğine değil davranışına yönelmelisiniz. Odasını toplamayan çocuğunuza “Sen ne kadar dağınıksın, hem de tembelsin. Bu yüzden derslerine bile çalışmıyorsun.” demek yerine “Odanı toplarsan sevinirim.” gibi ifadelerle problemi çözmelisiniz.

25 Çatışmalar başladı mı? Aile İçi İletişim Ya Kazanırsınız !
Çocuk : Bu gece Burak’ta kalabilir miyim? Anne : Git görüş ama onlarda kalmana izin veremem. Çocuk : Ama lütfen anne! Anne : Hayır, aklım sende kalır uyuyamam. Çocuk : Bir şey olmaz anne, lütfen! Anne : Hayır. Çocuk : Hayret bir şey, ben bu gece gideceğim. Anne : Olmaz, izin vermiyorum. Tamam konu kapanmıştır. Odana git.

26 Çatışmalar başladı mı? Aile İçi İletişim Ya Kaybedersiniz !
Çocuk : Akşam sizinle amcamlara gelmesem olur mu? Baba : Olur mu öyleşey, beraber gidip döneceğiz. Çocuk : Bu akşam maç var, orada seyredemiyorum, biliyorsun. Baba : Ne zamandır amcanla görüşemiyoruz. Bu akşam çok uygun. Çocuk : Baba, maç var diyorum, uygun değil bu akşam. Baba : Oğlum gideceğiz dedik! Çocuk : Yarın gideriz hadi baba n’olur. Baba : Olmaz dedim, çok ayıp olur. Çocuk : Baba n’olur, n’olur. Baba : Eh be oğlum, peki…

27 Çatışmalar başladı mı? Aile İçi İletişim Ya da Kaybeden Olmaz !
“Kaybeden Yok Yöntemi” Sorunu tanımlamak Olası çözümler önermek, fikir üretmek Ortaya konulan önerilerin değerlendirilmesi En uygun önerinin kabul edilmesi Seçilen kararın nasıl uygulanacağına karar verilmesi Çözümün başarısının değerlendirilmesi

28 Unutmayın! İletişim Sizsiniz; ya da İletişimsizsiniz!