ÜNİTE: Yaşadığımız Yer ÖĞRENME ALANI: İnsanlar, Yerler ve Çevreler

... konulu sunumlar: "ÜNİTE: Yaşadığımız Yer ÖĞRENME ALANI: İnsanlar, Yerler ve Çevreler"— Sunum transkripti:

1 ÜNİTE: Yaşadığımız Yer ÖĞRENME ALANI: İnsanlar, Yerler ve Çevreler
DERS: Sosyal Bilgiler SINIF:4 SÜRE:40’+40’ ÜNİTE: Yaşadığımız Yer ÖĞRENME ALANI: İnsanlar, Yerler ve Çevreler KULLANILACAK KAVRAMLAR: Çevre, beşeri ortam, doğal ortam KAZANIM: 1- Çevresinde gördüğü doğal ve beşerî unsurları ayırt eder. 2- Efsane, destan, öykü, türkü ve şiirlerden yararlanarak yaşadığı yerin coğrafi özellikleri ile ilgili çıkarımlarda bulunur. DOĞRUDAN VERİLECEK BECERİ Öğrencilerin yakın çevrelerini tüm unsurlarıyla birlikte tanımaları sağlanacaktır. TEMEL BECERİLER: gözlem, mekanı algılama.

2

3

4 Şirineyi çok seviyorum. Onun gönlünü kazanmak
için ona bir hediye vermeliyim.

5 Şirine fotoğrafları çok sever
Şirine fotoğrafları çok sever. Ona bir fotoğraf albümü hediye edebilirim.

6 Şirin Baba bana yardım et!
Beşeri Unsurlar Doğal Unsurlar

7

8 Şirin Baba fotoğrafları doğal unsurlar ve beşeri unsurlar olarak grupladı. Peki bunlar ne anlama geliyor, niçin böyle bir ayrım yaptı?

9 Beşeri Unsur; insanlar tarafından ihtiyaçlar doğrultusunda
Doğal Unsur; doğada kendiliğinden var olan insan müdahalesi olmayan unsurlardır. Beşeri Unsur; insanlar tarafından ihtiyaçlar doğrultusunda oluşturulan unsurlardır.

10 Peki çocuklar etrafımızda hangi doğal unsurlar vardır?

11 akarsu dağ orman ada

12 yarımada ova göl

13 Peki çocuklar bu doğal unsurların ne demek olduklarını biliyor musunuz?

14 Dağ; çevresine göre daha yüksek olan kaya kütleleridir.
Akarsu; yeraltında veya yeryüzünde akış halindeki sular. Ada; etrafı sularla çevrili kara parçası. Orman; ağaç toplulukları.

15 Yarımada; sadece üç tarafı sularla çevrili kara parçası.
Göl; karaların içinde oluşmuş büyük su birikintileri. Ova; çevresine göre alçakta kalmış düz araziler.

16 Peki çocuklar etrafımızda hangi beşeri faktörler vardır?

17 şehirler barajlar köprüler evler

18 yollar gökdelenler tüneller

19 Acaba bunların dışında etrafımızda hangi doğal ve beşeri unsurlar var?

20 Doğal Unsurlar Beşeri Unsurlar

21 Doğal unsur olarak kabul ettiğimiz ormanlar insanlar tarafından da oluşturulmakta bu durumda ormanlar nasıl doğal unsur oluyor? ?

22 Unsurlar insan hayatını nasıl etkiliyor?
Peki bu doğal ve beşeri Unsurlar insan hayatını nasıl etkiliyor?

23 Doğal unsurlar, başta insanlar olmak üzere bütün canlılar için hayati önem taşır. İnsanlar, hayvanlar ve bitkiler hayatlarını bu unsurlar sayesinde devam ettirirler. Doğal unsurlar arasından canlılar için vaz geçilmez olanları toprak, su ve havadır. Beşeri unsurlar da insanların daha rahat yaşamaları için hayatlarını kolaylaştırır.

24

25

26

27 Etkinlik zamanı

28 Sınıf dört gruba ayrılır
Sınıf dört gruba ayrılır. Her grup kendisine verilen kavramla ilgili akrostiş şiir yazar. grup: orman 2. grup: akarsu 3. grup: şehir 4. grup: köprü

29 Daha önceleri de insanlar böyle çevrelerinde olup biten şeylerle ilgili şiirler, türküler, masallar ve efsaneler yazmışlar.

30 Arkadaşlar peki niçin insanlar bu olaylarla ilgili şiir, türkü, masal ve efsane yazmış olabilirler?

31 Geçmişte insanlar doğada meydana gelen değişimlerden etkilenmişler
Geçmişte insanlar doğada meydana gelen değişimlerden etkilenmişler. Çevrelerinde gördüklerini yazıya aktarmışlardır; dağlar, ovalar, denizler, mevsimler…

32 Bakalım yazılan diğer şiirler de bizim şiirlerimiz kadar güzel mi?

33 Yurdumuz Türkiye Türkiye güzel yurdum Karadeniz ılıktır
Canım sana fedadır Her mevsim yağmur yağar Kıyıları dağları Doğu’da kışlar soğuk Tarihte hep masaldır Üstelik kar da var. Marmara Karadeniz Akdeniz ve Ege’de Ege ile Akdeniz Yazlar sıcak ve kurak. Sınırları korumak Kışlar ılık ve yağışlı İçin emrindeyiz Paltoyu artık bırak. Türkiye'de her zaman Dört mevsim, dört iklim var. İsteyen suda yüzer, İsteyen kayak yapar.

34 Çocuklar siz beni yormayın
Çocuklar siz beni yormayın. Bana bu şiire göre Türkiye’nin özelliklerinin neler olduğunu söyleyin.

35 Marmara Marmara bölgesinde Her türlü sanayi var
İnsanla ürünlerle Doluyor fabrikalar Çanakkale destandır Hiçbir zaman geçilmez Boğazların değeri Dünyalarla ölçülmez Trakya bölgesinde Istıranca Dağları Uludağ’da yapılır Çoğu kış sporları. İstanbul, İzmit, Bursa Balıkesir, Edirne Tarihle bir yaştadır Muhteşem Selimiye Tarım ve hayvancılık Çağdaş yolla yapılır Her türlü mal ve hizmet Üretilip satılır. Balıkesir ve Bursa Ergene ovaları Sebze, meyve doludur Bahçeleri bağları. Türkiye’nin en zengin bölgesidir burası Doludur fabrikalarla İstanbul’u Bursa’sı Marmara, Büyükada Turistin uğrak yeri Gelibolu’da yatar Türk’ün Mehmetçikleri.

36 ŞAVŞAT Etrafı çevrilmiş çimenli dağlar, Cenneti andırır ilk baharı yazı, Dağların eteği yemyeşil bağlar, Göllerde ötüşür ördeği kazı Sol taraftan gelir, Şen ırmak çağlar, Şairleri çoktur çalınır sazı, Katmer katmer açar gülü Şavşat’ın Öztürkçe konuşur dili Şavşat’ın. Caddeler muntazam, sokaklar geniş, Buğdayı ilkbahar, güzden ekilir, Üzüm, incir, elma var her bir yer yemiş. Sümbül verir dalga dalga bükülür, İnanmazsan eğer gözle gör tanış, Güvercinler etrafına dökülür, Yalnız işlemiyor yolu Şavşat’ın İşte hep nasırlı eli Şavşat’ın. Haziran 20’de dağa göçerler, Yaylalarda soğuk sular içerler, Kız gelini elvan nakış biçerler, Ferah ferah eser yeli Şavşat’ın.

37 Yüksek yüksek tepelere Ev kurmasınlar Aşrı aşrı memlekete
Dağlar dağlar viran dağlar Yüzüm güler kalbim ağlar Yüreğimden kanlar damlar Yüksek yüksek tepelere Ev kurmasınlar Aşrı aşrı memlekete Kız vermesinler Evreşe yolları dar dar Bana bakma benim yarim var

38 Bu türküde Ilgaz dağının hangi özellikleri anlatılıyor?
Ilgaz Anadolu’nun Sen yüce bir dağısın. Baharla yeryüzünde O cennetin bağısın. Yalçın kayalıkları Göklere yükseliyor. Senin dumanlı başın Bulutları deliyor. Yükseklerden akıyor Ne güzel berrak sular, Eteklerinde otlar Sürülerle kuzular. Bu türküde Ilgaz dağının hangi özellikleri anlatılıyor?

39 SARI KIZ Delikanlının biri güzeller güzeli bir kıza aşık olmuş
SARI KIZ Delikanlının biri güzeller güzeli bir kıza aşık olmuş. Kız, evlenme şartı olarak, delikanlıdan gücünü ispatlamasını istemiş. Bu şarta göre delikanlı sırtına yüklenen tuz çuvallarını taşımak zorundadır. Delikanlının sırtına tuz çuvalları yüklenmiş. Yamaçtan tırmanırken çuvallar dengesini kaybetmiş ve delikanlı yuvarlanarak göle düşmüş. Tuzlar ıslandıkça çuvallar ağırlaşmış ve delikanlıyı suyun derinliklerine çekmiş. Köy halkı bu acıya sebebiyet verdiği için kıza öfkelenmişler. Ona yumurtalar atmışlar. Sarı Kız adı da buradan kalmış.

40 Öfkeleri yatışmayan köylüler babasına giderek kızını şikayet etmişler ve onu yok etmesini istemişler. Babası yumurtalara bulanmış kızını alıp tepeye çıkmış. Kızını öldürmeden önce abdest alıp namaz kılmak isteyen baba kızından su bulmasını istemiş. Kız delikanlının boğulduğu gölün suyundan getirmiş. Su tuzlu olduğu için babası yeniden tatlı su bulup getirmesini istemiş. Bunun üzerine kız ayağını yere vurmuş, o anda yerden bir kaynak suyu fışkırmaya başlamış. Durumu gören babası kızının ermiş olduğunu anlamış ve onu öldürmekten vazgeçmiş. Kimsenin zararı dokunmasın diye de suyun etrafını taş duvarla çevirmiş.

41 Kaz dağlarının zirvesindeki bu kaynak, bugün hala yörede şifalı olarak bilinmektedir. Ayrıca hem Sarıkız’ın, hem de babasının öldükleri yerler kutsal sayılmaktadır. Babasının öldüğü ve bugün kabrinin bulunduğu kabul edilen yere Kartaltepe veya Babatepe; Sarıkız’ın kabrinin olduğu tepeye ise Sarıkız Tepesi adı verilmektedir. Bu tepelerin ermiş bir kız ile babasına izafe edilmesi ise elbette ki eski Türk inanışlarındaki dağ kültünün bir yansımasıdır.

42 Kazdağı’nın zirvesinde bulunan Sarıkız’ın kabri bugün de yöre halkı tarafından ziyaret edilmektedir. Her yıl Temmuz tarihleri arasında Akçay’da yapılan Zeytin Festivali’nde Sarıkız da temsil edilmektedir. Ayrıca Sarıkız’ın kabri başında herkesin dileğini yazabildiği büyük bir dilek defteri bulunmaktadır.

43 Peki çocuklar sizin de büyüklerinizden duyduğunuz böyle efsane veya türküler var mı?

44 S…………………….. I……………………… N………………….... F……………………... M…………………….
Haydi bizde sınıfımızı anlatan bir şiir yazalım. S…………………….. I……………………… N………………….... F……………………... M…………………….

45 Neler öğrendik

46 Otoyol – apartman – dağ – orman – akarsu – çocuk parkı – baraj gölü – su kanalı – demiryolu – otobüs – uçak – ova – mağara – istasyon – deniz – hastane – tepe – dolmuş durağı BEŞERİ UNSURLAR ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………. DOĞAL UNSURLAR …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… ……………………………………….

47 Aşağıdaki kutucuklara yukarıda yazdığınız doğal ve beşeri
unsurlardan birinin resmini çiziniz

48 Doğal ve beşeri faktörler arasında ne gibi farklar vardır

49 İnsanlar ve diğer canlılar doğal unsurlar mı, beşeri unsurlar mı olmadan yaşayamaz?

50 1-Aşağıdakilerden hangisi doğal çevreye örnek değildir? . şehir ve köyler . Ormanlar . millî parklar . akarsu yatakları 2- "insanların etkileri ile değişerek oluşan yeni çevreye denir." ifadesini aşağıdakilerden hangisi anlamlı tamam­lar? . doğal çevre . yeni çevre . beşeri çevre .Lunapark 3-"Keskin ve dik yamaçlarla çevresinden ayrı­lan toprak parçasına denir. Yurdumuzun en yüksek dağı dır." ifadesinde boş bırakılan yerleri aşa­ğıdakilerden hangi seçenek doğru tamamlar? . dağ - Erciyes Dağı . dağ - Ağrı Dağı . göl - Nemrut Dağı . plato - Hasan Dağı A B C D A B C D A B C D

51 4-Yaşamımızı sürdürebilmek için gerekli ihtiyaçlarımızı aşağıdakilerden hangisi ile karşılarız? )Yakın çevreden )Arkadaşlardan )Marketten )Komşulardan 5- Sosyal Bilgiler dersinde öğretmen öğrencilerine yurdumuzdaki doğal unsurlara örnek vermelerini istemiştir. Öğrencilerden bazıları şu örnekleri vermiştir: Mert: Dağlar Sinan: Göller, denizler Suna: Ormanlar Deniz: Boğaziçi Köprüsü Öğretmenin sorduğu soruya öğrencilerden hangisi yanlış örnek vermiştir? )Mert )Deniz )Sinan ) Suna A B C D A B C D

52 6-İnsanlar çeşitli ihtiyaçlarını çevrelerinde yer alan kaynaklardan sağlarlar.
Aşağıdakilerden hangisi buna örnek gösterilemez? Ağaçlardan mobilya elde etmek Akarsu önlerine barajlar yapmak Toprağı işleyerek ürün elde etmek Toprak üzerine bina inşa etmek A B C D

53 MÜNAZARA Beşeri unsurlar yaşamımızda daha önemlidir.
Doğal unsurlar yaşamımızda daha önemlidir.

54 EGE Yurdumuzun batısında İzmir liman kentidir,
Bak ege bölgesi var Dünyalara açılan. Denize dik olarak Aydın ile Denizli Uzanır tüm dağlar Fabrikalarla dolan. Kışlar ılık ve yağışlı Menteşe, Aydın, Murat Ilımandır iklimi Yunt ve Bey dağları var. Gördes’in meşhurdur Dağların arasında Halısıyla kilimi Bulunur tüm ovalar. Yemyeşildir her taraf Büyük, Küçük Menderes Çoktur koylar, körfezler Gediz ova ve nehir. Turistin uğrak yeridir Her türlü meyve, sebze Tarihi harabeler Bölgede üretilir. Bergama, Milet, Selçuk Tarihin akan sesi. Aliağa’da vardır Petrol rafinerisi.

55 Yukarıda yazan şiire göre; 1- Ege Bölgesi Türkiye’nin neresindedir
Yukarıda yazan şiire göre; 1- Ege Bölgesi Türkiye’nin neresindedir? 2- Ege Bölgesi’nin iklimi nasıldır? 3- Ege Bölgesinde hangi dağlar ve nehirler vardır?

56 Haydi bizde Çanakkale’yi
anlatan bir akrostiş yazalım. Ç…………………………… A…………………………. N…………………………. K…………………………. L………………………….. E……………………………

57 yıldız, göl, insan, gemi, çöp kovası, okul, köprü
toprak güneş ev fabrika ay …….. hava baraj Gök cisimleri ………… yapılar ……… Doğal unsurlar Trafik lambası ………… Çevremizdeki varlıklar Beşeri unsurlar canlılar su deniz Diğer nesneler akarsu …….. taşıtlar … bitki Elektrik direği hayvan otomobil tren uçak ……… yıldız, göl, insan, gemi, çöp kovası, okul, köprü

58 Yandaki resimleri doğal unsur
ve beşeri unsur olarak sınıflandırın. Altlarına yazınız. ………………………………… ………………………………. …………………………………

59 G T K Ö P R Ü B Y O L N A D A B Ş E H İ R R İ L A I O R M A N J M V A
1 G 12 5- Türkiye üç tarafı denizlerle çevrili bir ……………… dır. 6- Geniş düzlük. 7- Yeraltı veya Yeryüzündeki hareketli sular. 8- Etrafı sularla çevrili kara. 9- Akarsuların önüne kurulan büyük set. 10- İnsanların barınmak için yaptıkları yapıların tamamına verilen ad. 11- Toplu halde yaşayan insanların bulunduğu yerleşme. 12- Yer altından açılan yol. 13- Herhangi bir sebeple birbirinden ayrılmış iki yakayı birbirine bağlayan yapı. 14- Karaların etrafını çevreleyen büyük su kütleleri. 15- Sunumu hazırlayan ve sunan. T 9 5 Ö K Ö P R Ü B Y O L 10 13 4 N A D A B 8 Ş E H İ R R 6 İ 11 L A I O R M A N 2 J M V A A K A R S U 7 14 D D A Ğ 3 E N İ T A Y F U N K I Z I L K U R T 15 1- Karaların içindeki büyük su birikintileridir. 2- Ağaç toplulukları. 3- Türkiye'deki en yüksek ………… Ağrı’dır. 4- İnsanların, taşıtları bir yerden bir yere gitmek için kullandıkları doğrultu..

60 1 2 3 Bunları Yapabilirim evet kısmen hayır
Doğal unsur ve beşeri unsur kavramlarının anlamlarını açıklayabilirim. 2 Çevremdeki doğal ve beşeri unsurlara örnekler verebilirim. 3 Yaşadığım yerin coğrafi özelliklerini anlatan efsane, destan, öykü, türkü ve şiire örnek verebilirim.

61 Türkiye’nin en uzun akarsuyu Kızılırmak'tır.

62 Türkiye’nin en yüksek dağı Ağrı Dağı’dır.

63 Türkiye’nin en büyük gölü Van Gölü’dür.

64 Türkiye’ye bağlı en büyük ada Gökçeada’dır.

65               

66 TEKRAR DÜŞÜNÜN www.egitimcininadresi.com  