Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz

Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz

REHBERLİK VE ÖZEL EĞİTİM

Benzer bir sunumlar


... konulu sunumlar: "REHBERLİK VE ÖZEL EĞİTİM"— Sunum transkripti:

1 REHBERLİK VE ÖZEL EĞİTİM
Sebahattin EKER

2 Geçmişten Günümüze Rehberlik Anlayışı
Geleneksel Yaklaşımın savunusu nedir? Çağdaş Yaklaşım ve Öğrenci kişilik hizmetleri Öğrenci Kişilik Hizmetleri Son 10 yılda ortalama gelen soru sayısı 5 Öğrenci kişilik hizmetlerinin amacı soruluyor… 2012 de özel eğitimle ilişkili bir soru var…

3 Öğrenci Kişilik Hizmetleri (ÖKH)
Sağlık Hizmetleri Sosyal Yardım Hizmetleri Sosyo kültürel Hizmetler Özel Eğitim ve Özel Yetiştirme Hizmetleri Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

4 ÖSYM 2005 Aşağıdakilerden hangisi öğrenci kişilik hizmetlerinin amaçlarından biri değildir? A) Öğrenciler arasındaki ilişkileri geliştirmek B) Öğrencilerin kişisel gelişim gereksinimlerini karşılamak C) Eğitim ve öğretimi bireyselleştirmek D) Bireysel farklılıkları ortadan kaldırmak E) Eğitimin verimini ve kalitesini yükseltmek

5 2012 STS Özel yetenekleri geliştirme, başarısızlığı giderme ve gerekli duyulan alanlarda kurs açma çalışmaları öğrenci kişilik hizmetlerinden hangisi kapsamındadır? A) Rehberlik ve Psikolojik Danışma B) Sosyal Yardımlar C) Özel Eğitim ve Özel yetiştirme D) Sağlık hizmetleri E) Sosyal ve Kültürel hizmetler

6 Soru tarzı Okul müdürü Osman Bey, sosyal etkileşim ve kültürel etkilerin öğrencilerin hayata dair hazırbulunuşluklarını arttıracağını düşünüp, okulda sinema, tiyatro ve folklor kulüpleri kurulmasına yönelik gerekli çalışmalar yapılmasını sağlamıştır. Yapılan bu faaliyetler öğrenci kişilik hizmetlerinin hangisi kapsamındadır? A) Sağlık B) Özel yetiştirme C) Özel eğitim D) Sosyal yardım E) Sosyokültürel

7 Soru tarzı Bireyin içerisinde bulunduğu gelişim dönemi dikkate alınarak sistemli ve profesyonel biçimde kendini gerçekleştirmesine yönelik sunulan öğrenci kişilik hizmeti aşağıdakilerden hangisidir? A) Sosyokültürel B) Özel eğitim C) Sağlık D) Rehberlik ve psikolojik danışma E) Özel yetiştirme

8 ÇıkMAmış soru Asağıdakilerden hangisi öğrenci kisilik hiz metleri kapsamında öğrencilere sunulacak yardımlar arasında değerlendirilemez? A) Öğrencilerin çesitli sağlık problemlerinden nasıl korunabilecekleri hakkında bilgilendirme çalısmaları düzenleme B) Öğrencilerin kisisel gelisimlerini destekleyici sportif ve sanatsal etkinlikler düzenleme C) Öğrencilerin özel becerilerini gelistirici uygulamalardan öğrencileri haberdar etme D) Öğrencilerin kendilerine uygun mesleki seçimler yapmalarına yardımcı olma E) Öğrencilere belirli alanların gereği olan bilgi ve becerileri kazandırmaya yönelik çalısmalar yapma

9 , Unutma ! Öğrenci kişilik hizmetlerinin amacı bireysel farklılıkları ortadan kaldırmak değil, bireysel farklılıkları gelecekte ortaya çıkacak birer donamın olarak görüp desteklemektir…. Öğrenci kişilik hizmetleri bireyin öğretimden maksimum düzeyde faydalanmasını hedefler, bu nedenle öğretimin önündeki engelleri kaldırmaya çalışır.

10 Rehberliğin Tanımı ve Amacı
Gelen soru sayısı (7) sorulma sıklığı (0,7) Rehberlik: Bireyin kendisini anlaması, çevresindeki olanakların farkına varması, seçimler yapıp karar verebilmesi ve özünü (kendini) gerçekleştirebilmesi için ona sunulan sistemli ve profesyonel bir yardım sürecidir.

11 , kpss Asağıdakilerden hangisi “rehberlik” tanımlarında vurgulanan ortak ögelerden biri değildir? A) Rehberlik ekip çalısması gerektirir. B) Rehberlik öğrencinin gelisimini ve uyumunu sağlamaya yöneliktir. C) Rehberlik bir süreçtir. D) Rehberlik profesyonel kisiler tarafından yapılır. E) Rehberliğin temelinde öğüt verme vardır.

12 2002 KPSS “Kendini tanıma” kavramının anlamı asağıdakilerden hangisidir? A) Kendini, baskalarının gözüyle görebilme B) Kendine tam olarak güvenebilme C) Kendi gizilgüç ve deneyimlerini doğru değerlendirebilme D) Baskalarının yönelttiği elestirilere açık olma E) Kendine karsı yargılayıcı olabilme

13 Kendini gerçekleştirmek ne demektir?

14 Kendini gerçekleştirme yolunda olan insan:
1. Kendilerini ve doğayı olduğu gibi kabul ederler Gerçeği olduğu gibi algılayıp içinde bulunduktan ortama, içinde bulundukları koşulları önyargısız, olduklan gibi algılarlar.

15 , Daha derin kişiler arası ilişkiler kurabilirler.. Özerk bir yapıları vardır. Çevrelerinden bağımsızdırlar. Düşünce ve davranışlarında bağımsızdırlar neyin doğru neyin yanlış olduğuna kendi özerk değerler sistemine uygun olarak karar verirler Yaşamlarında kendi ayakları üzerinde dururlar.

16 , Yaratıcıdırlar. Kendilerine güvenleri tam olduğu için hemen düşünüp, üretebilirler. Sıklıkla doruk yaşantılar geçirebilirler. Doruk yaşantısı ile yaşantısının anlamı kavradığı coşku dolu anlardır Derin estetik yaşantılar yaratıcılık anları sevginin en yoğun hissedildiği anlar doruk yaşantılara örnekler olarak verilebilir. Geçirilen böyle doruk yaşantılar kendini gerçekleştirmenin geçici anları olarak kabul edilmektedir.

17 2011 Bir bireyin hatalarından dolayı aşırı derecede suçluluk duymaması, kendin-den utanmaması, hatalarını fark edip bunları kişiliğinin bir parçası sayması, aşağıdaki kavramlardan hangisiyle en iyi açıklanabilir? A) Otantik olma B) Kendini kabul C) Özyeterlik D) İdeal benlik E) İçten denetimli olma

18 ÖSYM 2006 Bireyi çok yönlü olarak geliştirmeye dayanan psikolojik danışma ve rehberlik sürecinin öğrenci açısından anlamı aşağıdakilerden hangisinde olabilir? A) Çevresiyle işbirliği kurma B) Toplum beklentilerine cevap verme C) Kendini anlama ve değerlendirme D) Hedeflerini yükseltme E) Kişisel sınırlarını zorlama

19 2012 Oya Hanım tiyatroyu çok sever ve fırsat bulduğunda sık sık tiyatroya gider. Son zamanlarda islerinin yoğunluğundan yeni bir oyuna gidememistir. Bu yüzden, uzun zamandır tiyatroya gidememenin eksikliğini hissetmekte ve tiyatroya gitmenin bir fırsatını kollamaktadır. Oya Hanım’ın tiyatroya gitme ihtiyacı, hangi türden bir ihtiyaçtır? A) Rahatlama B) Bilme, tanıma C) Yakınlık D) Estetik E) Saygınlık

20 2008 Biyoloji uzmanı Pınar Hanım 38 yasındadır. Bulunduğu tıp fakültesinde oldukça üretken bir öğretim elemanı olarak bilinen Pınar Hanım, “Emekli olduğumda alanıma önemli katkılar yapmıs biri olarak hatırlanmak istiyorum.” demektedir. Pınar Hanım, bu ifadesiyle asağıdaki ihtiyaçlardan hangisine öncelik vermektedir? A) Saygı – saygınlık B) Kendini gerçeklestirme C) Güvenlik D) Bilme – anlama E) Ait olma – sevgi

21 2008 Asağıdakilerden hangisi kendini gerçeklestirme sürecinde olan bir bireyin sahip olması gereken özellikler arasında yer almaz? A) Ceyhun’un güçlü olduğu yönleri kadar zayıf olduğu yönlerini de kabul etmesi B) Barıs’ın olayları değerlendirirken kendi deneyimlerini ön plana alması C) Deniz’in kendisi ve baskaları hakkında olumlu düsüncelerinin olması D) Zehra’nın kendisini gerçekçi bir gözle anlamaya çalısması E) Meriç’in kendine ve çevresindekilere karsı bir mizah anlayısına sahip olması

22 2011(ÖSYM) Fakir bir ailede dünyaya gelen Cahit Bey, ekonomik sıkıntılar yüzünden çocuk yaşta çalışmaya başlar. Bugün büyük bir servete sahip olmasına karşın Cahit Bey çocukluğundaki yoksul günlere dönmekten korkar. Bu yüzden ilerleyen yaşına rağmen işiyle ilgili ekonomik gelişmeleri anlamaya ve mesleki bilgilerini artırmaya çalışır. Maslow'un İhtiyaçlar Hiyerarşisine göre, Cahit Bey’in yaşam biçimi öncelikle hangi ihtiyacını doyurmaya yöneliktir? A) Fizyolojik ihtiyaçlar B) Güvenlik C) Bilme - anlama D) Saygı - saygınlık E) Kendini gerçekleştirme

23 ÇıkMAmış soru İs görüsmesine giden bir birey, kendisine sorulan bir soru üzerine, is yasamında konumuna önem verdiğini, iliskilerini konumuna göre düzenlediğini aktarmıstır. Bu bireyin ihtiyaçlar hiyerarsisine göre hangi ihtiyacı ön planda tuttuğunu söylemek mümkündür? A) Ait olma – kabul B) Estetik C) Anlama – öğrenme D) Güvenlik – emniyet E) Saygınlık

24 Rehberliğin İlkeleri Gelen soru sayısı (26) sorulma sıklığı (2,6)
1. Rehberlik hizmetleri ayrım gözetmeksizin tüm bireylere açıktır. 2. Rehberliğin temelinde demokratik ve insancıl bir anlayış vardır. (Seçme hakkı) 3. Ortak bir anlayış ve işbirliği gerektirir (Müşavirlik) 4. Bireysel farklılıklara saygı esastır. 5. Öğrenciyi merkeze alan bir eğitim sistemini öngörür 6. Her birey kendi sorunlarını kendisi çözmede özerktir.

25 , Rehberlik hizmetlerinde gizlilik ve gönüllük esastır
Rehberlik hizmetleri planlı ve programlı bir müfredatı gerektir Rehberlik uygulamaları her kurumun amaç ve ihtiyaçlarına göre değişir. Rehberlik hizmeti süreklidir UNUTMA: Uygulamalar değişir ancak, ilkeler asla değişmez

26 2013(ÖSYM) Aşağıdakilerden hangisi psikolojik danışma ve
rehberliğin ilkelerinden değildir ? A) Birey, seçme özgürlüğüne sahiptir. B) Dini, dili ve cinsiyeti ne olursa olsun her insan saygıya değerdir. C) Rehberlik faaliyetlerinde gönüllülük esastır. D) Rehberlik faaliyetleri takım çalışmasını gerektirir. E) Rehberlik faaliyetleri bütün okullarda aynı şekilde yürütülür

27 2012 Okul çağındaki öğrenciler değişme ve gelişme içindedir.
Sahip oldukları özellikler o döneme özgüdür ve bu özellikler zamanla değişir.Bu bilgiler doğrultusunda, sınıf rehber öğretmeninin aşağıdaki ilkelerden hangisine uyması gerekir? A)Öğrenciyi tanıma hizmeti tüm öğrencilere yöneliktir. B)Öğrencileri bütün yönleriyle tanımak gerekir. C)Öğrenciyi tanıma hizmeti takım çalışması gerektirir. D)Öğrenciyi tanıma hizmeti sürekli olmalıdır. E) Öğrenci hakkında elde edilen bilgiler bir bütün hâlinde değerlendirilmelidir.

28 2011 Annesiyle yaşadığı sorunu anlatan bir öğrenci, sınıf rehber öğretmeninden anne-siyle konuşmasını ve kendisine aşağılayıcı sözler söylememesi için ona uyarıda bu-lunmasını istemektedir. Bu durumda sınıf rehber öğretmeni aşağıdakilerden hangisini yaparsa, özerklik ilkesine uygun davranarak öğ-renciye yardım etmiş olur? A) Annesini görüşmeye çağırıp onunla konuşursa B) Rehberlik servisinin hazırladığı etkili iletişim broşürlerini öğrenciyle eve gönderirse C) Annesinin evdekilerle ilişkilerini araş-tırıp onu tanımaya çalışırsa D) Öğrenciye bu konuda eğitim verip annesiyle kendisinin konuşmasını önerirse E) Öğrencinin annesini iletişimle ilgili veli eğitimlerine davet ederse

29 2011 Babasıyla sürekli çatışma yaşadığından yakınmaya başlayan bir öğrenciye, aşağıdakilerden hangisi sorulursa in-sancıl yaklaşıma göre bireye saygı ilke-sine aykırı davranılmış olur? A) Babanla hangi konularda çatışma yaşıyorsun? B) Babanla yaşadığın çatışmayı çözmek için neler yapabilirsin? C) Babanla çatışma yaşadığın zaman-larda ona karşı hangi duyguları his-sediyorsun? D) Babana duyduğun kırgınlığı açıkla-manın yolları neler olabilir? E) Babanın söylediklerini abartıyor ola-

30 2011 Bu yıl sınıf rehber öğretmeni olarak görev-lendirilen Ayşe Hanım, rehberlik saatinde öğrencilere “Kimdir bu” formlarını dağıtır ve öğrencilerden sıra arkadaşlarına gös-termeden bu formdaki sorulara yanıt ver-melerini ister ancak bazı öğrencilerin uygu-lamaya katılmadıklarını görür. Bu durumda, Ayşe Hanım gönülsüz öğ-rencilere aşağıdakilerden hangisini ya-parsa gönüllülük ilkesine en uygun davranmış olur? A) Çalışmanın amacına ulaşmayacağını söyleyerek ikna etmeye çalışırsa B) Uygulama dışında tutup çalışmaya katılmadıklarını uygulama formunda belirtirse C) Çalışmaya katılmayı isteyinceye ka-dar bir süreliğine etkinliği ertelerse D) Gönülsüz davranmalarının altında yatan nedenlerin araştırılması için okul rehberlik servisine sevk ederse E) Bu uygulamaya katılırlarsa bir sonra-ki derse kadar bahçede vakit geçire-bileceklerini söylerse

31 2011 İlköğretim 4. sınıf öğrencisi Selin, okul rehber öğretmenine babasının kendisine cinsel tacizde bulunduğunu ayrıntılarıyla anlatır. Ayrıca olanları annesine de aktar-dığını fakat annesinin kendisine inanmadı- ğını söyler. Bu durumda, okul rehber öğretmeninin öncelikle yapması gereken davranış aşağıdakilerden hangisidir? A) Ensest vakası olarak tanımlanan bu durumu derinlemesine inceleme B) Gizliliği koruyarak Selin ile psikolojik danışmayı sürdürme C) Müdürle görüşüp emniyeti bilgilen-dirme D) Babasıyla yüzleştirerek Selin’in anlat-tıklarının doğruluğunu araştırıp de-ğerlendirme E) Babasına gözdağı verip gelişmeleri izleme

32 ÇıkMAmış soru Öğretmenlik mesleğinin kendisine uygun olduğunu düsünen, bu konuda ailesinden destek alan bir öğ renciye sınıf rehber öğretmeni, “Öğretmenlik tercihi yapman durumunda yanlıs bir tercih yapacaksın. Öğretmenlik yazman yerine mühendislik yazman daha doğru olur.” diyerek kendisini ifade etmis ve öğrenciyi yönlendirmeye çalısmıstır. Öğretmeninin görüsleri sonrası öğrencinin kararsız kaldığı ve hangi mesleğe karar vereceğini bilemediği gözlenmistir. Sınıf rehber öğretmeninin ifadeleri dikkate alındığında, bu durum rehberlik ilkelerinden en çok hangisine aykırı bir durum olusturur? A) Rehberlikte bireysel farklılıklara saygı esastır. B) Rehberlik hizmetleri herkese açık bir hizmettir. C) Rehberlik hizmetlerinde bireye ve topluma karsı sorumlu olma durumu söz konusudur. D) Rehberlik hizmetleri demokratik bir anlayısı gerekli kılar. E) Rehberlik hizmetlerinde bireyi bir bütün olarak gelistirmek esastır.

33 Rehberliğin Temelleri (Frekansı yok)
Bireysel (psikolojik) Temel - Bireysel Farklılıkların Eğitimdeki Önemi -Duyguların Yasamdaki Öneminin Fark Edilmesi -Kişilik ve Benlik Gelişimine Verilen Önemin Artması Sosyal Toplumsal Temel Kültür Bosluğu Yabancılasma Kusak Çatısması Felsefi Temel Demokratik eğitim anlayısının giderek hız kazanması Bireyi merkeze alan eğitim anlayışlarının yaygınlaşması Bireylere tanınan seçme özgürlüğü,

34 Rehberliğin Tarihsel Gelişimi
Dünyada (1908 Frank Parsons) Amerika’da ilk meslek bürosunu açar (MESLEKİ REHBERLİK) Bizde 1950’li yıllar Amerika ile KANKA olduğumuz döneme rastlar. Öğrenci değişimi vb.

35 Rehberlik Modelleri Parsons Model Eğitimle Kaynaştırılmış Model
Klinik Model (Özellik Faktör Kuramı) Karar Vermeye Yardımcı Model Gelişimsel Rehberlik Modeli Kapsamlı PDR programları

36 ,,, Kapsamlı PDR Programları
Kapsamlı PDR programları öğrencilerin gerek okulda gerekse okul dışında ihtiyaç duydukları yaşantı ve becerileri tanımlama çabası olup, iyileştirici, kriz yönelimli, önleyici ve gelişimsel danışma ve rehberlik yaklaşımlarının bütünleştirilmesi anlayışına dayalı hizmetlerin tümünü ifade etmektedir.

37 Kapsamlı PDR Dört Temel Süreç
1) Grup Rehberliği Müfredatı 2) Bireysel Planlama 3) Müdahale Hizmetleri 4. Sistem Desteği

38 2013 ÖSYM Gelişimsel rehberlik yaklaşımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır ? A) İhtiyaçlara yöneliktir. B) Kriz odaklıdır. C) Amaç yönelimlidir. D) Yaratıcı ve esnektir. E) Öğretimle kaynaştırılmıştır.

39 2011 STS Özellik-faktör kuramcılarının aşağıdaki rehberlik ilkelerinden hangisini en çok benimsedikleri söylenebilir? A) Bireyi tanıma işlemleri sürekli olarak yapılmalıdır B) Bireyi tanımada geçerliği ve güvenirliği yüksek ölçme araçları kullanılmalıdır C) Herkesin işbirliği içinde çalışması gerekir D) Bireyi tanıma eğitimin ayrılmaz bir parçasıdır E) Öğrenciyi merkeze alan bir eğitim sistemini öngörür

40 Okullarda Sunulan Rehberlik Hizmetleri (Rehberlik Hizmet Alanları)
DOĞRUDAN SUNULAN HİZMETLER DOLAYLI SUNULAN HİZMETLER Oryantasyon Müşavirlik (Konsültasyon) Bireyi Tanıma Veli ve Çevre ile İlişkiler Bilgi Toplama ve Yayma Araştırma değerlendirme Yöneltme yerleştirme Rehberlik Programlarını hazırlama Psikolojik Danışma Sevk (refere) İzleme

41 2009 (ÖSYM) Lise II. sınıf Rehber Öğretmeni Ali Bey, sınıfına bu yıl kaydolan öğrencisi Deniz’in derslere aktif bir şekilde katılmadığını ve arkadaşlarıyla iletişiminin çok zayıf olduğunu fark eder. Ali Bey bir ders çıkışında Deniz’le görüşür. Görüşme sırasında Deniz, geçen yıla kadar Almanya’da yaşadığını, anne ve babasının boşandığını, bu yüzden annesiyle birlikte Türkiye’ye döndüğünü, ayrıca okula da henüz alışamadığını anlatır. Bu durumda Ali Bey’in aşağıdaki davranışlardan ve hizmet türlerinden hangisini öncelikle seçmesi en uygundur? Davranış Hizmet türü A) Okulu tanırsa yaşadığı Oryantasyon(duruma alıştırma uyumsuzluk ortadan kalkacağından devam, disiplin ve ders geçme konularında bilgiler vermek. B) Deniz’in sınıftaki durumunu bir süre gözlemek, daha İzleme ve değerlendirme sonra okul rehber öğretmeniyle birlikte değerlendirmek C) Deniz’in de onayını alarak rehberlik servisiyle bağlantı Yöneltme kurmasını sağlamak. D) Denizin dersine giren diğer öğretmenlerle görüşmek Müşavirlik E) Deniz’e yardım etmeleri için önceden eğitim almış Psikolojik danışma(akran iki öğrencisini görevlendirmek danışmanlığı . )

42 2013 (ÖSYM) Umut, derslerinde yeterince başarılı olamayan bir öğrencidir. Ailesi bu durumu öğretmenin, bireysel farklılıkları gözetmeksizin sınıftaki öğrencilere aynı şekilde davranmasına ve Umut’la yeterince ilgilenmemesine bağlamaktadır. Öğretmen ise Umut’ta dikkat eksikliği olduğunu düşünmektedir. Umut’un ailesi ve öğretmeni arasında ortak bir anlayış, aşağıdaki hizmet alanlarından hangisiyle sağlanabilir? A) Oryantasyon B) Bilgi toplama C) Grup rehberliği D) Konsültasyon (Müşavirlik) E) Yöneltme ve yerleştirme

43 2013(ÖSYM) Okul oryantasyon programlarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır ? A) Tüm öğrencilere ulaşabilmelidir. B) Okulun sürekli bir faaliyeti olmalıdır. C) Uygulanmasında, okuldaki tüm görevliler iş birliği içinde olmalıdır. D) Velileri de kapsamalıdır. E) Birincil amacı, akademik başarıyı artırmaktır

44 2009 STS Bir okul rehber öğretmeni mezun öğrencilerden “ÖSS’ye nasıl hazırlandıklarını neleri doğru ya da yanlış yaptıkları ve sınav sabahı neler yaşadıkları” hakkında bir yazı yazmalarını istemiştir. Mezunlardan deneyimlerini paylaşanların yazıları, okul rehber öğretmeni tarafından okul panosuna asılmıştır. Okul rehber öğretmeninin ÖSS’ye hazırlanan öğrencilere bu çalışması yapması aşağıdaki rehberlik hizmetlerinden hangisiyle açıklanabilir? A)Öğrenciyi tanıma B) İzleme ve değerlendirme C) Yöneltme yerleştirme D) Bilgi toplama ve yayma E) Araştırma

45 ,,,,,,, kpss Okul rehber öğretmeni (psikolojik danısman), eski mezunlardan bazılarını arayıp, okulun açıldığı ilk hafta yapılacak etkinliğe davet etmistir. Bu etkinlik eski mezunların okula yeni kaydolan öğrencilerle tanısmaları ve konusmaları için fırsat olusturmustur. Mezunlardan simdi avukat olan Yesim Hanım ve Öğretmen Nedim Bey, etkinlik sıra- sında birer konusma yaparak okuldaki ilk günlerinde yasadıklarını anlatmıslardır. Yukarıda anlatılan etkinlik hangi rehberlik hizmeti kapsamındadır? A) Bilgi verme B) Psikolojik danısma C) Oryantasyon (duruma alıstırma) D) Müsavirlik (konsültasyon) E) İzleme ve değerlendirme

46 , 2010 Rehberlikte bireyin kendisi hakkında bilgi vermesine dayalı, birden fazla türde puan veren envanterlerin kullanılmasının temel amacı asağıdakilerden hangisidir? A) Öğrencilerin belli derslerdeki basarısızlık nedenlerini ortaya koymak B) Öğrencilerin basarı düzeylerini yasıtlarınınkiyle karsılastırmak C) Öğrencinin gelecekte belli bir alanda ne derece basarılı olacağını yordamak D) Öğrencinin çesitli nitelikleri üzerinde düsünmesini sağlamak E) Öğrenciye yapılan rehberlik hizmetlerinin etkisini değerlendirmek

47 2005 2005 Öz güveni düsük bir öğrenciye, öz güvenini yükseltmek için asağıdaki hizmetlerden hangisi öncelikli olarak sunulmalıdır? A) Bilgi verme B) Psikolojik danısma C) Oryantasyon (duruma alıstırma) D) Müsavirlik (konsültasyon) E) İzleme ve değerlendirme

48 2012 Okul rehber öğretmeni öğrencilerle bir oryantasyon çalısması yapmıs ve yaptığı uygulamaların ne derece etkili olduğunu arastırmak istemistir. Bu konuda bilgi toplamak amacıyla öğrencilerin ve öğretmenlerin gözlem, görüs ve önerilerinden yararlanmıstır. Okul rehber öğretmeninin yaptığı bu çalısma, rehberlikte hangi hizmet kapsamında yer alır? A) Bilgi verme B) Bilgi toplama C) Yöneltme ve yerlestirme D) İzleme E) Müsavirlik (Konsültasyon

49 2001 Mezunların sonraki yıllarda öğrenime devam edip etmediklerine, ettilerse basarı durumlarına; etmedilerse istihdam durumlarına, iste sağladıkları basarılara ve karsılastıkları sorunlara iliskin bilgileri toplayarak ilgililere duyurmak, rehberlik servisinin hangi faaliyetleri kapsamında yer alır? A) Yerlestirme B) Oryantasyon C) İzleme D) Konsültasyon E) Bilgi verme

50 2012 Bir öğretmenin, sınıfta sürekli olarak mutsuz ve üzgün olan öğrencisine yardım etmek için asağıdakilerden hangisini yapması en uygundur? A) Ana babası ile görüsmek B) Okul müdürüne yönlendirmek C) Rehberlik arastırma merkezine yönlendirmek D) Okul rehber öğretmenine yönlendirmek E) Sınıf rehber öğretmeninden onun hakkında bilgi almak

51 2008 Psikolojik danısma ve rehberlik hizmetleri kapsamında ilk ve orta dereceli okulları- mızda, 2006 yılında Millî Eğitim Bakanlığı bünyesinde gelistirilen “Kapsamlı psikolojik danısma ve rehberlik programları” uygulanmaya baslamıstır. Kapsamlı psikolojik danısma ve rehberlik programlarının hazırlanması ya da yürütülmesine iliskin olarak asağıdaki ifadelerden hangisi yanlıstır? A) Programlar hazırlanırken, okul rehber öğretmeninin (psikolojik danısman) rolü ve görevlerinden çok programın içeriği üzerinde odaklanılmıstır. B) Kapsamlı psikolojik danısma ve rehberlik programları gelisimsel rehberlik modeli- ne dayanmaktadır. C) Kapsamlı psikolojik danısma ve rehberlik programı okuldaki öğretim programlarıy- la bağlantılı ve etkilesim içindedir. D) Programın içeriğindeki sınıf etkinliklerinin yürütülmesinden okul rehber öğretmeni sorumludur. E) Kapsamlı psikolojik danısma ve rehberlik programı “Okul rehberlik ve psikolojik danısma programı” değil, bu programın bir parçasıdır.

52 2006 Asağıdakilerden hangisi, öğrencilere verilen psikolojik yardımların etkililiğini artırmak üzere yönetici, öğretmen ve velilerle yürütülen rehberlik hizmetidir? A) Çevreyle iliskiler B) Müsavirlik (konsültasyon) C) İzleme D) Oryantasyon E) Psikolojik danısma

53 ÇıkMAmış soru Meslek seçiminde karar asamasında olan bir öğrenciye okul rehber öğretmeni “Sayısal yetenek lerin çok iyi. Özellikle sekil-uzay zekân arkadasla- rınınkinden çok ötede. Görülüyor ki üniversite sınavından aldığın puanlarda çok yüksek. Sen mutlaka mühendisliği seçmelisin. Çok iyi para kazanırsın bu meslekte. Senin için baska bir meslek düsünemiyorum.” demistir. Okul rehber öğretmeni asağıdaki tepkilerden hangisini verseydi çağdas rehberlik anlayısına uygun bir yöneltme hizmeti sunmus olurdu? A) Mühendislik alanları senin için çok uygun. Önemli olan simdi hangi üniversiteleri tercih edeceğimiz. B) Yetenek ve ilgi testlerinden aldığın puanlar mü hendislik alanlarının senin için uygun olduğunu gösteriyor. Sen ne düsünüyorsun bu konuda? C) Yetenek puanların ve sınav sonucun çok uy gun. Mühendislik ile birlikte tıp fakültelerini de düsünmelisin. D) Öncelikle ailenin meslek tercihin konusunda ki fikirlerini öğrenmek istiyorum. Bu konudan biraz bahseder misin? Ailen ne düsünüyor bu konuda? E) Çok yüksek bir puan almıssın. Öncelikle iyi bir kariyer ve gelir elde edebileceğin meslek ve üniversiteleri tercih etmelisin. Bunun için bir liste hazırlamaya ne dersin?

54 ÇıkMamış soru Duru ilköğretim 8. sınıf öğrencisidir. Bulunduğu okula baska bir okuldan nakil yoluyla gelen Duru, çesitli uyum sorunları yasamakta, sınıfta arkadasları ile tartısmakta ve okula gelmek istememektedir. Duru’nun ailesiyle ilgili de iletisim sorunları vardır. Yapılan bir görüsmede Duru annesinin hafif düzeyde ruhsal sorunları olduğunu, bu durumun aile bütünlüğünü olumsuz etkilediğini, anne-babasının kendi aralarında sık sık kavga ettiklerini ve kavga esnasında bazen bosanmaktan bahsettiklerini söylemistir. Bu durumda okul rehber öğretmeninin (psikolojik danısmanın) Duru’ya ve ailesine ne tür rehberlik hizmeti vermesi uygundur? Duru’ya Ailesine A) Grup rehberliği İzleme B) Psikolojik danısma Psikolojik danısma C) Öğrenciyi tanıma Çevre ve veli ile iliskiler D) Oryantasyon Grup rehberliği E) Psikolojik danısma Müsavirlik

55 ÇıkMamış soru “Bir okulda yeni göreve başlayan rehber öğretmenin ilk yapması gereken, okulda rehberliğe iliksin uygun bir anlayışın olup olmadığını tespit etmek ve eğer rehberliğe iliksin yanlış anlayışlar varsa bunları düzeltmektir.” Rehber öğretmen bu amaca ulasmak için asağıdaki hizmetlerden hangi ikisini etkin olarak kullanılmalıdır? A) Bireyi tanıma – bilgi toplama ve yayma B) Bilgi toplama ve yayma - müşavirlik C) Müşavirlik – psikolojik danışma D) Araştırma ve değerlendirme - müşavirlik E) İzleme - bilgi toplama ve yayma

56 ,,, “Ortaöğretim kademesinde sunulan rehberlik
hizmetlerinde hangi hizmet alanları önem kazanmaktadır? A) Oryantasyon - müsavirlik B) Psikolojik danısma - yöneltme yerlestirme C) Bireyi tanıma - sevk D) Bilgi toplama - rehberlik programlarının hazır- lanması E) Bireyi tanıma - konsültasyon

57 !!!!!!!!! Ailesinin başka kente taşınması sonucunda okul değiştirmek zorunda kalan Lise öğrencisi Aslı arkadaşlarına ve okuluna bir türlü uyum sağlayamaz. Bu durumu fark eden Sınıf Rehber öğretmeni Aslı’yı okul rehber öğretmeni ile görüştürür. Okul Rehber öğretmenin vermesi gereken en doğru hizmet aşağıdakilerden hangisidir? A) Yöneltme B) Oryantasyon C) Psikolojik Danışma D) İzleme E) Müşavirlik

58 Rehberlik Hizmet Türleri (Soru Sayısı 45)
Birey Sayısına Göre Okul Kademelerine Göre Temel İşlevine Göre Hizmetin verildiği yere göre rehberlik Problem Alanlarına göre Bireysel Rehberlik Okul Öncesi Uyum Sağlayıcı Eğitim Eğitsel Grupla Rehberlik İlköğretim 1.Kademe Önleyici/Koruyucu Sağlık Kişisel Sosyal Bireysel psikolojik Dan. 2. Kademe Krize Müd. Edici Sosyal Yardım Mesleki Grupla Psikolojik Dan. Orta Öğretim Çare bulucu düzeltici iyileştirici Spor Yüksek Öğretim Ayarlayıcı Endüstri Tamamlayıcı Adalet Yöneltici

59 Birey sayısına göre: A) Bireysel rehberlik B) Grupla rehberlik
C) Bireysel psikolojik danışma D) Grupla psikolojik danışma

60 ,,,,,,,,,,,,,, kpss Bir sınıf öğretmeni sınıfta problem tarama listesi uygulamıs ve sonuçta öğrencilerin meslekler hakkında yeterince bilgi sahibi olmadıklarını görmüstür. Çesitli meslekler hakkında öğrencilere bilgi vermek isteyen sınıf öğretmeninin asağıdakilerden hangisini yapması uygun olur? A) Grup rehberliği B) Grupla psikolojik danısma C) Oryantasyon D) Bireysel psikolojik danısma E) Müsavirlik

61 2010 Bir lisede müdür yardımcısı olarak çalısan Gülay Hanım, aksam dersler bittikten sonra sınıfları gezerken yerde bir kitap bulur. Kitabın kime ait olduğunu anlamaya çalısırken, içinde kitabın sahibi olan kız öğrenci tarafından fizik öğretmeni Can Bey’e yazılmıs bir ask mektubu bulur. Gülay Hanım ertesi gün okul rehber öğretmeniyle görüsür ve bu olayı kimseye fark ettirmeden halletmesini ister. Bu durumda okul rehber öğretmeninin yapması gereken en uygun davranıs ve bu davranısın karsılığı olan rehberlik hizmet türü asağıdakilerin hangisinde doğru verilmistir? Davranıs Hizmet A) Aileyi sorundan haberdar edip bu konuda birlikte çalısmayı önermek (Çevre ve veli ile ilişkiler) B) Öğrenciyle, öğretmenine karsı yasadığı duygula- rın ne kadar uygun olduğunu tartısmak (Bireysel Psikolojik Danışma) C) Fizik öğretmeniyle görüserek sınıfta nasıl dav- ranması gerektiği hakkında uyarıda bulunmak (Muşavirlik) D) Olayı bir süre görmezden gelmek İzleme (İzleme) E) Bu tür duygular ergenlikte yasanabileceğinden, (Grupla Rehberlik) öğrencilerle ergenlikteki duygusal değismeler ko- nusunda görüsmeler yapmak

62 2004 Asağıdakilerden hangisi, bireysel danısmaya göre grupla psikolojik danısmanın üstün yönlerinden biri değildir? A) Bir gruba ait olma, baskaları tarafından kabul edilip benimsenme duygusunu yasatma B) Aynı sorunlarla karsılasan diğer insanlarla bu sorunları konusabilme fırsatı verme C) Baskalarının belli sorunlar karsısında uyguladıkları basarılı çözüm yollarından haberdar olma D) Derinlemesine bir yardım alma olanağı elde etme E) Sorunlarının sadece kendisine özgü olmadığını görüp teselli bulma

63 Hizmetin verildiği yere göre rehberlik
Eğitim Alanında Rehberlik Sağlık Alanında Rehberlik Sosyal Yardım Alanında Rehberlik Endüstri Alanında Rehberlik Güvenlik Alanında Rehberlik

64 Temel işlevlerine göre rehberlik
A) Önleyici, Koruyucu Rehberlik Önleyici Rehberlikten soru bekleyelim ÖNLEME Koruyucu Faktör 2. Önleme Risklere karşı önlem 1. Önleme

65 kpss Devletin verdiği yardımlarla kız çocuklarının okula devamlarının sağlanabildiği bir bölgede yasayan İlköğretim 6. sınıf öğrencisi Hülya, okul rehber öğretmenine, müdür yardımcısının kendisine cinsel tacizde bulunduğunu anlatır. Rehber öğretmen sa- yesinde olay yargıya tasınır ve aynı okulda baska öğrencilerin de tacize uğradıkları saptanır. Bunun sonucunda Hülya ile aynı sınıfta öğrenim gören bazı kız öğrencileri, aileleri okula göndermez. Bu durumu fark eden rehber öğretmen, diğer velilerde ve öğrencilerde aynı endiselerin olusmasını istemez. Bu amaçla da veliler ve öğrencilerle yapacağı toplantılara iliskin planlar yapar. Rehber öğretmenin velilerle yapacağı görüsmeler rehberliğin öncelikle hangi islevine yöneliktir? A) Önleyici B) Gelistirici C) Ayarlayıcı D) Tamamlayıcı E) Uyum sağlayıcı

66 , kpss Günümüz rehberlik hizmetlerinde, kisilerin gelisimini desteleyerek sorun olusmasını önleme yaklasımı öne çıkmaktadır. I. Anne-baba eğitimi verme II. Kisilik testleri uygulama III. Psikolojik sorunu olanlara yardım etme IV. İletisim becerileri eğitimi verme V. Bireyi tanıma araçları gelistirme Yukarıda verilen çalısmalardan hangileri, önleyici rehberlik anlayısı içinde yer alır? A) I ve III B) I ve IV C) I ve V D) II ve III E) III ve IV

67 2012 STS Yapılan bir araştırmada ilköğretim düzeyindeki öğrencilerin saldırganlık eğilimlerinin arttığını okuyan bir öğretmen çalıştığı okulda da saldırganlık davranışının artmasından endişe duymaktadır. Rehber öğretmenin yaşamış olduğu endişeyi gidermek için okulunda uygulaması gereken rehberlik hizmeti aşağıdakilerden hangisidir? A) Uyum sağlayıcı B) Ayarlayıcı C) Yöneltici D) Geliştirici E) Önleyici

68 , B) Krize müdahale edici (kriz yönelimli) rehberlik

69 , kpss Bir ilköğretim okulunun bahçesinde, bir öğrenci teneffüs sırasında silahlı saldırıya uğrar. Bu sırada bahçede bulundan diğer öğrenciler olaydan psikolojik olarak etkilenir. Yasanan bu psikolojik sorunu gidermede okul rehber öğretmeninin vermesi gereken en uygun hizmet asağıdakilerden hangisidir? A) İyilestirme B) Krize müdahale C) Gelistirme D) Ayarlama E) Koruma

70 , c) Çare Bulucu, İyilestirici Rehberlik d) Uyum Sağlayıcı Rehberlik
e) Yöneltici Rehberlik f) Gelistirici Rehberlik g) Ayarlayıcı Rehberlik h) Tamamlayıcı Rehberlik

71 , kpss Türk Milli Eğitimi’nin genel amaçlarından biri sudur: “Beden, zihin, ahlak, ruh ve duygu bakımlarından dengeli ve sağlıklı sekilde gelismis bir kisiliğe ve karaktere sahip, yapı- cı, yaratıcı ve verimli kisiler yetistirmek.” Bu amaç, hangi nitelikteki bir rehberlik anlayısını yansıtmaktadır? A) Önleyici B) Gelisimsel C) Problem odaklı D) Arastırıcı E) Bilgilendirici

72 , kpss İkinci sınıf öğretmeni Damla Hanım’ın Ali isminde asırı hareketli, dikkatini uzun süre yoğunlastıramayan bir öğrencisi bulunmaktadır. Damla Hanım okul rehber öğretme- ninden (psikolojik danısman) yardım ister. Rehber öğretmen, Ali’de “dikkat eksikliği – hiperaktivite” davranıs problemi olabileceğinden kuskulanır. Damla Öğretmen’den, Ali’yi sınıfta, pencereden uzak ve tahtaya yakın bir yerde oturtmasını, ödevlerini yap- tırırken sıklıkla ara vermesini ister. Bu önerilere uyan Damla Öğretmen bir süre sonra Ali’nin daha iyi öğrendiğini ve dikkatinin de daha az dağıldığını fark eder. Damla Öğretmen’in sınıfında gerçeklestirdiği çalısmalar rehberliğin hangi isle- viyle ilgilidir? A) Duruma alısma B) Krize müdahale C) Tamamlayıcı D) Önleyici E) Ayarlayıcı

73 Uyum sağlayıcı rehberlik
Özel bir Fen Lisesi’nde görev yapan psikolojik danışman Aykut Bey, 9. Sınıf öğrencilerine eğitim öğretim yılının ilk aylarında okulun misyonu ve vizyonu ile ilgili bilgiler vermiş ve okulun amaçlarına uygun olarak öğrencilerin davranmalarını sağlamak istemiştir.  Psikolojik danışman Aykut Bey’in yapmış olduğu çalışmalar, rehberlik işlevlerinden hangisi ne yöneliktir? Eğitsel rehberlik Ayarlayıcı rehberlik Yöneltici rehberlik Kişisel rehberlik Uyum sağlayıcı rehberlik

74 ÖĞRETİM KADEMELERİNE GÖRE REHBERLİK
A) Okul Öncesi B) İlköğretim 1.Kademe Kademe C) Orta Öğretim D) Yüksek Öğretim

75 , kpss Asağıdakilerden hangisi, okul öncesi dönemde öğrencilere mesleki gelisim ihtiyaçları doğrultusunda kazandırılması hedeflenenlerden biri değildir? A) Mesleklerin belli bir eğitimle kazanıldığının farkına varmaları B) Mesleklerin her iki cinsiyet için de uygun olabileceğini kavramaları C) Her mesleğin gerekli ve önemli olduğunu anlamaları D) Kisisel ilgilerini fark etmeye baslamaları E) Kisisel yasam biçiminin mesleki seçimlerini nasıl etkilediğini fark etmeleri

76 , kpss Aşağıdakilerden hangisi rehberliğin ilköğretim düzeyindeki öğrencilerde geliştirmeyi amaçladığı özelliklerden biri değildir? A) Yeterlik duygusu B) Yüksek not alma C) Sorumluluk duygusu D) Sosyal beceriler E) Psikolojik sağlamlık

77 , kpss Aşağıdakilerden hangisi, ilköğretimdeki rehberlik hizmetlerinin özelliklerinden biri değildir? A) Ailelerle işbirliğine önem verilmesi B) Öğretim programıyla bütünleşmeye önem verilmesi C) Gelişimsel rehberliğe dayalı etkinliklerin ön planda olması D) Sunulan hizmetlerde grup ve oyun etkinliklerine ağırlık verilmesi E) Sunulan hizmetlerin “uzman merkezli” olması Cevaba

78 Sınıfındaki öğrencilerin birbirlerine karsı davranıslarının zorbalık içerdiğini gözleyen sınıf rehber öğretmeni, öğrencilerin bu tür davranıslarının alıskanlığa dönüstüğünü ve bu davranısların bazı öğrencilerin gelisimini önemli ölçüde etkilediğini okul rehber öğretmenine aktarmıstır. Gözlenen bu durumun giderilmesi amacıyla sınıf rehber öğretmeni ile okul rehber öğretmeni bir araya gelmis ve sınıfta yapılması gereken çalısmaların planlamasını yapmıslardır. Okul rehber öğretmeni ile sınıf rehber öğretmeninin yasanan olumsuzluğu gidermek adına yapacakları çalısmaları planlaması, rehberlik islevlerinden hangisi kapsamında değerlendirilmektedir? A) Çare bulucu rehberlik B) Tamamlayıcı rehberlik C) Kriz yönelimli rehberlik D) Önleyici rehberlik E) Ayarlayıcı rehberlik

79 PROBLEM ALANLARINA GÖRE REHBERLİK
A) EĞİTSEL REHBERLİK Eğer soruda: Zamanı etkili kullanamama Hızlı not tutma Verimli ders çalışma Hızlı okuma Öğrenmeyi öğrenme Alan ve bölüm seçme (ilgi ve yetenekler doğrultusunda) Not alma, sınav kaygısı, heyecan vb. Vurgu varsa akla Eğitsel Rehberlik gelmelidir.

80 , kpss Emre, yeni başladığı Anadolu lisesinde, alanlardan kendi ilgi ve yeteneklerine uygun olanı seçmek istemektedir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi, Emre’ye verilmesi gereken en uygun rehberlik hizmetidir? A) Kisisel rehberlik B) Eğitsel rehberlik C) Bireysel psikolojik danısma D) Bilgi toplama ve yayma E) Oryantasyon

81 , kpss ÖSS’ye hazırlanan lise son sınıf öğrencisi Nurten, kendisine güvenen bir kişiliğe sahip olmasına ve derslerine çok çalışmasına karsın, deneme sınavlarında bile aşırı heyecanlanarak istediği puanları elde edememektedir. Sınavlarda yasadığı endişe yüzünden, gelecekte başarılı bir avukat olamayacağını düşünen Nurten’e verilecek rehberlik yardımı öncelikle aşağıdaki problem alanlarından hangisine yönelik olmalıdır? A) Eğitsel rehberlik B) Kişisel - sosyal rehberlik C) Akran eğitimi D) Mesleki rehberlik E) Yönlendirici rehberlik

82 , kpss Yeteneklerinin altında ve üstünde basarı gösteren öğrencileri belirlemek asağıdaki rehberlik servislerinden hangisinin görevidir? A) Mesleki rehberlik B) Eğitsel rehberlik C) Grup rehberliği D) Kisisel rehberlik E) Psikolojik rehberlik

83 Kişisel Sosyal Rehberlik
Eğer soruda; Uyum problemlerine Karşı cinsle ilgili problemlere Ailevi problemlere İletişim problemlerine Sağlık problemlerine Kaygılara (sınav kaygısı hariç) Benlik saygısına VURGU VARSA AKLA kişisel Rehberlik Gelmelidir.

84 2011 . İki yıldır üniversite sınavlarını kazanamıyo-rum. Bu kez önceki yıllara göre çok daha programlı hazırlanıyorum ancak insanların “Hâlâ kazanamadın mı?” diye sormaları, kendime olan güvenimi azaltıyor. Yine ka-zanamazsam diye düşündüğümde uykula-rım kaçıyor. Sağlığım bozuldu. Çok istedi-ğim hâlde mühendis olamayacak mıyım? Yukarıdaki ifadeleri söyleyen bir öğren-cinin kendine olan güvenini yeniden kazanması için verilecek yardım önce-likle rehberliğin hangi alanına yönelik olmalıdır? A) Eğitsel B) Mesleki C) Kişisel-sosyal D) Sosyal yardım E) Sağlık

85 kpss Basarılı bir öğrenci olan Selin ilköğretim 8. sınıfa devam etmektedir. Sınıf öğretme- ni son zamanlarda Selin’in basarısında belirgin bir düsme olduğunu gözler ve okul rehber öğretmeniyle görüsmesini ister. Okul rehber öğretmeniyle yaptığı görüsmede Selin “Annem teyzemle konusurken beni evlendireceklerini söyledi. Nasılsa beni lise- ye göndermeyecekler. Onun için kendimi derslere veremiyorum.” der. Rehber öğretmenin Selin’le yapacağı görüsmeler öncelikle rehberliğin hangi problem alanına yönelik olmalıdır? A) Eğitsel rehberlik B) Ev ziyareti C) Mesleki rehberlik D) Bireyi tanıma E) Kisisel rehberlik

86 Devletin verdiği yardımlarla kız çocuklarının okula devamlarının sağlanabildiği bir bölgede yasayan İlköğretim 6. sınıf öğrencisi Hülya, okul rehber öğretmenine, müdür yardımcısının kendisine cinsel tacizde bulunduğunu anlatır. Rehber öğretmen sa yesinde olay yargıya tasınır ve aynı okulda baska öğrencilerin de tacize uğradıkları saptanır. Bunun sonucunda Hülya ile aynı sınıfta öğrenim gören bazı kız öğrencileri, aileleri okula göndermez. Bu durumu fark eden rehber öğretmen, diğer velilerde ve öğrencilerde aynı endiselerin olusmasını istemez. Bu amaçla da veliler ve öğrencilerle yapacağı toplantılara iliskin planlar yapar. Rehber öğretmenin öğrenciler için planladığı toplantılar asağıdaki rehberlik çalısmalarından hangisiyle açıklanabilir? (2010) A) Duruma alıstırma B) Vaka incelemesi C) Vaka konferansı D) İzleme hizmeti E) Grup rehberliği

87 Sınıf rehber öğretmeni Turan Bey, sınıfındaki öğrencilerle rehberlik saatinde görüşür ve bazı öğrencilerin ders başarılarının düşük olduğunu, derslerle ilgili çalımsalar yapmalarına rağmen sınavlarda düşük notlar aldığını öğrenir. Bu durum ile ilgili olarak öğrencilere nasıl yardımcı olabileceği konusunda zorlanan Turan Bey, okul rehber öğret-meni ile görüserek bu konuda destek ister. Okul rehber öğretmeninin verdiği bilgiler doğrultusunda sınıfında başarısızlık nedenleri anketi uygulayan Turan Bey, ortaya çıkan sonuçlara göre öğrencilere eksik oldukları ve ihtiyaç duydukları konularda yardımcı olmaya çalısır. Sınıf rehber öğretmeni Turan Bey’in gerçeklestirdiği çalısmalar, rehberlik islevlerinden ve problem alanlarından hangisi kapsamında değerlendirilmektedir? İslev Problem Alanı A) Ayarlayıcı rehberlik Eğitsel rehberlik B) Çare bulucu rehberlik Kisisel rehberlik C) Önleyici rehberlik Grupla rehberlik D) Tamamlayıcı rehberlik Eğitsel rehberlik E) Yöneltici rehberlik Kisisel rehberlik

88 Uygulanan tekniklerde ve yapılan görüşmelerde öğrencilerin sosyalleşmede ve kendilerini ifade etmede sorunlar yaşamasını, özgüven eksikliğini durumun nedeni olarak gören psiko lojik danışmanın, sorunun çözümüne yönelik problem alanlarından hangisi kapsamında öğrencilere yardımcı olması beklenir? A.Eğitsel rehberlik B. İyileştirici rehberlik C. Grupla rehberlik D. Kişisel rehberlik E. Psikolojik danışma

89 Yaşadığı arkadaşlık ilişkisinin bitmesi nedeni ile zor günler geçiren Esma, bu durumun neden olduğu olumsuz duygu ve düşünceler ile ilgili konuşmak için rehberlik servisine başvurmuştur. Görüşme- de, “ben elimden geleni yapmaya çalıştım, çok fedakârlıklar yaptım. Ancak tüm bu yaptıklarımın karşılığını alamadım. Ben insanlara olduğundan fazla değer veriyorum ve bu durum her seferinde üzülmeme sebep oluyor. Artık üzülmek istemiyorum ve daha sağlıklı ilişkiler kurmak istiyorum. Kendimi yenilemeyi ve değişmeyi nasıl sağlayabilirim?” diyerek kendisini ifade etmiştir. Öğrencinin durumu ile ilgili olarak psikolojik danışmanın yapacağı çalışmalar aşağıda verilen rehberlik hizmetlerinden hangisi kapsamında değerlendirilebilir?  A) Bireysel rehberlik B) Eğitsel rehberlik C) Bireysel psikolojik danışma D) Tamamlayıcı rehberlik  E)Vak’a incelemes

90 Babasının iş değişikliği nedeniyle bir başka şehre taşınan ve yeni bir okula gitmek durumunda kalan Ozan, taşındıkları ile ve semte alışmakta zorlan- maktadır. Geldikleri yerde yaşadıkları semtin sosyal imkânlarının daha iyi olması ve beraberinde mevcut semtin bu anlamda sınırlı olması Ozan’ın uyum durumunu zorlaştırmaktadır. Bu durum Ozan’ın okul içi uyum durumunu da etkilemektedir. Yaşadığı yere kendisini ait hissetmeyen Ozan, okul için gerekli hazırlıkları ve çalışmaları da yapmak istememektedir. Ozan’a yardımcı olmak isteyen okul rehber öğretmeninin rehberlik işlevlerinden hangisi kapsamında çalışmalar yapması beklenir? A) Bireysel psikolojik danışma B) Kişisel – sosyal rehberlik C) Oryantasyon D) Eğitsel rehberlik E) Uyum sağlayıcı rehberlik

91 Sınıf rehber öğretmeni Selma Hanım, eğitim – öğretim yılı başında okul rehberlik servisiyle işbirliği içerisinde sınıfında problem tarama envanteri uygulamış ve uygulama sonuçlarına göre sınıfının rehberlik çalışmalarını planlama yoluna gitmiştir. Sınıf rehber öğretmeninin gerçekleştirdiği çalışma, rehberlik türlerinden hangisi kapsamında değerlendirilmektedir? A) İyileştirici rehberlik B) Tamamlayıcı rehberlik C)Ayarlayıcı rehberlik D)Yöneltici rehberlik E) Uyum sağlayıcı rehberlik

92 Mesleki Rehberlik TEMEL KAVRAMLAR Meslek Nedir? İş Nedir?
Meslek doyumu ve iş doyumu Mesleki Olgunluk Mesleki Yetkinlik Beklentisi

93 kpss Eren, lise son sınıfta okuyan basarılı bir öğrencidir. İlgi duyduğu meslekler hakkında bazı bilgiler edinmistir, ancak hangi mesleği seçmek istediğinden emin olamamakta ve kararsızlık yasamaktadır. Örneğin, bir gün doktor olmaya karar vermekte, bir süre sonra vazgeçip mimar olmayı düsünmektedir. Buna göre, Eren’e sağlanması gereken rehberlik hizmeti asağıdakilerden hangi- sidir? A) Mesleki danısma B) Eğitsel rehberlik C) Bilgi verme D) Oryantasyon E) Müsavirlik (konsültasyon)

94 kpss Lise 1. sınıfların tanıtım ve yönlendirme dersine giren Gülay Hanım yılsonunda gruba mesleki ilgi envanteri uygulamıs ve 1. sınıftaki not ortalamasına ve envanter sonucuna göre Meryem’i esit ağırlık alanına yönlendirmistir. Meryem ise en yakın arkadası sayısal bölümü tercih ettiği için ve notları da yeterli olduğundan sayısal alanı tercih etmistir. Lise 4. sınıfa geçtiğinde ise yeniden esit ağırlık alanını tercih etmis ve Gülay Hanım’a, yaz tatilinde izlediği bir filmden sonra bankacı olmanın tam kendisine göre olduğunu söylemistir. Buna göre, Meryem’le ilgili asağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Meryem meslek seçiminde akılcı karar veremediğinden bu kararı onun yerine öğretmeni ailesiyle birlikte almalıdır. B) Meryem baslangıçta sosyal ihtiyaçlara dayalı alan seçerken son sınıfta kendini gerçeklestirme ihtiyacını ön planda tutmaktadır. C) Meryem mesleki açıdan fantezi (hayal) döneminde bulunduğundan farklı alanlara ilgi duymaktadır. D) Meryem’in mesleki olgunluk düzeyi düsük olduğundan özdesime dayalı alan seçmektedir. E) Meryem’in kisilik tipleri ayrıstığından lise 4’te arastırıcı kisilik tipine uygun bir mesleğe yönelmektedir.

95 Meslek Seçimini Neler Etkiler?
İlgi Yetenek Değer Cinsiyet rolleri Kariyer Beklentisi Ekonomik düzey Psikolojik ihtiyaçlar ETKİLER

96 kpss Bir arastırmada, ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin sayısal ve sözel yeteneklerini ölçen testlerden aldıkları puanlar arasındaki korelâsyon kat sayısı 0,58, lise II. sınıf öğrenci lerinde ise 0,32 civarında hesaplanmıstır. Yetenek gelisimi dikkate alındığında, gözlenen bu farklılığın sebebi asağıdakiler- den hangisidir? A) Yas arttıkça sözel yeteneğe oranla sayısal yetenek daha hızlı artmaktadır. B) Sayısal ve sözel yetenek arasında, yasa bağlı olarak ters yönde bir iliski bulun- maktadır. C) Yas arttıkça yetenekler bağımsızlasmaktadır. D) Eğitim düzeyi arttıkça öğrencilerin yetenekleri arasındaki farklar azalmaktadır. E) Yas arttıkça ilgilerin değismesi yeteneklerin farklılasmasına yol açmaktadır.

97 kpss Birey bir mesleği statü elde etme, para kazanma, baskalarına yardım etme gibi durumlarla iliskilendiriyorsa bireyin asağıdaki özelliklerinden hangisi, o bireyin meslek seçiminde daha etkili olur? A) İlgileri B) Değerleri C) Yetenekleri D) Kisiliği E) Ailesi

98 kpss Yapılan bir arastırmada, ÖSS’ye giren öğrencilerin tercih listeleri incelenmistir. İnceleme sonucunda, öğrencilerin % 75’inin ilk sıralarda tıp fakültelerini seçtikleri saptanmıstır. Birçok lise mezunu için gerçekçi olmayacak bu hedefin belirlenmesinde en çok etkili olan asağıdakilerden hangisidir? A) İlgi B) Değer C) Yetenek D) Akademik basarı E) Benlik algısı

99 Kadınlara özgü cinsiyet rolüyle ilgili kalıp yar-
gılara sahip bir genç kızın meslek seçiminde, asağıdaki etkenlerden hangisinin, diğerlerin- den daha fazla rol oynaması beklenir? (2008) A) İsinden çok para kazanmak B) Üst düzey yönetici olmak C) İnsanlarla rekabet etmek D) İnsanlara yardımcı olmak E) Toplumda statü kazanmak

100 Bir öğrenci, kendisi ile yapılan görüsmede “Hangi mesleği tercih etmem gerektiğini çok düsündüm ve sonunda gazetecilik okumaya karar verdim. Çünkü bu meslek yeniliklere ve değisikliklere açık olup, aynı zamanda uygun kosullar olusursa kolay yoldan ün sahibi olmayı da sağlıyor” diyerek kendisini ifade etmistir. Öğrencinin düsünceleri gözetildiğinde, meslek seçiminde asağıdaki niteliklerden hangisine göre hareket ettiği yorumu yapılabilir? A) Yetenek B) İlgi C) Değer D) Kisilik E) İhtiyaçlar

101 Meslek seçimine ilişkin aşağıdaki seçeneklerde verilen ifadelerden hangisinin doğru olduğunu söylemek mümkündür? A) Meslek seçiminde çevreden ziyade bireyin nite- likleri ve ihtiyaçları gözetilmelidir. B)Meslek seçimi olabildiğince erken yaşlarda ya- pılmalıdır. C) Birey seçtiği ve hazırlandığı meslekte yaşam boyu devam etmelidir. D)Toplumsal konumu iyi olan ve popüler meslek- ler öncelikli tercih edilmelidir. E) Meslek seçiminde mesleğin getirilerine göre tercih yapılmalıdır.

102 Meslek Seçim Kuramları
1. Gingzberg ve Arkadaşlarının Gelişim Kuramı A) Hayal Fantezi Dönem (7-11) B) Geçici Seçimler Dönemi (11-17) - İlgi basamağı (11-12 yaş) -Yetenek basamağı (13-14 yaş) -Değer basamağı (15-16 yaş) -Geçiş dönemi basamağı (17-18 yaş) C) Gerçekçi Seçimler Dönemi (17-22) Araştırma, ( Yaş) billurlaşma(19 – 21 Yaş) belirleme (21 – 23 Yas)

103 kpss Ahmet 5 yasındayken kendisine ”Ne olacaksın?” diye sorulduğunda futbolcu olacağını söylemekteydi. Ancak Ahmet yasına geldiğinde futboldan hala hoşlanmasına rağmen futbol oynamanın kendisine uygun olmadığını fark ederek futbolcu olmaktan vazgeçti. Gingzberg ve arkadaşlarına göre, Ahmet’in bu kararı aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir? A) İlgi B) Yetenek C) Kesfetme D) Belirleme E) Değer

104 Super’in Benlik Kuramı
1) Büyüme Evresi (0-14 yaş) a) hayal basamağı (4-10 yaş) b) İlgi basamağı (11-12 yaş) c) Yetenek basamağı (13-14 yaş) 2) Araştırma Evresi ( yaşlar) a) Deneme basamağı (14-17 yaşlar) b) Geçiş basamağı (18-21 yaşlar) c) Sınama ve izleme basamağı ( yaşlar) 3) Yerleşme Evresi (25-44 yaş) 4. Koruma Evresi ( yaşlar) 5) Çöküş Evresi ( 65 yaş ve sonrası) BAYKOÇ ŞEKLİNDE KODLANABİLİR

105 2013 (ÖSYM) “Ben çok yetenekliyim, çok güzel resim yapabiliyorum. Bu nedenle ressam olabilirim.” düşüncesiyle güzel sanatları seçen bir gencin bu kararı hangi kuramcının görüşüyle açıklanabilir? A) O’Hara ve Tiedeman B) Roe C) Ginzberg ve arkadaşları D) Parsons E) Super

106 2011 Lise 2. sınıf öğrencisi Ayşe, okul rehber öğretmenine şunları anlatır: İlköğretim 8. sınıfta iken annemle liseleri gezerek bilgi toplamıştık. Çocuklarla ça-lışmak istediğim için meslek liselerini de ziyaret etmiştik. Bir rehber öğretmen, fik-rimin ileride değişebileceğine dikkat çek-tiğinden, meslek lisesini tercih etmedim. Geçen yaz bir kreşte gönüllü olarak ça-lıştım. O zaman anladım ki çocuklarla çalışmak bana göre değilmiş. Sanırım ben yardım etmekten çok insanları etki-lemeyi ve ikna etmeyi seviyorum. Super’in benlik kuramına göre, yukarı-dakileri okul rehber öğretmenine anla-tan Ayşe, hangi mesleki gelişim basa- mağındadır? A) Deneme B) Farkındalık C) Büyüme D) Belirleme E) Geçiş

107 Holland’ın tipoloji kuramına göre, Ayşe’nin baskın kişilik tipi ve kişilik ti-pine uygun meslekler aşağıdakilerden hangisi olabilir? Kişilik tipi Meslek A) Araştırıcı Sosyolog, antropolog B) Sanatçı Tiyatro sanatçısı, müzisyen, mimar C) Sosyal Psikolojik danışman, öğretmen D) Girişimci Avukat, pazarlamacı E) Gelenekçi Muhasebeci, finans uzmanı

108 Holland’ın mesleki tipoloji kuramı
Altı tip kişilik ve çevre vardır Gelenekçi Girişimci Gerçekçi Aydın/Araştırıcı Sosyal Artisitik-Sanatçı

109 Holland’a göre bireyler kisilik tiplerine uygun meslekler seçmektedirler. Holland altı kisilik tipi tanımlamaktadır: Gerçekçi, aydın, sosyal, gelenek çi, girisimci ve artistik. Aydın tipler beden güçleri yerine zihin güçlerini kullanmayı isteyen, esnek düsünceli, sabırlı, ısrarcı, bilimsel faaliyetlere ilgi duyan, bağımsız kimselerdir. Sosyal tipler ise baskalarıyla bir arada bulunmaktan, onlara yardım etmekten, ikna etmekten, insanları ve duygularını anlamaya çalısmaktan hoslanırlar. Her iki tipin de basarma güdüleri yüksektir. Buna göre, hem aydın hem de sosyal tip özel liklerini asağıdaki meslek üyelerinden hangi sinde görme olasılığı en fazladır? (2010) A) Doktor B) Jeolog C) Ressam D) Kimyager E) Muhasebeci

110 Seçil Hanım; dısa dönük, enerjik, kendine güvenli ve ikna yeteneği yüksek olan bir kisidir. Sosyal ve eğlenceli faaliyetlerden hoslanan bir kisi olan Seçil Hanım’ın organizasyon becerisi de yüksektir. Buna göre Seçil Hanım, Holland’ın kisilik tiplerinden hangisine uymaktadır? (2012) A) Girisimci B) Gerçekçi C) Arastırıcı D) Geleneksel E) Sosyal

111 Roe’nun İhtiyaç Kuramı
Çocuğun üzerine asırı derecede düsme Çocuğa soğuk davranma Çocuğu kabul etme

112 Özellik Faktör Kuramı Parsons tarafından başlatılır
Özellik Faktör Kuramı Parsons tarafından başlatılır. Minnesota Üniversitesinde geliştirilerek özellik faktör kuram adını alır

113 C) Bireysel psikolojik danışma D) Mesleki danışmanlık
Ortaöğretim son sınıf öğrencisi Begüm, psikoloji ve hukuk bölümleri arasında kararsız kalmış, bu konuda rehberlik servisinden destek istemiştir. Görüşmede, “ailem hukuk okumamı istiyor, aslına bakarsanız önemli ve popüler bir bölüm. Tercih etmeyi de ciddi anlamda düşünüyorum. Ancak psikoloji bölümü de bana çok cazip geliyor. Hastanede psikologların çalışma ortamını bir tanıdığım vasıtasıyla yakından inceleme fırsatı buldum. Bana uygun olduğu kanaatine ulaştım. Psikoloji popüler bir alan hem de iş imkânlarının geniş olduğunu düşünüyorum” diyerek kendisini ifade etmiştir. Öğrencinin ifade ettikleri sonrası okul rehber öğretmeninin yapacağı çalışmalar aşağıdaki rehberlik yardımlarından hangisi ile ilişkilendirilebilir?   A) Meslekleri tanıtma B) Eğitsel rehberlik   C) Bireysel psikolojik danışma   D) Mesleki danışmanlık   E) Tamamlayıcı rehberlik

114 Verilen bilgiler dikkate alındığında, Super’in Benlik Kuramı’na göre öğrencinin hangi evrede olduğunu söylemek mümkündür? A) Geçiş evresi B)Değer evresi C)Geçici seçimler evresi D)Deneme evresi E)Billurlaşma evresi

115 Soru Tarzı Ahmet meslek seçimi konusunda yoğun kararsızlıklar yaşamakta ve rehberlik servisinden yardım istemektedir. Psikolojik danışmanın Ahmet’e uygun bir mesleki danışmanlık yapması için onun hangi özelliğini özellikle ön planda tutması gerekir? A) Ailesinin ekonomik durumu B) İlgileri C) Kişiliği D) Meslekteki istihdam olanakları E) Özel ve genel yetenekleri

116 2010 KPSS Aşağıdaki mesleki gelişim görevlerinden hangisi bir kimsenin kendini kabulüyle yakından ilgilidir? A) Üst okullara giriş koşullarını inceleme B) İlgi duyulan meslekleri inceleme C) Meslek değerleri geliştirme D) Erişilebilir meslek hedefleri belirleme E) Meslek hedefleriyle ilgili faaliyetlere yönelme

117 BİREYİ TANIMA TEKNİKLERİ
BİREYİ TANIMANIN AMAÇLARI bireyi tanıma hizmetinin ilk amacı bireyi kendisine tanıtmaktır. Bununla birlikte; Gerçekçi bir benlik kavramı gelistirmesine ve problem çözme becerileri kazan- masına yardımcı olmak, Sağlıklı bir kisilik gelisimine ve uyum sağlamasına yardımcı olmak, Ders programı ve etkinlikleri düzenlemek, öğrencinin ilgi ve ihtiyaçlarına uygun yöntem ve teknikleri seçmek, en uygun değerlendirme yöntemlerini belirlemek, Her öğrencinin potansiyelini en üst düzeyde kullanmasını sağlamak, Yetenekleri, ilgileri ve tutumları doğrultusunda doğru seçimler yapmalarına yar- dımcı olmak ve bu doğrultuda ilerlemelerini sağlamak, Sınıf içi iliskileri düzenlemek ve gelistirmek, Evlilik ve es seçiminde bireylere yardımcı olmak, A ilelerin çocuklarını tanımaları ve onları gerçekçi bir gözle değerlendirmelerini sağlamak vb. için öğrencilerin tanınması gereklidir.

118 2013 (ÖSYM) Aşağıdakilerden hangisi, bireyi tanıma faaliyetleri
içinde yer alır? A) Öğrencilerin, kendilerini keşfetmelerine yardımcı olacak sosyal etkinlikler düzenlemek B) Olumsuz öğretmen davranışlarını değiştirmek amacıyla öğretmenlere yönelik seminerler Düzenlemek C) Psikolojik danışma süreci tamamlandıktan sonra öğrencinin yaşantısındaki değişikliklerin bilinmesine yönelik çalışmalar yapmak D) Öğrencilerin ilgi, yetenek ve diğer özellikleri doğrultusunda bir eğitim programını seçmelerini Sağlamak E) Evde öğrenciyi olumsuz olarak etkileyen şartları olumluya çevirmek amacıyla veliyle görüşmek

119 TEST TEKNİKLERİ A) Maksimum performans testleri Basarı testleri • Standart Basarı Testleri • Öğretmen Yapımı Basarı Testleri Yetenek Testleri • Genel Yetenek Testleri • Özel Yetenek Testleri • Farklı Yetenek Testleri Kisilik Testleri • Kâğıt Kalem Testleri • Projektif Testler Tutum Ölçekleri İlgi Envanterleri

120 kpss Okul rehber öğretmeni Fulya Hanım öğrencilerine yetenek testi uygular ve yetenek puanlarını öğrencilerin genel basarı ortalamalarıyla karsılastırır. Çalısmanın sonunda, öğrencilerden bir kısmının yeteneklerine göre beklenenden daha yüksek basarı gösterdiklerini fark eder. Yeteneğinin üstünde basarı gösteren öğrencilerle ilgili olarak Fulya Hanım, asağıdakilerden hangisini yaparsa rehberlik anlayısına uygun davranmıs olur? A) Bu öğrencileri üstün çabalarından dolayı sınıf içinde ödüllendirip basarılarının devamını beklediğini belirtirse B) Bu öğrencilerin aileleriyle görüserek basarılarını daha da artıracak yollar üzerin- de düsünürse C) Baskı veya zorlanma altında bu basarıya ulasmıs olabileceklerini düsünerek bu öğrencilerle görüsürse D) Bu öğrencileri yeteneğinin altında basarı gösterenlere ders çalıstırmak için gö- revlendirirse (akran eğitimi) E) Bu öğrencileri model almaları için yeteneğinin altında basarı gösteren öğrenci- leri tesvik ederse

121 kpss Öğrencilerin sokak çocuklarına iliskin duygu, düsünce ve davranıs eğilimlerini arastıran bir sınıf rehber öğretmeni, asağıdaki bireyi tanıma tekniklerinden han gisini kullanmalıdır? A) Tutum ölçeği B) Görüsme C) Gözlem D) İlgi envanteri E) Anket

122 kpss Psikolojik testlerin kullanılmasına iliskin asağıdaki yargılardan hangisi doğru- dur? A) Ders, alan ve meslek seçiminde yetenek testlerine; ders dısı etkinliklerde ise ilgi envanterlerine göre yöneltme yapılmalıdır. B) Testleri sınıf rehber öğretmenleri uygulamalı; okul rehber öğretmenleri yorumla- malıdır. C) Çocuklukta kisilik çok sık değistiğinden, psikolojik testler lise ve sonrasında uy- gulanmalıdır. D) Yetenek testleri ve ilgi envanterlerini sınıf rehber öğretmenleri; kisilik testlerini ise okul rehber öğretmenleri kullanmalıdır. E) Gelecekteki basarı yordanırken yetenek testleri; öğrenme eksikliklerinin saptan- masında ise basarı testleri kullanılmalıdır.

123 2010 KPSS Lise 2. sınıfta fen bilimlerini seçen öğrencilerin fen ilgisine ilişkin gözlenen aşağıdaki durumlardan hangisi, “İlgiler geçirilen yaşantılarla artar.” ilkesini kesinlikle destekler? A) 2. sınıftaki fen ilgisi ve genel başarı puanları arasındaki korelasyonun, 1. sınıftakinden yüksek olması B) 2. sınıfta fen alanını seçen öğrencilerin 1. sınıftaki genel başarı puanlarının, 2. sınıfta fen alanını seçmeyenlerinkinden yüksek olması C) 2. sınıfta fen alanındaki öğrencilerin 1. ve 2. sınıftaki fen ilgisi ve genel başarı puanları arasındaki korelasyonun aynı kalmasına karşın, diğer alanları seçenlerde düşmesi D) 2. sınıfta fen alanını seçen öğrencilerin fen derslerindeki puanlarının, 1. sınıftaki fen dersleri puanlarından yüksek olması E) 2. sınıfta fen ilgisi ölçeğinden alınan puanların 1. sınıfta alınanlardan yüksek olması

124 2010 KPSS 2

125 GÖZLEME DAYALI TEKNİKLER
GÖZLEM TEKNİKLERİNİN İLKELERİ VE SINIRLILIKLARI Öncelikle kimin, nerede, ne kadar süre ile ve nasıl gözleneceğine ilişkin bir gözlem planı yapılmalıdır. Gözlemden önce gözlem sonuçlarının nasıl kayıt edileceği belirlenmelidir. Belli bir zamanda sadece bir kişi gözlenmelidir. Gözlem amaca uygun olarak yeterli bir zamanda yapılmalıdır. Gözlem farklı zamanlarda tekrarlanmalıdır. Birey kontrollü ve doğal ortamlarda gözlenmelidir. Birey bir bütün olarak gözlenmelidir. Gözlem sonuçları olduğu gibi kaydedilmelidir. Birey gözlendiğinin farkına varmamalıdır. Bu nedenle gözlem sonuçları bireyin gözü önünde kayıt edilmemelidir. Gözlemin ardından gözlem sonuçları hemen kaydedilmelidir. Gözlem mümkünse birden fazla gözlemci tarafından yapılmalıdır. Gözlemin ne zaman ve hangi koşullarda yapıldığı mutlaka kayıt edilmelidir. Gözlemde elde edilen bilgiler diğer bireyi tanıma teknikleriyle elde edilen bilgilerle bir arada kullanılmalıdır. Gözlenen durumun nedenleri hakkında bilgi edinmek güçtür. Gözlemin objektifliği ve bilimselliği gözleyen kişinin sahip olduğu duyusal yeterlilik ve diğer nitelikleriyle sınırlıdır.

126 GÖZLEME DAYALI TEKNİKLER DEVAM
GÖZLEM: Bu yöntemle toplanan bilgiler yüzeysel ve sınırlıdır. İçsel süreçler bilinemez. 1. Sistemsiz-gelişigüzel gözlem 2. Sistematik gözlem (katılımlı ve katılımsız gözlem) Katılımlı gözlemde gözlemci, gözlenen birey yada grupla aynı ortamda bulunmaktadır. Katılımsız gözlemde ise gözlemci gözlenen birey yada grupla aynı ortamda bulunmaz. ANEKDOT (OLAY KAYDI) Olay kaydında öğrenciyle ilgili olarak gözlenen her olay için ayrı bir kart tutulur. Bu kartta gözlenen bilgiyi tanıtıcı bilgiler, tarih, yer, gözlenen davranış, gözlemci gibi bilgiler yer alır.

127 Gözlem, anekdot (olay kaydı), gözlem listesi, derecelendirme ölçeği ve özellik kayıt çizelgesi gözleme dayalı tekniklerdir GÖZLEM LİSTESİ: Gözlenecek davranış ifadelerinin var olup olmadığının ‘evet’ ya da ‘hayır’ şeklinde cevaplandırılması ve bu şekilde kaydedilmesi tekniğidir. ÖZELLİK KAYIT ÇİZELGESİ: Öğrencilerin değişik alanlardaki özellikleri (liderlik, yaratıcılık vb.) izlenerek yazılır. DERECELENDİRME ÖLÇEKLERİ : Bir bireyin belirli bir konuda çeşitli davranış özellikleri hakkında sıralanmış açıklayıcı ifade yada cümlelerin bireyi tanıyan ve gözlemi yapan kişi tarafından işaretlenmesini esas alır. Örn: Öğrencilerin tahtaya kalkma düzeyleri. Gözlem sonuçlarının sayısal verilere dönüştürülmesini sağlar. Derecelendirme ölçeklerinde bazı hatalarla karşılaşılmaktadır. Bunlar; Genelleme hatası, kişisel yanlılık hatası, mantık hatası, gözlem yetersizliği hatası. Yanıltma hatası .

128 Derecelendirme ölçeklerine ve gözleme karışan hatalar
Genelleme hatası Mantık hatası Kişisel yanlılık hatası Yanıltma hatası Derleme hatası Anlam hatası

129 kpss Özel bir okul yöneticisi, is başvurusunda bulunan birkaç aday öğretmenle görüşmüş ve bu görüşmede izlenimlerini önceden hazırladığı bir derecelendirme ölçeğine kaydetmiştir. Daha sonra derecelendirme ölçeklerini gözden geçirdiğinde adaylara çoğunlukla düşük puanlar verdiğini fark etmiştir. Buna göre, okul yöneticisinin adaylara düşük puanlar vermesi, derecelendirme ölçeklerinin kullanılmasında karşılaşılan hata türlerinden hangisiyle açıklanabilir? A) Genelleme B) Mantık C) Anlam D) Yetersiz gözlem E) Kişisel yanlılık

130 Zeynep Öğretmen, öğrencilerini bazı niteliklerine göre gözlemleyip derecelendirme ölçeğine kayıt etmektedir. Aşağıdaki durumlardan hangisinde, Zeynep Öğretmen mantık hatası yapmaktadır? A) Sınıfa yeni gelen Sibel’in teneffüste tek başına oturduğunu görmesi üzerine onun arkadaşlık ilişkilerinin iyi olmadığı yargısına varması B) Derslerinde başarılı olan Aysel’i, liderlik özelliği olan bir öğrenci olarak değerlendirmesi C) Gözlediği nitelikler yönünden öğrencilerini genellikle orta düzeylerde derecelendirmesi D) Derslerinde yüksek notlar alan öğrencileri zeki olarak nitelendirmesi E) Derslerinde başarısız olan Ekin’i, arkadaşlarıyla ilişkilerinde sorunlu olarak değerlendirmesi

131 kpss Gözlemlerin kaydedilmesi için kullanılan araçlardan biri derecelendirme ölçekleridir. Gözlemciler derecelendirme ölçekleriyle gözledikleri kisinin, ölçekte bulunan davra- nısları gösterme sıklığını kaydederler.Gözlem amacıyla derecelendirme ölçeklerinin hazırlanıp kullanılmasında, I. Gözlenen özelliklerin sayısı sınırlı tutulmalıdır. II. Gözlemci gözlem sonuçlarını kimseyle paylasmayacağı konusunda önceden gözlenene güvence vermelidir. III. Aynı davranıs birden çok kisi tarafından gözlenmelidir. IV. Gözlenen davranıslar açığa vurulmayan duyguları ortaya çıkarmaya yönelik ol- malıdır. V. Aynı davranıs birden fazla kez gözlenmelidir. ifadelerinden hangileri dikkate alınmalıdır? A) I, II ve IV B) I, II ve V C) I, III ve V D) II, III ve IV E) III, IV ve V

132 Bireyin kendi anlatımına dayalı teknikler
Problem Tarama Listesi: Öğrencilerin sağlık, okul, öğretmen, ders, aile, toplumsal ilişkiler, mesleki gelecek ve kişiliklerine ilişkin problemlerini kendi görüşleriyle ortaya çıkarmak ve problemlerin giderilmesi için çözüm yollarını belirlemek amacıyla uygulanır. Anket: Belirli bir konuda, farklı bireylerin, kişisel olarak görüşlerini, tutum ve duygularını saptamak amacıyla hazırlanmış bir soru grubudur. Anketle ‘görüş’ sorulur.

133 2011 KPSS

134 Daha çok okul öncesi ve ilköğretimde kullanılır.
ARZU LİSTESİ: Bireye arzularının neler olduğu sorularak bunları listelemesi istenir. Arzu listesi ile çocuklara; “ üç dilek hakkı verilse neler istersiniz? Dünyaya tekrar gelecek olsanız nasıl biri olmak isterdiniz?” gibi sorular sorulur. Daha çok okul öncesi ve ilköğretimde kullanılır. OTOBİYOGRAFİ : Bireyin kendisi hakkındaki görüşlerini yine kendisinin yazılı olarak rapor etmesidir. Sübjektif bir yöntemdir. Tek başına yeterli olmayabilir. İki türü vardır. Kontrolsüz-sınırsız otobiyografi Kontrollü-sınırlı otobiyografi Otobiyografinin yorumlanmasında dikkat edilecek noktalar Otobiyografinin uzunluğu, yazının düzeni, yazının genel havası, anlatım düzeyi, yazıdaki eksiklikler, yazının tutarlılığı,

135 2011 KPSS

136 2007 KPSS Bir sınıf öğretmeni okula yeni gelen lise birinci sınıf öğrencilerinin geçmiş eğitim yaşantılarını, aile ilişkilerini ve yaşadıkları önemli olayları öğrencilerin kendi yazılı ifadeleri yoluyla öğrenmek istemektedir. Bu sınıf öğretmeninin hangi rehberlik tekniğini kullanması uygun olur? A) Anket B) Kime göre ben neyim? C) Otobiyografi D) Anekdot (olay kaydı) E) Sosyometri

137 ÖĞRENCİ TANIMA FİŞİ: (Adı, adresi, ailesiyle ilgili bilgiler, sağlık durumu, okulla ilgili bilgiler vb.) KİMDİR BU?: Bir grup içindeki bireylerin kendilerini nasıl algıladıklarını ve diğer bireyler tarafından nasıl algılandıklarını anlamaya yarayan bir tekniktir. Sınıfın en çok sevileni kim, sevilmeyeni kim, yardımseveri kim, bencili kim, yalnızı kim, utangacı kim, saldırganı kim, düzenlisi kim, dağınığı kim, çalışkanı, tembeli vb. KİME GÖRE BEN NEYİM?: Bireyin kendi gözüyle diğer bireyler tarafından nasıl değerlendirildiğine ilişkin bilgilerdir. SOSYAL UZAKLIK ÖLÇEĞİ: Sosyometriye benzer. Grup içi ilişkileri belirlemeye yarayan bir tekniktir. Burada sınıf rehber öğretmeni öğrenci listesinin üzerine beşli bir derecelendirme yazar. 1 için “en yakın”, 5 için “en uzak” yazar. Öğrencide sınıf listesinden kendisine yakın ve uzak olan öğrencileri değerlendirir.

138 2010 KPSS 1

139 2013 (ÖSYM) Bireyin kendisini nasıl algıladığı ile başkaları tarafından nasıl algılandığı hakkında ipucu veren teknik aşağıdakilerden hangisidir? A) Kimdir bu B) Sosyometri C) Sosyal uzaklık ölçeği D) Anekdot E) Vaka incelemesi

140 SOSYOMETRİ : Bir grubu oluşturan bireylerin sosyal ilişkileri, grubun yapısı, grup içindeki alt gruplar, grubun genel görünümü hakkında objektif bilgi edinmek için kullanılan güvenilir bir tekniktir. Yani gruptaki; liderler, istenmeyenler, karşılıklı istenenler, klikler, dengesizler, kız erkek ilişkileri gibi ilişkiler tespit edilir.

141

142 2010 KPSS 2

143 2013 (ÖSYM) Sosyometri tekniğiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır ? A) Gruptaki sosyal ilişki örüntüsünü belirleme olanağı sağlar. B) Uygulanacak grup üyelerinin birbirlerini yeterince tanıması gerekir. C) Sonuçları, birey ve grup hakkında genelleme yapma olanağı sağlar. D) Sonuçları, grafiğe dönüştürülebilir E) Uygulama, öğrencilerin sosyalleşmelerine katkıda bulunabilir. .

144 GÖRÜŞME (MÜLAKAT) : Belli bir amaçla bir araya gelen iki ve ya daha fazla kişinin sözel veya sözel olmayan davranış ve teknikler kullanarak yaptıkları bir etkileşimdir. Görüşme, belli bir zamanda, yerde ve sınırlı bir sürede, saptanmış bir amaç için belli bir plan ve düzen içinde taraflarca kararlaştırılarak yapılır. Bu noktada konuşmadan farklıdır. PSİKODRAMA : Bireyin kendisi için kaygı ve üzüntü kaynağı olan bir psikolojik problemini bir rol olarak alıp bir grup karşısında gerçek yaşamında olduğu gibi oynayarak ortaya koymasıdır. Psikodrama bireyin iç dünyasını tanıma ve değerlendirme fırsatı sunan bir tekniktir. SOSYODRAMA : Bir grup bireyin bir sosyal problemle ilgili bazı rolleri paylaşarak izleyiciler karşısında gerçek hayatta olduğu gibi oynamalarıdır. Her birey kendini değil seçilen sosyal problemin içinde bir başkasının rolünü oynar. Bu teknikle öğrencilerin sosyal yönleri geliştirilebilir ve öğrencilerin kişisel-sosyal ihtiyaçları hakkında sağlam bilgiler elde edip uzmanlarla işbirliği içinde onlara yardımcı olmanın yollarını arayabilirler. Her öğretmen uygulayabilir. Örn: İş aramakta olan bir kişinin iş ve işçi bulma kurumundaki kimseler ile nasıl ilişki kuracağını ve işe nasıl müracaat etmesi gerektiğini sınıfta canlandırmak sosyodrama tekniğini kullanmak demektir.

145 2010 KPSS 2

146 OYUN TERAPİSİ : Oyun terapisi, önceden hazırlanmış bir bir oyun ortamında serbestçe oynarken çocukların duygu ve davranışlarının gözlem yolu ile incelenmesine yarayan bir tekniktir. Çocukların aralarında kurdukları oyun düzeni, oyuncakları kullanma biçimi, oyuncaklarla kendi aralarında kurdukları ilişkiler, onların duyguları, temel ihtiyaçları, tepkileri, sevgileri, nefretleri ve saldırganlıkları v.b davranışları hakkında bir fikir edinilebilir. EV ZİYARETLERİ : Ev ziyaretleri, çocuğun aile ortamı hakkında ilk elden bilgi toplamaya olanak vermesi açısından etkili bir bilgi toplama tekniğidir. Görüşme, psikodrama, sosyodrama, oyun terapisi ve ev ziyaretleri etkileşime dayalı tekniklerdir.

147 VAKA İNCELEMESİ (OLAY İNCELEMESİ): Bir bireyin tüm yönleri ile ayrıntılı bir şekilde incelenmesi demektir. Buna göre P.D.R te vaka incelemesi, özel problemleri, öğrenme güçlükleri, sosyal uyum zorlukları olan ve normal yardımların dışında özel ilgi isteyen bireyler üzerinde uygulanmalıdır. VAKA KONFERANSI: Bir bireyin davranışlarını daha iyi anlamak ve yorumlamak amacı ile bir grup danışmanın yada uzman personelin bir araya geldiği bir toplantıdır. Vaka konferanslarına bireyi yakından tanıyan ve birey hakkında yeterli bilgi toplayan uzmanlar ile diğer uzmanlar ve danışmanlar katılır.

148 VELİ KONFERANSI (GÖRÜŞMESİ) : Çocuğun başarı ve uyum durumu, özel ihtiyaçları, problemleri ve önemli bir davranışı hakkında görüşmeler yapılır. BİBLİYOTERAPİ : P.D.R de bireyin sorunları ile ilgili konularda okuyarak kendisine psikolojik yardım sağlama tekniğidir. FİLM TERAPİSİ (SİNETERAPİ): Bireyin problemi doğrultusunda, çözüm sürecine ilişkin değişik bakış açıları gösteren bir film izlettirilmesine dayalı bir tekniktir. Burada filmin karakterleriyle kişinin kendisini özdeşleştirmesi ve probleminin çözümüne ilişkin çözümler üretmesi amaçlanmaktadır. TOPLU DOSYA : Aslında toplu dosya P.D.R de bir teknik değil, çeşitli tekniklerle toplanan bilgilerin özetlendiği, bir tür merkezi kayıt tutma sistemidir.

149 YETENEK - BAŞARI KARŞILAŞTIRILMASI: Öğrencilerin yeteneklerine göre başarılı olup olamadıklarını belirlemek için P.D.R. te yaygın olarak kullanılan tekniğin adıdır. Bu durum üç şekilde araştırılır; 1. Başarısı yeteneklerine uygun olanlar 2. Yeteneklerinin altında başarı gösterenler. Bu öğrencilerin başarısı düşüktür. 3. Yeteneklerinin üstünde başarı gösterenler. Bu öğrenciler yüksek başarı gösterenlerdir.

150 I. Okulun rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili yıllık program ve yürütme planının hazırlanmasını sağlayarak uygulanmasını izler. II. Okulun tür ve özelliklerine göre gerekli eğitsel ve mesleki rehberlik etkinlikleri planlar, programlaştırarak uygular veya uygulanmasına rehberlik eder. III. Sınıf rehberlik çalışmaları kapsamında eğitsel ve meslekî rehberlik etkinliklerini, rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri servisinin organizasyonu ve rehberliğinde yürütür. Rehberlik hizmetleri örgütlenmesinde yukarıda belirtilen görevler, sırasıyla kimler tarafından yürütülmektedir? A) Okul müdürü-Psikolojik danışman-Sınıf rehber öğretmeni B) Psikolojik danışman-Branş öğretmeni-Sınıf rehber öğretmeni C) Okul müdürü-Eğitim sosyologu-Eğitim psikologu D) Sınıf rehber öğretmeni-Eğitim sosyologu-Psikolojik danışman E) Sınıf rehber öğretmeni-Koordinatör rehber öğretmen-Psikolojik danışman

151 ÖĞRETMEN ÖĞRENCEİ İLETİŞİMİ
İLETİŞİM NEDİR? Tam mesaj- Tamamlanmamış mesaj- Çiftli mesaj KOŞULSUZ KABUL SAYDAMLIK EMPATİ İLETİŞİMİN OLMAZSA OLMAZLARI

152 Kişilerarası ilişkilerde ve Psikolojik danışmada kullanılan teknik ve beceriler:
Dinleme -- Etkin dinleme -- Edilgen dinleme Kendini açma Koşulsuz kabul Onaylama Yüzleştirme Bağlama Desteklemek

153 Kendini açma Kendini katma- Geçmişten çok şu ana yöneliktir. Etkileme Ben dili Sen dili ÖZ SAYGI NEDİR? Öz ben (benlik imgesi) İdeal ben Öz saygı geliştirici dil kalıpları

154 Çatışma çözme stratejileri
Kaplumbağa taktiği (geri çekilme) Ayıcık (alttan alma) Tilki (Uzlaşma) Köpek balığı (Zorlama) Baykuş (Yüzleşme)

155 JOHARİ PENCERESİ AÇIK ALAN KÖR ALAN GİZLİ ALAN KARANLIK ALAN

156 AKRAN DANIŞMANLIĞI AKRAN ARABULUCULUĞU

157 2010 Bir öğrencinin duygularından söz etmesini sağlamada aşağıdaki sorulardan hangisi en etkilidir? A) Annene karşı hissettiğin duyguların sence kaynağı nedir? B) Sen bu durum karşısında ne hissediyorsun? C) Bu duyguların seni nasıl yıprattığının farkında mısın? D) Duygularını daha uygun şekilde açıklamanın yollarını düşündün mü? E) Nasıl bir haksızlığa uğradığını arkadaşlarınla tartışmayı denedin mi?

158 HATASIZ KUL OLMAZ (2008) Koşulsuz kabul
Biz dile ve söze değil öze ve hale bakarız (2010) SAYDAMLIK (Tutarlılık)

159 2010 Öykü hanım ile kızı Hülya arasında şöyle bir konuşma geçer
TÜLİN: Okuldan nefret ediyorum. Keşke okula gitmek zorunda olmasaydım. ÖYKÜ: Öğretmenini seviyordun ne oldu? Tülin : Tamam ama her dersten ödev veriyor. Yapmamız gereken tüm ödevlerden nefret ediyorum. Bu durumda Öykü Hanım aşağıdakilerden hangisini söylerse “empati” tanımına uygun bir tepki vermiş olur? A- Bunları niye yapmak zorunda olduğunu anlamıyorsun B. Öğretmeninle bu konuyu konuşmanın bir yararı olur mu? C. Çok fazla ödevin var ve bu seni yıldırıyor D. Ödevlerini yetiştiremediğin için oynayacak vaktin kalmıyor E. Ödevlerini yetiştirmede sana yardım edebilirim.

160 2013 (ÖSYM) “Ailem beni hiç anlamıyor, kendimi çok yalnız hissediyorum.” diyen bir öğrenciye öğretmeni aşağıdakilerden hangisini söylerse empatik bir tepki vermiş olur? A) Sence ailen seni neden anlamıyor olabilir?” B) “Sen yanlış düşünüyor olabilir misin?” C) Çocukluğundan bahsedebilir misin?” D) “Bunu onlara söylemelisin.” E) Ailenin sana daha yakın davranmasını istiyorsun.”

161 Özel Eğitim Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetlerinin Örgütlenmesi
Ülkemizde PDR hizmetlerinin örgütlenmesi, sırasıyla bakanlık, il ve ilçe, okul düzeyindedir. Bakanlık Düzeyinde PDR Hizmetleri Örgütü Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü, PDR ve özel eğitim hizmetlerine ilişkin ülke genelindeki en üst organizasyondur. İl/İlçe Düzeyinde PDR Hizmetleri Örgütü Valiliğe bağlı olarak milli eğitim müdürlerinin idareciliğinde örgütlenmiştir. Milli eğitim müdürlerine, bu alanda yetki ve sorumluluk verilmiş milli eğitim müdür yardımcısı veya şube müdürü yardımcı olur. Millî Eğitim Müdür Yardımcısı/Şube Müdürü Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri İl Danışma Komisyonu Rehberlik ve Araştırma Merkezi Okul Müdürlükleri

162 3-Okul Düzeyinde PDR Hizmetleri Örgütü
Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yürütme Komisyonu Okul Müdürü Müdür Yardımcıları Koordinatör Psikolojik Danışman Psikolojik Danışman Sınıf Rehber Öğretmeni Diğer Öğretmenler

163 2006 KPSS Okul rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleriyle ilgili yıllık program ve yürütme planının hazırlanmasını sağlamak ve uygulanmasını izlemek, aşağıdakilerden hangisinin görevidir? A) Okul müdürü B) Müdür yardımcısı C) Koordinatör psikolojik danışman D) Psikolojik danışman E) Sınıf rehber öğretmeni

164 2006 KPSS Dersleri dinlemeyen ve devamlı arkadaşlarıyla konuşan Ali’ye öğretmenin gösterebileceği aşağıdaki davranışlardan hangisi rehberlik anlayışına uygun olur? A) Ali’yi disiplin kuruluna bildirmek B) Sınıftaki diğer öğrencilerin Ali’yle konuşmasını yasaklamak C) Ali’yi okul idaresine şikâyet etmek D) Okulun psikolojik danışmanıyla, Ali için ne yapılabileceğini görüşmek E) Derste her konuştuğunda Ali’ye ceza vermek

165 2006 Sınıfta sürekli olarak üzgün ve huzursuz görünen bir öğrenciye yardım etmek için öğretmenin aşağıdakilerden hangisini yapması en uygun olur? A) Ders sırasında, üzüntüsünün nedenini sormak B) Doktora gitmesi gerektiğini söylemek C) Anne-babasını görüşmeye çağırmak D) Rehberlik ve psikolojik danışma uzmanıyla görüşmesini sağlamak E) Öğrencinin yakın arkadaşlarından onun hakkında bilgi almak

166 2007 Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği’ne göre, okulda rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için, fiziksel şartları, uygun çalışma ortamını ve araç-gereci sağlamak aşağıdakilerden hangisinin görevidir? A) Okul psikolojik danışmanının B) Okul müdürünün C) Sınıf rehber öğretmeninin D) Koordinatör psikolojik danışmanının E) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonunun

167 2008 Aşağıdakilerden hangisi psikolojik danışma ve rehberlik çalışmalarında sınıf rehber öğretmenlerinin üstlenmesi gereken görevlerden biri değildir? A) Sınıf içinde etkili bir paylaşım ortamı oluşturmak B) Sınıfta psikolojik sağlığı geliştirici bir ortam yaratmak C) Öğrencilere kişiler arası ilişki kurmada model olmak D) Öğrencilerin psikolojik sorunlarını çözmek E) Öğrencilere temel sosyal becerileri kazandırmak

168 2009 Lise I. sınıf öğrencilerinin sınıf rehber öğretmeni
olarak görevlendirilen Merve Hanım, I. rehberlik planını sınıfın ihtiyaçlarına göre şekillendirmek II. veli toplantısı yaparak ailelere beklentilerini anlatmak III. problem tarama listesi uygulamak IV. rehber öğretmenin rol ve sorumluluklarından bahsetmek V. oryantasyon çalışması yapmak VI. okul rehber öğretmeniyle bağlantı kurmak çalışmalarını hangi sırayla yaparsa rehberlik anlayışına en uygun davranmış olur? A) I, V, III, IV, II ve VI B) III, I, V, IV, II ve VI C) IV, III, I, VI, V ve II D) V, I, VI, III, II ve IV E) VI, IV, V, III, I ve II

169 PSİKOLOJİK DANIŞMA KURAMLARI
16 Tane soru var hepside Hümanist (İnsancıl Kuram) Ne soruluyor? Koşulsuz kabul- Saydamlık- Empati- Öz saygı-Ben dili vb.

170 ÖSYM 2011 Yetmiş iki millete bir gözle bakmayan, halka müderris olsa da, Hakk’a asidir. Yunus Emre’nin bu sözü, insancıl yak-laşıma göre, öğretmen-öğrenci iletişi-minde aşağıdakilerden hangisinin öne-mine örnek verilebilir? A) Empati B) Koşulsuz kabul C) Tarafsızlık D) Bağdaşım E) Kendini gerçekleştirme

171 ÖSYM 2011 Uzun zamandan beridir gerçek hayatın başlamak üzere olduğu izlenimine kapıl-mıştım. Fakat her zaman yolumun üzerin-de bir engel, öncelikle erişilmesi gereken bir şey, bitmemiş bir iş, hizmet edilecek zaman, ödenecek bir borç oldu. Sonra ha-yat başlayacaktı. Sonunda anladım ki bu engeller benim hayatımdı. Alfred D. Souza’nın bu sözleri, insancıl yaklaşıma göre, insan yaşamında aşa- ğıdakilerden hangisinin eksikliğine vur-gu yapmaktadır? A) Varoluşsal biçimde yaşama B) İçten geldiği gibi davranma C) Problem merkezli olma D) Başkalarıyla yoğun ilişkiler kurma E) Demokratik karakter yapısına sahip olma

172 İnsancıl Kuram devam Mutlaka bilinmesi gereken kavramlar
Yaşantılara açık olmak (SORULDU) Varoluşsal biçimde yaşamak (Soruldu) Organizmaya daha fazla güven (SORULMADIIIII) Daha tam olarak fonksiyonda bulunma (SORULMADIIII) (Psikolojik özgürlük, duyu organlarını daha çok kullanır. Okur, araştırır, ailesine zaman ayırır, gezer, eğlenir) Yani yaşamı ıskalamaaazzz

173 SORU TARZLARI

174 Lise son sınıfta okuyan Emel TM alanında eğitimini sürdürmektedir
Lise son sınıfta okuyan Emel TM alanında eğitimini sürdürmektedir. Derslerinde başarılı bir öğrenci olan Emel’in ailesi ve öğretmenleri onun hukuk alanında öğrenim görmesini düşünmelerine ve bu konuda fikir bildirmelerine rağmen Emel Ekonomi alanında eğitim almayı istediğini söylemektedir. Buna göre Emel’in öğretmenleri ve ailesi özellikle rehberlik ilkelerinden hangisine uygun davranmamaktadırlar? A) Rehberlik bütün öğrencilere yöneliktir. B) Süreklilik gerektirir C) Özerklik esastır D) Bireysel farklılıklara saygı esastır E) Bireyi merkeze alan bir eğitim sistemini savunur

175 Bir ilköğretim okulunda görev yapan rehber öğretmen kız öğrencilerden bir tanesinin ailesinden sürekli şiddet gördüğünü bir başka öğrenciden öğrenir. Böyle bir durumla karşılaşan rehber öğretmenin yapması gereken en uygun davranış aşağıdakilerden hangisidir? A) Durumu okul yönetimine bildirerek yasal sürecin başlatılmasını sağlamak B) Öğrencinin durumu ile ilgili bir süre gözlem yapmak C) Öğrencinin durumunu ailesi ile görüşmek D) Durumu Cumhuriyet Savcılığına bildirmek E) Öğrenciyle görüşerek psikolojik danışma hizmeti sunmak

176 Rehber öğretmen Aysun hanım okul müdürüne gelerek “Okulun çevresinde madde kullanımının yaygınlaştığını, bu durumun okula da sıçramasından korktuğunu bu nedenle öğrenciler ve velilerle bu konuda toplantılar yapacağını” söylemiştir. Aysun hanım hangi rehberlik hizmetini devreye sokmak istemektedir? A) Çare bulucu B) Önleyici C) Geliştirici D) Krize müdahale edici E) Ayarlayıcı

177 Bir okula yeni atanan stajyer rehber öğretmen Akif Beye bir kız öğrenci gelerek cinsel istismara uğradığını söyler. Akif Bey aşağıdakilerden hangisini yaparsa rehberlik ilkelerine uygun davranmış olur? A) Durumu ailesiyle görüşürse B) Meslektaşlarıyla paylaşırsa C) Cumhuriyet Savcılığına bilgi verirse D) Öğrencinin kimliğini gizli tutarak okul müdürünü yasal süreci başlatmak için bilgilendirirse E) Öğrenciye psikolojik danışma hizmeti verirse

178 İkinci sınıf öğretmeni Damla Hanım’ın Ali isminde aşırı hareketli, dikkatini uzun süre yoğunlaştıramayan bir öğrencisi bulunmaktadır. Damla Hanım okul rehber öğretmeninden yardım ister. Rehber öğretmen Ali’de “dikkat eksikliği-hiperaktivite” davranış problemi olacağından kuşkulanır. Damla öğretmenden Ali’yi sınıfta, pencereden uzak ve tahtaya yakın bir yerde oturtmasını, ödevlerini yaparken sıklıkla ara vermesini ister. Bu önerilere uyan Damla öğretmen bir süre sonra Ali’nin daha iyi öğrendiğini, dikkatinin de az dağıldığını fark eder. Damla öğretmenin sınıfında gerçekleştirdiği çalışma rehberliğin hangi işleviyle ilgilidir? A. Duruma alışma B. Krize müdahale C. Tamamlayıcı D. Önleyici E. Ayarlayıcı

179 Kız çocuklarını devletin verdiği yardımlarla okula gönderebilen bir bölgede yaşayan ilköğretim 6.sınıf öğrencisi Hale, psikolojik danışmana, okul müdür yardımcısının kendisini taciz ettiğini anlatır. Danışman sayesinde olay gerekli mercilere taşınır ve okulda başka öğrencilerinde tacize uğradığı anlaşılır. Bunun sonucunda bazı aileler Hale ile aynı sınıfta okuyan kızlarını okula göndermezler. Danışman bu durumu fark edince diğer velilerde de aynı endişe oluşmaması amacıyla veli ve öğrencilerle toplantı yapmaya karar vererek planlar yapar. Rehber öğretmenin velilerle yapacağı görüşmeler rehberliğin öncelikle hangi işlevine yöneliktir? A. Önleyici B. Geliştirici C. Ayarlayıcı D. Tamamlayıcı E. Uyum sağlayıcı

180 İlköğretim 8.sınıf öğrencisi Gülçin okul rehber öğretmeninin yanına gelerek lise son sınıfta öğrenim gören bir erkek arkadaşı olduğunu ve ailesinin muhafazakar bir ailesi olduğu için babasının bunu duyarsa kendisine zarar vereceğini söyler. Bu durumda rehber öğretmenin öncelikle rehberliğin hangi işlevine yönelik hizmet sunması gerekmektedir? A. Düzeltici-çare bulucu B. Önleyici C. Tamamlayıcı D. Ayarlayıcı E. Uyum sağlayıcı

181 Lise ikinci sınıf öğrencisi Nurdan ailesinin başka bir ile taşınma kararı almasının hemen ardından rehber öğretmene gelerek, “benim çevrem arkadaşlarım burada yaşıyor. Böyle bir kararı kaldıramayacağım, çaresizim” demiştir. Rehber öğretmenin öncelikle sunması gereken hizmet aşağıdakilerden hangisidir? A. Önleyici B. Krize müdahale C. Çare bulucu D. Uyum sağlayıcı E. Ayarlayıcı

182 Okan öğretmen sınıfındaki bazı öğrencilerin öğrenme güçlüğü içerisinde olduklarını fark eder. Bunun temel sebebinin öğrencilerin evde çalışma ortamlarının düzenli olmadığından kaynaklandığını öğrenmesi üzerine rehber öğretmenle görüşerek neler yapılabileceği konusunda karşılıklı fikir alış verişinde bulunurlar. Bu durum aşağıdakilerden hangisi ile en iyi şekilde açıklanır? A) Ayarlayıcı rehberlik işe koşulmuştur B) Tamamlama işlevinden yararlanılmıştır C) Müşavirlik desteği vardır D) Geliştirici rehberlik ağır basmıştır E) Araştırma ve değerlendirmeye yönelik bir çalışma yapılmıştır.

183 Gökçen öğretmen üniversiteden yeni mezun olmuş bir lisede çalışma hayatına başlamıştır. Gökçen Hanım, derslerde öğrencilerinin kendisini ciddiye almamalarına üzülmektedir. Bu durumdan rahatsız olan Gökçen öğretmen okul rehber öğretmenin yanına giderek etkili ders anlatımı yapabilmesi konusunda nasıl bir yöntem izlemesi gerektiği ile ilgili bilgiler almıştır. Gökçen öğretmenin okul rehber öğretmeninden almış olduğu bu yardım rehberliğin hangi işlevinin kapsamında değerlendirilebilir? A) Tamamlayıcılık B) Ayarlayıcılık C) Önleyicilik D) Uyum sağlayıcılık E) Gelişitiricilik

184 İlköğretim 6. sınıf öğrencisi Mualla sınıf öğretmenine dönemin başında öğretmen olmak istediğini söylemiş, aradan bir süre geçtikten sonrada doktor olmak istediğini söylemiştir. Super’in benlik kuramı düşünüldüğünde Mualla’nın hangi mesleki gelişim evresinde olduğu söylenebilir? A) Büyüme B) Araştırma C) Yerleşme D) Deneme E) Koruma

185 Birnur 8. Sınıfın sonunda samimi olduğu arkadaşlarından ayrılmamak için Kız Meslek Lisesini tercih etmiştir. 9. Sınıfta okulundan memnun olan Birnur, 10. sınıfta alan derslerine girmeye başlayınca zorlanmış ve bu alanın kendine göre olmadığını düşünerek yaptığı tercihten pişmanlık duymuştur. Birnur’un yaşadığı memnuniyetsizlik, lise tercihi yaparken aşağıdaki kavramlardan hangisine sahip olmamasıyla en doğru biçimde açıklanabilir? A) Yetenek B) Yetkinlik beklentisi C) Değer D) Mesleki olgunluk E) İlgi

186 Lisede görev yapan psikolojik danısman Hakan Bey, velilere “Ergenlerle İletisim” konulu bir seminer düzenlemistir. Seminer sırasında veliler arasından Gülsen Hanım, “Hocam biz de ergen olduk ama bizim psikolojimizi düsünen olmadı. Her sorun yasadığımızda onlar ergen, çatısmaya girmeyin, üzerine gitmeyin diyorsunuz. Ancak bazen gerçekten çok zorluyorlar bizi.” demistir. Hakan Bey ise Gülsen Hanım’a “ Sizin döneminizle içinde bulunduğumuz dönemin kosulları aynı değil. Simdilerde gençler ergenlik dönemini bizler gibi yasamıyor. Biraz sabırla bu dönemi kolayca atlatabileceğinizi göreceksiniz.” seklinde cevap vermistir. Hakan Bey’in söyledikleri rehberlik hizmetleri açısından düsünüldüğünde hangi rehberlik anlayısıyla paralellik gösterir? A) Çare bulucu rehberlik B) İyilestirici rehberlik C) Gelisimsel rehberlik D) Kriz yönelimli rehberlik E) Önleyici rehberlik

187 Üç yıl önce annesi vefat etmiş olan Merve, babasıyla birlikte yasamaktadır. Bu arada babası bir bayanla tanışmış ve evlenmeye karar vermişlerdir. Ancak babası Merve’nin bu duruma karsı çıkabileceği endişesiyle düğün gününe kadar Merve’ye bu bayanla ilgili hiçbir bilgi vermemiştir. Durumu aniden düğün günü öğrenen Merve, “Bu durumu kabul etmiyorum.” diye eve gitmeyerek anneannesine taşınmıştır. Ertesi gün okula gelen Merve, okul rehber öğretmenine ağlayarak yasadığı durumu anlatmıştır. Burada okul rehber öğretmeninin, yaşamış olduğu bu psikolojik problemi asabilmesi için Merve’ye öncelikle rehberlik işlevlerinden hangisi kapsamında yardımlar sunması gerekmektedir? A) İyileştirici B) Önleme C) Krize müdahale D) Geliştirme E) Ayarlama

188 Lise son sınıf öğrencisi Arif, babasının önerdiği statüsü yüksek ve iyi para kazanabileceği meslekleri, “Bu meslekler bana uygun değil başarılı olamam ve sonucunda mutsuz olurum.” diyerek geri çevirmiştir. Babasının önerdiği meslekleri geri çevirmesi, Arif’in meslek seçim sürecinde aşağıdaki özelliklerinden daha çok hangisinin etkili olduğunun göstergesidir? A) Yeteneklerinin B) Değerlerinin C) İlgilerinin D) Tutumlarının E) Kişiliğinin

189 ÖZEL EĞİTİM TEMEL KAVRAMLAR SAPMA-ZEDELENME YETERSİZLİK (ÖZÜR) ENGEL

190 ÖZEL EĞİTİMDE Farkına Varma- Gönderme- Tanılama- Yönlendirme ve Yerleştirme süreci

191 Kaynaştırma Nedir? Kaynaştırma Türleri Kaynaştırma ilkeleri En az kısıtlayıcı ortam BEP nedir? Nasıl Hazırlanır?

192 2013 (ÖSYM) Özel eğitim hizmetleri yönetmeliğine göre, aşağıdakilerden hangisi kaynaştırma eğitiminin ilkelerinden değildir ? A) Özel eğitim gerektiren her bireyin akranlarıyla birlikte aynı kurumda eğitim görme hakkı vardır. B) Kaynaştırma eğitimine devam eden öğrenciler, özel gereksinimlerine göre birkaç sınıfta toplanırlar. C) Bütün bireyler öğrenebilir ve öğretilebilir. D) Karar verme süreci; aile-okul-eğitsel tanımlama, izleme ve değerlendirme ekibi dayanışmasına dayalı olarak gerçekleşir. E) Hizmetler bireyin yetersizliğine göre değil, bireylerin eğitim gereksinimine göre planlanır.

193 2012 ÖSYM Sınıfında özel eğitime muhtaç bir öğrencinin olduğunu bilen bir öğretmene öğrencinin sorunlarının tanımlanması ve öğrencinin sınıf içinde varlığını sürdürmesi için önemli görevler düsmektedir. Öğretmenin, özel eğitime muhtaç öğrencilerine yardım için asağıdakilerden hangisini yapması beklenmez? A) Özel eğitime muhtaç çocukların tanılanmasında, tedavisinde ve yöneltme boyutunda gerekli çalısmaları yürütmesi B) Çocukların kendilerini rahatça ifade etmelerine fırsat vererek onların duygularını yasayabilmelerine yardımcı olması C) Engelli öğrencilerin yeteneklerini en üst düzeyde sergileyebilecekleri yarısmalar, projeler gelistirmesi D) Ana babanın çocuklarını kabullenmelerine iliskin duygularının gelistirilmesine yardım etmesi E) Okuldaki diğer brans veya sınıf öğretmenleriyle bir araya gelerek daha etkin ve sürekli hizmet vermenin yollarını araması


"REHBERLİK VE ÖZEL EĞİTİM" indir ppt

Benzer bir sunumlar


Google Reklamları