İLKYARDIM NEDİR? Herhangi bir kaza veya yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda; Hayatın kurtarılması yada durumun kötüye gitmesini önleyebilmek amacı.

... konulu sunumlar: "İLKYARDIM NEDİR? Herhangi bir kaza veya yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda; Hayatın kurtarılması yada durumun kötüye gitmesini önleyebilmek amacı."— Sunum transkripti:

1 İLKYARDIM NEDİR? Herhangi bir kaza veya yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda; Hayatın kurtarılması yada durumun kötüye gitmesini önleyebilmek amacı ile olay yerinde tıbbi araç gereç aranmaksızın, mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır.

2 İLKYARDIMCI KİMDİR ? İlkyardım tanımında belirtilen amaç doğrultusunda hasta veya yaralıya tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle, ilaçsız uygulamaları yapan eğitim almış kişi yada kişilerdir.

3 İLKYARDIMIN TEMEL UYGULAMALARI
KORUMA BİLDİRME …112 KURTARMA

4 KORUMA İLKYARDIMCININ MÜDAHALE İLE İLGİLİ YAPMASI GEREKENLER NELERDİR ? Hasta / yaralının durumunu değerlendirmek (ABC) ve öncelikli müdahale edilecekleri belirlemek. Hasta / yaralının korku ve endişelerini gidermek Hasta / yaralılara müdahalede yardımcı olacak kişileri organize etmek Hasta / yaralının durumunun ağırlaşmasını önlemek için kendi kişisel olanakları ile gerekli müdahalelerde bulunmak.

5 Kırıklara yerinde müdahale etmek Hasta/ yaralıyı sıcak tutmak
Hasta/ yaralının yarasını görmesine izin vermemek Hasta / yaralıyı hareket ettirmeden müdahale yapmak Hasta / yaralının en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevkini sağlamak (112) (Hasta / yaralı hayati tehlikede olmadığı sürece asla yerinden kıpırdatılmamalıdır.)

6 BİLDİRME 112 Arandığında;
Sakin olunmalı Telefon numarası verilmeli 112 merkezi tarafından sorulan sorulara cevap verilmeli Kesin adres ve buluşma noktası verilmeli Hasta / yaralının tanımı yapılmalı Hasta/yaralı sayısı bildirilmeli Herhangi bir ilkyardım yapıldıysa belirtilmeli

7 İLKYARDIMIN ABC’Sİ NEDİR ?
A (Airway; havayolu):Hava yolu açıklığının değerlendirilmesi B (Breating; nefeslendirme) :Solunumun değerlendirilmesi ( Bak-Dinle-hisset ) C (Circulation; dolaşım):Dolaşımın değerlendirilmesi (solunum, öksürük, hareket)

8 OLAY YERİNİ DEĞERLENDİRMENİN AMACI NEDİR ?
Tekrar kaza olma riskini ortadan kaldırmak Olay yerindeki hasta / yaralı sayısını ve türünü belirlemek Yapılacak müdahaleleri planlamak

9 OLAY YERİ DEĞERLENDİRMESİNDE NELER YAPMALIYIZ!
Kazaya uğrayan araç mümkünse yolun dışına ve güvenli bir alana alınmalı. Olay yeri yeterince görünebilir biçimde işaretlenmelidir. Meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdı.r Olay yerinde sigara içilmemelidir. Gaz varlığı söz konusu ise oluşabilecek zehirlenmelerin önlenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır. Ortam havalandırılmalıdır. Kıvılcım oluşturabilecek ışıklandırma ve çağrı araçlarının kullanılmasına izin verilmemelidir.

10 Hasta / yaralı; Yerinden oynatılmamalıdır Hızla ABC değerlendirilmelidir Kırık ve kanama yönünden değerlendirilmelidir Sıcak tutulmalıdır Bilinci kapalı ise ağızdan hiçbir şey verilmemelidir

11 Tıbbi yardım istenmelidir.
Endişeleri giderilmeli nazik ve hoşgörülü olunmalıdır. Hasta / yaralının yarasını görmesine izin verilmemelidir. Hasta / yaralı ve olay hakkındaki bilgiler kaydedilmelidir. Yardım ekibi gelene kadar olay yerinde kalınmalıdır.

12 HASTA /YARALININ DEĞERLENDİRMESİNİN AMACI
Hastalık /yaralanmanın ciddiyetini değerlendirmek. İlkyardım önceliklerini belirlemek Yapılacak ilkyardım yöntemini belirlemek Güvenli müdahale sağlamak.

13 İLKYARDIMCININ BİLMESİ GEREKENLER
Hareket sistemi Dolaşım sistemi Sinir sistemi Solunum sistemi Boşaltım sistemi Sindirim sistemi

14 Hareket Sistemi Vücudun desteklenmesini, hareket etmesini sağlar ve koruyucu görev yapar. Şu yapılardan oluşur: Kemikler Eklemler Kaslar

15 Dolaşım sistemi Vücut dokularının oksijen, besin, bağışıklık elemanı vb elemanları taşır ve geri toplar. Şu yapılardan oluşur: Kalp Kan damarları Kan

16 Sinir Sistemi Bilinç, anlama, düşünme, algılama, hareketlerin uyumu, hareketlerin dengesi, iç organların çalışması, solunum ve dolaşımı sağlar. Sinir sistemi şu yapılardan oluşur: Beyin Beyincik Omurilik Omurilik soğanı

17 Solunum Sistemi Solunum yolları
Vücuda gerekli olan gaz alışverişi görevini yapar. Böylece, hücre ve dokuların oksijenlenmesini sağlar. Solunum sistemi şu organlardan oluşur: Solunum yolları Akciğerler

18 Boşaltım Sistemi Kanı süzerek, vücuda gerekli olan maddelerin vücutta tutulmasını, zararlı olanların ise atılmasını sağlayarak vücutta iç dengeyi korur. Şu organlardan oluşur: İdrar borusu İdrar kesesi İdrar kanalları Böbrekler

19 Sindirim Sistemi Ağızdan alınan besinlerin öğütülmesi, sindirilmesi ve kan dolaşımı vasıtasıyla vücuda dağıtılmasını sağlar. Şu organlardan oluşur: Dil ve dişler Yemek borusu Mide Safra kesesi Pankreas Barsaklar

20 HASTA /YARALININ İLK DEĞERLENDİRMESİ NASIL OLMALIDIR?
Bilinç değerlendirmesi (iyi misiniz?) A Hava yolu açıklığının değerlendirilmesi ( Baş çene pozisyonun verilmesi )

21 B Solunum değerlendirilmesi
( Bak- Dinle –Hisset )

22 C Dolaşımın değerlendirilmesi
Hareket Öksürük Solunum İlk değerlendirmede solunum ve dolaşım belirtileri varsa “KOMA pozisyonuna” alınır.

23

24 HASTA / YARALININ İKİNCİ DEĞERLENDİRMESİ
*Kendini tanıtır. *Hasta / yaralının ismini öğrenir ona ismi ile hitap eder *Hoşgörülü ve nazik davranarak güven sağlar. *Hasta / yaralının endişelerini giderek rahatlatır. *Olayın mahiyeti , özgeçmişleri,ne yedikleri, kullanılan ilaçlar ve allerjinin varlığı sorularak öğrenilir.

25 Baştan aşağı kontrol edilir ;
Bilinç düzeyi, anlama, algılama Solunum sayısı ritmi, derinliği Vücut veya cilt ısısı, nemi, rengi Baş,boyun Göğüs kafesi Karın boşluğu Kol ve bacaklar değerlendirilir.

26 Mevcut duruma göre yapılacak müdahale yöntemi seçilir.
İkincil değerlendirmeden sonra; Mevcut duruma göre yapılacak müdahale yöntemi seçilir.

27 TEMEL YAŞAM DESTEĞİ Hava yolu açıklığı sağlandıktan sonra,
solunumu ve/veya kalbi durmuş kişiye yapay solunum ile kalp masajı yapmaktır. Solunum durması: Solunum hareketlerinin durması nedeniyle vücudun yaşamak için ihtiyacı olan oksijenden yoksun kalmasıdır. Kalp durması: Bilinci kapalı kişide HAREKET, ÖKSÜRÜK SOLUNUM, gibi yaşam bulgularının olmaması.

28 Zaman Kritiktir 0-1 dk  Seyri iyi, Kalbin fonksiyonel bozukluğu olabilir. 0-4 dk  Geri dönüşsüz beyin hasarı beklenmez. 4-6 dk  Beyin hasarı görülebilir. 6-10 dk  Beyin hasarı olasılığı yüksek. 10 dk  Geri dönüşümsüz beyin hasarı

29 Temel Yaşam Desteği İlkyardımcı ve kazazedenin güvenliğinden emin olmak. “İyi misiniz?’’ diye sorarak bilincini kontrol etmek. Yüksek sesle yardım çağırma”112” aratmak. TYD ‘ nin ABC’si AED kullanımı

30 Bilinç değerlendirmesi
TYD Bilinç değerlendirmesi “ Nasılsın iyi misin ? ”

31 TYD Bilinci yok ise ; Çevreden yüksek sesle yardım çağrılır; 112 aratılır,

32 TYD Hasta/yaralıyı sert bir zemin üzerine sırt üstü yatırılır,yanına diz çökülür, boynunu ve göğsünü saran giysiler açılır.

33

34

35 TYD A Hava yolu açıklığının değerlendirilmesi
( Baş çene pozisyonun verilmesi )

36 B Solunum değerlendirilmesi
( Bak- Dinle –Hisset )

37 C Dolaşımın değerlendirilmesi
Hareket Öksürük Solunum

38 TYD Hasta/yaralının solunumu yok ise; Acil sistem aktive edilir (112 )

39 Uygun el pozisyonu, Göğüs kemiğinin orta noktası bası bölgesidir.

40 Kalp masajı Seri, ritmik basınç uygulanması 100/dk bası Kalp masajı /Suni solunum : 30/2

41 Kalp masajı Uygun el pozisyonu
Göğsü 1/3 oranında çöktürecek şekilde bası uygula El pozisyonunu bozma Sert ve hızlı bası uygula Dakikada 100 defa olacak şekilde Göğsün normal pozisyona dönmesine izin ver

42 Kalp masajı

43 1- 8 YAŞ TYD Kendisinin ve çocuğun güvenliği
Bilinç kontrolü (bilinci yok ise) Çevreden yüksek sesle yardım çağır(112) Ağız içi kontrol Baş çene pozisyonu Bak- dinle hisset(10 sn süre ile kontrol) Yapay solunum: çocuğun büyüklüğüne göre ağızdan ağza veya ağız ve burun beraber. Her biri 1 saniye süren 2 nefes verilir.

44 1- 8 YAŞ TYD İki solunumdan sonra Göğüs orta noktası bulunur.
Kalp masajı tek veya çift elle yapılır Göğüs boşluğu 5 cm. çökertilir.(Göğüs yüksekliğinin 1/3’ü kadar) Dolaşım/ solunum oranı : 30/2

45 Çocuk TYD İlkyardımcı yalnız ise 5 tur sonunda 112 arar.
Temel yaşam desteğine kişinin yaşamsal refleskleri, tıbbi yardım gelene kadar veya bitip tükeninceye kadar kesintisiz devam edilir.

46 Çocuk- Yetişkin TYD farkları
Erişkinde ağızdan ağıza, çocukta (çocuğun büyüklüğü de değerlendirilerek) ağız ve burun beraber Erişkinde iki elle kalp masajı, çocukta tek veya çift elle

47 Çocuk- yetişkin TYD farkları
Çocukta İlkyardımcı yalnız ise 30/2 göğüs basısının 5 tur tekrarından sonra 112 yi kendisi arar. Yetişkinde solunum yok ise 112 yi kendisi arar.

48 BEBEKLERDE TYD Kendisinin ve bebeğin güvenliği
Bilinç kontrolü (bilinci yok ise) Çevreden yüksek sesle yardım çağır (112) Ağız içi kontrol Baş çene pozisyonu Bak- dinle hisset (10 sn süre ile kontrol) Solunum yoksa : ağızdan dolusu nefes alınır ağız bebeğin ağız ve burunu ile beraber. Her biri 1 saniye süren 2 nefes verilir.

49 BEBEKLERDE TYD İki solunumdan sonra Göğüs orta noktası bulunur.
Kalp masajı bir elin orta ve yüzük parmağı bebeğin göğüs merkezine yerleştirilerek yapılır. Göğüs kemiği 4 cm. aşağıya inecek şekilde (Göğüs yüksekliğinin 1/3’ü kadar) uygulanır. Dolaşım/ solunum oranı : 30/2

50 Bu işlemin hızı dakikada 100 bası olacak şekilde ayarlanır.
İlkyardımcı yalnız ise 5 tur sonunda (2 dk.) Sonra 112 arar. Temel yaşam desteğine kişinin yaşamsal refleskleri, tıbbi yardım gelene kadar veya bitip tükeninceye kadar kesintisiz devam edilir. BEBEKLERDE TYD

51 Hava yolu tıkanıklığı nedir?
Hava yolunun solunumu gerçekleştirmek için gerekli havanın geçişine engel olacak şekilde tıkanmasıdır. Tıkanma tam tıkanma yada kısmi tıkanma şeklinde olabilir.

52 Kısmi tıkanma Kısmi tıkanma belirtileri: Öksürür Nefes alabilir
Konuşabilir Bu durumda hastaya dokunulmaz, öksürmeye teşvik edilir.

53 Tam Tıkanma Hasta nefes alamaz Acı çeker, ellerini boynuna götürür
Konuşamaz Rengi morarır Bu durumda Heimlich Manevrası yapılır.

54 Tıkanan Hastanın Bilinci Açıksa
Hastanın 5 defa sırtına vurulur. Ardından 5 defa göğüs kafesi altında boşluğa her iki el yumruk yapılarak yukarıya doğru kuvvetlice bastırılır. Bu işlemler art arda yabancı cisim çıkana kadar devam edilir.

55 herhangi bir anda bilinci kapanırsa;
Tıkanan kişinin herhangi bir anda bilinci kapanırsa; Bilinci kapanan kişiyi destekleyerek yere yatırın. Hemen 112 yi arayın. TYD ne başlayın.

56 Heimlich Manevrası (Bilinç açıksa)

57 BEBEKLERDE YABANCI CİSİM ÇIKARTILMASI
Bebek ilkyardımcının bir kolu üzerine ters olarak yatırılır, Baş ve diğer parmaklarla boynundan sıkıca tutularak öne doğru eğilir , Başı gergin ve gövdesinden aşağıda bir pozisyonda tutulur,

58 BEBEKLERDE YABANCI CİSİM ÇIKARTILMASI
5 kez el bileğinin iç kısmıyla omuz arası bölgesinden çok hafif olmayacak şekilde vurulur, Diğer kolun üzerine sırtüstü başı elle kavranarak çevrilir, Yabancı cisim çıkmış mı bakılır,

59 BEBEKLERDE YABANCI CİSİM ÇIKARTILMASI
Çıkmadıysa başı gövdesinden aşağıda olacak şekilde tutulur, 5 kez iki parmakla göğüs kemiğinin ait kısmından baskı uygulanır , Yabancı cisim çıkana kadar devam edilir, Tıbbi yardım istenir (112).

60

61 KANAMALARDA İLKYARDIM

62 Kanamanın ciddiyeti ; - Kanamanın hızına
- Vücutta kanın aktığı bölgeye - Kanama miktarına - Kişinin fiziksel durumu ve yaşına bağlıdır.

63 KANAMA ÇEŞİTLERİ A) Kanın aktığı bölgeye göre 1-Dış kanamalar 2-İç kanamalar 3-doğal deliklerden olan kanamalar B) Kanayan damar tipine göre 1-Arter kanaması 2-Venöz kanama 3-Kılcal damar kanaması

64 Dış kanamalarda; 1-Hasta/yaralının durumunu değerlendirilir
2-Tıbbi yardım (112) istenir 3-Yara yada kanama değerlendirilir 4-Kanayan yer üzerine temiz bir bezle baskı yapılır 5-Kanama durmazsa ikinci bir bezle basılır

65 6-Gerekirse bandaj ile sararak bası yapılır
7-Kanayan yere en yakın basınç noktasına baskı uygulanır. -Boyun -köprücük kemiği üzeri -Kolun üst bölümü -Kasık -Uyluk

66 8-Kanayan bölge yukarı kaldırılır
9-Şok pozisyonu verilir

67 10- Sık aralıklarla (2-3 dk ‘da bir ) Yaşam bulguları
değerlendirilir. 11- Kanayan bölge dışarıda kalacak şekilde hasta/yaralının üstü örtülür. 12- Yapılan uygulamalar ile ilgili bilgiler , hastanın üzerine yazılır. 13- Hızla sevk edilmesi sağlanır.

68 İÇ KANAMALARDA 1- ABC değerlendirilir.
2- Üzeri örtülerek ayakları 30 cm yukarı kaldırılır. 3- Tıbbi Yardım (112) istenir.

69 4- Asla yiyecek içecek verilmez
5- Hareket ettirilmez (özellikle kırık varsa) 6- Yaşamsal bulguları izlenir. 7- sağlık kuruluşuna sevki sağlanır.

70 DOĞAL DELİKLERDEN ÇIKAN
KANAMALARDA: A) Burun Kanamasında ; 1- Hasta/yaralı sakinleştirilir 2- Oturtulur. 3- Başı hafifçe öne eğilir. 4- Burun kanatları 5 dk. süre ile sıkılır 5- Uzman bir doktora gitmesi sağlanır.

71 B) Kulak kanamalarında ;
1- Hasta/yaralı sakinleştirilir 2- Kanama hafifse kulak temiz bir bezle sarılır 3- Kanama ciddi ise kulağı tıkamadan temiz bir bezle kapanır 4- Bilinci yerinde ise hareket ettirilmeden sırt üstü yatırılır, bilinçsiz ise kanayan kulak üzerine yan yatırılır 5- Kulak kanaması , kan kusma , anüs kanaması, üreme organlarından gelen kanamalarda hasta kan örnekleri ile sevk edilir.

72 Şok nedir? Kalp-damar sisteminin yaşamsal organlara uygun oranda kanlanma yapamaması nedeniyle ortaya çıkan ve tansiyon düşüklüğü ile seyreden bir akut dolaşım yetmezliğidir.

73 Şok belirtileri nelerdir?
Endişe, huzursuzluk Hızlı ve zayıf nabız Ciltte solukluk, soğukluk ve nemlilik Bilinç seviyesinde azalma Hızlı ve yüzeyel solunum Dudaklar veya mukozada solukluk/ morarma Susuzluk hissi Kan basıncında düşme

74 Şokta ilkyardım uygulamaları
Çevre ve kendi güvenliğini sağlayın, Hava yolunun açıklığı sağlayın, Hasta/ yaralının mümkün olduğunca temiz hava solumasını sağlayın, Varsa kanamayı hemen durdurun,

75 Şok pozisyonu verin, Hasta / yaralıyı sıcak tutun, Hasta / yaralının hareket etmemesini sağlayın, Hızlı bir şekilde tıbbi yardım isteyin (112) ve sağlık kuruluşuna sevkini sağlayın, Hasta / yaralının endişe ve korkularını giderin, psikolojik destek olun.

76 Şok pozisyonu nasıl verilir?
Hasta / yaralı düz olarak sırt üstü yatırılır, Bacaklarını 30 cm kadar yukarı altına destek konur (Çarşaf, battaniye yastık, kıvrılmış giysi vb.), Üzeri örtülerek ısıtılır, Yardım gelinceye kadar hasta / yaralının yanında kalınmalıdır, Belli aralıklarla (2-3 dk) bir yaşam bulguları değerlendirilmelidir.

77 Göğüste Ağrı Göğüste kuvvetli ağrı nedenleri
En sık göğüs ağrısı nedenleri kalp spazmı ve kalp krizidir. Her ikisi de kalp kasının belli bir yerine gönderilen kanın azalması sonucu oluşur. Göğüste kuvvetli ağrı belirtileri Kalp Spazmı (Angina Pektoris) belirtileri Kalp Krizi (Miyokart Enfarktüsü) belirtileri

78 Kalp Spazmı (Angina Pektoris) belirtileri:
Sıkıntı veya nefes darlığı Ağrı hissi; kısa sürelidir. İstirahat ile durur, istirahat halindeyken görülmesi ciddi bir durumu gösterir, Sıklıkla fiziksel hareket, fiziksel zorlanma, heyecan, üzüntü ya da fazla yemek yeme sonucu ortaya çıkar, Nefes alıp vermekle ağrının şekli ve şiddeti değişmez.

79 Kalp Krizi (Miyokart Enfarktüsü) belirtileri:
Hasta ciddi bir ölüm korkusu ve yoğun sıkıntı hisseder, terleme, mide bulantısı, kusma gibi bulgular görülür, Ağrı; göğüs ya da mide boşluğunun herhangi bir yerinde, sıklıkla kravat bölgesinde görülür, omuzlara, boyuna, çeneye ve sol kola yayılır, Süre ve yoğunluk olarak kalp spazmı (angina pektoris) ağrısına benzemekle birlikte daha şiddetli ve uzun sürelidir, En çok hazımsızlık, gaz sancısı veya kas ağrısı şeklinde belirti verir ve bu nedenle bu tür rahatsızlıklarla karıştırılır. Nefes alıp vermekle ağrının şekli ve şiddeti değişmez.

80 Göğüs ağrısında ilkyardım
Hastanın yaşamsal bulguları kontrol edilir (ABC), Hasta hemen dinlenmeye alınır, sakinleştirilir, Yarı oturur pozisyon verilir, Kullandığı ilaçları varsa almasına yardım edilir, Yardım istenerek (112) sağlık kuruluşuna gitmesi sağlanır, Yol boyunca yaşam bulguları izlenir.

81 YARA NEDİR ? Bir travma sonucunda deri yada mukozanın
bütünlüğünün bozulmasıdır. Aynı zamanda damarlar, adale ve sinir gibi yapılarda etkilenebilir. Derinin koruma özelliği bozulacağından enfeksiyon riski de artar.

82 Kaç çeşit yara vardır ? Kesik yaralar Ezikli yaralar Delici yaralar
Parçalı yaralar i Enfekte yaralar

83 YARALARIN ORTAK BELİRTİLERİ
Kanama Yara kenarının ayrılması

84 YARALANMALARDA İLKYARDIM
1- ABC değerlendirilir. 2- Yara yeri değerlendirilir. (Oluş şekli,süresi,yabancı cisim varlığı) 3- Kanama varsa durdurulur. 4- Üzeri kapatılır. 6- Tetanos konusunda uyarıda bulunulur. 7- Yaradaki yabancı cisimlere dokunulmamalıdır. 8- Yapılan işlemler kaydedilir, hasta yalnız bırakılmaz. 9- Tıbbi yardım istenir.

85

86

87 CİDDİ YARALANMALAR NELERDİR ?
Kenarları birleşmeyen veya 2-3 cm olan yaralanmalar Kanaması durdurulamayan yaralar Kas veya kemiğin göründüğü yaralar Delici aletlerle oluşan yaralar Yabancı cisim saplanmış yaralar İnsan veya hayvan ısırıkları Görünürde iz bırakma ihtimali olan yaralar.

88 CİDDİ YARALANMALARDA İLKYARDIM
1-Yaraya batan yabancı cisimler çıkarılmaz. 2-Yarada kanama varsa durdurulur. 3-Yara içi kurcalanmamalıdır. 4-Yara temiz bir bezle örtülür. 5-Yara üzerine bandaj uygulanır.

89 7- Hasta / yaralı bilinci açık ise yarı oturur
pozisyonda oturtulur, 8- Ağızdan hiçbir şey verilmez, 9- Yaşam bulguları sık sık kontrol edilir, 10-Açık pnömotoraksta şok ihtimali çok yüksektir. (Bu nedenle şok önlemleri alınmalıdır )

90 DELİCİ GÖĞÜS YARALANMALARI BELİRTİLERİ
Yoğun ağrı Solunum zorluğu Morarma Kan tükürme Açık pnömotoraks

91 DELİCİ GÖĞÜS YARALANMALARINDA
İLKYARDIM Hasta / Yaralının bilinç kontrolü yapılır. ABC Değerlendirilir. Yara üzerine plastik poşet, naylon sarılmış bir bezle kapatılır. Nefes alma sırasında yaraya hava girişini engellemek, nefes verme sırasında havanın dışarı çıkmasını sağlamak için yara üzerine konan bezin bir ucu açık bırakılır.

92 DELİCİ GÖĞÜS YARALANMALARINDA İLKYARDIM
Hasta / Yaralı bilinci açık ise yarı oturur pozisyonda tutulur. Yaşam bulguları sık sık kontrol edilir. Şok önlemleri alınır.

93 DELİCİ KARIN YARALANMALARINDA
İLKYARDIM Hasta / Yaralının bilinç kontrolü yapılır. ABC İç ve dış kanama sonucu şok gelişebilir. Karın tahta gibi sert ve çok ağrılı ise durum ciddidir.

94 DELİCİ KARIN YARALANMALARINDA
İLKYARDIM Bilinci yerinde ise sırt üstü pozisyonda bacaklar bükülmüş olarak yatırılır, ısı kaybını önlemek için üzeri örtülür. İç organlar dışarı çıkabilir. Dışarı çıkan organlar içeri sokulmaya çalışılmaz, üstü geniş ve nemli temiz bir bezle örtülür.

95 Ağızdan yiyecek yada içecek hiçbir şey verilmez.
DELİCİ KARIN YARALANMALARINDA İLKYARDIM Ağızdan yiyecek yada içecek hiçbir şey verilmez. Yaşam bulguları sık sık izlenir. Tıbbi yardım istenir.

96 KAFATASI VE OMURGA YARALANMALARI NEDEN ÖNEMLİDİR ?
Darbenin şiddetine bağlı merkezi sinir sistemi etkilenebilir. Bel kemiğindeki yaralanmalarda omurgada ani sıkışma yada ayrılma meydana gelebilir. Trafik kazalarında ölümlerin % 80 ni kafa beyin yaralanmalarından olmaktadır.

97 Kafatası ve omurga yaralanmalarının nedenleri
Yüksek bir yerden düşme Baş ve gövde yaralanması Otomobil yada motosiklet kazaları Spor ve iş kazaları Yıkıntı altında kalma

98 Kafatası yaralanmaları çeşitleri
Saçlı deride yaralanmalar Kafatası kırıkları Yüz yaralanmaları Omurga (bel kemiği) yaralanmaları

99 Kafatası ve omurga yaralanmalarında belirtileri
Bilinç düzeyinde değişmeler Başta, boyunda ve sırtta ağrı veya kanama Elde ve parmaklarda karıncalanma yada his kaybı Vücudun herhangi bir yerinde tam yada kısmi hareket kaybı Başta yada bel kemiğinde şekil bozukluğu Burun ve kulaktan beyin omurilik sıvısı ve kan gelmesi Denge kaybı Kulak ve göz çevresinde morluk

100 Hastada hiçbir belirti yoksa bile,
Yüz ve köprücük kemiği yaralanmaları Tüm düşme vakaları Trafik kazaları Bilinci kapalı tüm hasta / yaralılar kafa ve omurga yaralanması olarak var sayılmalıdır.

101 KAFATASI VE OMURGA YARALANMALARINDA İLK YARDIM
Bilinç kontrolü yapılır, Yaşam bulguları değerlendirilir, Hemen tıbbi yardım istenir, Bilinci açıksa hareket etmemesi sağlanır, Taşınma sırasında Baş-boyun-gövde ekseni bozulmaz.

102 YANIK ; Herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu oluşan doku bozulmasıdır.

103 Yanık genellikle; Sıcak su veya buhar, Sıcak katı maddeler,
Kimyasal maddeler (asit/alkali v.b) Elektrik akımı etkisi, Radyasyon nedeni ile oluşabilir.

104 YANIK ÇEŞİTLERİ A) FİZİKSEL YANIKLAR - Isı - Elektrik akımı - Işın - Sürtünme - Donma sonucu oluşabilir. B) KİMYASAL YANIKLAR - Asit /alkali madde ile oluşan yanıklar

105 YANIĞIN CİDDİYETİNİ BELİRLEYEN FAKTÖRLER
Derinlik Yaygınlık Bölge Enfeksiyon riski Yaş Solunum yoluyla görülen zarar Önceden var olan hastalıklar

106 YANIKLARIN DERECELENDİRİLMESİ
1.DERECE YANIKLAR : Deride kızarıklık ,ağrı ,yanık bölgede ödem vardır. Yaklaşık 48 saatte iyileşir. 2. DERECE YANIKLAR : Deride içi su dolu kabarcıklar vardır, ağrılıdır ,derinin kendini yenilemesi ile kendi kendine iyileşir. 3. DERECE YANIKLAR : Derinin tüm tabakaları etkilenmiştir. Özellikle de kaslar ,sinirler ve damarlar üzerinde etkisi görülür . Beyaz ve kara yaradan siyah renge kadar aşamaları vardır. Sinirler zarar gördüğü için ağrı yoktur.

107 YANIĞIN VÜCUTTAKİ OLUMSUZ ETKİLERİ NELERDİR ?
Yanık derinliği, yaygınlığı ve oluştuğu bölgeye bağlı olarak organ ve sistemlerde işleyiş bozukluğuna , Ağrı ve sıvı kaybına bağlı olarak şok meydana gelmesine , Hasta/yaralının kendi vücudunda bulunan mikrop ve toksinlerle enfeksiyon oluşturur.

108 ISI LE OLUŞAN YANIKLARDA İLKYARDIM
1- Kişi hala yanıyorsa paniğe engel olunur, koşması engellenir. Hasta / yaralının üzeri battaniye ile örtülür, yuvarlanması sağlanır.

109 2- Yaşam belirtileri değerlendirilir. (ABC)
3- Yanık bölge en az 20 dk soğuk suya tutulur. (yanık yüzeyi çok büyükse ısı kaybına neden olacağından önerilmez.) 4- Yanıklı alanda su toplanabileceği düşünülerek yüzük saat gibi eşyalar çıkartılır. 5- Temizliğe dikkat edilir.

110 7- Yanmış alandaki deriler kaldırılmadan elbiseler
çıkartılır. Takılan yerler varsa kesilir. 8- Su toplamış yerler patlatılmaz. 9- Yanık üzerine ilaç yada merhem gibi maddeler sürülmemelidir. 10- Yanık üzeri temiz bir bezle örtülür. 11- Yanık geniş ve sağlık kuruluşu uzak ise hasta/yaralının kusması yoksa, bilinçliyse ağızdan sıvı verilerek sıvı kaybı önlenir. (1lt su + 1 çay kaşığı karbonat + 1 çay kaşığı tuz karışımı )

111 KİMYASAL YANIKLARDA İLKYARDIM
1- Deriyle temas eden kimyasal maddenin en kısa sürede deri ile teması kesilmelidir. 2- Bölge tazyiksiz bol su ile en az dk. yumuşak bir şekilde yıkanmalıdır. 3- Giysiler çıkarılmalıdır. 4- Hasta/ yaralı örtülmelidir. 5- Tıbbi yardım istenmelidir.

112 ELEKTRİK YANIKLARINDA İLKYARDIM
1- Soğuk kanlı ve sakin olunarak, hastaya dokunmadan önce elektrik akımı kesilmelidir. 2- ABC değerlendirilmelidir. 3- Kesinlikle su ile müdahale edilmemelidir. 4- Hasta/yaralı hareket ettirilmemelidir. 5- Hasar gören bölgenin üzeri temiz bir bezle örtülmelidir

113 SICAK ÇARPMASI Yüksek derecede ısı ve nem sonucu vücut ısısının ayarlanamamasından ortaya çıkan bozukluklardır.

114 SICAK ÇARPMASI BELİRTİLERİ NELERDİR ?
- Solgun ve sıcak deri - Bol terleme - Mide krampları, bulantı - Bilinç kaybı, hayal görme - Güçsüzlük, yorgunluk - Adale krampları - Baş dönmesi - Davranış bozukluğu, sinirlilik - Hızlı nabız

115 SICAK ÇARPMALARINDA RİSK GRUPLARI
Kalp hastaları Tansiyon hastaları Şeker hastaları Kanser hastaları Çok şişman yada çok zayıf olanlar Psikiyatrik rahatsızlığı olanlar

116 Sürekli ve bilinçsiz bir şekilde diyet uygulayanlar
SICAK ÇARPMALARINDA RİSK GRUPLARI Böbrek hastaları 65 yaş üstündekiler 5 yaş altı çocuklar Hamileler Sürekli ve bilinçsiz bir şekilde diyet uygulayanlar Yeterli miktarda su içmeyenler

117 SICAK ÇARPMALARINDA İLKYARDIM
1- Hasta serin ve havadar bir yere alınır. 2- Giysiler çıkarılır. 3- Sırt üstü yatırılarak kol ve bacaklar yükseltilir. 4- Bulantısı yok ve bilinci açıksa ağızdan sıvı verilir.

118 SICAK ÇARPMASINDAN KORUNMAK İÇİN ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
Koruyucu malzemeler kullanılmalıdır. Mevsim şartlarına uygun giyinilmelidir. Bol miktarda sıvı alınmalıdır. Vücut temiz tutulmalıdır. Her öğünde yeterli miktarda gıda alınmalıdır. Bilinçsiz ilaç kullanılmamalıdır. Kapalı mekanlar düzenli bir şekilde havalandırılmalıdır.

119 DONUKLAR; Aşırı soğuk nedeni ile soğuğa maruz kalan bölgeye yeterince kan gitmemesi ve dokularda kanın pıhtılaşması ile dokuda hasar meydana gelmesidir.

120 DONUKLARINDERECELENDİRİLMESİ
1. DERECE DONUKLAR: En hafif şeklidir, erken müdahale edilirse hızla iyileşir. Deride solukluk ,soğukluk hissi olur Uyuşukluk ve halsizlık görülür Daha sonra kızarıklık ve iğnelenme hissi olur.

121 2. DERECE DONUKLAR: Soğuğun sürekli olması ile belirtiler belirginleşir. Zarar gören bölgede gerginlik hissi olur. Ödem ,şişkinlik ağrı ve içi su dolu kabarcıklar meydana gelir. Su toplanması iyileşirken siyah kabuklara dönüşür.

122 3. DERECE DONUKLAR : Dokuların geriye dönülmez biçimde hasara uğramasıdır. Canlı ve sağlıklı deriden kesin hatları ile ayrılan siyah bir bölge oluşur.

123 DONUKLARDA İLKYARDIM 1- Hasta/yaralı ılık bir ortama alınarak soğukla
teması kesilir. 2- Sakinleştirilir, kesin istirahate alınır. 3- Kuru giysiler giydirilir. 4- Sıcak içecekler verilir. 5- Su toplamış bölgeler patlatılmaz üzeri örtülür.

124 6- Donuk bölge ovulmaz, kendi kendine
ısınması sağlanır 7- El ve ayaklar doğal pozisyonda tutulur. 8- Isınma işleminden sonra hala halsizlik varsa bezle bandaj yapılır. 9- El ve ayaklar yukarı kaldırılır.

125 KIRIK VE ÇIKIKLARDA İLKYARDIM
Kırık nedir; Kırık kemik bütünlüğünün bozulmasıdır. Kırıklar darbe sonucu yada kendiliğinden oluşabilir. Yaşlılık ile birlikte kendiliğinden kırık oluşma riski artar. Kırık çeşitleri Kapalı kırık Açık kırık

126

127

128 KIRIK BELİRTİLERİ Hareket ile artan ağrı Şekil bozukluğu hareket kaybı Ödem ve kanama nedeniyle morarma

129 KIRIKLARDA İLKYARDIM 1- Hayatı tehdit eden yaralanmalara öncelik verilmelidir. 2- Hasta hareket ettirilmez sıcak tutulur. 3- Kol etkilenmiş ise yüzük ve saat gibi eşyalar çıkarılır. 4- Tespit ve sargı yapılırken parmaklar görünür şekilde açıkta bırakılır.

130 6- Açık kırıklarda tespitten önce yara temiz bir bezle kapatılmalıdır.
5- Kırık şüphesi olan bölge, ani hareketlerden kaçınılarak bir alt ve bir üst eklemleri içine alacak şekilde tespit edilir. (tahta, sopa , karton v.b) 6- Açık kırıklarda tespitten önce yara temiz bir bezle kapatılmalıdır. 7- Kırık bölgelerde sık aralıklarla, derinin rengi ve ısısı kontrol edilir. 8- Kol ve bacaklar yukarıda tutulur.

131 BURKULMA; Eklem yüzeylerinin anlık olarak ayrılmasıdır. Belirtileri Burkulan bölgede ağrı Kızarma şişlik İşlev kaybı

132 BURKULMALARDA İLKYARDIM
1- Burkulan eklem sıkıştırıcı bir bandajla tesbit edilir. 2- Şişliği azaltmak için bölge yukarı kaldırılır. 3- Hareket ettirilmez. 4- Tıbbi yardım istenir.

133 ÇIKIK; Eklem yüzeylerinin kalıcı olarak ayrılmasıdır. Çıkık belirtileri Yoğun ağrı Şişlik, kızarıklık ve işlev kaybı

134 ÇIKIKLARDA İLKYARDIM 1 - Eklem aynen bulunduğu şekilde tespit edilir. 2 - Çıkık yerine oturtulmaya çalışılmaz 3 - Hasta/ yaralıya ağızdan bir şey verilmez 4 - Bölgede nabız deri rengi ve ısısı kontrol edilir. 5 - Tıbbi yardım istenir.

135

136 KIRIK VE ÇIKIKLARDA TESPİT

137 BİLİNÇ BOZUKLUKLARINDA İLK YARDIM

138 Bilinç bozukluğu / Bilinç kaybı
Beynin normal faaliyetlerindeki bir aksama nedeni ile bilincin kısmen yada tamamen kaybolması durumudur.

139 Bayılma : Kısa süreli yüzeysel ve geçici bilinç kaybıdır
Bayılma : Kısa süreli yüzeysel ve geçici bilinç kaybıdır. Beyne giden kan akımında azalma sonucu oluşur. Koma : Yutkunma ve öksürük gibi reflekslerin ve dışarıdan gelen uyarılara karşı tepkinin azalması yada yok olması ile ortaya çıkan uzun süreli bilinç kaybıdır .

140 BİLİNÇ KAYBI NEDENLERİ
Bayılma nedenleri: Korku aşırı heyecan Sıcak , yorgunluk Kapalı ortam , kirli hava Aniden ayağa kalkma Kan şekerinin düşmesi Şiddetli enfeksiyonlar Bayılma Belirtileri : Baş dönmesi baygınlık yere düşme Bacaklarda uyuşma Bilinçte bulanıklık Yüzde solgunluk Üşüme , titreme Hızlı ve zayıf nabız

141 KOMA nedenleri : KOMA belirtileri : Düşme veya şiddetli darbe
Özellikle kafa travmaları Zehirlenmeler Aşırı alkol , uyuşturucu kullanımı Şeker hastalığı Karaciğer hst Havale gibi ateşli hastalıklar KOMA belirtileri : Yutkunma öksürük gibi tepkilerin kaybolması Sesli ve ağrılı dürtülere tepki olmaması İdrar ve gayta kaçırma

142 Bilinç bozukluklarında ilkyardım
Kişi başının döneceğini hissederse; Sırt üstü yatırılır ayakları 30 cm yukarı kaldırılır. Sıkan giysiler gevşetilir. Kendini iyi hissedinceye kadar dinlenmesi sağlanır.

143 Eğer kişi bayıldıysa ; Sırt üstü yatırılarak ayakları 30 cm kaldırılır Solunum yolu açıklığı kontrol edilir ve açıklığın korunması sağlanır. Sıkan giysiler gevşetilir. Kusma varsa yan pozisyona alınır. Etraftaki meraklı kişiler uzaklaştırılır.

144 Bilinç Kapalı ise ; Hastanın ABC yönünden değerlendirilmesi yapılır. Koma pozisyonu verilir. Tıbbi yardım çağrılır. Yardım gelinceye kadar yanında beklenir.

145

146

147 ZEHİRLENMELERDE İLKYARDIM

148 Zehirlenme Vücuda zehirli bir maddenin girmesi sonucu normal fonksiyonların bozulmasıdır. Zehirlenme yolları Sindirim yolu ile Solunum yoluyla Cilt yoluyla

149 Sindirim sistemi bozuklukları
Zehirlenmelerin genel belirtileri Sindirim sistemi bozuklukları (Bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal) Sinir sistemi bozuklukları (Bilinç kaybı, havale, hareketlerde uyumsuzluk) Solunum sistemi bozuklukları (Nefes darlığı ,morarma ,solunum durması) Dolaşım sistemi bozuklukları (Nabız bozukluğu, kalp durması)

150 Zehirlenmelerde genel ilkyardım kuralları
1- Zehirli maddeyi uzaklaştırmak. 2- Hayati fonksiyonların devamının sağlanmak. 3- Tıbbi yardım İstenir. 7- Olayla ilgili bilgiler toplanarak kaydedilir. (Zehirli maddenin türü, ilaç yada uyuşturucu öyküsü hasta saat kaçta bulundu, evde ne tip ilaçlar var)

151 Sindirim yolu ile olan zehirlenmelerde ilkyardım
1- ABC değerlendirilir. 2- Ağız zehirli madde ile temas etmişse ağzı çalkalanır, eller sabunlu su ile yıkanır. 3- Kusturulmaya çalışılmaz. (Özellikle yakıcı madde ile olan zehirlenmelerde) 4- Bilinç kaybı varsa koma pozisyonu verilir. 5- Üstü örtülür. 6- Tıbbi yardım çağrılır

152 Solunum yolu ile zehirlenmelerde ilkyardım;
1- Hasta temiz havaya çıkarılır yada ortam havalandırılır. 2- ABC değerlendirilir. 3- Yarı oturur pozisyonda tutulur. 4- Bilinci kapalı ise koma pozisyonu verilir.

153 Cilt yolu ile olan zehirlenmelerde ilkyardım;
1- ABC değerlendirilir. 2- Ellerin zehirli madde ile teması önlenmelidir. 3- Zehir bulaşmış giysiler çıkartılır. dk. boyunca deri bol su ile yıkanır.

154 Hayvan ısırmaları neden önemlidir ?
* Hayvanların ağzında daima mikrop vardır. * Kedi, köpek vb. hayvanların dişleri sivri ve keskindir. * Isırmaları halinde derin dokuları etkiler ve mikroplar derin dokulara kadar ulaşabilir.

155 Kedi, köpek ısırmalarında ilkyardım
ABC değerlendirilir. Hafif yaralanmalarda yara 5 dakika süreyle sabun ve soğuk suyla yıkanmalıdır. Yaranın üstü temiz bir bezle kapatılmalıdır. Ciddi yaralanma ve kanama varsa yaraya temiz bir bezle basınç uygulanarak kanama durdurulmalıdır. Tıbbi Yardım İstenir. (kuduz aşısı için uyarılmalıdır.)

156 Arı sokmalarında ilkyardım
1- Yaralı bölge yıkanır. i 2- Derinin üzerinden görülüyorsa arının iğnesi çıkarılır. 3- Soğuk uygulama yapılır. 4- Nefes borusuna yakın bir yerden soktuysa, kişi allerjik bir bünyeye sahipse tehlikelidir. 5- Ağızdan sokmuş ise ve solunumu güçleştiriyorsa buz emmesi sağlanır. 6- Tıbbi yardım istenir.

157 Akrep sokmalarının belirtileri nelerdir?
Kuvvetli bir lokal reaksiyon, Ağrı,Ödem, İltihaplanma olur, kızarır, morarır, Adale krampları, titreme ve karıncalanma, Huzursuzluk, havale gözlenebilir.

158 Akrep sokmalarında ilkyardım
Sokmanın olduğu bölge hareket ettirilmez. Yatar pozisyonda tutulur. Yaraya soğuk uygulama yapılır. Kan dolaşımını engellemeyecek şekilde bandaj uygulanır. Yara üzerine hiçbir girişim yapılmaz.

159 Yılan sokmalarının belirtileri
Bölgede morluk, iltihaplanma (1-2 hafta sürer) Kusma, karın arısı, ishal gibi sindirim bozuklukları Aşırı susuzluk Şok,kanama Psikolojik bozukluklar Kalpte ritim bozukluğu Baş ağrısı ve solunum düzensizliği

160 Yılan sokmalarında ilkyardım
1- Hasta sakinleştirilip, dinlenmesi sağlanır. 2- Yara su ile yıkanır. 3- Yaraya yakın bölgede baskı yapabilecek eşyalar (yüzük, bilezik vb.) çıkarılır. 4- Yara baş ve boyunda ise yara çevresine baskı uygulanır.

161

162 5- Kol ve bacaklarda ise yara üstünden dolaşımı engellemeyecek şekilde bandaj uygulanır.
(Turnike uygulanmaz) 6- Soğuk uygulama yapılır. 7- Yara üzerine herhangi bir girişimde bulunulmaz. (yara emilmez) 8- Yaşamsal bulgular izlenir. 9- Tıbbi yardım istenir. (112)

163

164 GÖZE , KULAĞA , BURUNA YABANCI CİSİM KAÇMASI

165 Göze yabancı cisim kaçmasında ilkyardım
Toz gibi küçük madde ise; 1- Göz ışığa doğru çevrilir ve alt göz kapağı içine bakılır, 2- Gerekirse üst göz kapağı açık tutulur, 3- Nemli temiz bir bezle çıkarılmaya çalışılır, 4- Hastaya gözünü kırpıştırması söylenir, 5- Göz ovulmamalıdır, 6- Tıbbi yardım istenir.

166 Batmış yada metal cisim kaçmışsa;
1- Gerekmedikçe hasta kımıldatılmaz, 2- Göze hiçbir şekilde dokunulmaz, 3- Tıbbi yardım istenir, 4- Hastanın göz uzmanlık dalı olan bir sağlık kuruluşuna gitmesi sağlanır.

167 Kulağa yabancı cisim kaçmasında ilkyardım
1- Kesinlikle sivri ve delici bir cisimle müdahale edilmemelidir, 2- Su değdirilmemelidir, 3- Tıbbi yardım istenmelidir (112).

168 Buruna yabancı cisim kaçmasında ilkyardım
1- Burun duvarına bastırarak kuvvetli bir nefes verme ile cismin atılması sağlanmalıdır, 2- Çıkmazsa tıbbi yardım istenmelidir (112).

169 BOĞULMALARDA İLKYARDIM

170 Boğulma nedir? Boğulma, vücuttaki dokulara yeterli oksijen gitmemesi sonucu dokularda bozulma meydana gelmesidir.

171 Boğulma nedenleri Bayılma ve bilinç kaybı sonucu dilin geriye kayması Nefes borusuna sıvı dolması Asılma Akciğerlerin zedelenmesi Gazla zehirlenme Suda boğulma

172 Boğulmalarda Genel Belirtileri
Nefes almada güçlük Gürültülü , hızlı ve derin solunum Ağızda balgam toplanması ve köpüklenme Yüzde dudaklarda ve tırnaklarda morarma Genel sıkıntı hali ,cevaplarda isabetsizlik ve kararsızlık Bayılma

173 BOĞULMALARDA İLKYARDIM
1- Boğulma nedeni ortadan kaldırılır. 2- Bilinç kontrolü yapılır. 3- ABC değerlendirilir. 4- TYD sağlanır. 5- Tıbbi yardım istenir.

174 HASTA / YARALI TAŞIMA TEKNİKLERİ NELERDİR ?
Hasta / yaralı taşınmasında ilkyardımcı kendi sağlığını riske sokmamalıdır. Gereksiz zorlama ve yaralanmalara engel olmak için aşağıdaki kurallara uygun davranmalıdır.

175 Hasta / yaralıya yakın mesafede çalışılmalıdır.
Daha uzun ve kuvvetli kas grupları kullanılmalıdır. Sırtın gerginliğini korumak için dizler ve kalçalar bükülmelidir (Omurilik yaralanmaları riskini azaltır).

176 Kalkarken, ağırlığı kalça kaslarına vererek dizler en uygun biçimde doğrultulmalıdır.
Yerden destek alacak şekilde her iki ayağı da kullanarak biri diğerinden biraz öne yerleştirilmelidir. Baş her zaman düz tutulmalı homojen ve düzgün bir şekilde hareket ettirilmelidir.

177 Yavaş ve düzgün adımlarla yürümek gerekir
Yavaş ve düzgün adımlarla yürümek gerekir. Adımlar omuzdan daha geniş olmamalıdır. Ağırlık kaldırırken karın muntazam tutulup kalçayı kasmak gerekir. Omuzlar, leğen kemiği ve omurilik hizasında tutulmalıdır. Yön değiştirirken ani dönme ve bükülmelerden kaçınılmalıdır.

178 Hasta / yaralı mümkün olduğunca az hareket ettirilmelidir.
Hasta / yaralılar Baş-boyun-gövde ekseni esas alınarak en az 6 destek noktasından kavranmalıdır. Hasta yaralı taşımak mükemmel bir ekip çalışması gerektirir. Tüm hareketleri yönlendirecek sorumlu bir kişi olmalı ve hareketler için komut vermelidir (Dikkat, kaldırıyoruz vb.).

179 SÜRÜKLEME YÖNTEMLERİ ;
1- El ve ayaktan sürükleme 2- İtfaiyeci Yöntemi 3- Giysiden sürükleme 4-Battaniye ile sürükleme 5- Enseden sürükleme 6- Sırttan sürükleme

180

181

182 Rentek Rautek

183 Rautek tutuşu

184 Önde beşik Sırtta taşıma

185 DENK KAYIŞI TAŞIMASI

186 İTFAİYECİ TAŞIMASI

187 İKİ ELLE BEŞİK

188 SİMİT YÖNTEMİ İLE TAŞIMA

189 TESKERECİ YÖNTEMİ

190 SANDALYE İLE TAŞIMA

191 KAŞIK TEKNİĞİ VE 6 KİŞİLİK TAŞIMA

192 BATTANİYE İLE SEDYE

193 SEDYE İLE TAŞIMA TEKNİKLERİ NELERDİR?
Sedye ile taşımada genel kurallar şunlardır: Hasta yaralı battaniye, çarşaf vb. ile sarılmalıdır. Düşmesini önlemek için sedyeye bağlanmalıdır. Başı gidiş yönünde olmalıdır. Sedye daima yatay konumda olmalıdır.

194 Öndeki ilkyardımcı sağ, arkadaki ilkyardımcı sol ayağı ile yürümeye başlamalıdır (Sürekli değiştirilen adımlar sedyeye sağlam taşıma sağlar). Daima sedye hareketlerini yönlendiren bir sorumlu olmalı ve komut vermelidir. Güçlü olan ilkyardımcı hasta /yaralının baş kısmında olmalıdır.

195 Sedyenin iki kişi tarafından taşınması:
Her iki ilkyardımcı çömelirler, sırtları düz, bacakları kıvrık olacak şekilde sedyenin iki ucundaki iç kısımlarda dururlar. Komutla birlikte sedyeyi kaldırırlar ve yine komutla dönüşümlü adımla yürümeye başlarlar. Önde yürüyen yoldaki olası engelleri haber vermekle sorumludur.

196 Sedyenin dört kişi tarafından taşınması:
Yaralının durumu ağır ise yada yol uzun, zor ve engelli ise sedye 4 kişi ile taşınmalıdır. İlkyardımcıların ikisi hasta/yaralının baş, diğer ikisi ayak kısmında sırtları dik, bacakları bükülü olarak sedyenin yan kısımlarında çömelirler. Sedyenin sapından tutarlar ve yukarı komutu ile sedyeyi kaldırırlar. Sedyenin sol tarafından tutan ilkyardımcılar sol, sağ tarafındakiler sağ adımlarıyla yürümeye başlarlar.