ISI YALITIM MALZEMELERİ VE UYGULAMA TEKNİKLERİ

ISI YALITIM MALZEMELERİ VE UYGULAMA TEKNİKLERİ
Yrd.Doç. Dr. Mansur SÜMER

Binalarda Isı Yalıtımı
Sağlıklı yaşam koşullarının oluşturulması, yakıt tüketimlerini azaltarak; kullanıcının düşük yakıt masrafları ile sistemini işletmesini ve dolayısıyla hava kirliliğinin azaltılmasının sağlanması, binanın iç ve dış etkenlerden korunarak ömrünün uzatılması amacıyla; yapı bileşenleri üzerinden, farklı sıcaklıktaki iki ortam (dış hava- yaşanan mahalleler) arasındaki ısı geçişini azaltmak için yapılan işlemlere ısı yalıtımı denir.

Dünya üzerindeki birincil enerji kaynaklarının hızla tükenmesi üzerine gelişmiş ülkeler başta olmak üzere tüm ülkeler enerji ihtiyaçlarını kontrol altına alma ve enerjiyi etkin kullanma yöntemleri geliştirmişlerdir. Ülkemizde de; başta sanayi ve konut sektörlerinde olmak üzere, enerji tüketimleri her geçen yıl artmaktadır.

Konutlara kullanılan enerjinin büyük bir kısmı ısıtma ve soğutma amaçlı olarak tüketilmektedir. Söz konusu bu enerjinin; etkin kullanılması, ısı yalıtımı ile sağlanabilir. Bina zarfı, binanın iç ortamını dış ortamdan ayıran yapı elemanlarını kapsar. Duvarlar, pencereler, kapılar, döşeme, tavan ve çatı, bina zarfını oluşturur.

Isı Yalıtımının Önemi Günümüz insanı zamanın yaklaşık %95’ni kapalı ortamlarda geçirmektedir. Bu nedenle,insanların yaşamak zorunda oldukları kapalı yapay çevrenin incelenerek yaşam koşullarına daha uygun ve rahatlıklarının sağlanması ancak ısı konforla mümkündür.

Isı Yalıtımının Önemi Isıl konfor şartlarının sağlanamaması haline mekanlar iyi ısıtılsa bile, soğuk duvarın ortam içinde bulunması yaşayan ve çalışan insanlarda soğuk algınlığı, romatizma,sinir bozukluğu ve stres gibi hastalık ve rahatsızlıklara neden olabilmektedir.

Isı Yalıtımının Önemi Hastalık ve rahatsızlıklara neden olan soğuk duvar veya duvarların, alışılagelmiş ısıtma havalandırma hesap yöntemlerinin bazı koşullarda yetersizliği ile ısı iletkenliği yüksek(yani yalıtımı az veya yalıtılmamış) duvarlardan meydana geldiği söylenebilir.

Isı Yalıtımının Önemi Diğer taraftan yapılarda daha çok yakıt harcanacağından özellikle düşük ve orta gelirli aile bütçelerini zorlayan yakıt giderlerinde büyük bir artış olacaktır. Yakıt tasarrufunun ülke çapında genelleştirilmesi ile petrol, kömür ve doğal gaz ithalatında büyük bir ekonomik tasarruf sağlanması söz konusudur.

Isı Yalıtımının Önemi Yakıt tasarrufu sonucunda, çoğu kentlerimizde ısıtma sürecinde yaşanan hava kirliliğinde ciddi azalmalarda sağlanabilecektir. Hava kirliliğinin insan sağlığını olumsuz yönde etkilemesi yanında, iş veriminin azalmasına, ilaç vb giderler yanında doğal çevrenin korunmasına da(ekolojik denge) katkıda bulunacaktır.

Isı Yalıtımının Önemi Isı yalıtımı nedeniyle, kazandan başlamak üzere kalorifer tesisatında başta borular olmak üzere, radyatör grup ve dilimler, sirkülasyon pompası, genleşme deposu, vanalar vb diğer elemanların kapasitelerinde olumlu yönde azalma veya boyutça küçülmeler olacaktır.

Isı Yalıtımının Önemi Bir konutun yalıtım seviyesinin istenilen değerde olması ile birlikte yalıtım yatırımı doğal olarak artmakta ancak buna karşılık ısıtma tesisatı yatırımı azalmakta, dolayısıyla yalıtım giderleri belli oranda karşılanmakta, hatta belli bir süre sonra kendini amorti ederek kara geçebilmektedir.

Isı Yalıtımının Önemi Ayrıca konutun faydalı servis ömründe, kullananlar için ısıtma giderlerinde önemli tasarruflar sağlanabilmektedir. İyi yalıtılmış bir konutta, yalıtım maliyetinin konut maliyetine oranı %3-5 tesisat azalmasının konut maliyetine oranı %2-3 yalıtım maliyetinin geri ödeme süresi (amortisman) 3 veya 5 ısıtma mevsimi olabilmektedir.

Isı Yalıtımının Önemi Isı yalıtımı yapılmasıyla ısı kaybı azalmış olup yalıtımsız duruma göre ısınma için tüketilen yakıt miktarı da azalmış olur. Bu azalma miktarı, binanızın uygun iklim bölgesine göre değişmekle birlikte % 50-% 70 arasındadır. Yani yalıtımsız bir eviniz varsa ve kışın evinizi ısıtmak için ayda 100 birim yakıt tüketiyorsanız, evinizi yalıtarak bu tüketimi 50 birime hatta 30 birime düşürebilirsiniz.

Isı Yalıtımının Önemi Başka bir değişle ayda 100 ytl yakıt faturası yerine, ayda 50 ytl hatta 30 ytl fatura ödersiniz. Isı yalıtımlı duvarlarda iç yüzeylerde terleme sonucu küflenmeler, siyah lekelenmeler ve sıva veya boya kabarmaları oluşmaz. Yaşanılan odalar içinde hastalanmaya neden olan bölgesel sıcak-soğuk farkları oluşmaz, dolayısıyla sağlık harcamaları azalır.

Isı Yalıtımının Önemi Isı yalıtımlı duvarın içinde difüzyon sonucu su yoğuşması oluşmayacağından, duvarlardaki malzemeler korozyona uğramaz. Isı yalıtımlı binalar daha az yakıt yakacaklarından havayı kirletme miktarları azalır.

Isı Yalıtımı Pahalı mıdır?
Buna somut bir örnek verelim; 5 katlı ve her katta her biri 90m2’lik ikişer daire olan bir apartmana ısı yalıtımı yapılarak sezonluk yakıt tüketimi m3 ‘den, 4282 m3 ‘e azaltılmakta ve enerji tasarrufu sağlanmaktadır.

Isı Yalıtımı Pahalı mıdır?
Amortisman hesabı yapılırsa bu sürenin yaklaşık 4 yıl (4 ısıtma sezonu) olduğu görülür. Yani bu apartman sakinleri daha az yakıt faturası ödemek suretiyle, ilk 4 yıldan sonra sürekli karda olacaklardır. Tabii ki, ortalama 50 yıl kullanma ömrü biçtiğimiz bir bina için 4 yıllık bir amortisman süresinin uzun olduğu söylenemez. Ayrıca, ısı yalıtımı ile sağlayacağınız konfor şartları da size ekstradan bir kazanç olacaktır.

Isı Yalıtımı Nasıl Yapılır?
Isı yalıtımı evlerimizin çatı, döşeme ve dışa bakan tüm duvarlarına ısı geçirmeyen malzeme uygulanmasıyla yapılır. Pencerelerde de özel kaplamalı yalıtım camı üniteleri ve yalıtımlı doğramalar kullanılmalıdır. Isı yalıtımı binaların içinden veya dışından uygulanabilir. Isı yalıtımının önemli bir unsuru da tesisatların yalıtılmasıdır.

Isı Yalıtımı Ne Kadar Sürede Yapılır?
Binalarda yapılacak ısı yalıtımı uygulamaları için gereken süre; yapının ihtiyaçları, büyüklüğü ve yalıtım uygulamasında çalışacak kişi sayısıyla ilişkili olarak belirlenir. Genel olarak ısı yalıtımı uygulamaları, orta büyüklükteki bir bina için 1-4 haftalık zaman zarfında tamamlanır. Dıştan yapılan yalıtım uygulamalarının aşırı soğuk ve yağışlı günlerde yapılamadığı unutulmamalıdır.

Isı Yalıtımının Türkiye'ye Yararları Nelerdir?
Hesaplamalar, tüm konutların standart ve yönetmeliklere uygun olarak yalıtılması durumunda, ülkemizin yılda yaklaşık 3 milyar dolar tasarruf yapacağını göstermiştir. Ekonominin canlanması, istihdamın artması, üretim ve uygulama ile birlikte artacak vergi gelirleri diğer önemli faydalar arasındadır. Bu tasarrufun eğitim, sağlık vb. zorunlu ihtiyaçlarımıza aktarılacağını göz önüne aldığımızda, yalıtımın toplumsal refahımız için de önemli katkılarının olacağı bir gerçektir.

Isı Yalıtımının Dünyaya Katkıları Nelerdir?
Isı yalıtımı, binaların daha az yakıtla ısıtılmasını sağlayacağından atmosfere yayılan karbondioksit (CO2), kükürtdioksit (SO2) ve diğer gazlar azalır. Böylece atmosferde oluşan sera etkisi, küresel ısınma ve iklim değişikliği ile mücadeleye katkıda bulunulur. Dünyanın ısınması kutuplardaki buzulların erimesine ve iklim değişikliklerine yol açmakta; buna bağlı olarak doğal hayat giderek yok olmaktadır.

Isı Yalıtımı İçin Nereye Başvurulur?
Isı yalıtımı konusunda bilgi edinmek için numaralı ücretsiz danışma hattından, numaralı telefondan ya da adresine e-posta göndererek İZODER’e (Isı Su Ses ve Yangın Yalıtımcıları Derneği) ulaşabilirsiniz. İZODER’i aradığınızda, size sorununuzla ilgili çözüm önerileri sunulur. Yalıtım uygulaması yaptırmaya karar verdiğinizde İZODER üyeleri sizinle temasa geçerek randevu talep eder.

Isı Yalıtımı Binanın Nerelerinde Yapılır?
Binaların çatı ve duvarlarına Toprak temaslı mahallere Katları ayıran döşemelere Tesisat boruları ve havalandırma kanallarına Garaj, depo gibi ısıtılmayan bölümlere bakan duvarlara yapılır. Ayrıca özel kaplamalı yalıtım camı üniteleri ve yalıtımlı doğramalar kullanılarak kışın pencerelerden oluşan ısı kayıpları azaltılır, yazın binaya güneş ısısı girişi sınırlanır.

Camyünü ( )cm PVC Çift camlı sistem Taşyünü ( )cm Ekspande Polistren (5 - 8)cm Mozaik Kapl. (3cm) Ekstrüde Polistren (5 -8)cm Ekstrüde Polistren (5 -8)cm

Duvarların,Çatıların ve Döşemelerin Isı Yalıtımında Kullanılan Malzemeler ve Standartları
Camyünü-TS 901 EN 13162 Taşyünü -TS 901 EN 13162 Ekspande Polistiren (EPS)-TS 7316 EN 13163 Ekstrude Polistiren (XPS)-TS EN13164 Poliüretan (PUR)-TS EN 13165 Fenol Köpüğü-TS EN 13166

Duvarların,Çatıların ve Döşemelerin Isı Yalıtımında Kullanılan Malzemeler ve Standartları
Cam Köpüğü-TS EN 13167 Ahşap Yünü Levhalar-TS EN 13168 Genleştirilmiş Perlit (EPB)-TS EN 13169 Genleştirilmiş Mantar (ICB)-TS EN 13170 Ahşap Lifli Levhalar-TS EN 13171

Tesisat Yalıtımında Kullanılan Malzemeler ve Standartları
Tesisat yalıtımı ile enerji kayıp veya kazançları dışında, hattı oluşturan boruların yoğuşma sebebiyle korozyona uğraması önlenir. Tesisatlarda Yoğuşma • Isı yalıtımı yapılmaz veya yetersiz yapılırsa yüzeyde olur! • Isı yalıtım malzemesinin buhar difüzyon direnç katsayısının (µ) yetersiz olması durumunda önlem alınmaz ise yalıtım malzemesinin içinde olur. Tesisat yalıtımında kullanılan malzemeler ;

Camyünü-prEN 14303 Taşyünü- prEN 14303 Elastomerik Kauçuk - (FEF)prEN 14304 Cam Köpüğü (CG) - prEN 14305 Kalsiyum Silikat (CS)-prEN 14306

Ekstrüde Polistiren (XPS) -prEN 14307 Poliüretan (PUR / PIR) - prEN 14308 Ekspande Polistiren (EPS)-,prEN 14309 Polietilen Köpük (PEF)- prEN 14313 Fenolik Köpük -prEN 14314

Yalıtım Malzemelerinde Aranılan Bazı Özellikler
Isı yalıtım malzemeleri yangına, haşarata (böcek, kurtçuk gibi), koku ve buharlara karşı iyi dirence sahip olmalıdır. Diğer taraftan malzemelerin bazıları, sağlık ve güvenlik açısından birer potansiyel tehlikedir. Isı yalıtımında potansiyel sağlık ve güvenlik etkileri iki grupta toplanır.

Bunlardan birincisi; Depolama Taşıma Yerleştirme İle ilgili olandır.

İkincisi ise; Zamanla yaşlanma gibi yerleştirmeden sonra olanlardır. Doğru taşıma, yerleştirme ve önlemler bu sorunları azaltır veya tamamen yok edebilir.

Potansiyel sağlık etkileri, geçici sinirlilikten, vücut fonksiyonlarında ciddi değişmelere kadar uzanır. Burada dikkat edilecek en önemli husus, amyant içeren yalıtım malzemeleridir. Sağlık açısından, sentetik liflerle de ilgili bazı sorunlar vardır.

Günümüzde, bunların potansiyel tehlike olduklarına dair araştırmalarda kesin bir sonuç alınmamasına karşın, döşenmeleri esnasında çok rahatsız edici olabilir ve uygulamalarında uygun güvenlik önlemlerinin alınması arzu edilir. Keskin, sert, çıkıntılı veya aşındırıcı yüzeyler, aşırı ısınan ve elektrik taşıyan malzemelerden bazı yaralanma olayları gelebilir.

Yalıtım malzemeleri ve yardımcı malzemelerinin yanması sonucunda ısı, tehlikeli gazlar, lifler ve tanecikler açığa çakabilir. İmalatçı firmaların önerileri ile kullanılacak resmi kod ve standartlar, ASTM Standart C90, bu konularda geniş bilgiler içermektedir.

İşçilikten Kaynaklanan Bazı Hatalar ve Önlemler
Bu nedenle, su yalıtım işleri bu konularda uzmanlaşmış kişilere yaptırılmalıdır. EPS doğru yerde, doğru kalınlık ve yoğunluk, yapı fiziği ve inşaat kurallarına göre uygulandığı takdirde ömrü sonsuz bir malzemedir.

DUVARLARDA MANTOLAMA YAPILMASI

Sistem Tanıtımı Dış duvar Yapıştırma harcı-terratherm 310
Yalıtım malzemesi Manto taşyünü Manto izopor Manto foamboard Plastik/çelik dübel

Sistem Tanıtımı Yüzey sıvası Donatı filesi Dış cephe kaplama malzemesi

GENEL BİLGİLER Uygulama şartları
Dış cephe ısı yalıtımı uygulamalarında, kısa sürede ve doğru olarak yapılabilmesi için dikkat edilmesi gereken bazı konular vardır. Bu nedenle, planlama aşamasında özenli ve detaylı bir çalışma yapmak gerekmektedir.

Öncelikle yalıtım uygulanacak yüzeyler düzgün olmalıdır. Yüzey eğriliği 2cm’yi geçmemeli, bu değerlerden daha fazla olan eğrilikler ve yüzeyde bulunan büyük hasar ve çatlaklar, özel sıva uygulaması ile ortadan kaldırılmalıdır.

Uygulamaya başlamadan önce yüzey, toz ve yağ gibi yapışmayı azaltıcı maddelerden arındırılmalı, döküntü ve kabarmış yüzeyler fırçalanarak temizlenmelidir. Uygulama yapılacak yüzey tamamen kurumuş olmalıdır. Uygulama yapılırken yüzeylerin yağmur, rüzgar ve doğrudan güneş ışığına maruz kalmayacak şekilde korunması gerekmektedir.

Cepheyi korumak için iskele ağı kullanılması önerilir. Sağlıklı bir uygulama yapılabilmesi için uygulanacak duvarın ortam sıcaklığının +5 0C ile +30 0C sınır değerleri aralığında olmasına dikkat edilmelidir. Isı yalıtım levhaları, duvar yüzeyine yapıştırma ve dübelleme yolu ile uygulamadan önce,yüzeyin yeterli derecede yapışma kuvvetine sahip olduğu tespit edilmelidir.

Cephede açık kalan bölgeler, pencere, kapı, denizlikler, çatı kenarları ve balkonlar sağlıklı bir şekilde yalıtılarak ısı yalıtım malzemesine herhangi bir yerden su sızarak ıslanması önlenmelidir.

GENEL BİLGİLER Sistem uygulamasına geçilmeden önce dikkat edilmesi konular Özellikle tadilatlarda; cam, ahşap, alüminyum ve diğer mevcut yapı elemanlarının uygulama sırasında zarar görmemesi için örtünerek korunması Yağmur oluklarının, son katı uygulanmış sistemden en az 5 cm. dışarıda olacak şekilde, yalıtım uygulamasından önce inşa edilmiş olması

GENEL BİLGİLER Sistem uygulamasına geçilmeden önce dikkat edilmesi konular İskele kullanımlarında, iskele kelepçelerinin uzunluğunun sistem kalınlığına uygun olması, işçi emniyeti açısından duvar ve iskele arasındaki mesafenin yeterli olması ve iskele kelepçeleri için açılan deliklerden (deliklerin eğri açılmaması) su sızmamasının dikkate alınması

GENEL BİLGİLER Uygulama sınırı
Islak ve nemli yüzeylere kesinlikle uygulanmamalıdır. Sağlam olmayan, gevşek ve düşük dirençli yüzeylere uygulanmamalıdır. Donmuş, erimekte olan veya 24 saat içerisinde don tehlikesi olan yüzeylere uygulanmamalıdır. Hasarlı levhalar kullanılmamalıdır.

Sorunsu bir uygulama ve rahat çalışma ortamı sağlamanın şartlarından birisi de yalıtım sistemine ait elemanların uygun bir şekilde depolanmasıdır. Çalışma süresi boyunca yapıştırıcı, yüzey sıvası ve son kat kaplama malzemelerinin (saklanmasına) özen gösterilmeli:yalıtım levhaları, dübel, profil, donatı filesi gibi diğer sistem elemanları deforme olmayacak, şekilde muhafaza edilmelidir.

Hava koşullarındaki değişikliklerin yapıştırıcı, sıva, son kat kaplama vb. malzemelerin kuruma ve sertleşme süresini etkileyebileceği dikkate alınmalıdır.

YÜZEYLERİN TEŞHİS EDİLMESİ
A-Yüzey teşhisi Yeni veya eski binalarda yalıtım sistemi uygulanmadan önce yüzeylerin uygunluğuna dikkat edilmeli ve uygulama için hazırlanmalıdır. Aşağıdaki testlerin uygulama öncesi yapılması önerilir. Toz testi:Toz ve rutubet testi için elle ve siyah bir bezle yüzeylerin üzerinden geçirilir.

A-Yüzey teşhisi Sağlamlık testi:Sert ve sivri bir cisimle yüzeylerin üstünden geçilerek yüzeylerin sağlamlığı test edilir. Su test:Bir fırçayla yüzey ıslatılıp yüzeylerin nem oranı ve su emiciliği test edilir. Düzgünlük testi:Mastar ve şakül yardımıyla yüzeyin düzgünlüğü test edilir. Bu testte bina üzerinde farklı yerler örnek alınarak yapılmalıdır.

A-Yüzey teşhisi Yüzeyin teşhisinden ve uzun ömürlü bir ısı yalıtım uygulaması için gerekli tüm önlemler alındıktan sonra yüzey, böcek, kemirgen hayvanlar vb. yerleşmiş canlılar ve yuvalarından mutlak suretle arındırılmalıdır. Yüzey temiz, kuru, düzgün ve sağlam olmalıdır.

A-Yüzey teşhisi Çok gözenekli yüzeyler ıslatılmalı ve yüzey nemli kalacak şekilde, su tabakası yok olana kadar beklenmelidir. Yüzeydeki önemli bozukluk ve delikler, yapıştırma harcı uygulanmasından en az 72 saat önce onarılmalıdır.

B-Toprak altı, subasman veya suya maruz kalan kısımların hazırlığı Binalardaki; toprakaltı, subasman seviyesi veya suya maruz bölümlerde doğabilecek özel nem ve mekanik sorunlar düşünülerek gerekli önlemler alınmalı, bu bölümlerde uygulanacak katmanlar projede mutlaka en küçük ayrıntısına kadar belirlenmelidir.

B-Toprak altı, subasman veya suya maruz kalan kısımların hazırlığı Özellikle subasman seviyeleri su sıçramasına ve birikmesine müsait ortamlar olduğu için yapısal önlemler alınması önerilir. Genelde bunun için bir çakıl yatağı kullanılabilir. Beton veya plaka kaplamalar ise eğimli olarak döşenmeli ve binadan yapısal olarak ayrılmalıdır.

C-Yüzey hazırlığı Isı yalıtım levhalarının montajına başlamadan önce bina veya cephenin yüzeyine yatay ve dikey olarak ip çekilerek hizalanmalıdır. Sistemin ısı yalıtımı yapılmayacak bölümlerle kesiştiği noktalarda mutlaka uygun profiller kullanarak ya da sıva ile kapatılarak ısı yalıtım kalitesini korumak gerekir.

UYGULAMA Basınç (subasman) profilinin yerleştirilmesi:
Başlangıç profilinin ölçüsü, tercih edilen yalıtım levhalarının kalınlığına ve uygulanacak olan sisteme göre belirlenir. Profiller, ipinde ve terazisinde olmasına dikkat edilerek duvara özel dübelleri ile 50 cm. aralıklarla tespit edilir.

UYGULAMA Basınç (subasman) profilinin yerleştirilmesi: Ayrıca duvar ile başlangıç profili arasındaki girinti ve çıkıntıları gidermek amacıyla farklı kalınlıktaki plastik takozlar kullanılabilir. Köşe bağlantıları ise, başlangıç profilinin köşeye uygun olarak açılı kesilmesiyle oluşturulur.

UYGULAMA Yalıtım levhalarının yapıştırılması:
Öncelikle uygulama yapılacak yüzeydeki eğrilikler, yapıştırıcı veya sıva ile veya yalıtım levhalarının uygun kalınlıklarda kullanılmasıyla giderilir. Isı yalıtım levhaları duvarın alt kısmından başlanarak aralıksız, cephelerde ve köşelerde şaşırtmalı olarak yerleştirilmelidir.

UYGULAMA Yalıtım levhalarının yapıştırılması:
Isı yalıtım levhalarının düzgün döşenmesine ve kenarların zedelenmemesine dikkat edilmelidir.

UYGULAMA Yapıştırma harcının hazırlanması:
Ortalama 6 lt. kadar su ile 25 kg’lık çimento esaslı yapıştırma harcı, düşük devirli bir mikser veya mala ile topak kalmayacak şekilde karıştırılarak hazırlanır.akrilik esaslı yapıştırma harcı ise kullanıma hazırdır. Yapıştırmada farklı metotlar kullanılabilmektedir

UYGULAMA (çimento esaslı-5kg/m2):
Noktasal yapıştırma metodu (çimento esaslı-5kg/m2): Yalıtım levhalarının kenarları boyunca, kenarlarında 5 mm. Kalmasına dikkat edilerek yapıştırıcı sürülür.orta kısımlara da noktasal olarak yapıştırıcı uygulanır.

UYGULAMA Noktasal yapıştırma metodu(çimento esaslı-5kg/m2):
Yalıtım levhalarının dış kenarlarına yapıştırıcı sürülmemesine özen gösterilmelidir. Isı yalıtım levhasının en az % 40’ı 1-2 cm. kalınlığında yapıştırıcı ile kaplanmış olmalıdır.

UYGULAMA Dişli mala metodu:( çimento esaslı 5 kg/m2, akrilik esaslı 4 kg/m2) Uygulama yapılacak düzgün cephelerde bu metot uygulanabilmektedir. Yapıştırıcı yalıtım levhalarının yüzünü tamamen kaplayacak şekilde dişli çelik mala yardımı ile sürülür.Yalıtım levhalarının dış kenarlarına yapıştırıcı sürülmemesine özen gösterilmelidir.

UYGULAMA Dişli mala metodu:( çimento esaslı 5 kg/m2, akrilik esaslı 4 kg/m2) Yapıştırıcı sürüldükten hemen sonra yalıtım levhaları, duvar yüzeyine birbirlerine birleştirilerek yerleştirilir. Levhaların düzgün döşenmesine ve kenarların zedelenmemesine dikkat edilmelidir.

UYGULAMA Dişli mala metodu:( çimento esaslı 5 kg/m2, akrilik esaslı 4 kg/m2) Levhaların birleşim yerlerinde yüzeyin düzgün olması için törpüleme işlemi gerekebilir. Pencereler gibi cephedeki açık kısımlarda; levhalar bu kısımlara uygun olarak kesilerek uygulanır.

UYGULAMA Dişli mala metodu:( çimento esaslı 5 kg/m2, akrilik esaslı 4 kg/m2) Yalıtım levhaları arasında oluşabilecek aralıklar, aynı malzemeden parçalar kesilerek veya 4mm den ince boşluklar, ısı yalıtım bandı kullanılarak kapatılmalıdır. Yapışmayı sağlamak için yalıtım levhalarına geniş yüzeyli bir mastar ile vurulmalıdır.

UYGULAMA Isı yalıtım levhalarının döşenmesi:
Şaşırtma için kenarlarda sadece tüm ve yarım levhalar kullanılmalı, kenarlarda ayarlama yapılmamalı ve ek parçalar kesinlikle kullanılmamalıdır. Yüzeyin dışına çıkan levhaların kenarları yapıştırıcı kuruduktan sonra düzeltilmelidir. Yatay sı yalıtım levhaları, ona dik gelen ısı yalıtım levhası ile örtülecek şekilde yerleştirilmelidir.

UYGULAMA Isı yalıtım levhalarının döşenmesi: Isı yalıtım levhaların yerleştirilirken duvardaki pencere vb. boşluklar dikkate alınmalıdır. Bu bölümler çatlamaya karşı riskli bölgeler olduğundan yanda gösterildiği gibi yapılmalıdır.

Isı yalıtım levhalarının döşenmesi:
UYGULAMA Isı yalıtım levhalarının döşenmesi: Pencere ve kapı bölümlerinde ısı yalıtım levhaları kaba yapının dışına taşacak şekilde yerleştirilmeli, yapıştırıcı kuruduktan sonra cephe duvarı ile duvar arasına ısı yalıtım bandı yerleştirildikten sonra fazlalıklar kesilmelidir.

UYGULAMA Dübel şeması:
Dübeller yerleştirilirken, en çok tercih edilen yöntem yalıtım levhalarının ortasına ve tüm ek yerlerine gelecek şekilde dübellerin yerleştirilmesidir.

Bir diğer yöntem ise her levhaya üçer dübel yerleştirilmelidir. Levha kenarlarından 5’cm. kadar mesafe bırakılmadır. Değişebilecek kenar alanlarına göre dübel yerleşimleri için dübel yerleşim şemaları verilmiştir.

Ayrıca kenar alanlarında uygulama, köşelerden en fazla 40 cm. yukardan aşağıya 25 cm. olacak şekilde gerçekleştirilmelidir. Pencerelerde ise, dübelleme pencere kenarlarına yakın riski önleyecek şekilde yapılmalıdır.

UYGULAMA Yalıtım levhalarının dübellenmesi:
Dübellemeye başlamadan önce, yapıştırıcının tamamen kuruması beklenmelidir. Bu nedenle yalıtım levhalarının yüzeye yapıştırılmasından 24 saat sonra uygulamaya başlanmalıdır. Kullanılacak dübel ve açılacak derinlik seçimi, uygulanacak duvar özelliklerine uygun olarak yapılmalıdır.

UYGULAMA Yalıtım levhalarının dübellenmesi:
Dübeller gaz betona en az 6 cm, beton duvara 4cm ve tuğla duvara 5 cm girmelidir.Delik boyu dübel boyundan 1cm fazla açılmalı. Dübellerin köşe ve pencere kenarlarına olan uzaklıkları m2’ye 6 adet düşecek şekilde, en fazla 15cm. ve araları da en fazla 40 cm olmalıdır.(DIN 55699)

UYGULAMADA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Yapıştırıcının yeterince kuruduğu tespit edildikten sonra matkap ile çalışmaya başlanmalıdır. Dübellerin üzerinde gösterilen çapa uygun matkap kullanılmalıdır. Dübeller yüzeyde çıkıntı yapmayacak şekilde yerleştirilmelidir. Dübellerin sağlam yerleştirilmesine dikkat edilmelidir.

Sağlam yerleştirilmemiş dübeller çıkarılarak yanına yeni dübel çakılmalıdır. Açık delik aynı yalıtım malzemesiyle doldurulmalıdır. Fayans ve sağlam olmayan sıvalı yüzeyler, dübelleme işlemi için uygun değildir.

Bina kenar ve köşelerinin oluşturulması: Dış cephe yalıtım uygulamalarında, pencere, kapı ve duvar yüzeylerinin oluşturduğu köşelere düzgün bir kenar oluşturabilmek için özel köşe profilleri kullanılmalıdır. Köşe profilleri, donatı katmanının oluşturulmasından önce köşeye yerleştirilerek, üzeri sıva ile kapatılır. Köşe profillerinden başlamak üzere yüzey sıvası tüm yüzeye mala ile uygulanmaya başlanır.

Bina kenar ve köşelerinin oluşturulması: Ayrıca köşeler çatlama riski en fazla olan ve aynı mekanik zorlamalara en fazla maruz kalan bölgelerdendir. Bu bölgeleri korumak amacıyla profil kullanılmalıdır. Bu amaçla kullanılabilecek alüminyum ve kendinden fileli PVC köşe profilleri bulunmaktadır. Kendinden fileli profilleri kullanmak işçilik ve zamandan kazandırdığı kadar yanlış uygulama riskini de en aza indirmektedir.

Bina kenar ve köşelerinin oluşturulması: Alüminyum köşe profilleri köşeye yüzey sıvası ile yerleştirilir ve üzerine donatı filesi köşelerden en az 20 cm. dönecek şekilde uygulanır. Tüm yüzeye uygulanan donatı filesi bu uygulamanın üzerine en az 10 cm. bindirilmelidir.

Bina kenar ve köşelerinin oluşturulması: Kendinden donatı fileli köşe profilleri yüzeye yerleştirilirken, köşe profilinin genişliğinde ince bir kat yüzey sıvası uygulanır, profil üzerine yerleştirilir ve şekilde belirtildiği gibi donatı filesi üzerine uygulanır.

Bina kenar ve köşelerinin oluşturulması: Profilsiz köşelerin şekillendirilmesi sıva ile yapılır. Donatı filesinin yerleşmesine bir kenardan başlamalı ve köşeleri 20 cm. kadar kapatmasına dikkat edilir. Donatı fileleri birbiri üzerine bindirilerek yerleştirilmelidir.

Bina kenar ve köşelerinin oluşturulması: Sıva içerisine gömülecek olan donatı filesi, ilave olarak, pencere ve kapı köşelerinde yaklaşık 30x40 cm. ebatlarında, yatayla 450’lik açı yapacak şekilde diagonal uygulanmalıdır. En doğru uygulama tüm pencere çevresinin filelenmesidir.

Dilatasyon Profilleri
Dış cephe ısı yalıtım sistemlerinde binaların dilatasyon derz bölgeleri dikkat edilmesi gereken önemli bir konudur. Dilatasyon derzleri hem çatlama açısından hem de ısı iletkenliği açısından riskli bölgeler olarak adlandırılabilir. Binada dilatasyon derzi uygulamışsa, dış cephe ısı yalıtım sisteminde de aynı prensibin uygulanması gerekir.

Dilatasyon Profilleri
Dilatasyon kesinlikle sıva, yapıştırıcı gibi malzemelerle kapatılmamalı, bu bölümlerde özel olarak düz ve köşe detaylar için geliştirilmiş dilatasyon profilleri kullanılmalıdır. Profiller en az 10 cm. üst üstte bindirilerek uzatılabilir.

Fuga Profillerinin Montajı
Fuga profilleri, ısı yalıtım levhalarının döşenmesi sırasında yerleştirilir. Fuga profillerinin boyutlarına karar verilirken, ısı yalıtım levhasının kalınlığı gözönüne alınmalıdır. Fuga profili ile duvar arasında, ısı yalıtımını korumak amacıyla ısı yalıtım bandı kullanılmalıdır.

Fuga profillerinin kullanımına, ısı yalıtım levhalarının döşenmesinden sonra karar verildiği taktirde, yalıtım levhası kalınlığının en az % 25’i kadar kalınlık, fuga profilinin arkasında bırakılmalıdır. Bu uygulama ısı yalıtım performansı açısından önem taşımaktadır. Yüzeydeki donatı filesi, profil kenarlarının üzerine bindirilir ve üzeri sıvanır.

Dekoratif olarak problem yaratmaması için profillerin terazisinde ve özellikle köşelerde gönyesinde olmasına dikkat edilir. Profillerin üzeri boyanarak dekoratif olması görünüm kazandırılır.

Damlalık Profilleri Damlalık profilleri, ısı yalıtımının kapı ve pencere lentoları, balkon ve cumba altları gibi riskli bölgelerde sudan korunması, aynı zamanda bu bölgelerde düzgün bitişler sağlanabilmesi için kullanılan ekipmanlardır. Profiller köşeye yüzey sıvası yardımıyla monte edilir ve üzerine donatı filesi yerleştirilir.

Kapı-Pencere Profilleri
Kapı pencere kasaları ile duvar arasındaki boşlukları uygun biçimde kapatarak ısı yalıtımına yardımcı olur, bu bölgelerdeki çatlak oluşumunu önler.

Sıva Katmanının Oluşturulması (çimento esaslı 5kg/m2 akrilik esaslı 4kg/m2)
Sistemin donatısını bu katman oluşturmaktadır. 25 kg’lık çimento esaslı sıva, ortalama 6lt su ile tercihen düşük devirli bir mikser yardımı veya mala ile topak kalmayacak şekilde karıştırılarak hazırlanıp, yüzeye mala ile uygulanır. Akrilik esaslı yüzey sıvası ise kullanıma hazırdır.

Sıva sürüldükten sonra, henüz kurumamış yüzey sıvasının üzerine donatı filesi yukarıdan aşağıya doğru bastırılarak ve iyice gerilerek, katlanmadan ve yalıtım levhasından tüm yüzeye eşit uzaklıkta (1,5 mm.) olacak şekilde yerleştirilir. Birleşim yerlerinde, donatı filesi her zaman 10 cm. üst üstte bindirilir ve sıvanın üstüne yerleştirilir.

Son Kat Kaplamanın Uygulanması
Uygulama, istenilen dokudaki hazır renkli sıva veya kaplama malzemesinin rulo veya mala ile donatı katmanına uygulanmasıyla gerçekleştirilir. Son kat kaplama, sıva katmanı tamamen kuruduktan sonra uygulanır. Hava şartlarının bu uygulamaya uygun olmasına dikkat edilmelidir.

Son Kat Kaplamanın Uygulanması
Mineral bazlı sıvaların, şiddetli rüzgar veya yüksek sıcaklıktan dolayı, gerektiğinden daha hızlı bir şekilde kurumasını önlemek gerekir. Geniş yüzeylerde ara vermeden uygulama sürdürülmelidir. Aksi taktire, cephede iz kalabilir. Bu nedenle, son kat uygulanırken yeterli eleman bulundurulmasına ayrıca dikkat edilmelidir.

Hazır Dekoratif Dış Cephe Profilinin Montajı
Hazırlanan yapıştırma harcı, ince dişli mala ile profillerinin arkasına sürülür ve profillerin montajı yapılır. Birleşim yerleri elastik tesviye macunu ravamur ile düzeltilir. Açılı köşeler için profiller testere ile kolayca kesilebilir. Üzeri saçak vb. şekilde kapalı olmayan bölümlerde, profillerin sadece üst kısımlarına ince bir tabaka silikon uygulanması önerilir.

Hazır Dekoratif Dış Cephe Profilinin Montajı

Son Kat Kaplama Dış cephe ısı yalıtım sistemlerinde genellikle tekstürlü hazır renkli sıvalar tercih edilmelidir. Son kat kaplamanın, dekoratif amacının dışında bir görevi de dış cepheyi ve yalıtım sistemini dış hava koşullarından korumaktır. Bu korumada, kaplamanın tanecik yapısı büyük önem taşır. Mimari nedenlerden ötürü “düz” bir boya gerekiyorsa, normal uygulamanın üzerine 1-2 kat daha sıva yapılmalıdır.

Son Kat Kaplama Son kat kaplamalar için renk seçiminde fazla koyu renkler tercih edilmemelidir. Açık renklere kıyasla güneş ışınlarını daha fazla çektikleri için yüzey fazla ısınarak, ısıl gerilimle birlikte çatlaklar oluşabilir. Son kat kaplama uygulamasına, yüzey sıvası uygulamasından en az yedi gün sonra geçilmelidir.

TAVSİYELER Uygulamalarda kullanılacak ısı yalıtım malzemesinin seçimi yapılmadan önce, bina yüksekliğinin yangın güvenliği açısından değerlendirilmesi yapılmalıdır. Cephelerde ekspande veya ekstrüde polistiren levhalar kullanılıyorsa, yangına karşı korunum sağlamak amacıyla, pencere gibi açık kısımların etrafının taşyünü levhalarla dönülmesi tavsiye edilir. Ekstrüde polistiren lebhaların kullanımında yüzeyi pürüzlü, kenarları düz levhalar tercih edilmelidir.

TAVSİYELER Uygulamalarda kullanılacak olan ekspande ve ekstrüde polistiren levhaların dinlendirilmiş olması gerekmektedir. Karışım oranlarına ve kullanılacak malzeme miktarına uyulmalıdır. Yapıştırıcının derzlere girmesini önlemek için yapıştırıcı, levhaların kenarına yakın sürülmemelidir. Levhaya yapıştırıcı sürüldükten sonra hemen duvara tatbik edilmelidir.

TAVSİYELER Yüzeyde kalabilecek açıklıklar yalıtım levhası parçaları ile kapatılmalıdır. Cephelerde ve köşelerde levhalar şaşırtmalı olarak yerleştirilmelidir. Yapışmayı sağlamak için levhalara, geniş yüzeyli düzgün bir mala ile vurulmalıdır. Yalıtım levhalarının duvara dübellenmesi, yapıştırma işleminden en erken 24 saat sonra yapılmalıdır. Levhaların birleşim noktalarında oluşanbilecek çıkıntılar törpülenmelidir.

TAVSİYELER Donatı katmanının iyi hazırlanmasına dikkat edilmelidir.
Son kat sıva uygulamasından önce donatı katmanının iyice kuruduğu tespit edilmelidir. Uygulama sırasında sistem, yağmura karşı korunmalıdır. Uygulamalar, güneş ve kuvvetli rüzgar etkisinde kalan cephelerde yapılmamalıdır. Yüzey düzgünlüğünün sağlanması veya açıklıkların doldurulması, alt veya son kat malzemelerle yapılmamalıdır.

Yönetmelikler: Tasarımdan, uygulamaya kadar tüm yönleri ile bir uzmanlık dalı olan yalıtımın ana unsurları “doğru detay”, “nitelikli malzeme” ve “sağlıklı uygulama” dır. Binalarda enerji verimliliği ile ilgili olarak 29 Nisan 1998 tarihinde yayımlanan tavsiye niteliğindeki TS 825 “Binalarda Isı Yalıtımı Kuralları” standardı; 14 Haziran 1999 tarih ve sayılı resmi gazetede yeniden yayımlanarak ve bu standardın paralelinde hazırlanan

Yönetmelikler: “Binalarda Isı Yalıtımı Yönetmeliği”nin 08 Mayıs 2000 tarih sayılı resmi gazetede yer alması ile 14 Haziran 2000 tarihinden itibaren uygulaması zorunlu standart olarak yürürlüğe girmiştir. 14 Haziran 2000 tarihinden sonra yapılan binalar; standart ve yönetmeliklerin koşullarına uymak zorundadır. 12 Ağustos 2001 tarih ve sayılı resmi gazete ile yayımlanan “Yapı Denetimi Uygulama Usul ve Esasları Yönetmeliği” ile ısı yalıtımı uygulamalarının denetimi, Yapı Denetim Kuruluşlarına verilmiştir.

BİNALARDA ISI YALITIM YÖNETMELİĞİ
Amaç ve Kapsam, Dayanak Amaç ve Kapsam Madde 1- Bu yönetmelik, binalardaki ısı kayıplarının azaltılması, enerji tasarrufu sağlanması ve uygulama esaslarının belirlenmesi amacıyla hazırlanmıştır.Bu yönetmelik, 3030 sayılı Büyük Şehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun kapsamındaki belediyeler dahil, bütün yerleşim birimlerindeki binalarda uygulanır.

Münferit olarak inşa edilen ve ısıtılmasına gerek duyulmayan depo, cephanelik, ardiye, ahır, ağıl ve benzeri binalarda bu yönetmelik hükümleri uygulanmaz. 180 sayılı Bayındırlık ve İskan Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 209 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 32 nci maddesi kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşları, katma bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyeler bu yönetmeliğe uymak ve uygulamakla yükümlüdürler.

Dayanak Madde 2- Bu yönetmelik, 180 sayılı Bayındırlık ve İskan Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 209 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 2/n maddesine dayanılarak düzenlenmiştir.

Projelendirme Genel Esasları Isı Bölgeleri Madde 3- Yurdumuz, binalarda ısı yalıtımı uygulamaları bakımından dört ısı bölgesine ayrılmış ve bu bölgelere giren il ve ilçeler harita üzerinde dört grupta gösterilmiştir. Listede yer almayan belediyeler, bağlı oldukları ilçe değerlerini esas alacaklardır.Birinci bölgede yapılacak binalarda, merkezi klima sistemi uygulanacak ise bu binalarda yapılacak ısı yalıtım projesinde ikinci bölge için verilmiş olan sınır değerler geçerli olacaktır.

Yıllık Isıtma Enerjisi İhtiyacı Madde 4- Binalar, ısı kayıpları bakımından çevre şart ve gereklerine uygun düzeyde yalıtılacaktır. Binaların hesaplanan yıllık ısıtma enerjisi ihtiyacı, (Tablo 1)'de bölgelere göre verilen yıllık ısıtma enerjisi değerlerini aşmamalıdır.

Isıl İletkenlik Değeri ve Isıl İletkenlik Direnci Madde 5- Hesaplamalarda kullanılacak çeşitli yapı malzeme ve bileşenlerinin ısıl iletkenlik hesap değerleri ile iç ve dış yüzeysel ısıl iletkenlik direnç değerleri TS 825'den, hava tabakalarının ısıl geçirgenlik dirençleri ile pencere ve dış kapıların ısıl geçirgenlik katsayıları TS 2164'den alınacaktır.

Zemine Oturan Döşemenin Isıl Geçirgenlik katsayısı Madde 6- Isı yalıtımı hesabı yapılan yeni binalarda, ısıtılan hacimlerindeki toprağa oturan döşemeler için alınacak Ut değeri, standarda tavsiye edilen Ut değerinden en fazla % 25 düşük seçilebilir.

Proje Zorunluluğu Madde 7- Bu yönetmelik hükümleri uyarınca TS 825 standardında belirtilen hesap metoduna göre yetkili makine mühendisi tarafından hazırlanan "ısı yalıtımı projesi" imara ilişkin mevzuat gereğince yapı ruhsatı verilmesi aşamasında tesisat projesi ile birlikte ilgili idarelerce istenir.

Özel Durum Madde 8- Belediye hudutları ve mücavir alanlar dışında, köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli oturanların köy yerleşik alanları ve civarında ve mezralarda yaptıracağı iki kata kadar olan ve ısıtılan toplam döşeme alanı 100 m2'den küçük (dış havaya açık balkon, teras, merdiven, geçit, aydınlık vb. hariç) yeni binalar ile, bu alanlardaki mevcut binalarda;

a) Yapı bileşenlerinin ısıl geçirgenlik katsayılarının, (Tablo 2)'de belirtilen yapı bileşenlerine ait (U) değerlerine eşit veya daha küçük olması, b) Toplam pencere alanının, ısı kaybeden dış duvar alanının %12'sine eşit veya daha küçük olması, c) Bu şartları sağlayan konstrüksiyon ve detayların mimari projede gösterilmesi ve makina tesisat raporunda belirtilmesi, halinde 7 nci maddede belirtilen ısı yalıtımı projesi yapılması şartı aranmaz.

Bu durumda yukarıdaki şartların sağlandığını gösteren bir ısı yalıtım raporu düzenlenmesi yeterli olur. Ancak, herhangi bir "U" değerine (Tablo 2)de verilen değerlerden daha büyük olması durumunda, bu binalar için ısı yalıtımı projesi hazırlanmalıdır. Belediye sınırları ve mücavir alanlar içindeki mevcut binalarda ısı yalıtımı yapılması durumunda da TS 825'de belirtilen hesap metodu kullanılarak binanın yalıtım projesi hazırlanmalıdır.

Projede Bulunması İstenilen Bilgiler Madde 9- Isı yalıtımı projesinde aşağıda belirtilen bilgiler bulunmalıdır. a) Isı kayıpları, ısı kazançları, kazanç/kayıp oranı, kazanç kullanım faktörü, aylık ve yıllık ısıtma enerjisi ihtiyacının büyüklükleri, TS 825'de verilen "binanın özgül ısı kaybı" ve "yıllık ısıtma enerjisi ihtiyacı" çizelgelerindeki örneklerde olduğu gibi çizelgeler halinde verilmeli ve hesaplanan yıllık ısıtma enerjisi ihtiyacının (Q), yıllık ısıtma enerjisi (Q') formülünden elde edilecek sınır değerden büyük olmadığı gösterilmelidir.

b) Konutlar dışında farklı amaçlarla kullanılan binalarda yapılacak hesaplamalarda binalardaki farklı bölümler arasındaki sıcaklık farkı 4 K'den daha fazla ise ve bu binada birden fazla bölüm için yıllık ısıtma enerjisi ihtiyacı hesabı yapılacaksa, bu bölümlerin sınırları şematik olarak çizilmeli, sınırların ölçüleri ve bölümlerin sıcaklık değerleri proje üzerinde gösterilmelidir.

c) Binanın ısı kaybeden yüzeylerindeki dış duvar, tavan ve taban/döşemelerde kullanılan malzemeler, bu malzemelerin imalat içindeki sıralanışı ve kalınlıkları, duvar, tavan ve taban/döşeme elemanlarının alanları ve "U" değerleri belirtilmelidir.

d) Pencere sistemlerinde kullanılan cam ve çerçevenin tipi, bütün yönler için ayrı ayrı pencere alanları ve "U" değerleri ile çerçeve sistemi için gerekli olan hava değişim sayısı (nh) belirtilmelidir. e) Havalandırma tipi belirtilmelidir. f) Isı yalıtım projesinde, binanın ısı kaybeden yüzeylerinde oluşabilecek yoğuşma TS 825 EK 6'da belirtildiği şekilde tahkik edilmelidir.

g) Dış yüzeylerde yer alan bütün betonarme elemanlar (kolon, kiriş, hatıl ve perde duvar vb.) mutlaka yalıtılmalıdır. Dolgu duvarlar ise hesap sonuçlarına göre gerekiyorsa yalıtılacaktır. h) Binanın tümünde veya bağımsız bölümlerinde esaslı tamir, tadil ve eklemelerde de bu yönetmelik hükümleri uygulanır.

ı) Bitişik nizam olarak projelendirilmiş alanlarda (sıra evler, ikiz evler) yapılacak binaların, ısıtma enerjisi ihtiyacı (Q) hesabı yapılırken, bitişik duvar olan bölümleri de dış duvar gibi değerlendirilir ve hesaba katılır. i) Bu Yönetmelikte belirtilmeyen diğer hususlarda TS 825'e uyulacaktır.

Isı Yalıtımı Prensip Detayları Madde 10- Isı yalıtımı prensip detayları EK: 2/1-24'de verilmiştir. a) Detaylar ısı yalıtımı projesinin hazırlanmasında yol gösterici olması amacıyla verilmiştir. b) Yapılacak hesaplar sonucunda bulunan malzeme kalınlıklarına göre detaylar kesinleştirilecektir.

c) Detaylarda temel prensip, ısı köprülerinin oluşmasını önlemektir. Bunun için gereken tedbirler alınmalıdır. d) Teknolojik gelişmelere göre standartlarda yer alacak yeni malzemeler de detaylarda kullanılabilir.

Mimari Uygulama Projesi Madde 11- Mimari uygulama projesi ve sistem detayları, ısı yalıtımı projesindeki malzemelere ve nokta detaylarına uygun olmalı ve ısı yalıtımında sürekliliği sağlayacak şekilde, çatı-duvar, duvar-pencere ve taban/döşeme-duvar bileşim detaylarını ihtiva etmelidir.

Isı İhtiyacı Kimlik Belgesi Madde 12- (Tablo 3)'de örneği verilen "ısı ihtiyacı kimlik belgesi", yetkili ısı yalıtımı projecisi ve uygulamayı yapan makina mühendisleri tarafından doldurulup imzalandıktan ve belediye veya valilikçe onaylandıktan sonra yapı kullanma izin belgesine eklenmelidir. Isı ihtiyacı kimlik belgesi, bina yöneticisinin dosyasında bulunmalı ve bir kopyası bina girişine asılmalıdır.

Kazan Daireleri, Bacalar Madde 13- Kazan dairesi ve bacaların yapımında aşağıdaki hususlara uyulur. A) Kazan daireleri: a) Kazan daireleri yakıt cinsine göre boyutlandırılmalıdır. b) Kazan daireleri içe ve dışa açılan iki adet kapısı olacak şekilde düzenlenmelidir.

c) Kazan dairesinin kapıları yanmaz malzemeden yapılmalı ve direkt merdiven boşluğuna açılmamalıdır. Koku, sızıntı ve yangın halinde dumanın bina içine girmesini engellemek için arada küçük bir giriş odası yapılmalı, bu odanın kapıları sızdırmaz olmalı ve alta eşik konulmalıdır. d) Kazanların önü ve arkası ile sağ ve sol yanında her türlü bakım-onarım ve müdahalenin yapılmasına imkan sağlayacak açıklık bulunmalıdır.

e) Kazan dairesinde kullanılan yakıt türüne göre gerekli olan temiz havanın temini ve egzost havasının atılabilmesi için yeterli havalandırma sağlanmalıdır. Bu işlemin sağlıklı olması için kuranglez yapılmalıdır. f) Kazan dairesinin dış duvarı olması veya ısı merkezinin ayrı bir binada bulunması halinde, kazan dairesi taban alanının 1/12 si kadar dış duvarlara pencere konulmalıdır. g) Temiz hava giriş bacası ağzının zemin düzeyinde, pis hava atma bacası ağzının ise tavan düzeyinde olması sağlanmalıdır.

h) Katı ve sıvı yakıt kullanılan tesiste taze hava emiş menfez kesiti, duman bacası kesitinin %50 sinden az olmamak üzere 50 kW'a ( kCal/h) kadar 300 cm2, sonraki her kW için 2.5 cm2 ilave edilerek bulunan değerde, egzost baca kesiti ise duman bacası kesitinin %25'i kadar olmalıdır.

ı) Gaz yakıtlı kazanlarda ise taze hava emiş menfezi duman bacası ve egzost bacası kesitleri gaz firmaları ve ilgili gaz dağıtım kuruluşlarının istediği usul ve hesap değerlerine göre belirlenmelidir. Kazan dairelerinde doğal havalandırmanın yapılamadığı durumlarda cebri havalandırma uygulanmalıdır. Bu durumda; 1- Sıvı yakıtta bu havalandırma kapasitesi kazanın her Kw'ı için 0.5 m3/h olmalıdır.

2- Cebri havalandırmalı sıvı yakıtlı kazan dairelerinde; Vantilatör kapasitesi = (Brülör fan kapasitesi + aspiratör kapasitesi) x1,1 olmalı ve fanın brülörle aynı anda birlikte çalışması sağlanmalıdır. 3- Katı yakıtlılarda mutlaka doğal havalandırma yapılmalıdır.

4- Gaz yakıtlı kazan dairelerinde bu seçimler, gaz firmaları ile gaz dağıtım kuruluşlarının kriterlerine göre yapılacaktır. Sadece emiş veya egzost yapılan yarı cebri havalandırmalı kazan dairelerinde negatif basınç oluşacağından bu tür sistem uygulanmaz. i) Kazan dairesinde farklı yakıtlı kazan varsa en yüksek değerdeki baca ve havalandırma kriterleri esas alınmalıdır.

k) Soğuk bölgelerde ve sürekli kullanılmayan kazan dairelerinde donmaya karşı tedbir olarak havalandırma panjurlarını otomatik kapayan donanım yapılmalıdır. l) Kazan dairesinin yüksekliği TS 2192'ye göre hesaplanmalıdır. m) Kazan kullanıcılarının kullanılan yakıt cinsine göre eğitimleri yaptırılarak sertifikalandırılmaları sağlanmalıdır.

n) Sıvı ve gaz yakıt kullanılması durumlarında kazan daireleri, gerekli tedbirleri almak koşuluyla çatıda tesis edilebilir. Bu durumda; 1- Statik hesaplarda kazan dairesindeki yüklemenin etkisi dikkate alınmalıdır. (Yaklaşık kg/m2) 2- Çatının altında ve yanındaki mahallere rahatsızlık verebilecek etkileri aktarmamak için yeterli akustik yalıtım uygulanmalıdır. Kazanların altına titreşim izoleli kaide yapılmalıdır.

3- Kazan dairesinden çıkış için uygun merdiven yapılmalıdır. Kapı ve pencereler kaçış yönünde, kilitsiz ve kolay açılabilecek şekilde düzenlenmelidir. 4- Yakıt boru hattı doğal havalandırmalı, kolay müdahale edilebilen bir dikey tesisat kanalı veya merdiven boşluğunda duvara yakın olacak şekilde düzenlenmelidir. 5- Havalandırma ve diğer kriterler bodrum kazan daireleri ile aynı olmalıdır.

B) Bacalar: a) Her kazan için standardına uygun ayrı bir baca yapılmalıdır. Ancak gaz yakıtlı kazan bacalarında, gaz firmaları veya gaz dağıtım kuruluşlarınca önerilen kriterlere göre ortak baca uygulanabilir. b) Kazan bacalarına şofben, kombi, kat kaloriferi ve jeneratör gibi başka cihaz bacalarının bağlantısı yapılamaz. c) Bacalar mümkünse bina içinde olmalıdır.

d) Katı ve sıvı yakıtlı tesis bacaları dolu tuğla (içi sıvalı) veya ateş tuğlası ile, gaz yakıtlı kazanlarda ise baca ısıya, yoğuşma etkilerine dayanıklı malzemelerden ve uygun üretim teknikleri ile yapılmalıdır. Metal bacalarda yanma sesinin yukarılara iletilmemesi için gerekli tedbirler alınmalı ve baca topraklaması yapılmalıdır. e) Bacaların en altında bir temizleme kapağı bulunmalıdır.

f) Gaz yakıtlı kazanlarda temizleme kapağına ek olarak drenaj düzeni yapılmalıdır. g) Bacalar, yanlarındaki bina ve engellerden etkilenmeyecek şekilde tesis edilmeli, bu engellerin en üst noktasından veya münferit binalarda mahya kotundan en az 1 m yükseklikte olmalı ve üzerine şapka yapılmalıdır. h) Bacalar mümkün olduğunca dik yapılmalı, zorunlu hallerde ise yatayla en az 60ø açıda tek sapmaya izin verilmelidir.

ı) Duman kanalları, çelik malzemeden yapılarak izole edilmelidir. Gaz yakıtlı kazanlarda paslanmaz çelik tercih edilmelidir. Kanallar, kolayca temizlenecek şekilde düzenlenmeli, gaz analizi için üzerinde ölçüm delikleri bırakılmalıdır. Duman kanallarının yatay uzunluğu dikey bacanın 1/4 ünden daha fazla olmamalı, kanal ana bacaya direkt ve %5 lik yükselen eğimle bağlanmalı, 2 adet 45ø lik dirsekten fazla sapma olmamalı ve 90ø lik dirsek kesinlikle kullanılmamalıdır.

i) Baca ve duman kanallarında TS 901'e uygun yalıtım malzemeleri kullanılmalıdır. k) Yüksek binaların bacalarında, genleşme ve bacanın kendini taşıması için gerekli tedbirler alınmış olmalıdır. l) Baca kesiti zorunlu olmadıkça dairesel olmalıdır.

Radyatörler Madde 14- Dış duvarlara monte edilen radyatörlerin arkasına, üzeri yansıtıcı levha veya film kaplanmış yalıtım panelleri konulmalıdır. Otomatik Kontrol Madde 15- Yakıt tasarrufu için sıvı ve gaz yakıtlı kazanlarda otomatik kontrol sistemi tercih edilmelidir. Gaz firmaları ve ilgili gaz dağıtım kuruluşlarınca belirlenen esaslara göre ayrıca gaz kaçak kontrol sistemi oluşturulmalıdır.

Yapı ve Yalıtım Malzemelerinin Standarda Uygunluğu Madde 16- Bina yapımında kullanılacak yapı ve yalıtım malzemelerinde TSE markası ve TSE Uygunluk Belgesi aranmalı, kullanılacak malzemelere ait ısıl iletkenlik hesap değerlerinin ısı yalıtımı projesinde alınan değerine uygunluğu, gerektiğinde TSE veya TSE tarafından akredite edilmiş laboratuvardan alınacak bir rapor ile belgelenmelidir.

Isı Yalıtımı Denetimi Madde 17- İnşaatın her safhasında ısı yalıtımı ile ilgili denetimler, belediye sınırları içinde ve mücavir alanlarda belediyeler, bu sınırlar dışındaki yerleşim birimlerinde valilikler tarafından yapılır. Binanın ısı yalıtımının kontrolü ile ilgili teknik sorumlu, inşaatın taban/döşeme, duvar ve tavan aşamalarında uygulanan yalıtımın, projede verilen detaylara uygunluğunun kontrolünü yaparak belediye veya valiliğe rapor verir.

Yürürlükten Kaldırma Madde 18- Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesi ile; 16/1/1985 tarihli ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, Bazı Belediyelerin İmar Yönetmeliklerinde Değişiklik Yapılması ve Bu Yönetmeliklere Yeni Maddeler Eklenmesi Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçici Madde 1- 14/6/2000 tarihine kadar yapım işi ihalesi ilan edilmiş kamu binalarında ve inşaat ruhsatı alınmış özel binalarda bu Yönetmelik hükümleri aranmaz. Yürürlük Madde 19- Bu Yönetmelik 14/6/2000 tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 20- Bu Yönetmelik hükümlerini Bayındırlık ve İskan Bakanı yürütür.

DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR
YANLIŞ: Binamız dışarıdan su alıyor, yüzeye sıva veya zift sürerek kalıcı bir çözüm elde edebiliriz. DOĞRU: Öncelikle duvarınızda su bulunmasına neden olan etkenlerin araştırılması ve bunlara karşı önlem alınması gerekir.Özellikle yağışlı günlerde dışarıdan su sızması söz konusu ise yapınızdaki çatlaklar veya boşluklar, su sızdırmaz malzemeler kullanılarak tamir edilmelidir.

YANLIŞ: Sürülerek uygulanan ısı yalıtım malzemesi vardır. DOĞRU: Boya ve benzer malzemelerle ısı yalıtımı yapılamaz. Isı yalıtımı, ısı iletkenlik katsayısı düşük, belli bir kalınlığı olan malzemeler ile yapılır. Kalınlık arttıkça ısı yalıtım miktarı artar. Sıva ve boya tabakaları ısı yalıtımı yapmaz.

YANLIŞ: Sıcak bir bölgede yaşıyoruz. Isı yalıtımı yaptırmamıza gerek yok. DOĞRU: Isı yalıtımı kışın ısınmak, yazın serinlemek için harcadığımız enerji ve yakıttan tasarruf sağlar. Bir binanın soğutulması, ısıtılmasından daha fazla enerji gerektirdiği için sıcak iklim bölgelerinde de mutlaka ısı yalıtımı yapılmalıdır.

YANLIŞ: Binamızın duvarları gaz beton ile örülmüştür. Ayrıca ısı yalıtımı yaptırmamıza gerek yoktur. DOĞRU: Gaz beton bir yapı malzemesi olup ısı yalıtım malzemesi değildir. Yapı hangi malzemeden yapılmış olursa olsun kolon ve kirişler dahil olmak üzere tüm cepheler, çatı ve taban mutlaka ısı yalıtım malzemeleri ile yalıtılmalı ve pencerelerde özel kaplamalı yalıtım camı üniteleri ve yalıtımlı doğramalar kullanılmalıdır.

YANLIŞ: Binamız özellikle kuzey tarafından soğuk alıyor. Sadece kuzey cephesine yalıtım yaptırmamız yeterli olacaktır. DOĞRU: Sadece tek cephede yapılan yalıtım, ısı köprüleri oluşturur. Yalıtımın yapılmadığı diğer cephelerde problemler devam edecektir. Bu nedenle tüm yapı bileşenlerinde (çatı, duvar, döşeme, çıkma, cam ve doğrama) yalıtım yapılmalıdır.

YANLIŞ: Isı yalıtımını kendi başıma ya da tanıdık ustalar vasıtasıyla uygulayabilirim. DOĞRU: Binanız mutlaka uzmanlarca incelenmeli ve sorununuzun çözümüne yönelik olarak yapılacak ısı yalıtımı uygulamaları, konusunda bilgi birikimi olan yalıtım firmalarınca yapılmalıdır. Bu firmalara İZODER aracılığı ile ulaşabilirsiniz.

YANLIŞ: Dış cepheme cam mozaik, PVC, alüminyum vb. kaplama malzemeleri yaptırırsam ısı yalıtımı yaptırmama gerek kalmaz. DOĞRU: Kaplama malzemeleri ısı yalıtımı yapmazlar. Bu malzemelerin işlevleri ile ısı yalıtımını karıştırmamak gerekir.

ISI YALITIM MALZEMELERİ VE UYGULAMA TEKNİKLERİ

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "ISI YALITIM MALZEMELERİ VE UYGULAMA TEKNİKLERİ"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

ISI YALITIM MALZEMELERİ VE UYGULAMA TEKNİKLERİ

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "ISI YALITIM MALZEMELERİ VE UYGULAMA TEKNİKLERİ"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim